Spectaculair, toch, de veranderingen die sinds een maand optreden in de polls voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van november. Zoals altijd kijk ik naar de volgende site:
http://www.electoral-vote.com/
Daar zagen we Obama's voorsprong uit juli een hele tijd afkalven, niet alleen als je naar de grafiek zelf keek, maar ook als je in de gaten houdt hoe rood en blauw de respectievelijke staten er precies uitzagen. Ik denk dat we daarmee al een hele tijd het Amerikaans concept van een "tide" geïllustreerd zien. De donkerblauwe staten werden almaar lichter, en de lichtrode staten werden almaar donkerder, en nu is het dan echt zover. Ik laat nog de url van dezelfde site waar je die grafiek vindt apart zien:
http://www.electoral-vote.com/evp2008/Pres/ec_graph-2008.html
Vandaag lijken de grafieken elkaar te raken, maar als je gewoon naar het cijfer zelf kijkt zie je dat McCain iets hoger staat. Misschien wel een historische dag!
Er zijn nog een kleine twee maanden te gaan, dus de waarde van de polls lijkt me stilaan vrij groot te worden. Natuurlijk blijft het zo dat ze onmogelijk kunnen "voorspellen" wat er gaat gebeuren - denk aan de nek aan nek race van 2,004 toen een licht achteroplopende Kerry tijdens de laatste weken de "tide" in de goede richting zag gaan, tot Bin Laden op de valreep een boodschap afleverde en het tij letterlijk keerde. We moeten wel bedenken dat het destijds om zeer kleine verschilletjes ging, dus misschien was het alleen maar ruis - maar ik wil alleen illustreren: het effect van dingen die tussen nu en november zullen gebeuren is nu eenmaal niet mee te nemen.
Intussen maakt McCain sinds een tweetal maanden een enorme "surge" door. En ik vind dat tegelijk jammer, en moeilijk te geloven. Ik kon wel begrijpen (achteraf), destijds in 2,004 dat Bush won door de algemene mobilisatie van de religieuze fundamentalisten uit het Westen. Maar ik kan me moeilijk voorstellen dat die alsnog enthousiast gaan stemmen op McCain. Maar als dat klopt - wat is dan de betekenis van de polls die we nu zien? Hoewel ik niet geloof in de voorspellende kracht denk ik wel dat het iets zegt over hoe het resultaat zou zijn als de verkiezing vandaag werd gehouden. Dus wat zegt dit over de Amerikanen? Een kandidaat Veep die creationist is en (zogenaamd) "pro-life" is; een kandidaat president die tot vandaag denkt dat de oorlog in Irak een goed idee was - is dat het leiderschap dat de Amerikanen - en bij uitbreiding: het Westen - willen?
Ik weet dat het aan sommige van mijn mede-liberalen moeilijk te verkopen is, maar de simpele feiten liggen voor, voor iedereen die ze wil lezen: Friedrich Hayek keert zich om in zijn graf. Hij was niet zo erg aan collectieve acties, begrotingstekorten om met overheidsoptreden de maakbare samenleving op te leggen, misprijzen voor "the rule of law" of het obscurantisme van de conservatieven.
Maar dan, dit blijft een democratie, natuurlijk. De keuzes liggen heel duidelijk voor, en als de VS stemmen op waar ze nu op lijken te willen stemmen, dan zullen we dat aanvaarden. We zullen ons hart vasthouden, en we zullen vermoedelijk alweer in de (intellectuele) oppositie moeten gaan - laten we elke president evenwel afmeten aan zijn daden, en niet aan zijn verkiezingscampagne - en we zullen misschien alsnog teleurgesteld worden, maar zo gaat dat...
6 opmerkingen:
[Over Hayek:] "Hij was niet zo erg aan collectieve acties, begrotingstekorten om met overheidsoptreden de maakbare samenleving op te leggen"
Oh, je bedoelt dat hij vast en zeker tegen Barack Obama of Hillary Clinton zou geweest zijn, met hun plannen voor een doorgedreven sociale zekerheid naar Europees model, collectief, niet-geprivatiseerd en door de overheid opgelegd en gerund?
We zouden natuurlijk in de eerste plaats moeten kijken naar wat voor sociale zekerheid de Democraten precies zouden willen. Vervolgens zouden we die moeten vergelijken met wat Hayek daarover zegt.
Eén van de dingen die "ik vast en zeker bedoel" is dat een hoop medeliberalen die meer tijd spenderen aan het aanhalen van Hayek dan aan het lezen van Hayek serieus op hun neus zouden kijken als ze wisten wat er met *tonnen* citaten tegelijk in "The Road to Serfdom" staat.
En ik bedoel *serieus* op hun neus kijken, en ik bedoel *tonnen* citaten, hé.
Maar laten we vervolgens aannemen dat de ideeën van de Democraten Hayek te ver zouden gaan. Dan blijft nog altijd de vraag of Hayek eerder een partij zou verkiezen met ideeën over een sociale zekerheid die hem te ver gaan, dan wel op een partij, of althans het huidige leiderschap ervan, waar "The Road to Serfdom" haast een aanklacht tegen lijkt.
Dus hoeveel sarcasme in de stijl van "oh je bedoelt vast en zeker" er ook komt: "Friedrich Hayek keert zich om in zijn graf".
Overigens, heel serieus bedoeld, als de blogosfeer kon dienen voor serieuze uitwisselingen van ideeën: ik zou zeker helpen bijdragen aan het nader bekijken van wat Hayek hierover zegt in "The Road to Serfdom" en "Why I am not a conservative". En ik zou zeker met aandacht bestuderen - en het in mijn kennis van het onderwerp opnemen - wat Hayek in alle andere teksten die ik van hem niet ken over het onderwerp zegt.
Dat is ook één van die basisideeën van Popper en Hayek; dat je alle ideeën moet kunnen voorleggen, en dat je altijd bereid moet zijn te erkennen dat ze fout, of onvolledig, ofzovoort zijn.
Hayek zag ook wel dat er soms sprake kon zijn van marktfalen. Als de private markt niet of onvoldoende kon zorgen voor de nodige verzekeringen tegen de ongelukken van het leven (ziekte, werkloosheid, natuurrampen...) dan kon de overheid die taak op zich nemen. Hayek was ook voorstander van een "safety net" voor de armen. Maar in The Constitution of Liberty kantte hij zich fel tegen het gebruik van de sociale zekerheid als inkomensherverdelingsmechanisme. Niet alleen dat, hij kantte zich ook tegen elk overheidsmonopolie inzake sociale dienstverlening:
"Freedom is critically threatened when the government is given exclusive powers to provide certain services-- powers which, in order to achieve its purpose, it must use for the discretionary coercion of individuals."
Reeds in 1960 stelde Hayek dat de sociale zekerheid eigenlijk al lang geen verzekering meer was, maar een verdelingsmechanisme gebaseerd op dwang. Maar ik denk eerlijk gezegd dat Obama verder de weg van herverdeling wil bewandelen. Wellicht zou Hayek aan geen van beide van de kandidaten zijn voorkeur hebben uitgesproken.
Tja, die "herverdeling" (zoals "solidariteit" en consoorten) - daar kan ik het ook van op mijn heupen krijgen, hé. Maar als we al (mogen? durven?) weten dat hayek bepaald niet zo allergisch was voor overheidsoptreden (niet in de teksten die ik heb gelezen) als sommigen denken, dan zijn we toch bij mijn vraag welk van de twee partijen hij het verst van zijn filosofie verwijderd zou zien.
Ik zit me af te vragen hoe dat er zou uitzien, een sociale zekerheid die niet gebaseerd is op een overheidsmonopolie. Als iemand zichzelf verzekert; hoeft die dan geen belasting meet te betalen? Waarmee gaat de overheid dan het vangnet betalen voor wie zich niet kan verzekeren?
En een vangnet dat niet gebaseerd is op "dwang"... Dat laatste vraag ik me af omdat ik laatst op een filosofie site een goed lijkend begin zag als "dwang moet vermijdbaar zijn", gevolgd door "belasting is ook dwang" en de rest van het sofisme kan je raden.
Overigens beschouw ik Hayek en Popper zeker niet als alleenzaligmakend en zit ik die alvast niet voortdurend te citeren of als maatstaf op te hemelen.
Ik denk dat Ayn Rand bijvoorbeeld veel positiever zou staan tegenover de "war on terror" (het onderwerp waar je nu al jaren over aan het schuimbekken bent).
http://www.aynrand.org/site/News2?page=NewsArticle&id=5207&news_iv_ctrl=1021
Maar ik ben helemaal niet aan het schuimbekken over "the war on terror". Ik ben aan het schuimbekken over mensen die *beweren* een war on terror te voeren, en vervolgens een land binnenvallen, en jarenlang met man en macht bezet houden, dat niemand had aangevallen en niemand had bedreigd.
Want je moet tenslotte, wanneer je beweert een war on terror te voeren ook nog *werkelijk* een war on terror voeren, nietwaar? Als Bush Mexico had gebombardeerd en vervolgens had verklaard dat dat ook de war on terror was - had je *dan* iets in de gaten gehad?
Een reactie posten