woensdag 9 juni 2010

Weg met de entropiewet?

Mijn posts over de entropiewet blijven de meest succesvolle posts in termen van reacties zijn. Het volstaat de term even in de zoekfunctie in te geven, en je ziet dat de lezers er echt door gemotiveerd zijn. Misschien moet ik gewoon stoppen met "kleuter Sarah en peuter Thomas en baby Simon", laat staan de Belgische politiek, en doodgewoon de hele tijd over entropie schrijven? Zo wordt dit misschien toch nog een succesblog!

Maar serieus nu. De commentaren leveren vaak echt wel inzichten op, tenminste bij mij. Zo hebben we de torpedo van lezer Tonny. Als ik niet beter wist en zou denken dat dit het schampere commentaar van een creationist was, dan zouden er nu enkele gepeperde mededelingen volgen. Hoewel; ik heb eerder gemerkt dat ik nogal ver ga in mijn pogingen dit blog een beetje proper te houden. Liever helemaal geen commentaren dan de domme ruzies waaraan ik op pakweg usenet vaak veel plezier beleef.

Maar gelukkig weet ik wel beter, en ik begin dus na te denken over de comentaar van lezer Tonny. Als ik werkelijk de entropiewet laat vallen, dan maar ijverig op zoek naar het perpetuum mobile, zegt hij. Uimmmm... Weet je wat? Point well taken! Goed gezegd, zij het een beetje in torpedo stijl. Maar nadat ik niet genoeg kan herhaald hebben ("IK ZIE HET PUNT". "GOED GEZEGD!" "HEEL JUIST!" "KAN IK NOG DUIDELIJKER ZIJN DAN MET DEZE HOOFDLETTERS?") toch dit. Ik kan wel aannemen dat de entropiewet bewijst dat er geen perpetuum mobile kan bestaan. Maar ik kan niet aannemen dat het feit dat er anders wel eens een perpetuum mobile zou kunnen bestaan bewijst dat de entropiewet geldig is. Neenee, ik erken dat lezer Tonny een mooie manier heeft gevonden om uit te drukken dat we de entropiewet niet te snel moeten laten vallen - en daar blijft het dan bij. Bijvoorbeeld blijf ik vinden dat we uiteindelijk de keuze hebben tussen een aantal assumpties die allemaal ongeveer even absurd zijn: en als we willen kiezen dat er "zomaar opeens" een Big Bang was, wel, waarschijnlijk was dat ook wel zo, zeker?

Lezer Axxyanus bracht zijn punt eerder aarzelend. Neem een druppel inkt, zegt Axxyanus, en doe die in een beetje water. Wacht tot de inkt gelijk verbreid is. De entropie is nu maximaal (en gewoon wachten volstond: hit!). Doe dat beetje water nu in een emmer en... de entropie die nog maar pas maximaal was kan ineens weer enorm toenemen! Denk vervolgens aan het uitdijend heelal, in termen van "inflatie", en... bingo!

Je hoeft niet zo te aarzelen, Axxyanus, alvast ikzelf heb het gevoel dat je het punt heel mooi gebracht hebt. Waarvoor dank.

En tenslotte was er lezer Root. Zoals gewoonlijk zit ik met een zeker ontzag te kijken naar de commentaren van lezer Root, die heel af en toe passeert, enkele woorden laat vallen, en meestal weer verdwijnt. Wat kan een mens er aan toevoegen? Maar mooi vind ik het wel, en boeiend. Niet versagen, Root! Je inspanningen worden gewaardeerd! Misschien mag ik desondanks (voor de verandering) even meegeven dat ik van dat anthropisch principe niet zo onder de indruk ben:

http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/07/vragen-bij-het-anthropisch-principe.html
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/08/nog-eens-over-het-antropisch-principe.html
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/08/en-nogmaals-antropisch-principe.html

Maar wat me nu zo opvalt is dit. Nog maar pas had ik het over de theoretische grenzen van onze waarnemingen, en ik kreeg een controverse over die grenzen op mijn dak: de mensheid als intellectuele pionier! Maar kijk, als ik het over een "oldie maar goodie" als de entropiewet heb, dan wordt iedereen op slag weer de verdediger van het establishment!

Maar heus, ik heb er echt wel begrip voor. Het is allemaal maar een spielerei; dat zal toch wel duidelijk geweest zijn? Maar zeg nu zelf, is er niemand die zich even voelt stilstaan, bij dat punt dat tenslotte niet van mij, maar wel van Lee Smolin is? Ik wil het gerust nog wel even herhalen: als die entropiewet dan toch zo dominant is; waarom moeten we dan op elke schaal die we waarnemen, van het kleinste tot het grootste, vaststellen dat het er net heel anders uitziet dan we volgens de entropiewet hadden kunnen denken? Op alle schalen tegelijk?

1 opmerking:

tonny zei

Ik kan eigenlijk weinig toevoegen aan root's uitleg, ik wou dat ik het ook zo helder kon.
Maar toch bemerkingen en ter overweging :
1. entropie is strictu sensu alleen van toepassing op gesloten systemen, en deze dus extrapoleren naar het heelal is eigenlijk niet mogelijk. Maar tot vandaag hebben we geen aanwijzingen dat ze niet zou gelden in het heelal.
2. Hoewel het een beetje rammelt als voorstelling, kent iedereen ook het voorbeeld van de doos met twee kleuren knikkers. Als alle knikkers van 1 kleur aan 1 kant liggen, en de andere aan de andere kant, dan spreekt men van een lage entropie, en als ze na schudden goed door mekaar liggen, dan van een hoge(re). Maar Koen, er zullen dan ook clustertjes van knikkers van de zelfde kleur ontstaan, en ze zullen ook niet mooi 1 om 1 gerangschikt zijn (want die entropie is gelijk aan die van allemaal dezelfde kleur aan dezelfde kant). Misschien kan je het zo eens bekijken om in te zien dat planeten en sterren niet echt in tegenspraak met de entropiewet zijn.

Groetjes,

Torpedo...