"Uit de euro stappen"

Lang geleden heb ik veel "Civilization" gespeeld; een computerspel waarin je als jager-verzamelaar begon met één eenheid "settlers" die een nederzetting konden bouwen, en met die "stad" kon je dan weer nieuwe eenheden bouwen, of gebouwen zetten, of technologie uitvinden, of een combinatie van alles... En je begon met "brons" en "pottenbakkerij", en je won als jij als eerste, zesduizend jaar later, een ruimteschip naar de hemel stuurde.

Maar je steden moesten ook geld verdienen, want alles wat je bouwde kostte geld, en militaire eenheden kostten ook geld. En als je inkomsten te laag waren en je schatkist was leeg, dan "verkocht" het systeem één van je verwezenlijkingen, en als je het lang genoeg volhield kon je even kaal eindigen als aan het begin. Terwijl als je belastingen te hoog waren revolteerde het volk, en dan genereerde je nog minder inkomsten... Het was allemaal één zich ontwikkelende rekensom, maar als je het voldoende wegstak achter "katapult" of "kathedraal" kon je er uren speelplezier mee produceren. En ik denk dat het heel educatief was, in veel opzichten.

Ik moest er allemaal aan terugdenken toen ik met een collega in gesprek was over het onderwerp "de euro verlaten". Volgens mij beginnen mensen als Geert Noels daar af en toe over (1), omdat ze een soortgelijke berekening kunnen maken. Iets van "je hebt 100 BNP, en je hebt 50 schulden. Maar je overheidstekort is 1% van het BNP, dus na één beurt is het 51, en dan 52" enz. Het lukt je niet je economie te doen groeien (want je tekort dient om de "luxe" en het "entertainment" van Civilization te produceren, en niet voor productieve investeringen) en als je je belastingen voldoende verhoogt om de kosten te betalen revolteren je steden en zit je nog dieper in de put.

Volgens mij moet het niet zo moeilijk zijn om voor de verschillende eurolanden de boel op soortgelijke manier tot zijn essentie te herleiden: je moet iemand hebben die tegelijk de feiten en cijfers kent, en tegelijk de energie heeft om dat allemaal te populariseren. Dat was allemaal belangrijk in dat gesprek met die collega, omdat ik vrees een betekenis te voelen in al de recente opwinding (2) rond de (vandaag) Ierse crisis. Namelijk, denk ik, hebben de Europese leiders misschien wel die oefening gemaakt, en doodeenvoudig gemerkt dat ze er niet uitkomen?

Net zoals er een rechts religieus dogma bestaat (als de staat optreedt is het altijd slecht) is er ook een links religieus dogma: de staat kan elk probleem oplossen. Maar wat we nu net met onze eigen ogen zien gebeuren is dat de beleggers wel eens zouden kunnen staken! Als ze zien dat de staat elk jaar teveel "katapulten" en "kathedralen" onderhoudt in vergelijking met de hoeveelheid binnenkomende "goudstukken", dan vrezen ze op een dag niet meer te worden terugbetaald, en dan beleggen ze gewoon niet meer, toch niet in die staat waar ze dat vrezen.

Natuurlijk kan het links religieus dogma dan zitten pruttelen over "het is de losgeslagen markt", maar als het links ook nog luciede links is, dan beseffen ze zelf ook wel dat ze hun eigen spaargeld niet zouden willen beleggen... En zomaar ineens is de monsterlijke markt veranderd in de brave buurman die zijn spaarcentjes bewaakt. Maar dan is meteen het religieus dogma in rook opgegaan en dan is de vraag: wat dan?

Ons gesprek eindigde tenslotte op de vraag: hoe doe je dat; "uit de euro stappen?". Er bestaan geen officiële procedures voor, maar volgens mij is dat iets dat heel simpel als volgt zou gaan. Binnen een gegeven grondgebied zegt een gegeven staat - laten we als voorbeeld België nemen - "iedereen die op ons grondgebied een bankrekening heeft met daarop een euro, die heeft vanaf nu een rekening met daarop 40 BEF (ik rond maar even af). En vanaf nu betaal ik mijn ambtenaren in BEF, en ik krijg belastingen in BEF".

En ziezo! Er zouden tonnen papier bij komen kijken, maar volgens mij zou het zo simpel zijn als dat. Het hele idee zou overigens zijn dat je er zeker van mag zijn dat binnen de kortste keren de euro geen 40 BEF meer zou waard zijn, maar wel (bijvoorbeeld) 50. "Uitstappen", dat is alleen maar een andere manier om te zeggen: "een gedevalueerde eigen munt invoeren", of nog korter: devalueren.

Want dan wordt je munt goedkoper, en dus alle producten van je economie, en dus trekt je economie weer aan, en komen je begrotingen weer in evenwicht. Mijn collega betwijfelt sterk of dat wel allemaal "zomaar " zou kunnen: het zou toch een enorme aanslag betekenen op de bezittingen van de eurohouders, inclusief de internationale eurohouders, van dat land? Dat is ook zo. Maar als het alternatief is dat ze hun schulden niet meer terugbetalen, dan is dat ook een per wet afgekondigde aanslag op de bezittingen van een hoop mensen. Dus ik vrees dat we naar een scenario zitten te kijken waarin de politieke leiders van Europa beseffen dat het binnen de paar jaar niet meer vol te houden is: de Duitse belastingbetaler wil het niet meer financieren. En dan zal je volgens mij zien dat er achter een zeer complexe financiële operatie een zeer simpele uitstap uit de euro zal zitten.

Geloof me, ik hoop heel hard dat ik het mis heb.

UPDATE: kijk toch eens aan wat we op zaterdag in de krant lezen...

http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=R732H7NC

-------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/04/geert-noels-griekenland-moet-uit-de.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/11/de-obligatiehouders-zijn-bang.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/11/shooting-messenger-spectaculairste-own.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/11/maar-nee-angela-de-financiele-realiteit.html

Een paar dagen kalm, hier

Omdat mama met een "offsite" enkele dagen weg is, zal papa zowel ' 's ochtends als 's avonds instaan voor melkjes, kleedjes, bedjes, pyama'tjes, schoentjes, brooddoosjes, drinkbusjes, flesjes, kousjes, en vele, vele andere dingen...

Allemaal in combinatie met naar school en crèche brengen, en weer afhalen, en oh ja, ook nog naar Brussel en terug pendelen en gaan werken.

Het gevolg is dat er vermoedelijk weinig tijd en energie voor de bloggerij zal zijn.

De Sint is in Antwerpen.

Nu kleuter Sarah vijf jaar is voelen we weer een heel verschil met de manier waarop de vorige jaren de Sinterklaassfeer werd beleefd. Vorig jaar was het allemaal al levendig genoeg, maar vandaag ervaart kleuter Sarah nog veel meer de aanwezigheid van Sinterklaas als reëel. Het is belangrijk dat de kindjes braaf zijn als ze cadeautjes willen krijgen, maar aan de andere kant... Sinterklaas is in Antwerpen gearriveerd en, en nu laat ik kleuter Sarah aan het woord: "Sinterklaas heeft verklaard dat er geen stoute kinderen zijn".

"Verklaard", in godsnaam, ik weet natuurlijk wel dat ik een pompeuze, orakelende stijl van praten heb, maar als je kleuter over "Sinterklaas heeft verklaard" begint...

Maar haar verdere analyse is logisch waterdicht. "Geen stoute kindjes, dus wij ook niet" zegt ze. En verder woont ook, oma in Antwerpen, en dus moeten we telefoneren: "Oma, wist je dat de Sint in Antwerpen is?". Natuurlijk wist oma dat, dat weten we toch allemaal? Die grote oogjes...

Intussen waren we er niet bij, daar in Antwerpen. Maar om één of andere reden zet ik altijd nogal de positieve kanten van Sinterklaas en Zwarte Piet in de verf, dus hier bij ons is uitgebreid vermeld dat er geen stoute kinderen zijn. Papa gelooft niet erg in de beïnvloedbaarheid van kindjes met domme dreigementen, en het is toch ook zo feestelijk allemaal... Vorig jaar hadden we een mailtje naar de hemel gestuurd, en het resultaat, ik zal het beeld nooit vergeten, was dat Sinterklaas bij ons op bezoek kwam, ernstig kijkend zijn grote boek opende, waarna zijn gezicht helemaal opklaarde en voorlas hoe het er allemaal heel goed uitzag, en dat Saartje zo goed speelde met haar broertje, en nog zo een paar...

En dat ernstige gezichtje van kleuter Sarah veranderde zo prachtig van quasi verschrikt over ongelovige verrassing tot opperste verrukking bij zoveel complimenten... Ik zei het al, ik zal het nooit vergeten. Bij ons geen "Sarah moet haar bord leegeten" en dat soort dingen, en ik heb er nog geen moment spijt van gehad.

Onze DVD met verhaaltjes van Bart Peeters met Sinterklaas wordt ook met heel andere ogen bekeken. Dat wil zeggen, nu ik de twee kleuters met grote oogjes naast elkaar in de zetel zie zitten begin ik zelf ook mee te kijken. Het heeft werkelijk iets hallucinants wat ze je daar allemaal wijsmaken, maar het is tegelijk zo grappig gedaan... Maar de twee kleuters kijken met gezichtjes die stijf staan van ontzag wat Sinterklaas allemaal zeg-, oeps, ik bedoel natuurlijk: verklaart. Mijn vrouw heeft er soms nog problemen mee dat we die kleintjes al die dingen op de mouw spelden, maar ik heb dat niet meer. Weet je, kleutertjes, die leven vanzelf al in een sprookjeswereld. De knuffels zijn belangrijke personages in het gezin en al wat je nodig hebt ligt gewoon in de winkel. Dan zal Sinterklaas er ook wel bijkunnen, zeker?

Gewoon ter registratie

Je kan je misschien wel inbeelden dat de publicatie van Het Boek van Bush (de nar; niet de vader), me niet erg ongelofelijk belangrijk heeft geleken, enkele dagen geleden. Maar ineens breekt er in een draad op het blog van LVB weer een subdraad over de Irakoorlog (1) uit: en wéér zie je het ongelofelijk gespartel dat we al zeven jaar te zien krijgen. "Jaja, er waren wel degelijk WMD's want..." (vul maar iets in, om het even wat is goed).

Nu, LVB zelf merkt op dat er géén WMD's waren, toch niet op het tijdstip dat ze hadden kunnen dienen als reden om een oorlog (!) te beginnen. Maar het gaat er om dat mensen, tot de dag van vandaag, blijven spartelen over WMD's. Tot de dag van vandaag proberen ze zichzelf een schijn van geloofwaardigheid te geven met een "ik had toch gelijk".

Terwijl de enige manier om die geloofwaardigheid te herstellen er in bestaat te antwoorden op de dubbele vraag:

Wanneer had je door wat een verdwaasd idee de Irakoorlog was?
Wanneer heb je dat openlijk (url?) gezegd?

Maar goed. Heel deze post dient alleen maar ter registratie: het valt me meer en meer op hoe tevreden ik ben doorheen dit blog allerlei "onthullingen" over Irakoorlog te hebben geregistreerd, en dus nu lijkt me ook een goed moment. November 2010, dus, was het moment waarop Bush zijn memoires publiceerde, en waarop ook Bush toegaf en erkende: er waren géén WMD's in de aanloop naar de Irak-oorlog (2).

Dus wie het tot nu toe niet wist zal het misschien stilaan alsnog gaan weten: als mensen iets willen geloven, dan zullen ze het geloven. Pink op de naad.

---------------------------------
(1) http://lvb.net/item/8775
(2) http://www.bbc.co.uk/news/world-11680239