donderdag 8 april 2010

Geert Noels: "Griekenland moet uit de euro"!

In een commentaar op zijn eigen blog zegt Geert Noels wat mensen zoals ik niet eens durven denken: "er is geen alternatief. Griekenland moet uit de euro."

http://www.econoshock.be/2010/greek-madness/comment-page-1/#comment-64150


Nota bene: "er is geen alternatief". Ik weet niet of ik duidelijk heb gemaakt wat voor een bocht dit voor veel mensen (waaronder, nogmaals, ikzelf) betekent. Maar ik begin meer en meer te vrezen dat Geert gelijk zal hebben. Want één van de grote problemen die samenhangen met een uitstap uit de euro is zich nu al aan het voordoen.

Beeld je maar eens in dat het ons overkwam; zeg dat België uit de euro moet wegens begrotingsproblemen. Wat zal er dan zoal gebeuren? Wel, net zoals destijds alle Belgische franken zijn omgezet in euro's, zullen nu alle euro's omgezet worden tegen een nieuwe lokale munt. Je kan wel op je vingers natellen dat het eerste wat er met die nieuwe munt zal gebeuren is dat die devalueert tegen de euro. En dus kan je twee dingen doen...

Het eerste dat je kan doen is dat je alle euro's die je maar kan vinden vastgrabbelt, en plaatst in buitenlandse banken, waar je geld niet automatisch in lokale munt zal worden omgezet. Zodat jij na de omzetting nog steeds over je harde euro's beschikt: winst! En het tweede dat je kan doen is dat je alle euro's die je maar kan ontlenen ook werkelijk ontleent, en die in buitenlandse banken gaat plaatsen, en je wacht tot na de omzetting, en je betaalt je gedevalueerde lokale schuld terug met je hard gebleven buitenlandse euro's, en er zal een aardig sommetje overblijven. Een héél aardig sommetje.

In beide gevallen krijg je massale kapitalen die het land verlaten. Hoe harder de mensen geloven dat het zal gebeuren, hoe meer ze bovenstaande spelletjes zullen spelen, en we vernemen dat er al 10 miljard euro het land heeft verlaten:

http://www.tijd.be/nieuws/markten/Griekse_overheidspapier_zet_crash_verder_.8901346-442.art


Het gevolg is dat de Griekse banken hun geld zien wegvloeien naar het buitenland, en dat in een atmosfeer waarin de gezondheid van Griekenland, en dus ook de banken vanzelf al onder druk stond. Kortom, de toestand begint heel erg op een vicieuze cirkel te lijken, en zoals Geert zelf op televisie verklaarde, iets dat niet kan blijven duren zal niet blijven duren. Bijvoorbeeld met dat probleem "dat zich nu al aan het voordoen is": dat is nog steeds die kapitaalvlucht die nu al aan de gang is. Op één of andere manier eindigt dat allemaal met een luide knal. En als de minste van alle knallen er op neerkomt dat Griekenland de euro verlaat, dan zal het waarschijnlijk dat zijn dat er ook zal gebeuren.

Nu denk ik ook nog altijd dat het niet zonder slag of stoot zal verlopen. Dat zijn nog steeds de oude argumenten: de euro is een politiek project etc etc, en daar zit best nog heel veel kracht in. Maar toch... Op een bepaald moment zijn de krachten van de crisis die losbreken nog sterker dan de krachten van de status quo, en dan krijgen we alsnog die luide knal.

Ik had het nooit voor mogelijk gehouden; in feite kan ik het nog altijd niet geloven; maar die zelfverzekerdheid van destijds... Sta me tenminste toe er aan te herinneren dat ik in een vorige post (1), toen ik ook schreef dat ik er niet veel van geloofde, erbij gezegd heb dat we het niet kunnen weten. Laat hij die dat er bij zijn eigen beweersels ook durft bijzetten de eerste steen werpen...

-------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/02/de-speculanten-komen-er-aan.html

6 opmerkingen:

axxyanus zei

Ik zit met een vraag. Stel dat een van de staten van de V.S. op een of andere manieren in even slechte financiële papieren zou geraken. Dan betwijfel ik dat die staat de dollar zou verlaten.

In hoeverre is de situatie in de V.S. verschillend met de situatie in de E.U. dat we blijkbaar overwegen om Griekenland de E.U. zou loslaten maar we nooit zouden overwegen dat bv California de dollar zou loslaten.

Koen Robeys zei

Het standaard antwoord hier is dat de Amerikaanse werknemers veel mobieler zijn. Als Californië veel werkloosheid kent, dan migreren de arbeiders naar andere staten. Ik veronderstel dat dat allemaal wel zal blijken uit allerlei statistieken - en het gevolg is dan dat de staten veel minder sociale lasten te dragen krijgen...

Maar intussen heb ik toch al herhaalde malen gezien dat sommige Amerikaanse staten wel degelijk in serieuze moeilijkheden zijn geraakt, en eigenlijk zouden we het allemaal beter moeten volgen om te weten wat er precies zal gebeuren...

tonny zei

Als we dan toch onnozel aan het doen zijn...
Heel die 'Griekenland uit de EURO' poeha is niet meer dan een economishc complot van eurosceptici die alles in het werk stellen om terug naar een eigen protectionistische markt over te stappen.
Herinner u de speculatie tegen de ECU in 1998 (de beruchte korf, voor de bankiers/specialisten onder ons).
Ik vind het enkel jammer dat iemand zoals Noels (laat de banken failliet gaan) dit soort dingen nastreeft/napraat.
Tonny

Koen Robeys zei

Ik denk toch echt dat Geert Noels echte argumenten gebruikt. Het "algemeen prijspeil" is een reëel punt, en leden van de euro kunnen dat niet in één klap verlagen door te devalueren.

Dus aangenomen dat dat peil in Griekenland te hoog ligt (ik laat aan economisten als Geert Noels over om dat te beoordelen) is de keus door een pijnlijke deflatie te gaan, of de te devalueren door eerst de euro te verlaten.

Dus ik zou kunnen begrijpen dat je het argument aanvalt op zijn assumptie (dat prijspeil), maar het verwijt dat hij zomaar de protectionisten napraat lijkt me onheus.

tonny zei

Zoals ik zei, als we dan toch onnozel aan het doen zijn.
Ik val hem niet aan op prijspeil of andere aspecten, dan kan je evengoed en zelfs beter zeggen dat Duitsland eruit moet om te revalueren... Dat zou Portugal, Spanje en andere ook beter uitkomen...
Waar ik problemen mee heb is dat men nog steeds het begrip van de eengemaakte markt in bepaalde middens niet wil aanvaarden, en dan kan niet anders dan om protectionistische redenen zijn.
Voor de separatisten onder ons, Wallonië dan ook uit de EURO, of het Brussels gewest..., of Zuid-Italië....
Al bij al stelt Griekenland economisch niet zoveel voor binnen de eurozone, dus verdenk ik veel mensen van politieke motieven, eerder dan van puur economische...
Tonny

Koen Robeys zei

Geloof me, dat van die "politieke motieven"... daar moet je mij niet van overtuigen.

Maar neem terug de argumenten. Steeds aangenomen dat het prijspeil te hoog is (zoals je blijkbaar niet wil betwisten)...

Wat brengt het dan bij dat Griekenland maar een klein deel van de EU is? In dat kleine deel is dat prijspeil dus te hoog, en de vraag is wat ze er aan gaan doen.

Als het antwoord "niets" is, dan is er heel rap het moment waarop niemand nog de rekeningen wil betalen - en geld drukken is er ook al niet meer bij. Dus "niets" gaat gewoon niet.

De tweede mogelijkheid is je hoge prijspeil weg deflateren. Dat is een verschrikkelijk pijnlijke operatie, en duurt typisch erg lang. Verloren generaties, door armoede en werkloosheid verwoeste gezinnen... Om één of andere redenen hoor ik de conservatieven nooit klagen daarover; blijkbaar is dat allemaal minder belangrijk dan het vermijden van overheidsoptreden. Maar dit terzijde.

En de laatste mogelijkheid is dat prijspeil in één klap aanpakken door devaluatie - maar dan moet je wel uit de euro, en dat is een simpele realiteit die niets met "politieke motieven" te maken heeft.

Als je je afvraagt of er misschien "politieke motieven" zijn om niet integendeel Duitsland te laten opstappen - wel, we zouden het natuurlijk Geert Noels zelf moeten vragen, maar ik kan me inbeelden dat er ook daar heel redelijke antwoorden zijn.

Bijvoorbeeld kan het zijn (ik weet er niet genoeg van; ik moet raden) dat in dat geval een hoop landen met hun geamputeerde euro devalueren tegen de duitse Mark - maar voor *sommige* landen zou dat nergens voor nodig zijn. En dààrover heeft Geert al eens een blogpost geschreven met een "mediterrane" versus een "noordelijke" euro. Maar dan zit je al niet eens meer met het scenario van Duitsland dat de euro verlaat, maar een *groep* landen die de euro verlaten.

En OK, misschien zou dat inderdaad "beter uitkomen" voor sommige landen uit de andere groep. Maar dan kan je Geert Noels niet verwijten dat hij die juist niet uit de euro wil smijten zolang dat alleen maar "beter uitkomt" en nog niet "onvermijdelijk" is! Zo bezien lijkt het er op dat hij de euro zo ver mogelijk wil beschermen en alleen het onmogelijk geval er uit wil.

En dan ben je weer terug bij enkel Griekenland, waarvan hij denkt, volgens mij echt niet om "politieke motieven" (dan had hij echt wel de hele mediterrane groep aangepakt, zou ik zeggen) dat die het er niet in kunnen uithouden.

Nota bene, dat komt allemaal van iemand die een quasi-religieus ontzag voor de euro heeft, en alleen probeert argumenten die hij op zich niet graag hoort niet slechter te laten afschilderen dan ze zijn. Maar van mij mag die euro echt wel blijven bestaan, en ik blijf er nog altijd op hopen.