dinsdag 29 oktober 2013

Weer een "schertsfiguur waarvan al lang geen sprake meer zal zijn"...

Het internet staat vol met de berichten over hoe Ted Cruz, die vleesgeworden bekrompenheid, incarnatie van alle redenen waarom "de Republikeinen dringend weer bij zinnen moeten komen", misschien wel een gooi naar het presidentschap zal overwegen, heel ver in de politieke toekomst, in 2016.

Ineens moet ik terugdenken aan een viertal jaar geleden, toen het nog véél te vroeg was om aan de volgende verkiezingen te beginnen denken, die zich immers "heel ver in de politieke toekomst" zouden afspelen: in 2012". Maar uit pure nostalgie naar het onderwerp als inspiratiebron voor blogposts, schreef ik er dan toch maar een tweetal, over een andere miskleun van een "politicus", Sarah Palin (2). Was dat echt zo moeilijk, vroeg ik me luidop af, en met url erbij van mensen voor wie dat echt zo moeilijk was, om in te zien, binnen enkele jaren, wanneer de campagne echt op gang komt, "zal er van deze schertsfiguur al lang geen sprake meer zijn"?

En aldus geschiedde... (3)

Hoe dan ook, laten we even ernstig blijven... Binnen enkele jaren, wanneer de campagne serieus op gang komt, zal er van een schertsfiguur als Cruz al lang geen sprake meer zijn. Wedden?

Overigens, op een iets serieuzer niveau. Eén van de redenen waarom die campagne van 2008 zoveel boeiender was dan die van 2012 is dat er aan beide kanten geen zittende president of vice-president was die al op voorhand de kandidaat van zijn partij werd. En het begint er een beetje naar uit te zien dat Hillary Clinton een nieuwe gooi wil doen, zodat vice-president Biden er een zware tegenkandidaat aan zou overhouden. Kortom de campagne van 2016 zou er wel eens veel interessanter dan die van 2012 kunnen gaan uitzien. "Er naar uitkijken" ga ik niet doen - dat komt heus wel allemaal vanzelf, en meer dan rap genoeg - maar boeiend zou het wel eens kunnen worden...

En ook op een iets serieuzer niveau, normaal mag je verwachten dat een partij die acht jaar het presidentsschap heeft in handen gehad de volgende verkiezing verliest. En zelfs in de laatste tussentijdse verkiezingen (dus 2014) zwaar veren laat. Maar juist omdat de Republikeinen er maar niet in slagen weer bij zinnen te komen (en het is nog wel dringend...) vrees ik er een beetje voor. Hillary Clinton als president, dat mag van mij direct. Maar de Democraten die een soort monopolie op de macht zouden gaan krijgen...

Kunnen die Republikeinen eens dringend weer bij zinnen komen?

---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/02/oei-oei-oei-romney.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2009/08/ikzelf-verklaar-hierbij-plechtig.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2010/02/een-gedroomd-schot-op-doel.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/10/exit-palin-je-las-het-hier-eerst.html

maandag 28 oktober 2013

Wat een inzicht!

Zeg nu zelf: toch goed dat we politiekers hebben. Met de ernst die past bij de gewichtigheid van het onderwerp laat de Standaard een Steven Vanackere aan het woord (1). De mededeling die de titel heeft gehaald is niet voor de poes. Het afschaffen van de stemplicht zal de opkomst doen dalen! Aaarghhh! Ieks! Urp! Beeld je dat eens in, dat we dààr niet op voorhand aan herinnerd waren: we zouden nogal een gang gegaan zijn. Een hele serie politiekers komt aan het woord, met de pro's en de contra's, en één van de ideeën die aan bod komen is dat zonder stemplicht "politici de mensen zouden moeten overtuigen om te gaan stemmen".

En zeg nu zelf, dat slaat nog ergens op ook. Alleen, dan moet je wel eerst politici hebben. En die hebben we nu eenmaal niet. Politiekers, dat wel, in overvloed, tonnen, met massa's, we kunnen er gemakkelijk de straten mee plaveien. Maar politici? Hier en daar, veronderstel ik, maar je moet vanzelf al goed gaan zoeken, en bovendien, die hebben juist wel iets te doen.

Maar hahaha, het was immers ook helemaal niet de bedoeling iets te zeggen dat "nog ergens op slaat ook"? Laat me raden, zonder ook maar enige kennis van het onderwerp. De partijen die de stemplicht willen afschaffen zijn de partijen die daar goed bij zouden varen? De partijen die nu allemaal "argumenten" aanbrengen om de stemplicht te behouden zijn de partijen die denken dat relatief veel opkomstplichtigen op hun partij stemmen? Zou dat, misschien... kunnen?

Het pathetische van de hele politiek is de manier waarop ze elkaar en dus zichzelf in een houdgreep op het allerlaagste niveau vasthouden. Geregeld zie je mensen aan het woord die ooit, een halve generatie of zo geleden, belangrijke politiekers zijn geweest. En zeker, vaak zijn ze intussen alleen maar meer potsierlijke miezers geworden - zoals die keer dat ik er drie zag deelnemen aan één van de populaire kookprogramma's, een paar jaar geleden. Men - sen - toch. En dat heeft hier ooit iets te vertellen gehad, hé, je houdt het niet voor mogelijk. Maar anderzijds, ik heb er ook al een paar keer - meer dan ik ooit had verwacht, dus - gezien die heel bedachtzaam heel zinnige dingen te zeggen hadden. Tot het punt dat ik me serieus afvroeg: als je dat allemaal ziet en weet en kan zeggen, waarom hing je dan al die tijd de paljas uit, precies zoals de rest?

En het antwoord zit al meteen in de vraag! Het is die "rest" die het hem doet! Ze zitten dus allemaal op dat allerlaagste niveau in dat glibberig slijm, met, pakweg, PS-ers die tegenwoordig haast dadelijk in de krant komen om corruptie (meestal wordt het nog altijd iets zediger omschreven, maar het is corruptie) of liberalen die zoals andere chimpansees geregeld in "woede-aanvallen" uitbarsten of van mening zijn dat het eten bij de lange onderhandelingen niet verfijnd genoeg is. Ha ja, voor mensen met hun status, die zich met die onderwerpen bezig houden...

Zoals de vraag wat er zoal zou kunnen gebeuren als we de stemplicht zouden afschaffen, bijvoorbeeld.

En geregeld klinkt overal om hen heen het hoongelach op om wat ze nu weer hebben uitgekraamd, en dan zijn ze weer verongelijkt en kunnen ze zich wéér maar niet inbeelden waaraan ze zoveel onverschilligheid verdiend hebben.

-----------------------------------
(1) http://www.standaard.be/cnt/dmf20131027_00811064

zondag 27 oktober 2013

The Counter-Revolution of Science

The Counter-Revolution of Science (1952) is een boek van Friedrich Hayek dat de hele tijd door mijn hoofd bleef spelen terwijl ik het ongemakkelijk postje schreef bij de overeenkomsten tussen Hayek en Malthus (1). Als iemand anders dat boek had geschreven, dan had het er zeker als een sterk argument tegen Hayeks ideeën uit Prices and Production uitgezien. Volgens mij zou The Counter-Revolution bepaald niet misstaan in de Epistemologie (het geleerde woord dat wij filosofen graag gebruiken als we "wetenschapsfilosofie" bedoelen: iedereen probeert op zijn manier indruk te maken op de vrouwtjes, nietwaar?). Maar nu het van Hayek zelf komt... Wat moet ik nu met dat "ongemakkelijk gevoel" aanvangen?

De "epistemologie" van The Counter-Revolution of Science heeft één en ander bijgedragen aan mijn ideeën over "complexe wetenschappen"; het idee dat mono-causale theorieën er zelden in zullen slagen om veel inzicht in de complexe wereld te wereld op te leveren. Maar een mono-causale theorie is nu juist wat Prices and Production, tenminste als ik het goed begrepen heb, zo heel erg lijkt te zijn. Er is een soort "black box", de feitelijke economie; er is één variabele die je dan ook probeert te variëren - namelijk een artificiële wijziging in de vraagzijde van de economie; vandaag zou "stimulus" een uitstekend voorbeeld zijn - en er is één enkele keten gebeurtenissen die maakt dat de problemen die je ermee wil oplossen alleen maar erger worden. Dat laatste was de overeenkomst met Malthus' ideeën die me in de post van voetnoot (1) zo ongemakkelijk over mijn stoel deed schuiven.

Daartegenover zegt The Counter-Revolution of Science dat de poging om dergelijke quasi-formuleerbare processen te gebruiken in complexe wetenschappen (zoals hier de economie) alleen maar een plooien is voor de successen in de domeinen waar dat wel lukt, namelijk de natuurwetenschappen. Onderzoekers raken zo verblind door de successen van de natuurkunde dat ze zich op de duur alleen maar concentreren op wat meetbaar is, ten nadele van wat relevant is - en dat is waarmee ze zich inbeelden "wetenschapper" te zijn. En vandaar naar Hayeks stokpaardje dat er nu eenmaal heel veel en nog eens veel meer variabelen in het spel zijn dan ooit in een formule te vatten is, is maar een kleine stap. En dus lijkt het boek me een heel sterk argument tegen iets dat dezelfde auteur in een ander boek heeft gezegd.

Een deel van mijn probleem is zeker dat Prices and Production me een groot deel boven mijn pet is gegaan. Daarnaast kan ik The Counter-Revolution of Science ook proberen lezen als een latere fase van het gedachtengoed van Hayek, waarin hij van denken in termen van mono-causaliteiten naar meervoudige causaliteiten is geëvolueerd. Tenslotte is het een onderdeel van mijn opinie over monocausale theorieën dat ze als "bouwstenen" heel interessant kunnen zijn, en zo kan ik proberen Hayeks eerder boek een "plaats in een geheel" geven. Bijvoorbeeld, je kan heel juist opmerken dat een toename van de geldhoeveelheid zonder een evenredige toename van de productiviteit van de economie leidt tot inflatie. Maar je doet er goed aan in het achterhoofd te houden dat je die inflatie helemaal niet kan voorspellen, omdat er nu eenmaal heel andere factoren in het spel kunnen zijn, of allerlei terugkoppelingen kunnen optreden die het eerste effect weer compenseren, en vele, vele andere... complicaties.

Oh ja, in theorie is er nog een laatste mogelijkheid. Die mogelijkheid is dat ik van begin tot eind geen idee heb van waarover het nu eigenlijk allemaal ging. Maar met die mogelijkheid houd ik vanzelfsprekend geen rekening, of wat dacht je?

----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/10/een-ongemakkelijk-gevoel-bij-hayek.html

donderdag 24 oktober 2013

Een bezoekje aan de Gapminder site

De "Gapminder" site (1) heeft een nieuwe feature. Je kan de landen nu groeperen naar "main religion". Als je in de onderstaande url...

http://tinyurl.com/ogrs3dp

... in de rechterbovenhoek klikt op "categorizations"...



... is "main religion" het laatste item van het menu dat verschijnt. En als je daarop klikt, dan krijg je grafieken waarop de kleur niet over werelddelen en dergelijke gaan, maar wel over religie. En wat ik nu gedaan heb is er drie belangrijke Moslimlanden uitkiezen, in het groen, plus België, in het blauw, en ik heb de pijl op 1965 gezet. Vervolgens heb ik op de play knop geduwd en wat je ziet is een grafiek met op de Y-as het aantal kinderen per vrouw. (Op de X-as staat het inkomen per hoofd: als je heel veel landen kiest zie je dat er een omgekeerd verband bestaat tussen inkomen en vruchtbaarheid, maar laat dat een ander verhaal zijn.)

Hier is de foto van mijn grafiek die begint in 1965:



België begint met een vruchtbaarheid van meer dan 2.5, en vooral: met een veel groter inkomen per hoofd. Indonesië, Pakistan en Marokko beginnen een stuk armer, en met een vruchtbaarheid in de omgeving van zes (!). Dit is overigens een niveau dat België in de negentiende eeuw ook wel haalde. Maar bij ons heeft de crash van de vruchtbaarheid zich al vanaf de late negentiende eeuw voorgedaan, dus op mijn foto beginnen we bij 2.5.

En de rest... Wel, de rest is geschiedenis, nietwaar? Het leuke van internet is dat het altijd maar beter wordt. Vroeger had je om dit soort dingen te kunnen weten heel veel vrije tijd en een heel goede bibliotheek in je buurt nodig. Vandaag daarentegen...

Bewijs jezelf een dienst, bezoek de site en ga er wat spelen tot je een beetje weet hoe het werkt. En de volgende keer dat iemand je wil vertellen dat "de armoede in de wereld de schuld is van het kapitalisme" (of zoiets), dan ken je ineens de weg.

----------------------------------------
(1) http://www.gapminder.org/

zaterdag 19 oktober 2013

Een ongemakkelijk gevoel bij Hayek

Lezend in Malthus (1) overvalt me een zeldzaam moment dat ik me ongemakkelijk voel bij Hayek. Temidden van het optimisme van het einde van de achttiende eeuw - de eeuw van de Verlichting, dus - schreef Malthus zijn Essay on the Principle of Population (1798). Het mag gezegd dat hij een hoop koud water goot over al dat optimisme. Aangezien een bevolking niet kan groeien voorbij het punt waar de omgeving in staat is die bevolking te voeden, en aangezien in normale omstandigheden een bevolking altijd sneller groeit dan haar bevoorrading, komt er altijd een punt waarop "de natuur" het evenwicht herstelt. Alleen gebeurde dat herstel noodzakelijk door extra sterfte, en vertrouw moeder natuur maar dat, als zij "extra sterfte" wil veroorzaken, ze daarvoor de meest afschuwelijke middelen zal kiezen. Oorlog, epidemieën en hongersnood, dus, en wie zal ontkennen dat Malthus een goede beschrijving van 6000 jaar menselijke geschiedenis had neergezet?

Alleen zag Malthus niet alleen in het verleden, maar ook in de toekomst het onvermijdelijke optreden van de wet opdoemen, en dus zag hij niet waarop al dat optimisme gebaseerd was:

"I see no way by which man can escape from the weighth of this law which pervades all animated nature. No fancied equality, no agrarian regulations in their utmost extent, could remove the pressure of it even for a single century." (An Essay on the Principle of Population, chapter I.)

Het gevolg daarvan was weer dat pogingen om de problemen van de armste lagen van de bevolking te verzachten hopeloos gedoemd waren om op niets uit te lopen. De "Poor Laws", pathetische voorafschaduwingen als ze waren van wat wij als "Sociale Zekerheid" zijn gaan beschouwen, waren voor Malthus alleen maar pleisters op een been dat niet alleen van hout was, maar bovendien pleisters die misschien individuele gevallen van wanhopige ellende konden verzachten, maar toch alleen de totale ellende zouden vergroten. Nota bene, Malthus geloofde, of beter gezegd, beredeneerde dat echt; ik denk werkelijk niet dat we hem kunnen verdenken van rationalizeringen van zijn eigen politieke belangen. Hoe dan ook bleef de conclusie bij het noodzakelijke lijden van de bevolking:

"Were I to propose a palliative, and palliatives are all that the nature of the case will admit, it should be, in the first place, the total abolition of the parish laws." (An Essay on the Principle of Population, chapter V.)

Dat lijkt behoorlijk op wat veel mensen vandaag nog altijd over sociale zekerheid denken: probeer eerst eens met klimaatverandering... even wachten... See? De critici zijn vaak dezelfden die ook denken dat sociale zekerheid het probleem alleen maar vergroot! Weliswaar lijkt het minder, heel veel minder op Hayeks opinies over sociale zekerheid dan veel van Hayeks ingebeelde aanhangers graag zouden geloven. Maar de overeenkomsten met Hayeks pessimisme in (bijvoorbeeld) Prices and Production uit 1931 lijken me nogal treffend. De pogingen om met allerlei artificiële ingrepen problemen op te lossen mogen dan goed bedoeld zijn (vindt Hayek) en ze zullen zeker op bepaalde niveau's bepaalde problemen aanpakken, maar op de grote schaal zullen ze de problemen alleen maar verergeren. En vandaar naar de "hedendaagse" ideeën over hoe overheidsoptreden ook de huidige crisis alleen maar schijnbaar aanpakken maar in werkelijkheid verergeren, is maar een kleine stap.

Maar het punt is, we weten dat Malthus het met zijn voorspellingen mis had. Ik heb het altijd erg gemakkelijk, in de zin van goedkoop, gevonden dat wij later zo om Malthus gelachen hebben, maar minstens had hij het op een heel interessante manier mis. (In feite zit ik het te lezen omdat ik er graag een zo goed mogelijke "formule"ring van zou willen maken, om dan de verschillende elementen uit de vergelijking naast de realiteit te plaatsen. Stand van zaken: het is moeilijker dan ik had verwacht, maar volgens mij moet het lukken.)

Het gevolg is dat ik de logica verdacht overeenkomstig vind, verder dat zowel Malthus als Hayek naar best vermogen geen betere conclusie wisten te trekken, en tenslotte dat ik Hayek, in de verschillende jaren sinds ik hem "ontdekt" heb één van de meest messcherpe geesten heb gevonden die ik over dit onderwerp ken. Dus ofwel had Hayek dit mis (maar waarom dan?), ofwel had Malthus het achteraf bezien minder fout dan we zo graag geloven - wat ik me wel vaker heb afgevraagd(2) - of misschien zie ik nog iets anders heel erg over het hoofd?

-----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/10/niets-nieuws-onder-de-zon.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2010/01/de-hele-wereld-omzetten-in-mensen.html

donderdag 17 oktober 2013

Volgens mij denkt Obama dat hij dit gewonnen heeft.

Denk vooral niet dat ik me inbeeld dat ik er iets van begrijp; dit was gewoon iets op het niveau van "als ik ze bezig zie, dan denk ik...". Géén verband met de realiteit, géén enkel spoor van enige logica, géén kennis van enige feiten. Gewoon, de show.

En die show vertelde me, twee weken geleden (1), dat Obama, de president die er zo vaak zo flauw bijliep, ineens zeker van zijn stuk overkwam, alsof hij zich al iets van de uiteindelijke afloop kon voorstellen. Vanzelfsprekend kan dat allemaal een dikke illusie van me zijn: wat weet ik er nu in godsnaam van? Alleen, zoals ik het verwachtte, zo is het ook gegaan. Nogal logisch dat je jezelf dan maar voor het gemak gelijk geeft, toch?

En zelfs de Republikeinen hebben het nu door! Je weet wel, die kerels die de laatste dagen werkelijk het internet vol zetten met klachten over hoeveel pogingen om te onderhandelen Obama had afgewezen. Vijf maal per dag naar het oosten buigen, of we knallen twee vliegtuigen tegen torens! Nee? De Sharia invoeren, dan? Ook niet? Maar straks zijn we nog verplicht om die twee vliegtuigen tegen torens te knallen! Zoveel inflexibiliteit! En tenslotte druipen ze af. Boehoehoehoehoe, moeder, moeder, zie toch hoe Obama weigert te onderhandelen.

En zo gaat het nu al jaren lang. En dan zetten ze zichzelf klem dat het geen naam heeft, en vervolgens zijn ze verbaasd, echt waar, ik heb het geklaag met mijn eigen ogen zien staan, dat Obama geen zin had om ze terug uit de puree te halen.

--------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/10/volgens-mij-denkt-obama-dat-hij-dit.html

zaterdag 12 oktober 2013

Ha! EINDELIJK nog eens een Eurabië alarm!

Op13 juni 2013 verscheen eindelijk nog eens een postje (1) op het internet over een onderwerp dat ik al een tijdje miste (2): binnenkort (nu ja, iets meer dan een generatie; in dit geval) is Europa Moslim! Hoewel, het gaat eigenlijk alleen over het UK, maar toch...

Het is allemaal een kwestie van geboortecijfers! Die maken dat er tegen 2050 een meerderheid aan Moslims zal zijn in het UK, en "This projection is based on reasonably good data". Velen, waaronder natuurlijk ikzelf, hebben nochtans al vaak beweerd dat de Moslim geboortecijfers zodanig sterk dalen dat Eurabië helemaal niet in de kaarten zit. Maar wij dolen:

"Not everyone agrees with these demographic figures. Population projection, some say, is not an exact science. Perhaps the Muslim birth rate will drop to European levels.

But this seems to be wishful thinking. For years it was believed that Muslims would enter what is known as “demographic transition”, with European Muslim birth rates falling to native European levels. But that demographic transition has not happened. In Britain, for example, the Pakistani and Bangladeshi communities continue to have significantly higher birth rates than the national average, even after more than 50 years in the country."

En dat zou maken dat alles wat ik ooit over het onderwerp heb geschreven, radicaal en grondig fout is! Nu kan dat natuurlijk ook wel, maar ik heb in het artikel nog niet veel anders gevonden om het ook nog te geloven, dan het feit dat hij dat beweert. Natuurlijk kan je altijd wel zeggen dat je "projections reasonably good" zijn, maar ik zie in feite geen enkele verwijzing naar redenen waarom hij dat beweert. En het feit is, al een hele tijd geleden heb ik veel verwijzingen gezien, en meegegeven, naar studies die juist wel bevestigen dat de Moslim geboortecijfers in Europa pijlsnel dalen. Bijvoorbeeld was er één uit 2007 (3), die dat voornamelijk schreef over de geboortecijfers over Moslims in Frankrijk. Het was wachten tot 2010 tot ik er één vond die hetzelfde schreef over de cijfers in Duitsland (4). En toen kwam dat fameuze PEW onderzoek uit 2011 (5) en het hele onderwerp leek wel uit de belangstelling weggebrand - opnieuw voetnoot (2).

Maar nu heeft iemand dus weer eens dezelfde kreten neergezet; tenminste, ik denk dat het alleen maar "kreten" zijn, want het ziet er nu eenmaal, weer eens, uit als niets anders dan "het steeds weer herhalen van dingen die al lang weerlegd zijn" - ook een standaard propagandatruc van creationisten in het evolutiedebat - zonder enig proberen op die weerleggingen in te gaan. Integendeel, hij beweert wel dat "there may be strong cultural reasons for higher Muslim birth rates" maar hij zegt helemaal niets over al die vele studies over de al die vele landen waar je juist het omgekeerde ziet.

Niet van wakker liggen, zeker?

------------------------------------------
(1) http://www.thecommentator.com/article/3770/the_islamic_future_of_britain
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/12/ik-mis-het-eurabie-onderwerp.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/01/ik-mis-dus-echt-dat-eurabie-onderwerp.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2007/08/eurabi-de-cijfers-kloppen-niet.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2010/10/over-de-vruchtbaarheid-van-immigranten.html
(5) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/01/moslim-populatie-verdubbelt-in-twintig.html

woensdag 9 oktober 2013

Was de Europese crisis de schuld van Bart De Wever?

Vandaag ontmoet ik een interessant probleem van "relatieve causaliteit". Het probleem was: wat was de oorzaak van de snel stijgende rente op Belgische staatsobligaties in de herfst van 2011? En omdat het een complex politiek-economisch vraagstuk is, is er ook veel ruimte voor "politieke vervuiling van het denken" (1). Alleen, het is niet omdat ik gevoelig ben voor die vervuiling, dat die vervuiling er ook nog is. En dus werd het een interessante kwestie...

Het voorstel was: de stijgende rente, dat was de schuld van Bart De Wever! Ja, want zodra die eindelijk uit het spel was gewerkt, en België hoerahoera een regering had onder de PS (hoerahoerahoera) zakte de rente als een baksteen. En dus was bewezen dat Bart De Wever en de politieke onzekerheid oorzaak van de crisis was.

Daar tegenover staan mensen zoals ik die denken dat de Belgische rente steeg omdat Europa als geheel in crisis zat. Verder denken mensen zoals ik dat die crisis alleen maar verergerd werd door een filosofie die vindt dat overheden daar vooral niets mochten aan doen. En even vanzelfsprekend was dat allemaal "bewezen" toen de ECB dan toch maar besliste om in te grijpen, ergens laat in 2011, en toen zakten de rentevoeten als volgt:




Je ziet, neem ik aan, mijn punt? Als je ziet dat al die rentes in al die landen allemaal tegelijk beginnen te dalen, juist op het moment dat de ECB haar werk begint te doen... ja, dan is een fatsoenlijk mens toch uitgepraat? Of deed het verdwijnen van Bart De Wever en het verschijnen van een Belgische regering - in het bijzonder aangevoerd door de Belgische PS (!) - ook de rente dalen in Italië en Griekenland? En in Portugal en Ierland?

Maar juist omdat het een gesprek onder serieuze mensen was kwam al snel het punt tevoorschijn: dat kan je aan deze grafiek niet zien. Om te beginnen trekt Griekenland de hele schaal compleet scheef. Maak dezelfde figuur zonder Griekenland, en je zal al veel beter de precieze bewegingen zien van België versus Duitsland, of versus de rest. En pas wanneer je de neerslag van de "gevolgen" in die grafieken ziet kan je ze naast een chronologie van de beweerde "oorzaken" leggen, en zien of er wel, of juist niet, een waarneembaar verband bestaat tussen het aantreden van een Belgische regering en het wegebben van de crisis.

En dat geef ik toe! Ik blijf overigens wel bij mijn mening, maar ik besef, nog meer dan toen deze conversatie nog niet had plaatsgevonden, dat ik het ook wel mis kan hebben. Causaliteiten kunnen nu eenmaal erg complex zijn. Voor mij blijft het een ("politiek vervuild") verhaal waarin twee dingen tegelijk gebeuren, zodat het ene ("er is een regering!") maar snel wordt uitgeroepen tot oorzaak van het andere ("en de crisis ebt weg, ergo Bart De Wever was de oorzaak van de crisis!"). Maar het is heel goed mogelijk dat we op één of andere manier een grafiek kunnen maken met de evolutie van de rentevoeten in België, Duitsland, en daarnaast nog, zeg, Frankrijk en Oostenrijk. Veel grotere nauwkeurigheid! Zet op de X-as ook nog eens de datum van het verdwijnen van Bart De Wever en het aantreden van de regering, toon aan dat zich daar veel grotere bewegingen in de rente afspelen dan op dat moment in de vergelijkbare landen (en dat die bewegingen dan nog gaan in de richting die nodig is om de theorie te bevestigen) en ik zal er nog eens goed over moeten nadenken.

Maar eerlijk gezegd, de verhaaltjes alsof het "allemaal" de schuld was van Bart De Wever... In haar serieuze vorm gaat de discussie alleen over het relatief belang van die Belgische politieke crisis in het geheel van de Europese economische crisis. Mijn opinie blijft: het aandeel van de Belgische politieke crisis was daarin zo goed als niets. Maar ik kan het mis hebben...

----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2010/02/complexe-wetenschappen-en-politieke.html