woensdag 3 februari 2010

Een bevolkingspyramide en "demografische overspoeling"


Hiernaast zie je een "bevolkingspyramide" voor Marokko in het jaar 1,990. De pyramide toont voor mannen (blauw) en vrouwen (roze) hoeveel miljoen inwoners Marokko had in leeftijdsgroepen die vier jaar bestrijken. Dus, bijvoorbeeld, Marokko had ruim 1.6 miljoen kleine jongens en 1.6 miljoen kleine meisjes van minder dan vier jaar oud. En Marokko had een 400,000 mannen èn een 400,000 vrouwen van 50 tot 54 jaar. Enzovoort.

De vorm van een bevolkingspyramide zegt ons iets over de vraag of een bevolking groeit, stagneert of zelfs afneemt, en wel op voorspellende basis. Immers, als er erg veel mensen in jonge groepen zitten, dan komen er meer kinderen, en zijn er minder sterftes, dan wanneer er erg veel mensen in oudere groepen zitten. Maar tegelijk is dat ook geen deterministisch verband. De mensen in de oudere groepen vertellen je iets anders over de te verwachten sterfte als de gemiddelde leeftijd 20 jaar is, dan wel 80 jaar. En de mensen in de jongere groepen vertellen je een ander verhaal over de toekomstige groei naarmate de vruchtbaarheid 6, dan wel 1.8 kinderen per vrouw is. En waar die cijfers voor vandaag kunnen bekend zijn weet je niet wat die cijfers zullen zijn binnen pakweg één generatie, of twee, enzovoort, en kan je hoogstens schattingen maken.

Dus je ziet dat het minder eenvoudig is iets te zeggen over de evolutie van de bevolking dan je misschien zou denken, maar dat het tegelijk ook niet helemaal een hopeloos geval is. Bijvoorbeeld, de pyramide doet je vermoeden dat de Marokkaanse bevolking in 1,990 aanzienlijk zou groeien, en zo was het ook.

En bekijk nu de pyramide voor België in het jaar 2,009.

Als we helemaal geen rekening houden met de factoren hierboven (laat staan andere historisch onvoorspelbare factoren als epidemieën, oorlogen,...) of migratie, dan verwacht je dat de bevolking van België zal stagneren: en dat lijkt me wel een redelijke voorspelling te zijn voor de komende decennia. (Volgens Angus Maddisson heeft België de 9 miljoen inwoners bereikt in 1,958, en we zitten nu (2,010) nauwelijks boven de 10 miljoen).

Steeds volgens Maddison had Marokko in 1,990 24.7 miljoen inwoners, en in 2,008 34.3 miljoen inwoners. Een stijging met 40%, waar België over een veel langere periode met 15% was gestegen. Je begrijpt, natuurlijk, de bezorgdheid van de mensen in 1,990, gegeven dat er aanzienlijke migratie was van Marokko naar België.

Waarmee we bij de vraag zijn hoe de bevolkingspyramide van Marokko er vandaag uitziet. En dat zien we hier, voor het jaar 2,010.

Wat we vandaag te zien krijgen is dat de pyramide van 1,990 een momentopname in een geschiedenis was, en wel op het "somberste" punt. De groep die toen de grootste was is ook vandaag de grootste: intussen de categorie 20 tot 24 jaar. Maar anders dan je op basis van de structuur van 1,990 had kunnen verwachten is intussen de basis van de pyramide afgenomen. Zoals ik al zei: je moet nu eenmaal naar een aantal extra factoren kijken, zoals de vruchtbaarheid, en daarvan hebben we hier al wel eens opgemerkt dat die in Marokko (inderdaad) afneemt.

We zitten weer kniediep in het Eurabiëdebat, en wel in dat stuk dat gaat over demografische overspoeling. Deze post gaat natuurlijk alleen over de vraag of die overspoeling uit de "thuislanden" zal komen, en het antwoord lijkt me eens te meer "neen". Als het gaat over de vraag of de overspoeling intussen lokaal gegenereerd kan worden heb ik verschillende keren redenen gepost om daaraan te twijfelen (2). Waarmee niet gezegd is dat je niet op verrassingen kan stoten (3).

Kortom, de gegevens (die ik heb en voor zover ik ze begrijp) laten niet toe een eenduidige conclusie te trekken. En eigenlijk vraag ik niet meer dan dat de "Eurabiërs", in het bijzonder zij die in de "demografische overspoeling" geloven, dat ook willen inzien.

-------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/08/zouden-die-cijfers-wel-kloppen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/01/nog-eens-eurabi.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/07/nieuwe-gegevens-voor-eurabie.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/09/een-berekening-over-eurabie.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/09/brad-delong-zou-zeggen-robeys-smackdown.html

Geen opmerkingen: