zondag 12 december 2010

Tandlijdende bloggers, verenigt u!

Een negental maanden geleden las ik bij blogger Smetty dat ze een tand had laten ontzenuwen (1), en dat daarbij een vijltje was blijven steken en brrr en oei en amaï, en ik was al lang blij dat ik het niet was. Maar, schreef Smetty er ook nog bij, in feite werd haar wel een beetje laat verteld "dat een ontzenuwde tand broos wordt en gemakkelijk kan breken".

En dat zat ik al veel meer beteuterd te bekijken. Want laat ik nu in mijn verstrooidheid niet alleen geregeld een aanmaning over onbetaalde rekeningen krijgen, maar ook had ik het jaarlijks tandarts bezoek genegeerd: wat ik normaal nooit doe. En jawel, in die tijd was er een groot gat ontstaan en na een mislukte poging om de schade te beperken was de tand ontzenuwd... En toen moest ik in de blogpers lezen dat zo'n tand wel eens broos zou kunnen worden.

En nu is het zover! "Knars!", zeiden ineens de spruitjes, en bijna een kwart tand, praktisch tot op het tandvlees, kwam zomaar naar beneden! Dus nu mag meneer wéér een afspraak met de tandarts maken, en wéér zijn zeer schaarse tijd gaan verknoeien aan het opnemen en repareren van de schade, en iets zegt me dat het niet simpeler zal worden dan een ontzenuwing...

Wat ik me echt afvraag: is dat nu omdat wij bloggers zijn dat we een groter risico lopen, of is er echt een heel grote kans dat ontzenuwde tanden broos worden, terwijl dat blijkbaar niet altijd wordt verteld? Ik wil er nog bijzeggen dat ik mijn tandarts al vele, vele jaren een uitstekende tandarts vind, en dat ik echt niet denk dat hij kunstmatig extra behandelingen probeert te creëren. Maar zeg nu zelf, binnen één jaar, twee bloggers met een verbrokkelende ontzenuwde tand...

UPDATE 17 dec 2010. Voor de (voorlopige) afloop:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/12/dat-viel-nog-mee.html

-----------------------------------
(1) http://www.smetty.be/2010/03/15/naald-verloren-ii

donderdag 9 december 2010

Kan ik het nog duidelijker zeggen?

Het was alweer een hele tijd geleden, maar nu is het me weer overkomen. Iemand die weet van mijn verleden in de wisselmarkten (1) vroeg zich af wat ik denk over de evolutie van de dollar. Ik probeerde nog even over wat er gebeurd is, maar nee, het moest gaan over de toekomst, over "de verwachtingen". En natuurlijk voelde hij zich teleurgesteld toen ik hem mijn nochtans professionele mening gaf, namelijk dat daar geen zinnig woord over te vertellen valt. Dat iemand met mijn achtergrond zo weinig te zeggen heeft... Vreemd, ergens, dat de mensen beroep doen op die achtergrond, maar niet zodra die achtergrond niet oplevert wat ze ervan hadden verwacht...

Ik probeer altijd verschillende manieren uit om te zeggen wat er mis is met de vraag. Bijvoorbeeld: heb je er enig idee van, enig idee, als ik dat met enige mate van trefzekerheid kon zeggen, hoeveel - of beter gezegd: hoe weinig - tijd ik zou nodig hebben, en ik was de rijkste man ter wereld? Zonder overdrijven! En hetzelfde geldt voor al die andere mensen die ooit van dichtbij of veraf de wisselmarkten hebben gezien. En toch kiezen ze allemaal in loondienst, voor rekening voor iemand anders, te blijven werken. En nochtans, de rijkste man ter wereld, ik meen dat letterlijk, en het zou niet lang duren.

Maar het meest steekt die niet-verborgen teleurstelling; dat "met jouw achtergrond". Ik probeer, dus, allerlei verschillende manieren, en momenteel het beste dat ik heb is als volgt.

Beeld je de meest vooraanstaande statisticus ter wereld in. Statistiek is een tak van de wiskunde, en ik stel me voor dat die hun "helden" even goed kennen als gewone mensen. Dus we gaan naar de meest vooraanstaande statisticus ter wereld en we geven hem een preek over hoe iemand met zijn achtergrond... (etc etc) en we tonen hem een dobbelsteen! En nu moet hij zeggen wat je gaat gooien!

Ha ja, want als iemand met zijn achtergrond het niet weet, wie zal het dan weten?

Even aangenomen dat je begrijpt hoe absurd dat is, en het volstaat dat je inziet dat het precies hetzelfde verhaal is: en alles is in orde. Probeer dus het feit dat kennelijk niemand de rijkdommen incasseert die nochtans zomaar voor het oprapen zouden liggen, en trek zelf je conclusies. Ze weten het niet, omdat niemand het weet, omdat het onweetbaar is, zoals de meest vooraanstaande statisticus van de wereld niet de worp van een dobbelsteen kan voorspellen.

Zelfs niet met zijn achtergrond.

-----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/11/ik-blaas-de-aftocht.html

dinsdag 7 december 2010

Het is de schuld van het kapitalisme!

Verschillende keren al heb ik naar de site van Gapminder verwezen, maar misschien moeten we in deze tijden van beelden, eerder dan woorden, maar eens beroep doen op een filmpje van ze.

http://blogs.tijd.be/bbb/2010/12/iedereen-kan-het-maken-.html?highlight=rosling

Echt waar: bekijk het filmpje. Negeer het accent, erger je niet aan de intro van enkele tientallen seconden... En zeker als je je ooit hebt afgevraagd waarom dat vreselijke kapitalisme tot de dag van vandaag nog aanhangers vindt: kijkt ende gij zult zien.

maandag 6 december 2010

Zo hoort u 't eens van een ander...

Vandaag lezen we in een artikel in de Tijd dat de Europese schuldencrisis niet de schuld is van "de speculanten":

http://www.tijd.be/nieuws/geld_-_beleggen_markten/-Geen_speculatie_tegen_eurolanden-.8995884-3452.art?ckc=1

Kijk toch eens aan. Dat is nu zo'n beetje wat ik al verschillende keren probeerde uit te drukken met mijn beeld van de "gewetenloze speculant" - die in feite alleen maar "de brave huisvader" was, zoals u en ik. Huisvaders die geen zin hebben om Ierse obligaties te kopen, zelfs als die 10% rente betalen. Het hele punt is, de markt is een collectief, van enorm veel spelers. De gewetenloze speculanten (de echte) mogen zoveel verkopen als ze willen; als er andere marktpartijen zijn die de goedkoper geworden assets willen kopen, dan is alles in orde. En als er géén andere partijen zijn, dan zakken de prijzen, en in veel gevallen zal dat wel voor een goede reden zijn.

Misschien zitten die staten wel echt in budgettaire nesten?

Nu, ik wil vooral niet gezegd hebben dat al die marktpartijen koorknapen zijn. In feite kan ik me nog heel goed herinneren hoe ergens in de vroege jaren 1990 de Belgische Frank voor het laatst onder druk is gekomen. Van (het latere EUR niveau) van 20.62 is het even naar 22 BEF per DEM gegaan - een spectaculaire beweging, vonden wij toen, en vooral: zeer lucratief. En wij die werkten in de Belgische zaal van een zeer grote internationale bank, die toen al geavanceerde systemen van instant communication hadden, gaven ijverig alle berichten mee die maar konden doen vermoeden dat het feest nog niet voorbij was: hoe meer het beweegt, hoe meer je verdient. Alles zo onschuldig als een lam - zolang je maar oppast dat je geen dingen gaat vertellen die niet waar zijn.

Bijvoorbeeld, heb ik me laten vertellen, kwam het ook wel eens voor dat speculanten inderdaad een gevoelig land in het vizier namen en er speculatiegolven tegen ontketenden zonder dat daar goede redenen voor waren. Je kan er namelijk wel een land mee ruïneren, maar zelf verdien je fortuinen als het lukt. Vaak zal het ook mislukken, en er zijn genoeg gevallen bekend van speculanten die zwààr hun vingers hebben verbrand: er waren voldoende brave huisvaders die de goedkope obligaties of deviezen opkochten, en de speculanten moesten op de loop. Zoals bijvoorbeeld zij die Duitse Marken kochten aan meer dan 22 BEF en die prijzen nooit meer hebben teruggezien. Standaardbedrag van DEM 10,000,000.- en een verlies van 2 BEF per deal, zijnde BEF 20,000,000.- per deal...

Het leven van de "gewetenloze speculant" verloopt heus niet altijd van een leien dakje.

Maar het lijkt er op dat het oordeel geveld is. Het lijkt er op dat een aantal landen wel degelijk zichzelf voorbij heeft gefeest, en als ze nu tot hun ontzetting moeten vaststellen dat het geld niet uit de blauwe hemel komt neerdalen, maar wel tegen een prijs uit de zakken van brave huisvaders moet komen - dan is het de schuld van de speculanten.

Ik ben blij dat ik er de aandachtige lezer al eerder op gewezen heb dat hij dat niet allemaal moet geloven, alleen omdat onbekwame politiekers dat geregeld herhalen.

zondag 5 december 2010

En zo wordt het stilaan een ritueel...

Bewust had ik kleuter Sarah voorgehouden: "ja, de verjaardag van de Sint is eigenlijk zes december. Maar soms komen ze in het week-end: dan hebben ze meer tijd. Dat laatste spreekt in de wereld van kleuters zoals in ons gezin vanzelf: Zoals de ruimte drie dimensies heeft en de dingen naar beneden vallen. Maar gezien de mogelijkheid dat "ze" vandaag al zouden komen stonden er al snel eerst twee, en toen vier, en tenslotte zes schoentjes bij de achterdeur (bij gebrek aan schouw). In die schoentjes zaten eerst één of twee wortelen, maar wat later alle wortelen die we maar in de ijskast konden vinden. En zo gingen de kleuters eerder laat het bed in, en gezien het feit dat de Sint 's nachts ab - so - luut niet gestoord wil worden was het al gauw helemaal stil.

Waarop zich hier beneden een koortsige activiteit ontwikkelde: de wortelen terug de ijskast in, de schoentjes en tafel vol koekjes gestrooid, uit hoge, onbereikbare kasten pakken en zakken gesleurd en aan het werk. Waarna mama en papa gniffelend als kleuters eveneens gingen slapen en om 07.00 uur klonk het fatale geluid van trippelende voetjes. De silhouetten van twee kleuters verschenen in de slaapkamerdeur en de geopperde mogelijkheid dat de Sint misschien nog bezig was leverde niet meer dan twee minuten respijt. Waarna de stoet het jaarlijks ritueel vervulde en de schemerende keuken binnentrok, alwaar zelfs zonder licht bleek dat de tafel helemaal niet zo leeg was als op andere dagen.

Het ziet er naar uit dat de Sint goed gekozen heeft, dit jaar. Kleuter Thomas stond de hele tijd op en neer te springen en "oh-oh-oh-oh-oh" te roepen en kleuter Sarah somde alles op wat ze maar voor haar verrukte oogjes zag verschijnen. Veel succes hadden de mooie verkleedpakjes (piraten, prinsessen, een ridder...) wat gezien de eerdere successen met relatief veel simpeler materiaal niet echt te verbazen was. Toch vielen een Barbiepop met auto en een grote brandweerwagen even later ook zeer in de smaak. En voor de rest mandarijntjes, chocolade mannetjes en kleine koekjes, enfin, ik wens alle lezers toe dat ze dat kennen van hun eigen kindertijd.

Eén van de manieren waaraan je het succes kon aflezen was op zich best wel amusant. Mijn vrouw schrok zelfs even op, toen ze kleuter Sarah hoorde verklaren: "eigenlijk vind ik de verkleedpakjes van Thomasje nog mooier dan die van mij!". Oei? Slecht nieuws? Welnee, dat verschijnsel kennen we ook van de chimpansees! Als die in een Zoo de bewakers met armen vol blaadjes en groenten en fruit zien aankomen, dan breekt er een pandemonium uit waarbij ze allemaal op elkaars rug beginnen te slaan, oude ruzies snel worden bijgelegd en iedereen als de beste vriendjes aan het feest kan deelnemen. Zo slim zijn ze wel, die beesten en die kleuters, dat ze weten dat je zoiets beter niet bederft met een slecht humeur. En dus toonde kleuter Sarah zich van haar meest genereuze kant, goed voelend dat ze zelf uitgebreid bij de festiviteiten aan het aanschuiven was.

Als je de vorige post over het onderwerp (1) hebt gelezen weet je waarschijnlijk wel dat ik me één en ander had voorgesteld van het persoonlijk bezoek van Sinterklaas (2). Zoals vorig jaar was er een mailtje naar de hemel gegaan, en dus kon de Sint zijn grote boek tevoorschijn halen en plechtig voorlezen dat Sarah zeer flink was, omdat ze goed met haar broertjes speelde en ook zeer goed haar grootste broertje had opgevangen toen die voor het eerst naar school moest. Thomas was ook zeer flink geweest, vooral omdat hij wel eens stevig valt, maar daar in feite haast nooit een keel voor opzet. Dat viel in zeer goede aarde bij de twee kleuters, maar voor de papa was het in feite wel een beetje déjà vu. Nu, het is niet door de oogjes van papa, maar wel door die van de kleuters dat je dit moet bekijken, dus deze keer hadden we het fototoestel in aanslag, en als we het filmpje zo nog eens bekijken denk ik wel dat dit later een fraaie herinnering zal worden ("en dat is tante Sarah, en dat is oppoe, dus dat moet dan nonkel Simon zijn, oei, wat is die nog klein". En van de twee knarren die het allemaal in mekaar hebben gezet is er natuurlijk al lang geen sprake meer).

Peuter Simon kreeg overigens ook een positief rapport, maar omdat intussen Zwarte Piet probeerde zijn tutje af te pakken, of deed alsof, had peuter Simon het veel te druk met de aanvallen af te weren. Ook dat staat op film vereeuwigd, en het blijft nu afwachten of ze ons hiervoor dankbaar zullen zijn, ginder ergens binnen tientallen jaren in de toekomst, of juist niet...

-----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/11/de-sint-is-in-antwerpen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/12/eind-goed-al-goed.html

donderdag 2 december 2010

Schuldafbouw eisen in een crisis die neerkomt op schuldafbouw...

In gesprek met een collega over de Europese Schuldencrisis kwamen we op de kritiek die de "Keynesianen" hebben op de voorstellen van wat ik "de orthodoxie" zal noemen. Die orthodoxie zegt dat we dringend "schuldafbouw" nodig hebben, en "gezonde budgetten" en "minder overheidsoptreden", kortom, de orthodoxie zegt dat we orthodoxie nodig hebben.

De kritiek daarop probeerden we te omschrijven als volgt. Er is, dus, "schuldafbouw" nodig, want
  1. De economie is niet productief genoeg om de bestaande schulden te dragen.
  2. Dus moeten de lonen, kosten en prijzen dalen om de economie opnieuw concurrentiëel te maken.
  3. Maar dat kan niet door een devaluatie van de munt, want de Europese Schuldcrisis treft nu juist landen die de eigen munt hebben ingeruild voor de euro.
  4. Dus moeten de lonen, kosten en prijzen dalen in absolute termen: deflatie.
  5. Maar in tijden van deflatie daalt de waarde van de economie en typisch stijgt de werkloosheid.
  6. Waardoor de economie nog minder productief wordt, en nog minder in staat is de bestaande schulden te dragen
  7. Waarna je nog meer schuldafbouw kan eisen; en zo weer "back to point one".
Schuldafbouw eisen midden in een crisis die nu juist neerkomt op één grote schuldafbouw, dat is niet echt beter dan "een crisis die veroorzaakt is door schulden bestrijden met het aangaan van nog meer schulden"! Enzovoort!

Aangezien dit een discussie was tussen serieuze mensen was er ook ruimte voor kritieken op de Keynesianen. Het was allemaal gekomen door een artikel dat schreef dat in Ierland de eisen van de orthodoxie moeilijk anders konden dan leiden tot "popular revolt". De brave Ieren werden opgesolferd met gepeperde rekeningen om de fouten van de banken (en vooral: hun aandeelhouders en schuldeisers) te financieren! Ik ontken dat argument niet, maar waar blijft het dreigement dat er "popular revolt" kan ontstaan in de landen (een D... een U... een I... misschien nu een T? voel je het komen?) waarvan de brave belastingbetalers de rekeningen moeten betalen om de rekeningen van andere landen te betalen?

Kijk, in mijn soort liberalisme mag de staat heus wel een rol toebedeeld krijgen (iemand een paar citaten van Friedrich Hayek nodig? Hoeveel?). Maar als op een dag Europa overkomt wat vandaag al Ierland overkomt - al die brave huisvaders willen je obligaties niet meer kopen aan om het even welke rentevoet: en die dag is de koek op, ook als je de magische spreuk "Europa" uitspreekt - dan valt er helemaal geen rol meer te spelen. Dan zijn de bankrekeningen leeg, punt. En dus zal de grootste Keynesiaan toch ook aan maatregelen moeten denken om het niet zover te laten komen. En het kan aan mij liggen, maar dààr heb ik ze nog nooit over gehoord.

En er is nog een vraag die ik wel eens zou willen stellen, de volgende keer dat ik een Keynesiaan tegenkom. Iets van de vorm "OK, we nemen nu aan dat er geen orthodoxie maar wel stimulus nodig is. Maar hoe zien de modellen er uit, aangenomen dat het allemaal lukt? Hoe groot zullen de schulden zijn en hoe productief de economie? Hoeveel beter zal het er allemaal mee uitzien?".

En nee, we hebben geen behoefte aan complexe berekeningen waarvoor je eerst tien jaar economie moet studeren. Dat is waar de orthodoxen ook altijd mee zwaaien, en ze zijn echt niet overtuigend. Soms denk ik dat de economisten zich gedragen als dokters geconfronteerd met een totaal onbekende ziekte. Er is niemand die weet wat er moet gebeuren. En veel erger nog, er is ook niemand die weet dat niemand het weet.

woensdag 1 december 2010

Maar, Elio...

Vandaag lees ik in de krant dat Elio Di Rupo erkent dat er in België transfers van het noorden naar het zuiden plaatsvinden. Ik zou gezworen hebben dat dat iets is dat altijd is ontkend, maar goed, ik heb het niet genoeg gevolgd om dat zeker te weten.

Erger is dat hij het geen "transfers" noemt, maar wel "solidariteit". Kijk, dat soort eufemismen alleen al - het woord "dienstplicht" is bij mij een ander voorbeeld - roept zo'n weerzin op dat alle voorstanders van "solidariteit" zichzelf een dienst kunnen bewijzen dat woord niet meer te gebruiken. Want solidariteit, zoals misbruikt door de Di Rupo's van deze wereld, dat is nu eens een loepzuiver voorbeeld van hoe je de mensen hun geld afpakt en er een mooie naam op plakt in de hoop dat ze niets in de gaten hebben.

En in feite is het nog veel erger dan dat. Het brengt me onmiddellijk terug naar die toch wel aardige post van me, van alweer drie en een half jaar geleden:

http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/05/no-taxation-without-representation.html

"Solidariteit", dus, uit de mond van één van de zeer weinige West Europese socialisten die verantwoordelijk is voor geld dat hij niet zelf moet verdienen, maar die toch niet kan weggestemd worden als hij die verantwoordelijkheid niet serieus neemt: dat doet werkelijk de maag keren. Dat stinkt naar hypocrisie tot aan de andere kant van het zonnestelsel. Maar goed, dat had ik destijds al gezegd.

Maar het mooiste vind ik dat Elio opmerkt dat de "solidariteit" toch minder weegt dan de solidariteit die door Parijs voor Frankrijk wordt opgebracht, of door Milaan voor Italië. Maar, Elio, dat zou er nu nog aan mankeren, denk je ook niet, dat als niet één enkele stad de rest van het land ondersteunt, maar de helft van de bevolking dat doet voor de andere helft, dat die ene helft dan ook nog altijd onder even zware lasten zou gebukt moeten gaan.

Het klinkt toch allemaal een beetje als de uitspraken van iemand die denkt dat wij, het gepeupel, toch maar een domme bende zijn, die wel wéér niets zullen opgemerkt hebben.