Het is altijd hetzelfde liedje. Telkens er ergens vreselijk bedrijfsnieuws valt, in casu een resem ontslagen (ik heb het natuurlijk over Volkswagen Vorst), stijgt langs alle kanten gejammer op over hoe "tegelijk" de beurskoers stijgt. De perversie van de financiële markt! Het cynisme van het kapitalisme!
Terwijl de simpele realiteit is dat we moeten hopen dat de beurskoers stijgt. Laat me proberen dat te illustreren. Als inleiding is hier nog een ander voorbeeld van "cynisme". Vaak als iemand zwaar ziek wordt zie je de cijfers op de koortsthermometer de pan uitswingen! Ja, van een normale 37 stijgen de koersen al snel naar 38, en wanneer hij zich echt slecht gaat voelen komt er zelfs 39 op het scorebord. Het toppunt van al is dat wanneer de ziekte ernstig, en zelfs levensbedreigend is, we een juichende 40 en een euforische 41 te zien krijgen! Het zijn de cowboys van de geneeskunde, die koortsthermometers!
Een zeer flauwe analogie? Een dwaze karikatuur om de oprechte bezorgdheid van serieuze mensen in het belachelijke te trekken? Neen, integendeel, een zeer preciese analogie, om de vanzelfsprekendheid waarmee mensen hun onbegrip ventileren van wat een beurskoers is aan de kaak te stellen. Want op dit punt krijg je uit de rangen waar dat gejammer opsteeg te horen dat de beurs toch niet met een koortsthemometer te vergelijken valt. En het antwoord is eens te meer: integendeel, een beurs valt heel goed met een koortsthermometer te vergelijken. Al wat je in het oog moet houden is dat beiden alleen maar meters zijn. De enige vraag is dan wat ze meten. In het bijzonder, wat de beurs meet - van de thermometer weten we dat al.
Om te weten wat de beurs meet grijp ik terug naar de post van gisteren (1). Om in een fabriek iets (voorbeeld: auto's) te produceren en die als onderneming te verkopen heb je een hoop kapitaal nodig. Je moet éérst salarissen betalen aan arbeiders en verkopers, en je moet éérst assemblagelijnen neerzetten, en je moet éérst gebouwen kopen of maken. Dat wil zeggen: iemand steekt er geld in, en pas later krijg je (hopelijk) je produkten verkocht. Bovendien is het onzeker ("risico") hoeveel geld daar weer zal uitkomen. Dat alles leidt tot een complexe situatie waarbij mensen er alleen maar hun geld insteken als je mag verwachten dat er meer geld zal uitkomen dan er in gaat, en dat op voldoende snelle basis.
Nu kan je proberen een schatting maken, voor een willekeurige onderneming, wat op verschillende momenten in de toekomst het verschil zal zijn tussen de kosten en de opbrengsten. Je kan je vervolgens inbeelden dat je "100" van één of andere eenheid (bijvoorbeeld: miljoen euro) in die onderneming steekt, en je kan je afvragen hoe je je voelt bij de geschatte vooruitzichten van wat daar terug uit zal komen. Als je denkt dat er slechts 50, of 80, of 100, of zelfs 101 zal uitkomen, dan zal je daar vandaag géén 100 insteken. Het volstaat immers die 100 vandaag op een spaarboekje te zetten, en je zal reeds 102 terugzien binnen een jaar. Maar als de schattingen zijn dat je 120 zal terugzien, of 130 of 150 (enzovoort), dan zou je daar nu met plezier 100 voor betalen.
En wat een beurs doet is niets anders dan dat. Wanneer de toekomstige inkomstenstromen - rekening houdend met het bijhorend risico - er goed uitzien, dan zullen mensen bereid zijn daar vandaag meer voor te betalen, dan wanneer de toekomstige inkomstenstromen er slecht uitzien. (Precies zoals niemand veel zin heeft om werknemers te betalen uit eigen zak, zonder dat daar ooit inkomensstromen voor in de plaats staan.) De koersen stijgen, omdat er op dat niveau meer mensen zijn die willen kopen, dan er willen verkopen. En als we bedenken dat er teveel auto's worden gemaakt, en dat dus de auto's aan prijzen worden verkocht die te laag liggen in vergelijking met de kosten, dan is het normaal dat de beurskoersen dat integendeel reflecteren met lage koersen.
Dat is de reden waarom we niet op schampere toon moeten "wedden" dat de koersen wel "weer" zullen gestegen zijn, maar integendeel heel hard moeten hopen dat die koersen nu gestegen zijn. Want als ze niet zouden stijgen, dan zou dat uitdrukken dat ook na de jongste afslankingen de verwachte inkomstenstromen ondermaats blijven. Bijvoorbeeld omdat er nog altijd te veel auto's zijn, of omdat andere fabriekanten ze veel goedkoper kunnen maken dan wij. En dat, ook, is de reden waarom het precies evenveel zin heeft de huidige crisis te koppelen aan het gedrag van de beurskoersen, als aan de koortsthermometer verwijten dat hij registreert dat de patiënt ziek is.
----------------------------------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/11/vw-vorst-wat-moeten-we-dan-doen.html
6 opmerkingen:
Goed geschreven.
Ik zou je graag eens op dezelfde manier het volgende zien duiden: na de aanslagen van 11/9/2001 verklaarde beursspecialist Geert Noels in het VRT-journaal dat het "ethisch onverantwoord" zou zijn om nu via aankopen of verkopen op de beurs te speculeren op verdere koersdalingen of toekomstige koersstijgingen.
Ik begreep daaruit dat de man vond dat vanuit ethisch oogpunt er geen handel meer mocht plaatsvinden. Hij vond marktliquiditeit dus blijkbaar een ethisch slechte zaak, en een gebrek aan marktliquiditeit ethisch goed. Ik vond dat een nogal vreemd standpunt. Of zie ik dat verkeerd?
Ik begrijp er eerlijk gezegd ook niets van. In het bijzonder wanneer hij zelf zegt dat de speculanten *zowel* op stijgingen als op dalingen konden speculeren (met andere woorden: net als anders) zie ik niet in wat er mis kon zijn; er was toch geen sprake van gepriviligiëerde informatie?
I suppose that Geert Noels found it unethical to take speculative positions à la baisse after the attacks, which would exagerate the stock exchange movements and create more havoc, and possibly widespread panic. He realized, I suppose, that those specualative positions could bring the markets way beyond the point which should have been reached based on what stock exchanges measure, as you pointed out, Koen, future expected gains or losses. (In this case, the attacks had little economic impact in the end.) Speaking about positions à la hausse, he think he thought of those speculators taking profit after having sold or others buying military related stocks, oil stocks...
Kijk, VW wil winst maken. Vestigingen die te duur zijn belemmeren dat perspectief. Hoe komt het dat bedrijven in Belgie te duur zijn? Loonkost, belastingen en belastingen. Wie heeft daarvoor gezorgd? Ah, juist... Zo simpel is het. Tijd voor een andere politiek me dunkt.
Dan zijn er nog zo weinig belgen die zelf een bedrijf beginnen. Waarom zou dat zijn? Omdat het te duur is, te risicovol. Aan wie ligt dat? Toch niet aan extreem-links zeker!
Als dit doorgaat, waar staan we binnen 10 jaar? Gelukkig hebben we quota voor allochtonen.
groeten, Lawrence.
Wat is er overigens mis met het feit dat andere producenten goedkoper kunnen produceren? Dat is nu net het mooie aan de vrije markt, maar vandaag wordt weer gedaan alsof dat nu net de grote tekortkoming is van de markteconomie. Kijk maar weer naar het editoriaal van Vander Kelen vandaag. Hij verwijt in feite VW dat men meer gaat produceren voor het Oosteuropese landen, en dat men dus België meer links laat liggen. In zoiets zou men zich moeten verheugen: miljoenen Oosteuropeanen die zich eindelijk een fatsoenlijke wagen kunnen verloorloven. Maar nee hoor.
de beurs reageert op nieuwe, onverwachte info en spreekt er een (zeer autoritair, cfr. "the wisdom of crowds") oordeel over uit.
en dus kunnen we weldegelijk hopen dat de beurskoers van vw zal dalen, dat de markt zegt: "waarom nu Vorst, zo'n schoon fabriek in zo'n schoon land?" of: "dat is nu net niet nodig, de autoverkoop zal weldra de overcapaciteit wel inhalen" etc. De koers van VW is trouwens niet noemenswaardig bewogen op het nieuws ...
Een reactie posten