Vandaag hebben Alabama en Mississippi gestemd voor de Amerikaanse voorverkiezingen, en de winnaar is Santorum. Niet zo heel erg verrassend (proberen commentatoren er nu haastig van te maken) omdat zuidelijke staten nu eenmaal erg conservatieve staten zijn, enzovoort, etcetera.
Eén van mijn grootste ergernissen bij voorspellingen is hun neiging om zichzelf veel te lang gelijk te blijven geven. Neem nu: ikzelf! Mijn voorspelling voor de verkiezingen was (en is): het wordt een spannende strijd tussen Obama en Romney, en Obama zal winnen. Natuurlijk kan je jezelf serieus blijven nemen als in dat scenario Romney wint: hoe zou het anders een "spannende strijd" kunnen zijn? Je had het dan gewoon op een redelijke wijze mis, zoals dat nu eenmaal gaat met toekomstvoorspellingen.
Aan de andere kant van het spectrum heb je voorspellingen uit 2007 waarin je aankondigt dat het nog te vroeg is voor Obama om president te worden. De enige manier waarop je nog kan blijven commentaren geven of voorspellingen doen, is in het volste besef dat je het voor het spel doet, de show, zeg maar "het circus", met jezelf in de rol van clown.
Zo ver zijn we nu nog niet. Obama kan nog altijd de verkiezing winnen na "een spannende strijd met Romney". Maar als ik eerlijk ben: we zijn ook niet meer op het punt waarop ik kan doen alsof ik de hele tijd in een kristallen bol zat te kijken. Immers, in mijn wereldbeeld zouden de Republikeinen stilaan eens "bij zinnen komen". Ze zouden zich realiseren dat er "gevaar schuilt in de manier waarop de ware verdedigers van de vrijheid geneigd zijn zich aan te sluiten bij de conservatieven", en zich dan maar weer profileren als ware "verdedigers van de vrijheid". Zelfs in "het zuiden".
Maar dat doen ze niet; tenminste niet op de schaal die ik had verwacht. En dus moet ik toegeven dat mijn wereldbeeld minstens een deel "out of focus" is (zelfs als Obama binnen acht maanden na een spannende strijd wint tegen Romney). Ik vond dat de VS tijdens de Bush jaren geregeerd werden door een wereldbeeld dat goed vergelijkbaar was met het soort wereldbeeld dat je zou verwachten van ayatollahs en mollahs: en dat vind ik nog (kijk waar het ze gebracht heeft). Ik vond ook dat ze dat zelf begonnen door te krijgen, ergens vanaf pakweg 2005 (en dat vind ik nog). Anders dan wereldbeelden van mollahs zijn Westerse wereldbeelden in staat tot zelf-kritiek en -correctie, en dat was precies wat er in de VS gebeurde, en nog steeds: dat vind ik nog. En ik dacht dat die beweging zich ver genoeg zou doorzetten om in het hart van de Republikeinen het herstel in te zetten...
... en ik begin er serieus aan te twijfelen! Romney gelooft niet genoeg en niet op de juiste manier in "het kindeke Jezus en de klokken van Rome" (2)! Abortus is niet moord genoeg, en hoewel hij het inderdaad niet luidop mag zeggen denkt hij te weinig dat homoseksualiteit en overspel best met steniging zou ontmoedigd worden. Want ze mogen natuurlijk wel roepen over "vrijheid", maar zodra het gaat over onderwerpen als "regime change" of allerlei hokus pokus die snel tot "eeuwige waarden" zijn uitgeroepen mag de overheid natuurlijk zijn neus in allerlei zaken steken. Dat blijven ze nog altijd op grote schaal denken, zelfs als de omvang van de ramp nu al enkele jaren recht voor hun neus te kijk ligt.
Daar kan ik inderdaad wel een tikje bitter van worden. De verleiding wordt dan groot om dan maar met volle kracht, dat wil zeggen, "op het niveau van een voetbalmatch", voor Obama te gaan supporteren, en hem van harte een "landslide victory" toe te wensen in november. En ik houd nu al mijn hart vast voor de "bakken tegelijk", waarmee veel liberalen, in de zin van "de ware verdedigers van de vrijheid", weer eens, hun geloofwaardigheid bij het groot vuil zullen zetten, omdat ze er nog "op het niveau van een voetbalmatch" zullen naar kijken als de één of andere mollah de Republikeinse kandidaat wordt.
----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/01/amerikaanse-presidentsverkiezingen-2008.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/10/aangeschoten-wild.html
woensdag 14 maart 2012
zaterdag 10 maart 2012
"Kom ze maar halen!"
De beroemdste uitspraak uit de slag om de Thermopylen zal wel het vers op het bordje bij de pas zijn: Ga, Vreemdeling... je kent het al. De op één na beroemdste uitspraak zal dan het antwoord van Leonidas op het laatste ultimatum zijn. Pressfield plaatst het tenminste aan het begin van de laatste slag, op de derde dag. Je weet wel: de overblijvende Grieken zijn omsingeld, maar de Perzen weten ook dat het een hele klus zal blijven om de overblijvende Spartanen en hun bondgenoten uit Thespis op te ruimen.
En dus laten de Perzen weten dat het ze helemaal niet te doen is om het leven van de Spartanen, en voorstellen dat we er niet meer over praten als de Spartanen hun wapens afgeven. Waarop Leonidas antwoordt "kom ze maar halen!", en daarmee is het dan 2500 jaar later en het is net nog maar eens herhaald. Ergens moet het toch heel erg tot de verbeelding spreken...
Het lot van de Spartanen was er hoe dan ook mee bezegeld. Nu weet ik niet hoe goed we het verloop van de laatste slag kennen, want van de Grieken horen we altijd dat er geen overlevenden waren, en van de Perzen dat ze er nogal stil over bleven. Maar ik vertel alleen maar het boek Gates of Fire na, en dus neem ik die versie maar even aan.
Pressfield weet elke vorm van melodramatisch of tranerig einde te vermijden; het is bijna een verslag van een ooggetuige die niet zelf tussen de rangen stond. Maar dat is in werkelijkheid wel zo en "Elements blurred and merged. I remember one surge carrying the Spartans forward, driving the enemy by the score into the see, and another which propelled the phalanx rearward like boats lashed gunwale-to-gunwale driven before the irresistable storm".
Wat kunnen tenslotte een paar honderd Grieken tegen de duizenden, tienduizenden troepen van Xerxes beginnen, zelfs als ze niet omsingeld waren geweest? Natuurlijk vegen ze eerst nog enkele dozijnen Perzen de zee in, het blijven tenslotte Spartanen voor iets. Maar de vijand is te talrijk en zelfs de Spartanen kunnen het niet houden, schild tegen schild met zulk een overmacht, en de muur breekt en ze vormen een nieuwe en chargeren nogmaals en het breekt opnieuw en meteen staat er nog een nieuwe muur. En dan trekken de allerlaatste verdedigers zich terug op de laatste heuvel, en de Perzische boogschutters staan rond hen met duizenden en "those who reached the dump were shredded like pennants in a gale."
Uiteindelijk zijn de laatste Spartaanse speren versplinterd, hun schilden doorzeefd en ingedeukt, hun zwaarden afgebroken bij het gevest, hun messen bot, hun tanden uitgebokst en hun nagels verscheurd. Dus nu zijn ze niet meer zo heel gevaarlijk, maar ze vormen een rij en chargeren met hun blote handen en de Perzen maken de klus maar liever af met duizenden boogschutters wiens pijlen de overlevenden in stukken rijten "als een vlag in een stormwind".
Eens kijken, zeg dat een boogschutter drie pijlen kan afschieten in één minuut - ik heb er geen flauw idee van, maar zeg drie per minuut. Zeg dat het "point-blank" allemaal raak is; dan heb je twintig boogschutters nodig om elke Griek per seconde één keer te raken. Dus 200 boogschutters om tien Grieken elk één keer per seconde te raken, en 1200 boogschutters om 60 Grieken - het aantal dat Pressfield noemt - gemiddeld allemaal één keer per seconde te raken.
En dat is hoe Pressfield de laatste minuten van de slag beschrijft. De op twee na beroemdste uitspraak over de slag kwam van Dienekes, die over de pijlen van de Perzen die de zon konden verduisteren verklaarde dat hij toch al liever vocht in de schaduw, en schaduw krijgt hij. Een hagelstorm van pijlen, ze overstemmen de geschreeuwde orders van Xerxes zelf, wie weet bevelen om enkele gevangenen te maken, maar onhoorbaar in het geloei van het gevecht, of misschien gewoon in de moordlust die overneemt nu de vijand die zoveel kameraden de dood heeft ingejaagd verslagen en ontwapend is - in ieder geval, duizenden boogschutters joegen minuten lang minstens één pijl per seconde in elke Griek die nog beweegt, en nog waren er hoplieten die een rij vormden en een tegenaanval probeerden. Tot de Perzen met ruiters en strijdwagens over de allerlaatste verdedigers heen walsten en dat is het moment om te schrijven "en toen werd alles zwart".
Go tell the Spartans, stranger passing by,
that here, obedient to their laws, we lie.
En dus laten de Perzen weten dat het ze helemaal niet te doen is om het leven van de Spartanen, en voorstellen dat we er niet meer over praten als de Spartanen hun wapens afgeven. Waarop Leonidas antwoordt "kom ze maar halen!", en daarmee is het dan 2500 jaar later en het is net nog maar eens herhaald. Ergens moet het toch heel erg tot de verbeelding spreken...
Het lot van de Spartanen was er hoe dan ook mee bezegeld. Nu weet ik niet hoe goed we het verloop van de laatste slag kennen, want van de Grieken horen we altijd dat er geen overlevenden waren, en van de Perzen dat ze er nogal stil over bleven. Maar ik vertel alleen maar het boek Gates of Fire na, en dus neem ik die versie maar even aan.
Pressfield weet elke vorm van melodramatisch of tranerig einde te vermijden; het is bijna een verslag van een ooggetuige die niet zelf tussen de rangen stond. Maar dat is in werkelijkheid wel zo en "Elements blurred and merged. I remember one surge carrying the Spartans forward, driving the enemy by the score into the see, and another which propelled the phalanx rearward like boats lashed gunwale-to-gunwale driven before the irresistable storm".
Wat kunnen tenslotte een paar honderd Grieken tegen de duizenden, tienduizenden troepen van Xerxes beginnen, zelfs als ze niet omsingeld waren geweest? Natuurlijk vegen ze eerst nog enkele dozijnen Perzen de zee in, het blijven tenslotte Spartanen voor iets. Maar de vijand is te talrijk en zelfs de Spartanen kunnen het niet houden, schild tegen schild met zulk een overmacht, en de muur breekt en ze vormen een nieuwe en chargeren nogmaals en het breekt opnieuw en meteen staat er nog een nieuwe muur. En dan trekken de allerlaatste verdedigers zich terug op de laatste heuvel, en de Perzische boogschutters staan rond hen met duizenden en "those who reached the dump were shredded like pennants in a gale."
Uiteindelijk zijn de laatste Spartaanse speren versplinterd, hun schilden doorzeefd en ingedeukt, hun zwaarden afgebroken bij het gevest, hun messen bot, hun tanden uitgebokst en hun nagels verscheurd. Dus nu zijn ze niet meer zo heel gevaarlijk, maar ze vormen een rij en chargeren met hun blote handen en de Perzen maken de klus maar liever af met duizenden boogschutters wiens pijlen de overlevenden in stukken rijten "als een vlag in een stormwind".
Eens kijken, zeg dat een boogschutter drie pijlen kan afschieten in één minuut - ik heb er geen flauw idee van, maar zeg drie per minuut. Zeg dat het "point-blank" allemaal raak is; dan heb je twintig boogschutters nodig om elke Griek per seconde één keer te raken. Dus 200 boogschutters om tien Grieken elk één keer per seconde te raken, en 1200 boogschutters om 60 Grieken - het aantal dat Pressfield noemt - gemiddeld allemaal één keer per seconde te raken.
En dat is hoe Pressfield de laatste minuten van de slag beschrijft. De op twee na beroemdste uitspraak over de slag kwam van Dienekes, die over de pijlen van de Perzen die de zon konden verduisteren verklaarde dat hij toch al liever vocht in de schaduw, en schaduw krijgt hij. Een hagelstorm van pijlen, ze overstemmen de geschreeuwde orders van Xerxes zelf, wie weet bevelen om enkele gevangenen te maken, maar onhoorbaar in het geloei van het gevecht, of misschien gewoon in de moordlust die overneemt nu de vijand die zoveel kameraden de dood heeft ingejaagd verslagen en ontwapend is - in ieder geval, duizenden boogschutters joegen minuten lang minstens één pijl per seconde in elke Griek die nog beweegt, en nog waren er hoplieten die een rij vormden en een tegenaanval probeerden. Tot de Perzen met ruiters en strijdwagens over de allerlaatste verdedigers heen walsten en dat is het moment om te schrijven "en toen werd alles zwart".
Go tell the Spartans, stranger passing by,
that here, obedient to their laws, we lie.
woensdag 7 maart 2012
Beelden... beelden...
"Papa" zegt scholier Sarah in het halfdonker en met slaperige oogjes, zoals ze altijd pas uit haar bedje komt, "kan de komeet ook 's nachts vallen?"
Ik had het toch gezegd, een paar dagen geleden (1), dat je zo'n kindje één en ander kan vertellen en dat je soms verbaasd staat over wat er dan allemaal in dat hoofdje gebeurt. Wel, we hadden het over de geschiedenis van het leven, en dus waren de dinosaurussen gepasseerd: maar waar zijn die dan nu? ("Papa, wat betekent dat, uitgestorven?".) En dus... (enz. enz...) en de volgende dag wordt ze wakker, springt in mijn armen en vraagt of zo'n komeet ook 's nachts zou kunnen vallen.
En dus dat beeld van papa die met zijn dochter van zes jaar op de arm zit (mens, dat is al een zwaar pak, en zeggen dat het nog maar pas zo'n klein babietje was), en uitlegt dat er tegenwoordig helemaal geen kometen meer vallen... Mijn vrouw vertelde dat ze ook nog had gevraagd of mensen dan op een dag ook zouden uitgestorven zijn. Maar dat was een vraag die bewaard werd "voor als papa terug was", en toen dat zover was toch weer even vergeten bleek.
En een beeld dat me helemaal heeft ingepakt kwam tot stand toen ik verbaasd afging op het lawaai van een nogal constant zwaar getik. En daar, midden in de woonkamer, temidden van de blokjes, overal verspreid in het rond, zit kleutertje Thomas. Zijn kin naar boven, een brede glimlach op zijn gezichtje, de beentjes gestrekt in een hoek van 45 graden... En het getik is afkomstig van de twee blokjes die hij vast heeft, één in elk handje, en die hij gedurig tegen elkaar tikt, op het ritme van een versje dat hij zit op te zeggen. Dat beeld van de kleuter lachend van zijn ene oor tot aan zijn andere terwijl hij met zijn armpjes de blokjes tegen elkaar zwaait - dat staat in die fractie van een seconde in mijn geheugen gegrift, zo scherp als was het een foto.
Ik hoop dat ik het nog heel lang zal kunnen onthouden.
En dan is er de scène waarbij ik me 's morgens sta te scheren. Ineens voel ik een prikkend vingertje, ergens ter hoogte van mijn rug. Het is kleuter Thomas! Ik richt mijn scheerapparaat op hem en doe dreigend van Bzzzzzzz! en kleuter Thomas holt gillend van de pret weg. Dat heeft peuter Simon gehoord! Peuter Simon heeft het altijd gehoord als er ergens te spelen valt. Van toen hij baby was sperde hij zijn mondje wijd open als hij ergens veel schik in had, en met dat wijd opengesperd mondje komt hij nu ook aangelopen, de oogjes glinsterend van verwachting. Peuter Simon doet ook prik in het been van papa. Peuter Simon krijgt ook het zoemend scheerapparaat in zijn richting gezwaaid. De twee broertjes sluiten ter plekke een bondgenootschap en nu begint een drukke belegering van papa in de badkamer. Ze stuiven uiteen en komen weer terug en ze zijn nog te klein om simpele tactieken als "de omsingeling" te gebruiken of papa uit zijn evenwicht te kunnen duwen.
Maar dat beeld van die twee kleine jongetjes die telkens weer op je af komen en zich dan weer omdraaien om joelend weg te stuiven als je doet alsof je achter hen aanzit...
Twee, vier en zes jaar zijn ze. Het gaat zo vlug voorbij...
-------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/03/maar-hoe-zijn-de-dieren-ontstaan.html
Ik had het toch gezegd, een paar dagen geleden (1), dat je zo'n kindje één en ander kan vertellen en dat je soms verbaasd staat over wat er dan allemaal in dat hoofdje gebeurt. Wel, we hadden het over de geschiedenis van het leven, en dus waren de dinosaurussen gepasseerd: maar waar zijn die dan nu? ("Papa, wat betekent dat, uitgestorven?".) En dus... (enz. enz...) en de volgende dag wordt ze wakker, springt in mijn armen en vraagt of zo'n komeet ook 's nachts zou kunnen vallen.
En dus dat beeld van papa die met zijn dochter van zes jaar op de arm zit (mens, dat is al een zwaar pak, en zeggen dat het nog maar pas zo'n klein babietje was), en uitlegt dat er tegenwoordig helemaal geen kometen meer vallen... Mijn vrouw vertelde dat ze ook nog had gevraagd of mensen dan op een dag ook zouden uitgestorven zijn. Maar dat was een vraag die bewaard werd "voor als papa terug was", en toen dat zover was toch weer even vergeten bleek.
En een beeld dat me helemaal heeft ingepakt kwam tot stand toen ik verbaasd afging op het lawaai van een nogal constant zwaar getik. En daar, midden in de woonkamer, temidden van de blokjes, overal verspreid in het rond, zit kleutertje Thomas. Zijn kin naar boven, een brede glimlach op zijn gezichtje, de beentjes gestrekt in een hoek van 45 graden... En het getik is afkomstig van de twee blokjes die hij vast heeft, één in elk handje, en die hij gedurig tegen elkaar tikt, op het ritme van een versje dat hij zit op te zeggen. Dat beeld van de kleuter lachend van zijn ene oor tot aan zijn andere terwijl hij met zijn armpjes de blokjes tegen elkaar zwaait - dat staat in die fractie van een seconde in mijn geheugen gegrift, zo scherp als was het een foto.
Ik hoop dat ik het nog heel lang zal kunnen onthouden.
En dan is er de scène waarbij ik me 's morgens sta te scheren. Ineens voel ik een prikkend vingertje, ergens ter hoogte van mijn rug. Het is kleuter Thomas! Ik richt mijn scheerapparaat op hem en doe dreigend van Bzzzzzzz! en kleuter Thomas holt gillend van de pret weg. Dat heeft peuter Simon gehoord! Peuter Simon heeft het altijd gehoord als er ergens te spelen valt. Van toen hij baby was sperde hij zijn mondje wijd open als hij ergens veel schik in had, en met dat wijd opengesperd mondje komt hij nu ook aangelopen, de oogjes glinsterend van verwachting. Peuter Simon doet ook prik in het been van papa. Peuter Simon krijgt ook het zoemend scheerapparaat in zijn richting gezwaaid. De twee broertjes sluiten ter plekke een bondgenootschap en nu begint een drukke belegering van papa in de badkamer. Ze stuiven uiteen en komen weer terug en ze zijn nog te klein om simpele tactieken als "de omsingeling" te gebruiken of papa uit zijn evenwicht te kunnen duwen.
Maar dat beeld van die twee kleine jongetjes die telkens weer op je af komen en zich dan weer omdraaien om joelend weg te stuiven als je doet alsof je achter hen aanzit...
Twee, vier en zes jaar zijn ze. Het gaat zo vlug voorbij...
-------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/03/maar-hoe-zijn-de-dieren-ontstaan.html
Het probleem van Romney (steden versus platteland)
Hoewel ik het deze morgen ook al schreef (1) - Romney's overwinning op Super Tuesday kan niet verhelen dat hij de conservatieven niet achter zich kan krijgen - drukt de site "Electoral Vote" het nog veel beter uit (2). Je krijgt een kaartje, en op dat kaartje zie je dat Romney zijn nipte overwinning in Ohio te danken heeft aan de kiezers in de steden. De kiezers op het platteland daarentegen hebben massaal op Santorum gestemd.
Alleen... Het is al sinds minstens enkele cycli zo dat je alle staten van de VS zou kunnen inkleuren met de winnaar, niet per staat (zoals gewoonlijk gebeurt) maar per district. Ik heb er nu geen voorbeeld van, maar als je dat doet kleuren ongeveer alle staten in het rood van de Republikeinen, en zie je alleen hier en daar enkele vlekjes blauw, waar de Democraten gewonnen hebben. Die blauwe vlekjes zijn de steden. En dat patroon zal je zien, tot en met in Californië en in Texas. Het maakt niet uit of een Democraat dan wel een Republikein gewonnen heeft. Het is gewoon zo dat er veel meer platteland dan stad is, maar dat er in de steden veel meer mensen geconcentreerd leven.
Alleen al het feit dat het de plattelanders zijn die Republikein stemmen, en de steden, vooral aan de kusten, die Democraat stemmen - daar zouden al die "blauwe liberalen" die zo graag een verbond sluiten met "de conservatieven" (bekijk je nog eens het citaat van Hayek hierboven, onder de titel van dit blog?) wel eens goed over mogen nadenken, bijvoorbeeld als ze zich binnenkort enthousiast achter de kandidatuur van Santorum zouden scharen. Doch dit terzijde.
Het punt is, Ohio is een heel belangrijke staat in de verkiezing van november. Het heeft 18 kiesmannen, en het is er telkens een spannende strijd.
Maar als Romney's steun voornamelijk in de steden zit, en de steden doorgaans Democratisch stemmen...
See?
---------------------------------------
Misschien even een update over Ron Paul. Daarover had ik twee maanden geleden geschreven: "laten we Paul zijn moment in de aandacht gunnen, want binnen een maand hoor je er niets meer van." Dat vond lezer Ivan Janssens een onderschatting, waarna ik in de commentaar specifiëerde "Als hij er bij Super Tuesday nog bij is (en minstens tien percent pollt) zal ik toegeven dat ik er serieus naast zat. Als hij nà Super Tuesday nog iets te betekenen heeft zal ik het als één van de grootste voorbeelden van mijn totaal amateurschap in dit onderwerp beschouwen".
Wel, het is niet één, maar twee maanden later. En hij is er nog bij, en hij haalt nog wel eens 10% (bijvoorbeeld omdat Santorum is vergeten zich in te schrijven). Dus als hiervan weddenschappen hadden afgehangen, dan had ik die verloren. Maar dan had ik me ook niet uitgedrukt in de bloemrijke termen die ik nu eenmaal graag gebruik. En als we nu eens kijken naar mijn schouderophalend afwimpelen van Paul... Hier is wat ik lees op Politico (3):
"The main super PAC supporting Republican presidential candidate Ron Paul is reassessing its heavy financial support of the Texas congressman following his disappointing Super Tuesday performance, an official confirmed to POLITICO."
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/03/super-tuesday-en-het-circus-het-ploegde.html
(2) http://www.electoral-vote.com/evp2012/Pres/Maps/Mar07.html#item-1
(3) http://www.politico.com/news/stories/0312/73733.html
Alleen... Het is al sinds minstens enkele cycli zo dat je alle staten van de VS zou kunnen inkleuren met de winnaar, niet per staat (zoals gewoonlijk gebeurt) maar per district. Ik heb er nu geen voorbeeld van, maar als je dat doet kleuren ongeveer alle staten in het rood van de Republikeinen, en zie je alleen hier en daar enkele vlekjes blauw, waar de Democraten gewonnen hebben. Die blauwe vlekjes zijn de steden. En dat patroon zal je zien, tot en met in Californië en in Texas. Het maakt niet uit of een Democraat dan wel een Republikein gewonnen heeft. Het is gewoon zo dat er veel meer platteland dan stad is, maar dat er in de steden veel meer mensen geconcentreerd leven.
Alleen al het feit dat het de plattelanders zijn die Republikein stemmen, en de steden, vooral aan de kusten, die Democraat stemmen - daar zouden al die "blauwe liberalen" die zo graag een verbond sluiten met "de conservatieven" (bekijk je nog eens het citaat van Hayek hierboven, onder de titel van dit blog?) wel eens goed over mogen nadenken, bijvoorbeeld als ze zich binnenkort enthousiast achter de kandidatuur van Santorum zouden scharen. Doch dit terzijde.
Het punt is, Ohio is een heel belangrijke staat in de verkiezing van november. Het heeft 18 kiesmannen, en het is er telkens een spannende strijd.
Maar als Romney's steun voornamelijk in de steden zit, en de steden doorgaans Democratisch stemmen...
See?
---------------------------------------
Misschien even een update over Ron Paul. Daarover had ik twee maanden geleden geschreven: "laten we Paul zijn moment in de aandacht gunnen, want binnen een maand hoor je er niets meer van." Dat vond lezer Ivan Janssens een onderschatting, waarna ik in de commentaar specifiëerde "Als hij er bij Super Tuesday nog bij is (en minstens tien percent pollt) zal ik toegeven dat ik er serieus naast zat. Als hij nà Super Tuesday nog iets te betekenen heeft zal ik het als één van de grootste voorbeelden van mijn totaal amateurschap in dit onderwerp beschouwen".
Wel, het is niet één, maar twee maanden later. En hij is er nog bij, en hij haalt nog wel eens 10% (bijvoorbeeld omdat Santorum is vergeten zich in te schrijven). Dus als hiervan weddenschappen hadden afgehangen, dan had ik die verloren. Maar dan had ik me ook niet uitgedrukt in de bloemrijke termen die ik nu eenmaal graag gebruik. En als we nu eens kijken naar mijn schouderophalend afwimpelen van Paul... Hier is wat ik lees op Politico (3):
"The main super PAC supporting Republican presidential candidate Ron Paul is reassessing its heavy financial support of the Texas congressman following his disappointing Super Tuesday performance, an official confirmed to POLITICO."
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/03/super-tuesday-en-het-circus-het-ploegde.html
(2) http://www.electoral-vote.com/evp2012/Pres/Maps/Mar07.html#item-1
(3) http://www.politico.com/news/stories/0312/73733.html
Super Tuesday: En het circus, het ploegde voort...
Om 02.00 uur peuter Simon tijd (zijnde 06.00 in Mechelen) is het nog te vroeg om te zeggen wie de belangrijkste staat Ohio heeft gewonnen, maar dat alleen al maakt het punt. Alweer is Romney er niet in geslaagd de kiezers duidelijk achter zich te krijgen, en dus hobbelt hij verder. Tenminste, momenteel lijkt het er op dat hij Ohio zal winnen, en dus lijkt het er op dat hij verder hobbelt naar de nominatie, maar stilaan moet (zelfs) ik gaan denken dat hij niet de sterke (en daarom enige) kandidaat was die ik er in gezien heb.
In feite druk ik het daarmee waarschijnlijk te "actief" uit. Is het de schuld van Romney dat veel kiezers hem afrekenen op, onder andere, de vraag of hij wel "op de juiste manier gelooft in de klokken van Rome en het Kindeke Jezus" (1)? Een beetje zoals "is het de schuld van Obama dat de Republikeinen op letterlijk alle beleidsvoorstellen reageerden met "no", zonder zelfs maar te kijken wat er in stond"? De vraag stellen is haar beantwoorden - en toch is het antwoord, voor politici, in belangrijke mate "ja". Leiderschap telt nu eenmaal ook, en dus vind ik stilaan dat Romney een zwakke kandidaat is, zoals ik Obama een flauwe president vind.
We noteren dat Santorum wint in de tweede belangrijkste staat van de dag, Tennessee. En dat maakt het punt. Het gaat immers niet om de vraag of Romney de nominatie binnenhaalt - die voorspelling hoef ik nog altijd niet in te slikken. Het gaat om de vraag of Romney sterk genoeg is om belangrijke staten als Ohio overtuigend binnen te halen (nee) en of hij in zuidelijke staten, waar de conservatieven zitten, sterk genoeg is om de partij te verenigen: nee.
Dus eens te meer is de winnaar van de avond: Obama. Gelukkig is in de politiek een week een lange tijd, en november een eeuwigheid ver weg. Ik geloof dan ook nog altijd in het "spannende strijd", eerder dan het "landslide" scenario. In een "spannende strijd" zou ik er zelfs niet te ver naast zitten als Romney het uiteindelijk haalt (want wat betekent "spannend" anders dan dat het niet duidelijk is?), en ik geloof nog altijd niet dat de Republikeinse verscheurdheid het binnen zes maanden en meer zal halen op de blinde Obamahaat. Dat zal wel hetzelfde scenario worden als vier jaar geleden, toen de Democraten ook vreesden dat de strijd tussen Obama en Clinton de partij zou kosten (en het tegendeel bleek waar). Ruzie in maart, eensgezindheid in augustus, daar zou ik wel gerust op zijn. Maar ik blijf wel denken wat ik al dacht toen velen het al hadden over "Obama, the one-term president". Het leek er allemaal zo gemakkelijk te gaan uitzien voor de Republikeinen, en niemand (bij wijze van spreken, natuurlijk) vroeg zich af of ze niets eens moesten stilstaan bij wat veel Republikeinen allemaal uitkramen.
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/10/aangeschoten-wild.html
In feite druk ik het daarmee waarschijnlijk te "actief" uit. Is het de schuld van Romney dat veel kiezers hem afrekenen op, onder andere, de vraag of hij wel "op de juiste manier gelooft in de klokken van Rome en het Kindeke Jezus" (1)? Een beetje zoals "is het de schuld van Obama dat de Republikeinen op letterlijk alle beleidsvoorstellen reageerden met "no", zonder zelfs maar te kijken wat er in stond"? De vraag stellen is haar beantwoorden - en toch is het antwoord, voor politici, in belangrijke mate "ja". Leiderschap telt nu eenmaal ook, en dus vind ik stilaan dat Romney een zwakke kandidaat is, zoals ik Obama een flauwe president vind.
We noteren dat Santorum wint in de tweede belangrijkste staat van de dag, Tennessee. En dat maakt het punt. Het gaat immers niet om de vraag of Romney de nominatie binnenhaalt - die voorspelling hoef ik nog altijd niet in te slikken. Het gaat om de vraag of Romney sterk genoeg is om belangrijke staten als Ohio overtuigend binnen te halen (nee) en of hij in zuidelijke staten, waar de conservatieven zitten, sterk genoeg is om de partij te verenigen: nee.
Dus eens te meer is de winnaar van de avond: Obama. Gelukkig is in de politiek een week een lange tijd, en november een eeuwigheid ver weg. Ik geloof dan ook nog altijd in het "spannende strijd", eerder dan het "landslide" scenario. In een "spannende strijd" zou ik er zelfs niet te ver naast zitten als Romney het uiteindelijk haalt (want wat betekent "spannend" anders dan dat het niet duidelijk is?), en ik geloof nog altijd niet dat de Republikeinse verscheurdheid het binnen zes maanden en meer zal halen op de blinde Obamahaat. Dat zal wel hetzelfde scenario worden als vier jaar geleden, toen de Democraten ook vreesden dat de strijd tussen Obama en Clinton de partij zou kosten (en het tegendeel bleek waar). Ruzie in maart, eensgezindheid in augustus, daar zou ik wel gerust op zijn. Maar ik blijf wel denken wat ik al dacht toen velen het al hadden over "Obama, the one-term president". Het leek er allemaal zo gemakkelijk te gaan uitzien voor de Republikeinen, en niemand (bij wijze van spreken, natuurlijk) vroeg zich af of ze niets eens moesten stilstaan bij wat veel Republikeinen allemaal uitkramen.
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/10/aangeschoten-wild.html
zondag 4 maart 2012
De Slag om de Thermopylen, dag twee
Voor de tweede dag van de Slag om de Thermopylen heeft Gates of Fire hetzelfde probleem als bij het einde van de eerste dag (1): hoe vermijd je dat je verhaal in herhaling valt, dat steeds weer herhalen hoe buitengewoon die Griekse hoplieten wel zijn; de Spartanen voorop? Hij lost het op door naar omstandigheden, eerder dan de gevechten zelf te verwijzen. De Perzen die steeds maar nieuwe troepen de pas insturen, terwijl de Grieken misschien wel twee uren in de linie staan - en probeer het je maar eens voor te stellen: hakken en steken, en vooruit springen en ontwijken, en weer hakken en steken, en achteruit springen en weer ontwijken en toeslaan, uren lang - om dan snel tien minuten terug te trekken, happend naar adem, enkele slokken water binnen te gieten, en weer de linie in.
Of de harde klei, die verandert in een almaar diepere modder, van bloed en darmen, van uitwerpselen en vertrappelde lichaamsdelen, waar je enkels steeds dieper in wegzinken, waarboven je zo uitgeput kan raken dat je er nog liever in wegzinkt dan nog langer met de speren en schilden geconfronteerd te worden. En ook het feit dat op de duur zelfs de Spartanen niet meer kunnen, en dat de Perzen verschillende keren zo hard opdringen dat de slag verloren lijkt... En toch blijft de muur overeind; toch blijven de hoplieten staan en vegen ze de Perzen met dozijnen de klippen af en de zee in.
Uiteindelijk kiest ook Pressfield voor een vertelling - die naar ik aanneem wel de juiste vertelling zal zijn, hoewel ik niet weet hoe we dat kunnen weten - waarin de Perzen ook zonder dat beroemde verraad en zonder die omsingeling de slag hadden kunnen winnen. Minstens één keer blijft de muur niet overeind staan en hadden de Perzen maar die paar passen verder moeten zetten en ze hadden de Grieken onder de voet gelopen. Maar net die paar passen die ze niet hebben gezet - en het beroemde spiegelbeeld daarvan; de bevelhebber die overtuigd van "een paar extra passen volstaan" een heel leger de vleesmolen induwt (2) - maken de militaire geschiedenis zo onvoorspelbaar. De Perzen aarzelen, de Spartanen "klikken hun schilden in mekaar", en daar staat hij weer, de muur met al die aaneengesloten "lambda's", en de Spartanen chargeren - en nog maar eens een keer stuiven de Perzen in alle richtingen uit mekaar.
Het boek introduceert nu ook een raid op het Perzische hoofdkwartier, die de Spartanen via hun eigen sluipweggetje organiseren. Ik had er nog nooit van gehoord, dus ik weet niet of het geschiedenis is, dan wel verhaaltechniek. In elk geval, een handvol Spartanen tegen de hele elite lijfwacht van Xerxes... de raid mislukt, maar wel pas nadat blijkt hoe een deel van "een handvol Spartanen", wanneer ze "hun schilden in mekaar klikken" ook met een miniatuurphalanx behoorlijk wat schade kunnen aanrichten. Als het niet waar is, dan was het goed gevonden...
Intussen weten de Grieken ook dat de Perzen een sluipweggetje hebben ontdekt, en dat ze binnen enkele uren helemaal omsingeld zullen zijn. Nu beslist Leonidas het grootste deel van het leger te redden, en hen eervol te laten vertrekken. Dit geeft een pakkend moment van afscheid, van uitwisselingen, brieven, berichten, groeten, en geregeld drukt een vertrekkende hopliet nog een Spartaan een speer of een schild in de hand, in die tijd (om van de omstandigheden te zwijgen) toch een vorstelijk geschenk. "Ik hoop dat wij er tenminste niet zo erg uitzien als jullie" zegt Dienekes tegen een passerende hopliet. "You look worse, brother" antwoordt die: met de Spartanen moet je altijd op hun eigen laconieke toon converseren.
En daarmee stonden ze daar in hun pas: wat overbleef van de "300 Spartanen", plus nog enkele honderden hoplieten uit Thespis, die zeer goed wisten dat achter hen de uitgang zich sloot, en dat ze het met hun leven zouden bekopen. Alles om dat enorme leger van Xerxes, met zijn honderdduizenden soldaten enkele tienduizenden man lichter te maken, en hem op al die maanden van hun mars van Perzië naar Griekenland drie, drie dagen oponthoud te bezorgen. En toch wisten ze heel goed wat ze deden, en waarom ze het deden. Want zeg nu zelf, ook al denk je aan chocolaatjes wanneer je de naam "Leonidas" hoort; het is nu 2500 jaar later; vijf - en - twintig eeuwen, en nog altijd vangen we er de echo's van op.
-----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/gates-of-fire-het-einde-van-de-eerste.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/geschiedenis%20%28aan%20de%20oevers%20van%20de%20Volga...%29 (Wel in omgekeerde volgorde te lezen, natuurlijk...)
Of de harde klei, die verandert in een almaar diepere modder, van bloed en darmen, van uitwerpselen en vertrappelde lichaamsdelen, waar je enkels steeds dieper in wegzinken, waarboven je zo uitgeput kan raken dat je er nog liever in wegzinkt dan nog langer met de speren en schilden geconfronteerd te worden. En ook het feit dat op de duur zelfs de Spartanen niet meer kunnen, en dat de Perzen verschillende keren zo hard opdringen dat de slag verloren lijkt... En toch blijft de muur overeind; toch blijven de hoplieten staan en vegen ze de Perzen met dozijnen de klippen af en de zee in.
Uiteindelijk kiest ook Pressfield voor een vertelling - die naar ik aanneem wel de juiste vertelling zal zijn, hoewel ik niet weet hoe we dat kunnen weten - waarin de Perzen ook zonder dat beroemde verraad en zonder die omsingeling de slag hadden kunnen winnen. Minstens één keer blijft de muur niet overeind staan en hadden de Perzen maar die paar passen verder moeten zetten en ze hadden de Grieken onder de voet gelopen. Maar net die paar passen die ze niet hebben gezet - en het beroemde spiegelbeeld daarvan; de bevelhebber die overtuigd van "een paar extra passen volstaan" een heel leger de vleesmolen induwt (2) - maken de militaire geschiedenis zo onvoorspelbaar. De Perzen aarzelen, de Spartanen "klikken hun schilden in mekaar", en daar staat hij weer, de muur met al die aaneengesloten "lambda's", en de Spartanen chargeren - en nog maar eens een keer stuiven de Perzen in alle richtingen uit mekaar.
Het boek introduceert nu ook een raid op het Perzische hoofdkwartier, die de Spartanen via hun eigen sluipweggetje organiseren. Ik had er nog nooit van gehoord, dus ik weet niet of het geschiedenis is, dan wel verhaaltechniek. In elk geval, een handvol Spartanen tegen de hele elite lijfwacht van Xerxes... de raid mislukt, maar wel pas nadat blijkt hoe een deel van "een handvol Spartanen", wanneer ze "hun schilden in mekaar klikken" ook met een miniatuurphalanx behoorlijk wat schade kunnen aanrichten. Als het niet waar is, dan was het goed gevonden...
Intussen weten de Grieken ook dat de Perzen een sluipweggetje hebben ontdekt, en dat ze binnen enkele uren helemaal omsingeld zullen zijn. Nu beslist Leonidas het grootste deel van het leger te redden, en hen eervol te laten vertrekken. Dit geeft een pakkend moment van afscheid, van uitwisselingen, brieven, berichten, groeten, en geregeld drukt een vertrekkende hopliet nog een Spartaan een speer of een schild in de hand, in die tijd (om van de omstandigheden te zwijgen) toch een vorstelijk geschenk. "Ik hoop dat wij er tenminste niet zo erg uitzien als jullie" zegt Dienekes tegen een passerende hopliet. "You look worse, brother" antwoordt die: met de Spartanen moet je altijd op hun eigen laconieke toon converseren.
En daarmee stonden ze daar in hun pas: wat overbleef van de "300 Spartanen", plus nog enkele honderden hoplieten uit Thespis, die zeer goed wisten dat achter hen de uitgang zich sloot, en dat ze het met hun leven zouden bekopen. Alles om dat enorme leger van Xerxes, met zijn honderdduizenden soldaten enkele tienduizenden man lichter te maken, en hem op al die maanden van hun mars van Perzië naar Griekenland drie, drie dagen oponthoud te bezorgen. En toch wisten ze heel goed wat ze deden, en waarom ze het deden. Want zeg nu zelf, ook al denk je aan chocolaatjes wanneer je de naam "Leonidas" hoort; het is nu 2500 jaar later; vijf - en - twintig eeuwen, en nog altijd vangen we er de echo's van op.
-----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/gates-of-fire-het-einde-van-de-eerste.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/geschiedenis%20%28aan%20de%20oevers%20van%20de%20Volga...%29 (Wel in omgekeerde volgorde te lezen, natuurlijk...)
zaterdag 3 maart 2012
Maar hoe zijn de dieren ontstaan (evolutie voor kindjes)?
"Papa", zegt scholier Sarah, "maar hoe zijn de dieren ontstaan?".
Het komt zomaar "out of the blue", waaraan je ziet dat je soms iets zegt tegen kindjes waarop ze helemaal niet reageren, om weken later te ontdekken dat ze er al die tijd mee bezig zijn geweest.
Dus scholier Sarah wist al van vroeger dat mensen niet ontstaan zijn omdat een aap in een mens was veranderd. Scholier Sarah wist wel al dat apen kindjes krijgen en dat die kindjes groot worden en ook kindjes krijgen, enzvoort enzoverder, en bovendien dat al die kindjes wel heel erg op hun ouders lijken maar toch ook allemaal licht verschillend van die ouders en van elkaar zijn. En verder kon ze zich er al iets bij inbeelden dat groepen apen op verschillende plaatsen konden gaan wonen. En dus kon het gebeuren dat er plaatsen waren waar de apenkindjes met een beetje grotere hoofden, of die beter rechtop konden lopen (en vele andere) het beter deden dan apenkindjes die dat minder konden, zodat die meer kindjes kregen dan de anderen en zodat de eigenschappen om (pakweg) beter rechtop te lopen meer begonnen voor te komen.
Waarop de kindjes van die kindjes weer licht verschillend van elkaar waren, zodat de betere rechtop lopers weer meer kindjes zouden krijgen, zodat er nog meer betere rechtop lopers kwamen, waar ook weer de besten (...) enzovoort enzoverder. Scholier Sarah kon het zich allemaal best wel voorstellen. Er was nog nooit zomaar een dier in een ander dier veranderd, maar geef het voldoende tijd waarin kindjes steeds weer een heel klein beetje in een bepaalde richting van hun ouders verschilden, en je zal eens wat gaan zien (1).
Zodat ze zoveel maanden later met grote onschuldige oogjes kwam vragen: maar hoe zijn dan de dieren ontstaan?
Ha, wel, de vraag impliceert al zeer juist dat we leven op een wereld waarop ooit geen dieren waren, maar er was wel water en zand en aarde etc etc, en daaruit kunnen (zoals we alle dagen met onze eigen ogen kunnen zien) behoorlijk complexe structuren ontstaan, die in vergelijking met onszelf toch nog altijd zeer simpel zijn.
"Ah ja?" vroeg scholier Sarah met ietwat skeptisch samengeknepen mondje, "en waar komt dat dan wel weer vandaan?".
Een veelbelovende scholier, die scholier Sarah, ze heeft ook al eens haar nonkel Tom verbaasd naar mij doen kijken toen ze een uitleg gaf over de Grieken die hadden gevochten tegen de Perzen (2). Hoe dan ook, dit evolueerde naar een uitleg die ermee begon (naast de zeer sterke aanmoediging, onder veel complimenten, om altijd oog te hebben voor dit soort skeptische vragen) dat er een aantal dingen zijn die tot vandaag niemand weet. En dat de kunst is om uit de dingen die we nog niet weten zo goed mogelijk te isoleren (a) wat precies we nog niet weten, en (b) de dingen waarover we toch iets zinnigs kunnen zeggen.
Dus heeft de mensheid een kleine eeuw geleden kunnen "zien" dat de sterren, zoals ze gegroepeerd zijn in melkwegen, uit elkaar weg vliegen, en dat de snelheid waarmee dat gebeurt (hoe verder ze uit elkaar zijn, hoe sneller het gaat) doet denken aan een ontploffing. Gevolgd door een samenvatting (3) van argumenten dat we wel heel weinig tot niets weten over het hoe en waarom van die ontploffing, maar dat we wel krachtige argumenten kennen om er toch maar mee te vertrekken.
Waarmee we ineens de ingrediënten "waterstof" en "helium" hebben, plus het feit dat we volgens mechanismen die we wel heel goed kennen (doorgaans "ster", of desnoods "zon" genoemd) begrijpen hoe veel andere atomen zijn ontstaan. Zodat we op zijn beurt begrijpen hoe volgens andere goed bekende mechanismen ("papa, wat betekent scheikunde?") waar al die bouwstenen vandaan komen en hoe die dan complexe structuren konden ontwikkelen.
Vandaar naar een nieuwe stap die we, als mensheid, nog niet doorgronden: het mechanisme waarmee die complexere structuren zo complex konden worden dat ze kopieën van zichzelf konden maken, en dit volgens een bouwplan dat ze in zichzelf meedragen, ook wel eens "leven" genoemd. Want eenmaal we die stap hebben gezet gaan we weer over naar bekende mechanismen - "natuurlijke selectie" (4) - om te verklaren hoe uit de simpelste "complexe structuren" de dieren ontstaan zijn; zoals uit de apen de mensen ontstaan zijn.
Scholier Sarah zat er allemaal met grooote oogjes op te luisteren. Ik vraag me nu al af waar we met de volgende vraag, binnen een paar weken of maanden, zullen staan.
--------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/12/socratische-dialoog-met-poedels.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/Vreemdeling%20ga%20de%20Spartanen%20vertellen...
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/01/kosmologie-een-anecdote.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/07/kosmologie-weemoedig-wegdromend.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/05/nogmaals-natuurlijke-selectie.html
Het komt zomaar "out of the blue", waaraan je ziet dat je soms iets zegt tegen kindjes waarop ze helemaal niet reageren, om weken later te ontdekken dat ze er al die tijd mee bezig zijn geweest.
Dus scholier Sarah wist al van vroeger dat mensen niet ontstaan zijn omdat een aap in een mens was veranderd. Scholier Sarah wist wel al dat apen kindjes krijgen en dat die kindjes groot worden en ook kindjes krijgen, enzvoort enzoverder, en bovendien dat al die kindjes wel heel erg op hun ouders lijken maar toch ook allemaal licht verschillend van die ouders en van elkaar zijn. En verder kon ze zich er al iets bij inbeelden dat groepen apen op verschillende plaatsen konden gaan wonen. En dus kon het gebeuren dat er plaatsen waren waar de apenkindjes met een beetje grotere hoofden, of die beter rechtop konden lopen (en vele andere) het beter deden dan apenkindjes die dat minder konden, zodat die meer kindjes kregen dan de anderen en zodat de eigenschappen om (pakweg) beter rechtop te lopen meer begonnen voor te komen.
Waarop de kindjes van die kindjes weer licht verschillend van elkaar waren, zodat de betere rechtop lopers weer meer kindjes zouden krijgen, zodat er nog meer betere rechtop lopers kwamen, waar ook weer de besten (...) enzovoort enzoverder. Scholier Sarah kon het zich allemaal best wel voorstellen. Er was nog nooit zomaar een dier in een ander dier veranderd, maar geef het voldoende tijd waarin kindjes steeds weer een heel klein beetje in een bepaalde richting van hun ouders verschilden, en je zal eens wat gaan zien (1).
Zodat ze zoveel maanden later met grote onschuldige oogjes kwam vragen: maar hoe zijn dan de dieren ontstaan?
Ha, wel, de vraag impliceert al zeer juist dat we leven op een wereld waarop ooit geen dieren waren, maar er was wel water en zand en aarde etc etc, en daaruit kunnen (zoals we alle dagen met onze eigen ogen kunnen zien) behoorlijk complexe structuren ontstaan, die in vergelijking met onszelf toch nog altijd zeer simpel zijn.
"Ah ja?" vroeg scholier Sarah met ietwat skeptisch samengeknepen mondje, "en waar komt dat dan wel weer vandaan?".
Een veelbelovende scholier, die scholier Sarah, ze heeft ook al eens haar nonkel Tom verbaasd naar mij doen kijken toen ze een uitleg gaf over de Grieken die hadden gevochten tegen de Perzen (2). Hoe dan ook, dit evolueerde naar een uitleg die ermee begon (naast de zeer sterke aanmoediging, onder veel complimenten, om altijd oog te hebben voor dit soort skeptische vragen) dat er een aantal dingen zijn die tot vandaag niemand weet. En dat de kunst is om uit de dingen die we nog niet weten zo goed mogelijk te isoleren (a) wat precies we nog niet weten, en (b) de dingen waarover we toch iets zinnigs kunnen zeggen.
Dus heeft de mensheid een kleine eeuw geleden kunnen "zien" dat de sterren, zoals ze gegroepeerd zijn in melkwegen, uit elkaar weg vliegen, en dat de snelheid waarmee dat gebeurt (hoe verder ze uit elkaar zijn, hoe sneller het gaat) doet denken aan een ontploffing. Gevolgd door een samenvatting (3) van argumenten dat we wel heel weinig tot niets weten over het hoe en waarom van die ontploffing, maar dat we wel krachtige argumenten kennen om er toch maar mee te vertrekken.
Waarmee we ineens de ingrediënten "waterstof" en "helium" hebben, plus het feit dat we volgens mechanismen die we wel heel goed kennen (doorgaans "ster", of desnoods "zon" genoemd) begrijpen hoe veel andere atomen zijn ontstaan. Zodat we op zijn beurt begrijpen hoe volgens andere goed bekende mechanismen ("papa, wat betekent scheikunde?") waar al die bouwstenen vandaan komen en hoe die dan complexe structuren konden ontwikkelen.
Vandaar naar een nieuwe stap die we, als mensheid, nog niet doorgronden: het mechanisme waarmee die complexere structuren zo complex konden worden dat ze kopieën van zichzelf konden maken, en dit volgens een bouwplan dat ze in zichzelf meedragen, ook wel eens "leven" genoemd. Want eenmaal we die stap hebben gezet gaan we weer over naar bekende mechanismen - "natuurlijke selectie" (4) - om te verklaren hoe uit de simpelste "complexe structuren" de dieren ontstaan zijn; zoals uit de apen de mensen ontstaan zijn.
Scholier Sarah zat er allemaal met grooote oogjes op te luisteren. Ik vraag me nu al af waar we met de volgende vraag, binnen een paar weken of maanden, zullen staan.
--------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/12/socratische-dialoog-met-poedels.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/Vreemdeling%20ga%20de%20Spartanen%20vertellen...
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/01/kosmologie-een-anecdote.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/07/kosmologie-weemoedig-wegdromend.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/05/nogmaals-natuurlijke-selectie.html
woensdag 29 februari 2012
Friedrich Hayek over goud
Na het vorige postje over goud (1) - verschillende lezers, zowel op de site van De Tijd als hier bevestigen dat het krantenartikel (maar niet Buffett zelf in zijn oorspronkelijk Engelse tekst) er een tikje naast zat en dat het een blok van twintig in plaats van zes kubieke meter moest zijn - zat ik nog een beetje verder te bladeren, en ik vond zowaar een artikel van Friedrich Hayek over goud (2)! Is dat nu niet interessant...?
Een goudstandaard, vond Hayek in 1943, had best wel een paar voordelen. Een heel herkenbare vond ik dat het de mogelijke acties van overheden in bekende regels vastlegt, zodat die acties voorspelbaar worden. Dat is een mooi filosofisch punt dat ik ook op andere plaatsen bij hem heb teruggevonden. Hayek denkt namelijk dat overheidsoptreden moet zijn zoals het optreden van de natuur. In beide gevallen gaat het om "wetten", en die van de overheid zouden veel meer moeten zijn zoals die van de natuur: onpersoonlijk, voor iedereen geldend, zonder privilege.
En dat is wat een goudstandaard doet, en voor de andere voordelen zou ik zeggen, volg de link. Maar, zegt Hayek, die voordelen vloeien niet voort uit het feit dat we over goud praten:
"It will be noticed that none of these points claimed in favour of the gold standard is directly connected with any property inherent to gold. Any internationally accepted standard based on a commodity whose value is regulated by its cost of production would possess essentially the same advantages."
Ook dat (het is niet inherent aan goud) is een punt dat ik hem wel vaker heb zien maken, maar dit terzijde. Dus als het niet aan het goud ligt, hoe komt het dan dat je zo vaak waarlijk adepten ziet, bij wie elke suggestie dat je hun goudverslaving niet zou overtuigend vindt tot ware razernij leidt? (De mooiste, in het artikel waarnaar ik verwees, vond ik dat Buffett een "demente pad" werd genoemd.) Wel, zegt Hayek, het was...
"mainly the irrational, but no less real factor of its prestige-or, if you wilI, of the ruling superstitious prejudice in favour of gold, which made it universally more acceptable than anything else."
Hmmmmm... Een "irrationeel" geloof, dus, een "prestigekwestie", gedomineerd door een "bijgelovig" - een beetje verder staat ook de term "onnadenkend" - "vooroordeel" uit een tijd dat de mensen blijkbaar nog niet veel wisten. Welwelwel...
In die omstandigheden moeten we ook niet verbaasd zijn als we zien dat Hayek ook niet blind is voor de nadelen van de goudstandaard. Ik zou zeggen, volg de link. Wat mij hier interesseert is dat Hayek uiteindelijk pleit voor een op grondstoffen gebaseerde geldstandaard. Ikzelf ben, zelfs met de voordelen van meer dan een halve eeuw later, van geen kanten geleerd genoeg om de nadelen van dat idee op te sporen, maar de voordelen ervan weet hij toch maar weer heel netjes uiteen te zetten. En als hij dan het mechanisme in actie beschrijft krijgen we het voorbeeld van de crisis waarin de vraag inzakt en de economie in depressie dreigt weg te zinken:
"Once the demand for raw commodities then begins to slacken and their prices to fall, the monetary authorities of the participating countries will be offered any commodity units which cannot be disposed in the market at the fixed price. Their purchases will make up for the fall of the industrial demand-and for every amount of money that is being accumulated in private hands a corresponding amount of raw commodities is accumulated in the warehouses. The demand for raw commodities in general is thus maintained (...)"
Ik zou er geen woord van durven betwijfelen. Wel merkwaardig, natuurlijk, om te zien hoe de crisis bestreden wordt door een overheid producten van één enkele groep producenten te laten opkopen, aan prijzen die hoger zullen zijn dan wat de markt zonder dat overheidsoptreden zou bieden. Er zijn er die voor minder voor "communist" (3) zijn uitgescholden...
-------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/warren-buffett-over-goud.html
(2) http://web.ntpu.edu.tw/~guan/courses/Hayek43.pdf
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/03/obamas-communistische-inspiratiebron.html
Een goudstandaard, vond Hayek in 1943, had best wel een paar voordelen. Een heel herkenbare vond ik dat het de mogelijke acties van overheden in bekende regels vastlegt, zodat die acties voorspelbaar worden. Dat is een mooi filosofisch punt dat ik ook op andere plaatsen bij hem heb teruggevonden. Hayek denkt namelijk dat overheidsoptreden moet zijn zoals het optreden van de natuur. In beide gevallen gaat het om "wetten", en die van de overheid zouden veel meer moeten zijn zoals die van de natuur: onpersoonlijk, voor iedereen geldend, zonder privilege.
En dat is wat een goudstandaard doet, en voor de andere voordelen zou ik zeggen, volg de link. Maar, zegt Hayek, die voordelen vloeien niet voort uit het feit dat we over goud praten:
"It will be noticed that none of these points claimed in favour of the gold standard is directly connected with any property inherent to gold. Any internationally accepted standard based on a commodity whose value is regulated by its cost of production would possess essentially the same advantages."
Ook dat (het is niet inherent aan goud) is een punt dat ik hem wel vaker heb zien maken, maar dit terzijde. Dus als het niet aan het goud ligt, hoe komt het dan dat je zo vaak waarlijk adepten ziet, bij wie elke suggestie dat je hun goudverslaving niet zou overtuigend vindt tot ware razernij leidt? (De mooiste, in het artikel waarnaar ik verwees, vond ik dat Buffett een "demente pad" werd genoemd.) Wel, zegt Hayek, het was...
"mainly the irrational, but no less real factor of its prestige-or, if you wilI, of the ruling superstitious prejudice in favour of gold, which made it universally more acceptable than anything else."
Hmmmmm... Een "irrationeel" geloof, dus, een "prestigekwestie", gedomineerd door een "bijgelovig" - een beetje verder staat ook de term "onnadenkend" - "vooroordeel" uit een tijd dat de mensen blijkbaar nog niet veel wisten. Welwelwel...
In die omstandigheden moeten we ook niet verbaasd zijn als we zien dat Hayek ook niet blind is voor de nadelen van de goudstandaard. Ik zou zeggen, volg de link. Wat mij hier interesseert is dat Hayek uiteindelijk pleit voor een op grondstoffen gebaseerde geldstandaard. Ikzelf ben, zelfs met de voordelen van meer dan een halve eeuw later, van geen kanten geleerd genoeg om de nadelen van dat idee op te sporen, maar de voordelen ervan weet hij toch maar weer heel netjes uiteen te zetten. En als hij dan het mechanisme in actie beschrijft krijgen we het voorbeeld van de crisis waarin de vraag inzakt en de economie in depressie dreigt weg te zinken:
"Once the demand for raw commodities then begins to slacken and their prices to fall, the monetary authorities of the participating countries will be offered any commodity units which cannot be disposed in the market at the fixed price. Their purchases will make up for the fall of the industrial demand-and for every amount of money that is being accumulated in private hands a corresponding amount of raw commodities is accumulated in the warehouses. The demand for raw commodities in general is thus maintained (...)"
Ik zou er geen woord van durven betwijfelen. Wel merkwaardig, natuurlijk, om te zien hoe de crisis bestreden wordt door een overheid producten van één enkele groep producenten te laten opkopen, aan prijzen die hoger zullen zijn dan wat de markt zonder dat overheidsoptreden zou bieden. Er zijn er die voor minder voor "communist" (3) zijn uitgescholden...
-------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/warren-buffett-over-goud.html
(2) http://web.ntpu.edu.tw/~guan/courses/Hayek43.pdf
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/03/obamas-communistische-inspiratiebron.html
dinsdag 28 februari 2012
"Beware what you wish for"...
Het internet staat vol met het groooot schandaal van Democraten die mekaar oproepen om in de Republikeinse voorverkiezing te gaan stemmen: op Santorum. Het idee is, de Democraten zouden veel liever uitkomen tegen iemand als Santorum (familiewaarden! geen seks buiten het huwelijk! God heeft Darwin geschapen!) dan tegen een Mitt Romney die wel eens, bijvoorbeeld, echt een paar dingen zou kunnen weten.
En ik denk dat ze gelijk hebben. Ik heb alle begrip voor hun "vuile trucs" - iedereen wéét toch gewoon dat Republikeinen er niet zouden aan denken om iets dergelijks ook te proberen. Alleen, er bestaat zoiets als het besef dat het niet is omdat jij iets denkt het ook waar is. Vier jaar geleden, bijvoorbeeld, was ik er heel zeker van dat de strijd tussen Obama en Clinton een slechte zaak was voor de Democraten. En dat vond ik erg, want na acht jaar Bush volgde ik het "op het niveau van een voetbalmatch". Maar ik had het mis, en de tweestrijd heeft alleen maar de interesse bij de Democraten gestimuleerd.
Dus wie zegt dat "we"; ikzelf en al die Democraten die nu op Santorum gaan stemmen, het niet wéér mis hebben? Wie zegt dat Santorum - hoezeer ikzelf ook denk dat Obama er "with a landslide" zou tegen winnen - dan niet de volgende president kon zijn? Beware what you wish for! Soms zouden je wensen wel eens kunnen uitkomen! Misschien wordt een nar wel kandidaat! En over de kansen dat een nar ook nog verkozen raakt heb ik maar één antwoord: 2004 (na Christus).
-------------------------------------
Update: Een "narrow win" voor Romney dus. Dat wil zeggen, er is in feite niets veranderd en heel het circus is als het ware overgedragen naar "Super tuesday" volgende week. Als er dan nog steeds "niets verandert" - dat wil zeggen, als Romney er niet behoorlijk "onvermijdelijk" begint uit te zien - zal ik mijn opinies (over Romney) van de vorige maanden moeten bijstellen.
En ik denk dat ze gelijk hebben. Ik heb alle begrip voor hun "vuile trucs" - iedereen wéét toch gewoon dat Republikeinen er niet zouden aan denken om iets dergelijks ook te proberen. Alleen, er bestaat zoiets als het besef dat het niet is omdat jij iets denkt het ook waar is. Vier jaar geleden, bijvoorbeeld, was ik er heel zeker van dat de strijd tussen Obama en Clinton een slechte zaak was voor de Democraten. En dat vond ik erg, want na acht jaar Bush volgde ik het "op het niveau van een voetbalmatch". Maar ik had het mis, en de tweestrijd heeft alleen maar de interesse bij de Democraten gestimuleerd.
Dus wie zegt dat "we"; ikzelf en al die Democraten die nu op Santorum gaan stemmen, het niet wéér mis hebben? Wie zegt dat Santorum - hoezeer ikzelf ook denk dat Obama er "with a landslide" zou tegen winnen - dan niet de volgende president kon zijn? Beware what you wish for! Soms zouden je wensen wel eens kunnen uitkomen! Misschien wordt een nar wel kandidaat! En over de kansen dat een nar ook nog verkozen raakt heb ik maar één antwoord: 2004 (na Christus).
-------------------------------------
Update: Een "narrow win" voor Romney dus. Dat wil zeggen, er is in feite niets veranderd en heel het circus is als het ware overgedragen naar "Super tuesday" volgende week. Als er dan nog steeds "niets verandert" - dat wil zeggen, als Romney er niet behoorlijk "onvermijdelijk" begint uit te zien - zal ik mijn opinies (over Romney) van de vorige maanden moeten bijstellen.
maandag 27 februari 2012
Warren Buffett over goud
Op één van de blogs van De Tijd komt Warren Buffett aan het woord, en hij heeft iets te vertellen over goud (1). "Al het goud in de wereld is 170.000 metrische ton, een kubus met zes meter lange vlakken" zegt hij. Dat is best wel opmerkelijk. Zo opmerkelijk dat ik me er luidop ben gaan afvragen of het wel waar is. Dus dat zou betekenen dat je in heel mijn huis (wel iets meer oppervlak dan zes op zes, maar geen zes meter hoog, tenzij je er de ongebruikte zolder bijrekent) al het goud van de wereld kan opslaan? Ik geef toe: dat wist ik niet, dat zou ik nooit geloofd hebben, en in feite heb ik het er heel moeilijk mee. Zou dat niet te checken zijn?
Maar als ik het aanneem, dan moet ik ineens aan de tulpenbollenmanie denken. Dat was een episode uit het Holland van de zeventiende eeuw. Daar waren op een dag de prijzen van de tulpenbollen beginnen stijgen. En omdat "stijgende prijzen" nu eenmaal niets anders betekenen dan dat er mensen zijn die het kopen aan prijzen die hoger zijn dan daarvoor, kwam er een punt waarop mensen kochten omdat ze dachten dat andere mensen het zouden kopen aan nog hogere prijzen.
En op een bepaald moment, heb ik me laten vertellen, gingen de bollen van hand tot hand aan prijzen die hoger lagen dan de kostprijs van een huis.
Tot op een dag de laatste kopers ontdekten dat er niemand was die wilde kopen aan nog hogere prijzen, en toen dat gebeurde keek iedereen mekaar eens goed aan, en toen was er ineens ook niemand meer die ze wilde kopen aan prijzen die zelfs maar een fractie in de buurt kwamen van de prijs van een huis, kortom...
(... het was de schuld van het kapitalisme.)
Wel, in ruil voor die kubus goud, zegt Buffett, heb je wel enkele mogelijkheden! Bijvoorbeeld "je koopt alle landbouwgrond van VS, 400 miljoen hectare die jaarlijks 200 miljard dollar opbrengt, plus 16 Exxon Mobils en dan nog eens 1.000 miljard zakgeld".
Zelf zou ik zeggen, "draw your own conclusions". Maar zoals dat gaat zijn er natuurlijk mensen die de "waarde" van het goud fanatiek beginnen te verdedigen. Je moet er geen moment aan twijfelen, als het nog 100 keer meer waard was, dan zouden ze het nog steeds allemaal perfect in orde vinden. Eentje was er zelfs bij die, toen ik me luidop afvroeg of het wel waar zou zijn, van die kubus met een vlak van zes meter, breed glimlachend zei dat de waarde van iets nu eenmaal niet afhangt van de grootte ervan.
Ik vraag me af of iets dergelijks niet toch waar zou moeten zijn voor "alle landbouwgrond van de VS"...
----------------------------------
(1) http://blogs.tijd.be/bbb/2012/02/warren-buffett-tegen-cash-obligaties-en-goud-en-u-.html
Maar als ik het aanneem, dan moet ik ineens aan de tulpenbollenmanie denken. Dat was een episode uit het Holland van de zeventiende eeuw. Daar waren op een dag de prijzen van de tulpenbollen beginnen stijgen. En omdat "stijgende prijzen" nu eenmaal niets anders betekenen dan dat er mensen zijn die het kopen aan prijzen die hoger zijn dan daarvoor, kwam er een punt waarop mensen kochten omdat ze dachten dat andere mensen het zouden kopen aan nog hogere prijzen.
En op een bepaald moment, heb ik me laten vertellen, gingen de bollen van hand tot hand aan prijzen die hoger lagen dan de kostprijs van een huis.
Tot op een dag de laatste kopers ontdekten dat er niemand was die wilde kopen aan nog hogere prijzen, en toen dat gebeurde keek iedereen mekaar eens goed aan, en toen was er ineens ook niemand meer die ze wilde kopen aan prijzen die zelfs maar een fractie in de buurt kwamen van de prijs van een huis, kortom...
(... het was de schuld van het kapitalisme.)
Wel, in ruil voor die kubus goud, zegt Buffett, heb je wel enkele mogelijkheden! Bijvoorbeeld "je koopt alle landbouwgrond van VS, 400 miljoen hectare die jaarlijks 200 miljard dollar opbrengt, plus 16 Exxon Mobils en dan nog eens 1.000 miljard zakgeld".
Zelf zou ik zeggen, "draw your own conclusions". Maar zoals dat gaat zijn er natuurlijk mensen die de "waarde" van het goud fanatiek beginnen te verdedigen. Je moet er geen moment aan twijfelen, als het nog 100 keer meer waard was, dan zouden ze het nog steeds allemaal perfect in orde vinden. Eentje was er zelfs bij die, toen ik me luidop afvroeg of het wel waar zou zijn, van die kubus met een vlak van zes meter, breed glimlachend zei dat de waarde van iets nu eenmaal niet afhangt van de grootte ervan.
Ik vraag me af of iets dergelijks niet toch waar zou moeten zijn voor "alle landbouwgrond van de VS"...
----------------------------------
(1) http://blogs.tijd.be/bbb/2012/02/warren-buffett-tegen-cash-obligaties-en-goud-en-u-.html
zaterdag 25 februari 2012
Been there, seen that
We zien nogal veel gespeculeer, de laatste tijd, over Republikeinen die zo overtuigd zijn dat de presidentsverkiezingen op een ramp aan het uitdraaien zijn, dat ze zelfs nu nog speculeren op een "nieuwe kandidaat". Die moet dan als een witte ridder de partij redden van de ondergang, lees: de herkiezing van Obama.
Dat is dan nauwelijks een jaartje na de tijd waarin ongeveer de hele wereld parmantig verklaarde dat Obama een "one time president" (1) zal zijn. En ik wil helemaal niet beweren dat dat zo lachwekkend was! Wie zou nu nog ontkennen dat Obama een eerder flauwe president is, die weliswaar enorme problemen heeft geërfd van zijn voorganger Het Kieken - maar er desondanks van geen kanten in geslaagd is vanuit zijn gezag een zekere consensus te creëren? Dus waarom zou Obama nu zo zeker van zijn herkiezing moeten zijn?
Nee, wat ik lachwekkend vind is die nood, die behoefte om armzwaaiend voor het publiek te verschijnen, en met een serieus gezicht te vertellen wat dat publiek wil horen. Dus vorig jaar was het dat Obama al ongeveer aan het inpakken was, en vandaag is het dat de grootste bedreiging van de mensheid is dat dat inpakken niet zal nodig zijn. En dus is Romney, toegegeven een minder sterke kandidaat dan ik zelf ook had gedacht, ineens iemand die nog geen mossel zou kunnen verslaan. En de competitie binnen de partij zal de partij zelf verscheuren wanneer het er op aan komt, namelijk wanneer ze het tegen de Democraten moeten opnemen.
Alleen, als je even naar je geschiedenis kijkt, dan weet je dat we precies hetzelfde vier jaar geleden hoorden. Toen ging de verscheurdheid van de Democraten Obama van de overwinning afhouden - maar in werkelijkheid is al dat gehakketak van de winter tegen de zomer al lang weer vergeten. Om van de maand november maar te zwijgen.
Dus ik blijf maar rekenen op een Romney die in maart de nominatie op zak zal hebben. Als ik dat mis heb zal het zijn omdat het in april zal zijn, of voor mijn part mei. Daarna zal heel de bende zich in een explosie van haat en afkeer tegen het Hayek-communisme (2) achter Romney scharen, en lijkt het me helemaal niet onmogelijk dat Obama een one-time-president zal zijn. Maar zoals we aan de gebeurtenissen van vandaag kunnen zien: de voorspellers van vorig jaar zullen even goede voorspellers zijn als mensen die van een dobbelsteen beweren dat het een zes wordt, en vervolgens gelijk krijgen.
Overigens, voor de goede orde, ik blijf me in feite houden aan mijn verwachtingen van de vorige maanden. Volgens mij zal Obama de "spannende strijd" winnen, en dat grotendeels omdat Romney inderdaad door een innerlijke verscheurdheid wordt verslagen. Niet de verscheurdheid van de strijd tegen figuurtjes als een Gingrich, een Palin of een Trump, natuurlijk. Wel de verscheurdheid van mensen wiens "denken" zo vertroebeld is, dat ze nog niet kunnen zien dat Obama heel gematigde ideeën in de parktijk brengt, als de teksten van Friedrich Hayek voor hun neus staan.
----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/01/dick-cheney-versus-koen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/03/obamas-communistische-inspiratiebron.html
Dat is dan nauwelijks een jaartje na de tijd waarin ongeveer de hele wereld parmantig verklaarde dat Obama een "one time president" (1) zal zijn. En ik wil helemaal niet beweren dat dat zo lachwekkend was! Wie zou nu nog ontkennen dat Obama een eerder flauwe president is, die weliswaar enorme problemen heeft geërfd van zijn voorganger Het Kieken - maar er desondanks van geen kanten in geslaagd is vanuit zijn gezag een zekere consensus te creëren? Dus waarom zou Obama nu zo zeker van zijn herkiezing moeten zijn?
Nee, wat ik lachwekkend vind is die nood, die behoefte om armzwaaiend voor het publiek te verschijnen, en met een serieus gezicht te vertellen wat dat publiek wil horen. Dus vorig jaar was het dat Obama al ongeveer aan het inpakken was, en vandaag is het dat de grootste bedreiging van de mensheid is dat dat inpakken niet zal nodig zijn. En dus is Romney, toegegeven een minder sterke kandidaat dan ik zelf ook had gedacht, ineens iemand die nog geen mossel zou kunnen verslaan. En de competitie binnen de partij zal de partij zelf verscheuren wanneer het er op aan komt, namelijk wanneer ze het tegen de Democraten moeten opnemen.
Alleen, als je even naar je geschiedenis kijkt, dan weet je dat we precies hetzelfde vier jaar geleden hoorden. Toen ging de verscheurdheid van de Democraten Obama van de overwinning afhouden - maar in werkelijkheid is al dat gehakketak van de winter tegen de zomer al lang weer vergeten. Om van de maand november maar te zwijgen.
Dus ik blijf maar rekenen op een Romney die in maart de nominatie op zak zal hebben. Als ik dat mis heb zal het zijn omdat het in april zal zijn, of voor mijn part mei. Daarna zal heel de bende zich in een explosie van haat en afkeer tegen het Hayek-communisme (2) achter Romney scharen, en lijkt het me helemaal niet onmogelijk dat Obama een one-time-president zal zijn. Maar zoals we aan de gebeurtenissen van vandaag kunnen zien: de voorspellers van vorig jaar zullen even goede voorspellers zijn als mensen die van een dobbelsteen beweren dat het een zes wordt, en vervolgens gelijk krijgen.
Overigens, voor de goede orde, ik blijf me in feite houden aan mijn verwachtingen van de vorige maanden. Volgens mij zal Obama de "spannende strijd" winnen, en dat grotendeels omdat Romney inderdaad door een innerlijke verscheurdheid wordt verslagen. Niet de verscheurdheid van de strijd tegen figuurtjes als een Gingrich, een Palin of een Trump, natuurlijk. Wel de verscheurdheid van mensen wiens "denken" zo vertroebeld is, dat ze nog niet kunnen zien dat Obama heel gematigde ideeën in de parktijk brengt, als de teksten van Friedrich Hayek voor hun neus staan.
----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/01/dick-cheney-versus-koen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/03/obamas-communistische-inspiratiebron.html
maandag 20 februari 2012
Scholier Sarah wisselt haar eerste tand.
Het was scholier Sarah nu al vaak opgevallen, met dat fronsend gezichtje van haar, dat verschillende kindjes van de klas hun tandjes begonnen te wisselen. Maar bij scholier Sarah bewoog er niets, en dat vond ze toch wel jammer. Haar potje om uitgevallen tandjes te bewaren staat nochtans al vele maanden klaar, maar voorlopig staat het koppig leeg. En scholier Sarah vertelde met dat fronsend gezichtje over hoeveel er nu weer losstonden bij scholier Lena en boog voorover onder de slagen van een oneerlijk universum...
Maar toen ik vandaag over onze oprit voorbij de keukendeur reed knalde ineens die keukendeur open (bij deze temperatuur...) en daar vloog scholier Sarah naar buiten, op de voet gevolgd door een al even uitgelaten kleuter Thomas en peuter Simon, zelfs gevolgd door een niet minder trots kijkende mama. "Papa, papa!" kon ik doorheen het raampje en het motorgedreun horen, maar wat daarachter volgde kon ik niet verstaan. Maar eindelijk raakte het goede nieuws door heel het huishouden verspreid: die middag was er een tand los komen te zitten, en nog dezelfde dag had het tandje losgelaten, en nu zat het dus in het potje dat daar al die tijd op had staan wachten.
En scholier Sarah voelt zich de koning te rijk, nu kan ze eindelijk meepraten met de twee nichtjes van negen maanden ouder, wanneer die het hebben over aangelegenheden van grote kinderen, zoals het wisselen van tandjes.
Maar in het lezen is ze wel bij de vlugsten. We hebben nu de hele Sjakie en de Chocoladefabriek van Roald Dahl achter de rug. Ik geef toe dat ik heel grote stukken zelf heb voorgelezen, maar ze heeft er toch heelder bladzijden zelf van gelezen. Scholier Sarah was er helemaal weg van, en ze verklaarde dat het boek nooit nog uit haar gezelschap mocht verdwijnen en dat we het nooit mochten weggooien. (Weggooien? Maar Saartje, heb jij papa ooit ook maar één boek weten... weggooien???) En verder vroeg ze zich af, toen we de machtige finale achter de rug hadden, of het zelfs maar denkbaar was dat er nog betere boeken waren dan "Sjakie". Ach... Wel... Kijk, dat valt eigenlijk ook wel best mee...
Maar toen ik vandaag over onze oprit voorbij de keukendeur reed knalde ineens die keukendeur open (bij deze temperatuur...) en daar vloog scholier Sarah naar buiten, op de voet gevolgd door een al even uitgelaten kleuter Thomas en peuter Simon, zelfs gevolgd door een niet minder trots kijkende mama. "Papa, papa!" kon ik doorheen het raampje en het motorgedreun horen, maar wat daarachter volgde kon ik niet verstaan. Maar eindelijk raakte het goede nieuws door heel het huishouden verspreid: die middag was er een tand los komen te zitten, en nog dezelfde dag had het tandje losgelaten, en nu zat het dus in het potje dat daar al die tijd op had staan wachten.
En scholier Sarah voelt zich de koning te rijk, nu kan ze eindelijk meepraten met de twee nichtjes van negen maanden ouder, wanneer die het hebben over aangelegenheden van grote kinderen, zoals het wisselen van tandjes.
Maar in het lezen is ze wel bij de vlugsten. We hebben nu de hele Sjakie en de Chocoladefabriek van Roald Dahl achter de rug. Ik geef toe dat ik heel grote stukken zelf heb voorgelezen, maar ze heeft er toch heelder bladzijden zelf van gelezen. Scholier Sarah was er helemaal weg van, en ze verklaarde dat het boek nooit nog uit haar gezelschap mocht verdwijnen en dat we het nooit mochten weggooien. (Weggooien? Maar Saartje, heb jij papa ooit ook maar één boek weten... weggooien???) En verder vroeg ze zich af, toen we de machtige finale achter de rug hadden, of het zelfs maar denkbaar was dat er nog betere boeken waren dan "Sjakie". Ach... Wel... Kijk, dat valt eigenlijk ook wel best mee...
zondag 19 februari 2012
Gates of Fire: het einde van de eerste dag
Als je op zoek gaat naar afbeeldingen van "hoplieten", zoals hier (1), krijg je meestal de tot de tanden gewapende krijger, al dan niet opgesteld in phalanx, die je waarschijnlijk al verwachtte. Speren en grote schilden met (als het Spartanen zijn) een lambda er op. En als je nu een beetje de posts over "de slag om de Thermopylae" zoals deze (2) hebt gelezen, dan weet je dat dat terecht is. En toch is er een aspect van het hoplietengevecht dat daarmee volledig verloren gaat. Dat aspect dat we in Gates of Fire wel terugvinden het duwen. Dus, de twee legers botsen frontaal op elkaar, en behalve het kappen en kerven en steken is er ook nog het duwen. Alle achterliggende rijen planten zich tegen de rug van hun voorgangers, en de winnaar wordt de phalanx die de rijen van de anderen doet breken. Alle middelen zijn goed, steken, dus, of gewoon omver lopen, maar ook duwen.
En dat is precies hoe belangrijke delen van "de slag om de Thermopylae" zich afspelen. Als de Meden een eerste keer moeten terugtrekken stuurt Xerxes de rest van de dag nieuwe troepen de strijd in, om de Grieken zo uit te putten dat ze er vanzelf van in mekaar zouden zakken. En zo gebeurde ook, maar toch hielden de Grieken het de hele dag vol, ongetwijfeld geholpen door het Spartaanse manoeuvre dat een uitgeputte phalanx toeliet zich te laten vervangen terwijl het gevecht nog doorging.
In dat stuk van de slag beschrijft Gates of Fire hoe ergens in die breedte van enkele (tientallen?) meter de Griekse Phanlanx de voorste linie van de Perzen doorbreekt. Je ziet voor je ogen hoe de overlappende schildmuur als een wig de rangen van de vijand uit elkaar duwt, en nu heeft de ene helft van de vijandelijke linie de afgrond en de klippen, honderd meter lager, in de rug...
En de hoplieten duwen. De Perzen duwen terug, natuurlijk, en het zijn ervaren soldaten, veteranen van honderd gevechten, dus niet aan hun proefstuk. En met de val van honderd meter, de klippen en de zee achter je zou een mens al eens een duwke extra geven, nietwaar? Alleen, als het gaat om een duwwedstrijd is er niets in de wereldgeschiedenis waartegen je minder kans maakt dan een Griekse phalanx uit de vijfde eeuw BC. De hoplieten duwen. En ze duwen nog harder, en de Perzen voelen tegenover de harde muur van schilden hun voeten achteruit over de brokkelige rotsen schuiven...
En nu krijgen we één van die "onbedoelde effecten" die je soms op heel onverwachte momenten ziet optreden. Wat zou jij doen als je voelt dat het schuiven over brokkelige rotsen aan het einde komt omdat de rotsen achter je hiel ophouden en daar de val van 100 meter naar de klippen begint? Wel, je grabbelt je vast aan je voorganger natuurlijk. Die zal daar, terwijl zijn eigen voorganger hem ook achterwaarts naar de afgrond werkt absoluut niet blij mee zijn, en als gevolg van het trekken achter hem grabbelt hij op zijn beurt ook zijn voorganger vast... En ineens hoeven de hoplieten helemaal niet meer te duwen, of toch niet meer zoveel, want de hele meute tuimelt achterwaarts de diepte in, meer achterover getrokken door hun eigen rangen dan
er in geduwd door de Grieken. Hoewel...
Hoe dan ook, zoals je het leest werden zelfs de Spartanen er even stil van, de ijselijke manier waarop die mannen aan hun einde waren gekomen, langzaam over de rand geduwd om daar verbrijzeld op de klippen te liggen doodbloeden of te verdrinken in de golven.
Maar veel tijd om stil te worden hadden ze niet, want nauwelijks was de pas weer eens schoongeveegd, of daar stormde de volgende lading weer naar voren, en waar de Perzen steeds weer verse troepen de pas insturen hebben de Grieken hoogstens een paar uur respijt, en in het slechtste geval af en toe eens een paar minuten. En dan, na een hele dag van quasi onafgebroken vechten, als alle contingenten meerdere malen in de spits hebben gestaan en de Spartanen al stuk voor stuk vier schilden en vijf speren hebben versleten, grijpt het besef door de rangen: Straks begint de laatste golf; straks werpt Xerxes voor de zoveelste keer verse en frisse troepen in de strijd. Troepen die niet langs alle kanten bloedende wonden en open breuken hebben, en die wel nog al hun wapens in hun handen hebben, en die nog niet zijn teruggevallen op 50% van hun effectief.
Even zeker beseffen die rangen: en deze keer zullen het de besten van de besten zijn. Deze keer zullen het de "Immortals" zijn; de tienduizend meest vooraanstaande krijgers van het hele leger, de persoonlijke wachters van Xerxes zelf. En wat kunnen de uitgeputte Grieken, die de vijand al met tienduizenden in stukken hebben gehakt of de zee in hebben gekeild, dààr nog in de eerste linie tegenover stellen? Wel, terwijl ze daar dus hijgend, uitgeput, bloedend staan te wachten...
"We could see the Spartan Knights, led by Polynikes and Doreion, taking their stations about Leonidas in the forefront of the line."
... Nog steeds de Spartanen, natuurlijk. Alsof er niets gebeurd was staat daar, in de engte van de passen bij Thermopylae, weer die muur van schilden, elkaar overlappend als de schubben van een slang, met daarachter de speren als de stekels van een egel en daarboven de helmen als boodschappers van de dood - en op die schilden niet de symbolen van Thespis of Thebe of Korinthe, maar weer die rij van lambda's, breed over de oppervlakte die twee lijnen, driehoeken met de punt naar boven en zonder basis: de Spartanen.
En kijk, de auteur lost dat deel van de vertelling op zoals ik het zelf, destijds in de post van 2006 heb opgelost. De tienduizend stormen op de Spartanen af, en... de verteller (gevangen genomen door de Perzen, als enige Griekse overlevende) zegt "zijne majesteit heeft het zelf wel gezien...". Je ziet dus een enorme stofwolk - wat wil je, wat had de auteur er na al die gevechten van de rest van de dag nog aan kunnen toevoegen? - en als die opstijgt blijkt dat het de tienduizend tegen een Spartaanse phalanx niet beter is vergaan dan hun collega's eerder op de dag. De stofwolk trekt op en je ziet veel minder dan tienduizend man in verwarring de pas uitvluchten, met de rest reutelend en in stukken op de grond - of gewoon alweer op de harde klippen al die vele tientallen meter lager.
En dat was dan werkelijk het einde van de eerste dag, en de Spartanen zagen dat het goed was.
--------------------------------------
(1) http://www.ancientmilitary.com/spartan-weapons.htm
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/spartans-came-in-frontally.html
En dat is precies hoe belangrijke delen van "de slag om de Thermopylae" zich afspelen. Als de Meden een eerste keer moeten terugtrekken stuurt Xerxes de rest van de dag nieuwe troepen de strijd in, om de Grieken zo uit te putten dat ze er vanzelf van in mekaar zouden zakken. En zo gebeurde ook, maar toch hielden de Grieken het de hele dag vol, ongetwijfeld geholpen door het Spartaanse manoeuvre dat een uitgeputte phalanx toeliet zich te laten vervangen terwijl het gevecht nog doorging.
In dat stuk van de slag beschrijft Gates of Fire hoe ergens in die breedte van enkele (tientallen?) meter de Griekse Phanlanx de voorste linie van de Perzen doorbreekt. Je ziet voor je ogen hoe de overlappende schildmuur als een wig de rangen van de vijand uit elkaar duwt, en nu heeft de ene helft van de vijandelijke linie de afgrond en de klippen, honderd meter lager, in de rug...
En de hoplieten duwen. De Perzen duwen terug, natuurlijk, en het zijn ervaren soldaten, veteranen van honderd gevechten, dus niet aan hun proefstuk. En met de val van honderd meter, de klippen en de zee achter je zou een mens al eens een duwke extra geven, nietwaar? Alleen, als het gaat om een duwwedstrijd is er niets in de wereldgeschiedenis waartegen je minder kans maakt dan een Griekse phalanx uit de vijfde eeuw BC. De hoplieten duwen. En ze duwen nog harder, en de Perzen voelen tegenover de harde muur van schilden hun voeten achteruit over de brokkelige rotsen schuiven...
En nu krijgen we één van die "onbedoelde effecten" die je soms op heel onverwachte momenten ziet optreden. Wat zou jij doen als je voelt dat het schuiven over brokkelige rotsen aan het einde komt omdat de rotsen achter je hiel ophouden en daar de val van 100 meter naar de klippen begint? Wel, je grabbelt je vast aan je voorganger natuurlijk. Die zal daar, terwijl zijn eigen voorganger hem ook achterwaarts naar de afgrond werkt absoluut niet blij mee zijn, en als gevolg van het trekken achter hem grabbelt hij op zijn beurt ook zijn voorganger vast... En ineens hoeven de hoplieten helemaal niet meer te duwen, of toch niet meer zoveel, want de hele meute tuimelt achterwaarts de diepte in, meer achterover getrokken door hun eigen rangen dan
er in geduwd door de Grieken. Hoewel...
Hoe dan ook, zoals je het leest werden zelfs de Spartanen er even stil van, de ijselijke manier waarop die mannen aan hun einde waren gekomen, langzaam over de rand geduwd om daar verbrijzeld op de klippen te liggen doodbloeden of te verdrinken in de golven.
Maar veel tijd om stil te worden hadden ze niet, want nauwelijks was de pas weer eens schoongeveegd, of daar stormde de volgende lading weer naar voren, en waar de Perzen steeds weer verse troepen de pas insturen hebben de Grieken hoogstens een paar uur respijt, en in het slechtste geval af en toe eens een paar minuten. En dan, na een hele dag van quasi onafgebroken vechten, als alle contingenten meerdere malen in de spits hebben gestaan en de Spartanen al stuk voor stuk vier schilden en vijf speren hebben versleten, grijpt het besef door de rangen: Straks begint de laatste golf; straks werpt Xerxes voor de zoveelste keer verse en frisse troepen in de strijd. Troepen die niet langs alle kanten bloedende wonden en open breuken hebben, en die wel nog al hun wapens in hun handen hebben, en die nog niet zijn teruggevallen op 50% van hun effectief.
Even zeker beseffen die rangen: en deze keer zullen het de besten van de besten zijn. Deze keer zullen het de "Immortals" zijn; de tienduizend meest vooraanstaande krijgers van het hele leger, de persoonlijke wachters van Xerxes zelf. En wat kunnen de uitgeputte Grieken, die de vijand al met tienduizenden in stukken hebben gehakt of de zee in hebben gekeild, dààr nog in de eerste linie tegenover stellen? Wel, terwijl ze daar dus hijgend, uitgeput, bloedend staan te wachten...
"We could see the Spartan Knights, led by Polynikes and Doreion, taking their stations about Leonidas in the forefront of the line."
... Nog steeds de Spartanen, natuurlijk. Alsof er niets gebeurd was staat daar, in de engte van de passen bij Thermopylae, weer die muur van schilden, elkaar overlappend als de schubben van een slang, met daarachter de speren als de stekels van een egel en daarboven de helmen als boodschappers van de dood - en op die schilden niet de symbolen van Thespis of Thebe of Korinthe, maar weer die rij van lambda's, breed over de oppervlakte die twee lijnen, driehoeken met de punt naar boven en zonder basis: de Spartanen.
En kijk, de auteur lost dat deel van de vertelling op zoals ik het zelf, destijds in de post van 2006 heb opgelost. De tienduizend stormen op de Spartanen af, en... de verteller (gevangen genomen door de Perzen, als enige Griekse overlevende) zegt "zijne majesteit heeft het zelf wel gezien...". Je ziet dus een enorme stofwolk - wat wil je, wat had de auteur er na al die gevechten van de rest van de dag nog aan kunnen toevoegen? - en als die opstijgt blijkt dat het de tienduizend tegen een Spartaanse phalanx niet beter is vergaan dan hun collega's eerder op de dag. De stofwolk trekt op en je ziet veel minder dan tienduizend man in verwarring de pas uitvluchten, met de rest reutelend en in stukken op de grond - of gewoon alweer op de harde klippen al die vele tientallen meter lager.
En dat was dan werkelijk het einde van de eerste dag, en de Spartanen zagen dat het goed was.
--------------------------------------
(1) http://www.ancientmilitary.com/spartan-weapons.htm
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/spartans-came-in-frontally.html
vrijdag 17 februari 2012
Santorum leidt in de peilingen
Mijn favoriete site over de presidentsverkiezingen is de "Electoral Vote" site (1). Hij is licht Democratich gezind, maar van geen kanten dat "niveau van een voetbalmatch" dat veel sites zo onleesbaar maakt. In feite vind ik vooral zijn kaart met het overzicht van de meest recente polls erg overzichtelijk, en dat is nu nog niet eens actief. Maar zijn commentaren zijn meestal ook wel verhelderend.
Behalve misschien momenteel. Niet dat hij er zelf veel aan kan doen: als je kijkt naar de enorme volatiliteit van die Republikeinse voorverkiezingen; je zou van minder duizelig . Zoals hij momenteel zelf schrijft, wie een maand geleden over Santorum sprak werd in zijn gezicht uitgelachen; momenteel staat hij afgetekend op kop in de nationale peilingen. Je moet het maar doen...
Een interessant punt is dat de Democraten hard aan het werk zijn om propaganda voor Santorum te maken. Dus ze bekritiseren Romney uitgebreid voor zijn opinie dat de VS in 2008 de auto industrie had moeten laten bankroet gaan (je weet wel: dat debat op het niveau van de twee kindjes die nog een koekje willen krijgen (2). Ze beslissen eerst dat staatsinterventie altijd fout is, en passen daaraan alle argumenten, alle feiten aan en zelfs alle resultaten aan). Santorum was precies dezelfde mening toegedaan, maar daarvan reppen de Democraten met geen woord. (Misschien nog even meegeven dat ik dat in 2008 zelf ook fout had (3), voor iemand denkt dat ik het zelf weer allemaal beter wist.)
Maar ik veronderstel dat het allemaal goede politiek is. De Democraten willen natuurlijk liefst tegen de zwakste tegenstander uitkomen, en dat is Santorum. Misschien moet ik me maar een beetje verheugen over dat schouwspel van al die oh zo rationele Europese aanhangers van de Republikeinen die dan weer ("niveau van een voetbalmatch") voor de fundamentalist zullen supporteren - maar anderzijds, het is zo'n potsierlijk schouwspel...
Hoe dan ook, ik heb zelf een groot probleem met die strategie. Dat probleem kan je in één getal samenvatten, namelijk "2004". Dat was het jaar waarin een toen al bewezen zotskap herkozen werd: dus we weten dat de Amerikaanse kiezer tot alles in staat is. De vraag is dan ook of het steunen van een kandidaat Santorum niet kan neerkomen op het kiezen van een president Santorum. Zeker, in werkelijkheid denk ik dat het dan "Obama with a landslide" wordt - maar tenslotte dacht ik ook dat we stilaan, rond deze tijd, wel een Romney met de nominatie op zak gingen zien.
En in elk geval vind ik het heel goed dat de meest rechtse partij eerst een debat voert tussen de (naar ik vurig hoop Hayek-)liberalen en de conservatieven van de partij, zodat dat uitmaakt welke vleugel later uitkomt tegen de minst rechtse partij. Alleen, dat stukje van de campagne volg ikzelf alvast "op het niveau van een voetbalmatch". Hayek-liberalen, natuurlijk! Oléééé, oléééé, olé olé olééééé! En als die het mogen opnemen tegen Obama, dan bekijk ik het nog wel, hoe ik het bekijk. Hoewel het er op dit moment niet naar uitziet dat Romney de sterke kandidaat is die ik er in verwacht had.
-----------------------------------
(1) http://www.electoral-vote.com/
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/11/assumpties-uit-het-leven-gegrepen.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/11/daar-heb-je-het-al.html
Behalve misschien momenteel. Niet dat hij er zelf veel aan kan doen: als je kijkt naar de enorme volatiliteit van die Republikeinse voorverkiezingen; je zou van minder duizelig . Zoals hij momenteel zelf schrijft, wie een maand geleden over Santorum sprak werd in zijn gezicht uitgelachen; momenteel staat hij afgetekend op kop in de nationale peilingen. Je moet het maar doen...
Een interessant punt is dat de Democraten hard aan het werk zijn om propaganda voor Santorum te maken. Dus ze bekritiseren Romney uitgebreid voor zijn opinie dat de VS in 2008 de auto industrie had moeten laten bankroet gaan (je weet wel: dat debat op het niveau van de twee kindjes die nog een koekje willen krijgen (2). Ze beslissen eerst dat staatsinterventie altijd fout is, en passen daaraan alle argumenten, alle feiten aan en zelfs alle resultaten aan). Santorum was precies dezelfde mening toegedaan, maar daarvan reppen de Democraten met geen woord. (Misschien nog even meegeven dat ik dat in 2008 zelf ook fout had (3), voor iemand denkt dat ik het zelf weer allemaal beter wist.)
Maar ik veronderstel dat het allemaal goede politiek is. De Democraten willen natuurlijk liefst tegen de zwakste tegenstander uitkomen, en dat is Santorum. Misschien moet ik me maar een beetje verheugen over dat schouwspel van al die oh zo rationele Europese aanhangers van de Republikeinen die dan weer ("niveau van een voetbalmatch") voor de fundamentalist zullen supporteren - maar anderzijds, het is zo'n potsierlijk schouwspel...
Hoe dan ook, ik heb zelf een groot probleem met die strategie. Dat probleem kan je in één getal samenvatten, namelijk "2004". Dat was het jaar waarin een toen al bewezen zotskap herkozen werd: dus we weten dat de Amerikaanse kiezer tot alles in staat is. De vraag is dan ook of het steunen van een kandidaat Santorum niet kan neerkomen op het kiezen van een president Santorum. Zeker, in werkelijkheid denk ik dat het dan "Obama with a landslide" wordt - maar tenslotte dacht ik ook dat we stilaan, rond deze tijd, wel een Romney met de nominatie op zak gingen zien.
En in elk geval vind ik het heel goed dat de meest rechtse partij eerst een debat voert tussen de (naar ik vurig hoop Hayek-)liberalen en de conservatieven van de partij, zodat dat uitmaakt welke vleugel later uitkomt tegen de minst rechtse partij. Alleen, dat stukje van de campagne volg ikzelf alvast "op het niveau van een voetbalmatch". Hayek-liberalen, natuurlijk! Oléééé, oléééé, olé olé olééééé! En als die het mogen opnemen tegen Obama, dan bekijk ik het nog wel, hoe ik het bekijk. Hoewel het er op dit moment niet naar uitziet dat Romney de sterke kandidaat is die ik er in verwacht had.
-----------------------------------
(1) http://www.electoral-vote.com/
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/11/assumpties-uit-het-leven-gegrepen.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/11/daar-heb-je-het-al.html
dinsdag 14 februari 2012
Vragen bij Ethias
In de Standaard lezen we vandaag dat Ethias, op vraag van Europa, zijn product "de first rekening" stopzet (1). Van dat product vernemen we:
"Ooit bracht de First-rekening van Ethias miljarden op. Het was het spreekwoordelijke gat in de markt: een verzekeringsproduct waarvan de in- en uitstap zo makkelijk en zo goedkoop was – bijna volledig gratis – dat het de strijd kon aangaan met de spaarboekjes, omdat het geld bijna permanent opvraagbaar was.
In goede beurstijden was dat geen probleem, maar tijdens de bankencrisis van eind 2008 bleek het sterproduct ook de achilleshiel van Ethias. De verzekeraar had onverantwoorde beleggingsrisico's genomen om zijn klanten de hoge rendementen op de First-rekening te kunnen geven"
Hmmmmm... Zoals dat wel vaker gaat met krantenartikelen moeten we het weer doen met zeer schaarse informatie. En dus is het wel mogelijk om te proberen de gaten een beetje op te vullen, maar zeker weten doen we het niet. Alleen, als ik lees dat ik als belastingbetaler mee opdraai voor een put van 1,500,000,000 euro, dan vind ik wel dat ik mag zeggen wat ze nog eens mogen komen uitleggen. In elk geval, alles wat nu volgt mag absoluut, en met op voorhand mijn dank, gecorrigeerd ende byghesteld worden.
Dus. We vernemen dat het product "miljarden opbracht", en "de strijd kon aangaan met het spaarboekje". Wij, bankiers herkennen dit natuurlijk direct. We nemen een groot stuk papier, waarop we in de rechterhelft schrijven waar het geld van onze onderneming vandaan komt: "spaarboekjes: 100". Of ook "product dat heel goed lijkt op spaarboekjes: 100".
En wat schrijven we nu op de linkerkant van ons blad; de kant die zegt wat de onderneming met dat geld doet? Wel, bij een gewone bank zou je nu typisch een post verwachten die klinkt als "hypothecaire kredieten: 100", waarbij de tweede "100" alleen maar in ruwe orde van grootte, niet in realiteit, zal overeenkomen met de 100 spaarboekjes. Het gaat om het principe.
Maar Ethias is geen bank; het is een verzekeringsmaatschappij. En het tweede stukje van het citaat lijkt me wel duidelijk, niet? Ze hebben "onverantwoorde beleggingsrisico's genomen". Dus ze hebben het geld van de spaarboekjes "belegd", bijvoorbeeld, op de beurs. En natuurlijk gaat alles goed wanneer de beurs stijgt (want jij betaalt alleen de rente van het spaarboekje, en de rest van de stijging steek je op zak). En natuurlijk gaat dat niet goed wanneer de beurs zakt, want jij moet niet alleen die rente nog altijd betalen, maar ook dat geld teruggeven dat op die beurs is verdampt.
En om één of andere reden heeft niemand van al die mensen er ooit aan gedacht dat beurzen af en toe ook wel eens zullen zakken.
Het "woog teveel op de winstgevendheid" zegt het artikel kies. Lees: "er stijgt tot vandaag nog altijd rook op uit de krater". En dus hebben ze die 1,500,000,000 euro gekregen, ondere andere van mij, belastingbetaler. Dus altijd rekening gehouden met het feit dat dit een gereconstrueerd verhaal is, op basis van zeer summiere feiten: dat komt wel heel erg over als "met de winsten gaan lopen als het goed gaat en de verliezen afschuiven op de belastingbetaler als het slecht gaat", denk je ook niet?
Uim, ik wou dat ik nu kon zeggen dat wij, bankiers, zoiets nooit verkeerd zouden doen. Maar als dit alleen maar één bouwsteentje is in het besef dat "de banken hebben het gedaan" veel te simplistisch is, dan is het mij al lang goed.
----------------------------------
http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=NH3M1431
"Ooit bracht de First-rekening van Ethias miljarden op. Het was het spreekwoordelijke gat in de markt: een verzekeringsproduct waarvan de in- en uitstap zo makkelijk en zo goedkoop was – bijna volledig gratis – dat het de strijd kon aangaan met de spaarboekjes, omdat het geld bijna permanent opvraagbaar was.
In goede beurstijden was dat geen probleem, maar tijdens de bankencrisis van eind 2008 bleek het sterproduct ook de achilleshiel van Ethias. De verzekeraar had onverantwoorde beleggingsrisico's genomen om zijn klanten de hoge rendementen op de First-rekening te kunnen geven"
Hmmmmm... Zoals dat wel vaker gaat met krantenartikelen moeten we het weer doen met zeer schaarse informatie. En dus is het wel mogelijk om te proberen de gaten een beetje op te vullen, maar zeker weten doen we het niet. Alleen, als ik lees dat ik als belastingbetaler mee opdraai voor een put van 1,500,000,000 euro, dan vind ik wel dat ik mag zeggen wat ze nog eens mogen komen uitleggen. In elk geval, alles wat nu volgt mag absoluut, en met op voorhand mijn dank, gecorrigeerd ende byghesteld worden.
Dus. We vernemen dat het product "miljarden opbracht", en "de strijd kon aangaan met het spaarboekje". Wij, bankiers herkennen dit natuurlijk direct. We nemen een groot stuk papier, waarop we in de rechterhelft schrijven waar het geld van onze onderneming vandaan komt: "spaarboekjes: 100". Of ook "product dat heel goed lijkt op spaarboekjes: 100".
En wat schrijven we nu op de linkerkant van ons blad; de kant die zegt wat de onderneming met dat geld doet? Wel, bij een gewone bank zou je nu typisch een post verwachten die klinkt als "hypothecaire kredieten: 100", waarbij de tweede "100" alleen maar in ruwe orde van grootte, niet in realiteit, zal overeenkomen met de 100 spaarboekjes. Het gaat om het principe.
Maar Ethias is geen bank; het is een verzekeringsmaatschappij. En het tweede stukje van het citaat lijkt me wel duidelijk, niet? Ze hebben "onverantwoorde beleggingsrisico's genomen". Dus ze hebben het geld van de spaarboekjes "belegd", bijvoorbeeld, op de beurs. En natuurlijk gaat alles goed wanneer de beurs stijgt (want jij betaalt alleen de rente van het spaarboekje, en de rest van de stijging steek je op zak). En natuurlijk gaat dat niet goed wanneer de beurs zakt, want jij moet niet alleen die rente nog altijd betalen, maar ook dat geld teruggeven dat op die beurs is verdampt.
En om één of andere reden heeft niemand van al die mensen er ooit aan gedacht dat beurzen af en toe ook wel eens zullen zakken.
Het "woog teveel op de winstgevendheid" zegt het artikel kies. Lees: "er stijgt tot vandaag nog altijd rook op uit de krater". En dus hebben ze die 1,500,000,000 euro gekregen, ondere andere van mij, belastingbetaler. Dus altijd rekening gehouden met het feit dat dit een gereconstrueerd verhaal is, op basis van zeer summiere feiten: dat komt wel heel erg over als "met de winsten gaan lopen als het goed gaat en de verliezen afschuiven op de belastingbetaler als het slecht gaat", denk je ook niet?
Uim, ik wou dat ik nu kon zeggen dat wij, bankiers, zoiets nooit verkeerd zouden doen. Maar als dit alleen maar één bouwsteentje is in het besef dat "de banken hebben het gedaan" veel te simplistisch is, dan is het mij al lang goed.
----------------------------------
http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=NH3M1431
maandag 13 februari 2012
Brulfilosofie
In The Counter-Revolution of Science (1952) argumenteert Friedrich Hayek dat allerlei onderwerpen uit sociale wetenschappen niet met methodes uit de natuurkunde te analyseren zijn, en dat dat zelfs heel erg contra-productief zou zijn. Meteen dacht ik terug aan een recente conversatie op usenet waar het standpunt - het veel vaker voorkomende standpunt - werd verdedigd dat alle niet-natuurkundige wetenschappen toch maar flut"wetenschappen" zouden blijven. Tenzij, welteverstaan, ze een manier zouden vinden om toch nog over te schakelen op die natuurkundige methodes.
Precies het omgekeerde dus van wat Hayek zei.
Ik deed een beetje mee met het volgende voorbeeld. (Het is niet zelf bedacht, ik denk dat het ergens uit Stephen Gould moet komen, maar ik weet niet meer waar.) Het idee is, je graaft pakweg een ton zand en puin en rots op, en je begint dat korrel per korrel te zeven. Doorheen het puin (maar dat weet je pas achteraf) zit een miljoenen jaren oude pré-menselijke schedel verspreid. De schedel is echter in een miljoen brokstukken verpulverd, ter grootte van een speldenknop, of ook heel langwerpige naalden. Mary Leakey puzzelt er een hele schedel mee bij elkaar, zodat we een gedateerd fossiel bekomen dat ons vertelt dat de pré-mens 4 miljoen jaar geleden al rechtop liep.
Het is helemaal uit het blote hoofd naverteld, de details kunnen heel erg fout zijn, maar het was iets in die aard.
En mijn vraag is, zijn de eigenschappen die je nodig hebt om eerst te weten dat het in Kenya is dat je moet graven, en niet bijvoorbeeld in de hof van Koen, en vervolgens die miljoen speldenknoppen in elkaar te puzzelen, zodat je dat spectaculair resultaat krijgt - allemaal "flutwetenschap"?
Ja? Als je dat moet beweren, omdat anders je eerdere beweringen over "flutwetenschappen" moet inslikken, dan zal dat stilaan de consequentie worden...
Ere wie ere toekomt, de vraag werd eerder ontweken en er is ook helemaal niemand persoonlijk geworden of beginnen schelden, en de hypothese is op zich ook helemaal niet absurd. Ze leidt wel tot een tikje vreemde consequenties, maar alles bijeen ging het er heel beschaafd aan toe.
Dat deed me dan weer aan een heviger, maar nog steeds eerder tamelijk beschaafde uitwisseling denken in een andere recente forumdiscussie (1). Het vertrok met een bespreking over hoe de Islam een "intrinsiek inferieure" (of zoiets) religie en cultuur is, en hoe wij er tegelijk, en desondanks door bedreigd worden. Zelf ben ik er niet erg aan, zoals je misschien weet als je de betreffende "tag" (2) hier hebt gevolgd, maar ik had me er maar heel minimaal mee bemoeid...
Tot we plots vernamen dat "het anti-semitisme" terug te voeren is op de bronteksten van de Koran zelf. Haha! Een ander stokpaardje van me (3)! Dus ik plaats een heel klein commentaartje met, echt waar, werkelijk niet meer dan de opmerking dat je anti-semitisme in feite rechtstreeks op het Nieuw Testament kan terug voeren. En meer stond er werkelijk niet in...
En toen kwam het dak naar beneden! "Onzin", "historisch ongeïnformeerd", "er op los kletsen", "in sjablonen denken", "Westers masochisme", "gutmenscherei", en toen begon het wat focus te verliezen.
Wat we hier, zoals met zovele andere voorbeelden, kunnen waarnemen is wat ik "brulfilosofie" zal noemen. Er is een wereldbeeld, en je moet en zal het tot in het kleinste detail overnemen ("meebrullen"), of dat dak komt naar beneden. Dat kleinste detail is belangrijk, omdat de brulfilosofie heel erg consistent aaneenhangt, dus als je er één puzzelstukje uit lospeutert gaat heel het plaatje naar de haaien. Dus probeer nu maar eens te discussiëren met mensen die beweren dat "het kapitalisme de oorzaak is van de honger in de wereld", of dat "de crisis is veroorzaakt door de overheidsschulden" of die de Irakoorlog verdedigden, of... (Negers zijn dommer dan blanken! De evolutietheorie is uitgevonden om mensen niet in God te doen geloven! De Islam heeft nooit grote beschavingen gekend!)
Het volstaat dat je ook maar één klein puntje aanwijst waarop het allemaal niet erg klopt en je bent "links" (als je met dom rechts aan het praten bent) of "rechts" (als je met dom links aan het praten bent), en vele varianten op een thema, en het enige dat ze zeker niet willen horen (laat staan "weten") is dat je misschien wel een fraai puntje hebt meegebracht.
En daar moest ik allemaal aan denken toen ik die discussie zag, waarin een paar kennelijk natuurkundigen dingen aan het verdedigen waren die lijnrecht ingingen tegen wat Hayek daar een halve eeuw geleden over zei. Ik geef het nogmaals toe, het gebeurde allemaal heel, heel beschaafd. Maar Hayek is intussen zelf toch ook maar "flutwetenschap" en het bijeenpuzzelen van een schedel die je vertelt dat de mens vier miljoen jaar geleden al rechtop liep ook. Brulfilosofie. Het lijkt me een extreme variant van "politieke vervuiling van het denken".
----------------------------------------
(1) http://www.filosofie.be/article/kritische-essays-over-een-politieke-religie/#comments
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/Islam%20vs.%20Westen
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/historische%20Jezus
Precies het omgekeerde dus van wat Hayek zei.
Ik deed een beetje mee met het volgende voorbeeld. (Het is niet zelf bedacht, ik denk dat het ergens uit Stephen Gould moet komen, maar ik weet niet meer waar.) Het idee is, je graaft pakweg een ton zand en puin en rots op, en je begint dat korrel per korrel te zeven. Doorheen het puin (maar dat weet je pas achteraf) zit een miljoenen jaren oude pré-menselijke schedel verspreid. De schedel is echter in een miljoen brokstukken verpulverd, ter grootte van een speldenknop, of ook heel langwerpige naalden. Mary Leakey puzzelt er een hele schedel mee bij elkaar, zodat we een gedateerd fossiel bekomen dat ons vertelt dat de pré-mens 4 miljoen jaar geleden al rechtop liep.
Het is helemaal uit het blote hoofd naverteld, de details kunnen heel erg fout zijn, maar het was iets in die aard.
En mijn vraag is, zijn de eigenschappen die je nodig hebt om eerst te weten dat het in Kenya is dat je moet graven, en niet bijvoorbeeld in de hof van Koen, en vervolgens die miljoen speldenknoppen in elkaar te puzzelen, zodat je dat spectaculair resultaat krijgt - allemaal "flutwetenschap"?
Ja? Als je dat moet beweren, omdat anders je eerdere beweringen over "flutwetenschappen" moet inslikken, dan zal dat stilaan de consequentie worden...
Ere wie ere toekomt, de vraag werd eerder ontweken en er is ook helemaal niemand persoonlijk geworden of beginnen schelden, en de hypothese is op zich ook helemaal niet absurd. Ze leidt wel tot een tikje vreemde consequenties, maar alles bijeen ging het er heel beschaafd aan toe.
Dat deed me dan weer aan een heviger, maar nog steeds eerder tamelijk beschaafde uitwisseling denken in een andere recente forumdiscussie (1). Het vertrok met een bespreking over hoe de Islam een "intrinsiek inferieure" (of zoiets) religie en cultuur is, en hoe wij er tegelijk, en desondanks door bedreigd worden. Zelf ben ik er niet erg aan, zoals je misschien weet als je de betreffende "tag" (2) hier hebt gevolgd, maar ik had me er maar heel minimaal mee bemoeid...
Tot we plots vernamen dat "het anti-semitisme" terug te voeren is op de bronteksten van de Koran zelf. Haha! Een ander stokpaardje van me (3)! Dus ik plaats een heel klein commentaartje met, echt waar, werkelijk niet meer dan de opmerking dat je anti-semitisme in feite rechtstreeks op het Nieuw Testament kan terug voeren. En meer stond er werkelijk niet in...
En toen kwam het dak naar beneden! "Onzin", "historisch ongeïnformeerd", "er op los kletsen", "in sjablonen denken", "Westers masochisme", "gutmenscherei", en toen begon het wat focus te verliezen.
Wat we hier, zoals met zovele andere voorbeelden, kunnen waarnemen is wat ik "brulfilosofie" zal noemen. Er is een wereldbeeld, en je moet en zal het tot in het kleinste detail overnemen ("meebrullen"), of dat dak komt naar beneden. Dat kleinste detail is belangrijk, omdat de brulfilosofie heel erg consistent aaneenhangt, dus als je er één puzzelstukje uit lospeutert gaat heel het plaatje naar de haaien. Dus probeer nu maar eens te discussiëren met mensen die beweren dat "het kapitalisme de oorzaak is van de honger in de wereld", of dat "de crisis is veroorzaakt door de overheidsschulden" of die de Irakoorlog verdedigden, of... (Negers zijn dommer dan blanken! De evolutietheorie is uitgevonden om mensen niet in God te doen geloven! De Islam heeft nooit grote beschavingen gekend!)
Het volstaat dat je ook maar één klein puntje aanwijst waarop het allemaal niet erg klopt en je bent "links" (als je met dom rechts aan het praten bent) of "rechts" (als je met dom links aan het praten bent), en vele varianten op een thema, en het enige dat ze zeker niet willen horen (laat staan "weten") is dat je misschien wel een fraai puntje hebt meegebracht.
En daar moest ik allemaal aan denken toen ik die discussie zag, waarin een paar kennelijk natuurkundigen dingen aan het verdedigen waren die lijnrecht ingingen tegen wat Hayek daar een halve eeuw geleden over zei. Ik geef het nogmaals toe, het gebeurde allemaal heel, heel beschaafd. Maar Hayek is intussen zelf toch ook maar "flutwetenschap" en het bijeenpuzzelen van een schedel die je vertelt dat de mens vier miljoen jaar geleden al rechtop liep ook. Brulfilosofie. Het lijkt me een extreme variant van "politieke vervuiling van het denken".
----------------------------------------
(1) http://www.filosofie.be/article/kritische-essays-over-een-politieke-religie/#comments
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/Islam%20vs.%20Westen
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/historische%20Jezus
zondag 12 februari 2012
Thomas Friedman: De Republikeinen moeten weer bij zinnen komen
Thomas Friedman denkt dat de Republikeinen dringend weer bij zinnen moeten komen (1). Hmmmmm, ik weet zeker dat ik dat al eens eerder ergens op het internet heb gelezen... Intussen maakt hij best wel een paar nuttige opmerkingen. Bijvoorbeeld dat de Democraten op deze manier geen "sparring partner" hebben. Dat is niet alleen heel slecht voor de kwaliteit van de ideeën, maar het geeft ze een vrijbrief voor hun eigen variant van "magical thinking". Ook maakt hij een heel aardige opsomming van een aantal grote uitdagingen waar de VS voor staan, gevolgd door de vaststelling dat de versplinterde opinies van de Republikeinen ook op zich (dus als ze niet zo hopeloos versplinterd waren) alleen maar "radicale" slogans zijn, en niet wat we onder serieuze mensen met de term "ideeën" aanduiden.
Hmmmm. Ik herinner me, van alweer een tiental jaar geleden, dat de één of andere columnist aan het krijten ging van "we are at war with France". Dat was iets dat zelfs naar de maatstaven van de aanhangers van de Irakoorlog een uiting van verdwazing was om er de koeien van te doen opkijken. En hoewel ik het niet heb bijgehouden heb ik altijd in mijn hoofd gehad dat het van Thomas Friedman afkomstig was. Misschien heb ik dat mis?
In elk geval, Friedman legt hier een paar kaarten op tafel waarmee hij aanspraak maakt om serieus genomen te worden. Aan de andere kant zit ik met een indruk dat hij zijn geloofwaardigheid totaal heeft opgeblazen, terwijl die indruk fout kan zijn. Ik denk dat ik me maar aan mijn standaard test zal houden. Ik zou wel eens graag de antwoorden van Friedman op de volgende vragen willen kennen (copyright, als ik me niet vergis, van Brad DeLong):
Wanneer had je door wat een uiting van verdwazing die hele Irakoorlog was?
Wanneer heb je dat publiek erkend (url)?
-------------------------------------
(1) http://www.nytimes.com/2012/02/12/opinion/sunday/friedman-we-need-a-second-party.html
Hmmmm. Ik herinner me, van alweer een tiental jaar geleden, dat de één of andere columnist aan het krijten ging van "we are at war with France". Dat was iets dat zelfs naar de maatstaven van de aanhangers van de Irakoorlog een uiting van verdwazing was om er de koeien van te doen opkijken. En hoewel ik het niet heb bijgehouden heb ik altijd in mijn hoofd gehad dat het van Thomas Friedman afkomstig was. Misschien heb ik dat mis?
In elk geval, Friedman legt hier een paar kaarten op tafel waarmee hij aanspraak maakt om serieus genomen te worden. Aan de andere kant zit ik met een indruk dat hij zijn geloofwaardigheid totaal heeft opgeblazen, terwijl die indruk fout kan zijn. Ik denk dat ik me maar aan mijn standaard test zal houden. Ik zou wel eens graag de antwoorden van Friedman op de volgende vragen willen kennen (copyright, als ik me niet vergis, van Brad DeLong):
Wanneer had je door wat een uiting van verdwazing die hele Irakoorlog was?
Wanneer heb je dat publiek erkend (url)?
-------------------------------------
(1) http://www.nytimes.com/2012/02/12/opinion/sunday/friedman-we-need-a-second-party.html
donderdag 9 februari 2012
"The Spartans came in frontally"
Voor we de Spartanen laten "frontaal aanvallen", eerst een disclaimer. Zoals we weten hebben de Spartanen zich daar, bij Thermopylae, tot de laatste man dood gevochten, en dus weten we, voor zover ik dat tenminste zelf weet, en naarmate de slag vordert, minder en minder wat er precies gebeurd is. Dus eigenlijk vertel ik het verhaal van Gates of Fire van Steven Pressfield (1) na, en hoop dat het een beetje een benadering van de historische realiteit meegeeft.
Dus daar komen ze, de stoottroepen uit dat Perzische leger geschat op tussen het half en de twee miljoen man (bij mijn weten spreken hedendaagse schattingen van een klein miljoen man, maar corrigeer me gerust), recht op onze phalanx uit Thespis af: alles bij elkaar een 700 man. OK, het zijn dus geen Spartanen, zoals ikzelf eerder verkeerd vertelde (2). Maar wees gerust dat ze de voorkant van een speer konden onderscheiden van de achterkant. En ze waren toch al een paar dagen eerder bij Thermopylae dan de Perzen: zie je het gebeuren dat al die Griekse phalanxen nog een paar dagen les krijgen van niemand minder dan de Spartanen zelf? Dus de Meden storten zich op de Thespiërs...
Ze komen met dui - zen - den. Natuurlijk kunnen er maar enkele tientallen tegelijk door de pas, maar daarachter staan de volgende dui - zen - den al te wachten. Ze komen achter een hagel van pijlen, afgevuurd door evenveel boogschutters die staan opgesteld voorbij de tienduizenden infanteristen die zich vooraan in beweging zetten. Alsof het een machine was gingen al de Griekse schilden tegelijk de lucht in. De vizieren van al de Griekse helmen vielen alsof het in één beweging was naar beneden. En de hele Thespische phalanx zette zich in beweging en op een mum van tijd beukte ze in op de naderende Meden. En de Meden, ze stonden al te wankelen terwijl het gevecht nog niet eens begonnen was. En de vierde rij, en de vijfde rij, enzovoort stortte zich naar voren, en ze plantten hun schild in de rug van hun voorganger en ze klauwden hun voeten in de grond alsof ze de planeet in beweging wilden zetten, en ze begonnen te duwen. En de zesde rij deed hetzelfde, en de zevende, allemaal plantten ze hun schild en hun schouder in de rug van de voorganger, en allemaal tesamen duwden ze nog harder.
De Spartanen stonden er achter de Thespiërs met de handen in de zakken (bij wijze van spreken, natuurlijk) op te kijken, en ze zagen dat het goed was. "Kijk", hebben ze met hun professionele blik al lang gezien, "de Meden hebben dat en dat soort wapens, en ze stellen zich zus en zo op, en dus zijn de Thespiërs ze nu in mootjes aan het hakken". Want wat begonnen was als een veelbelovende clash tussen twee frontaal botsende legers veranderde al meteen in een bloedbad. Neenee, deze keer niet "bij wijze van spreken". Wel degelijk bij wijze van "een bad" (niet "emmer", niet "beek", niet "stroom"...); een bad van bloed". Waar de troepen zich hadden opgesteld op een keiharde klei stonden ze aan het einde van het gevecht tot de enkels in de modder: een "bad van bloed" was over de harde aarde gespoeld.
En de Spartanen zagen dat de Meden terugplooiden onder de razende slagen van de Thespiërs, en ze marcheerden op hun beurt naar voren. Voor hen zagen ze de pluimen op de Thespische helmen opstijgen alsof ze een muur beklommen: en zo was het ook, een muur van dode Meden. Maar het is vermoeiend werk, dat duwen en spiezen, en duwen en spiezen, en de Thespiërs raken uitgeput...
"The Spartans came in frontally, eight deep, at a double interval" zegt het boek. Vertelkunst: hij zegt alleen maar dat ze er aan kwamen, meer niet, maar de lezer voelt de enorme impact. Ze rolden over en door de Thespiërs heen in een (naar ik aanneem) duizend keer geoefend manoeuvre, en ze botsten op hun beurt op de Meden, de duizenden die al vermoeid tegen de vlakte gingen, en de vele duizenden meer die daarachter in dichte drommen klaar stonden. En de Meden dwarrelden als blaadjes door de lucht, hun linies gingen aan flarden, hun schilden raakten doorboord en de Spartanen walsten er overheen alsof ze hoopten dat we er millennia later nog van zouden spreken.
Nu vochten de Meden zich niet minder heroïsch dood dan de Spartanen enkele dagen later zelf zouden doen: ik vraag me af waarom we daar nooit blijven bij stilstaan. Ze grepen de speren van de Spartanen met hun blote handen vast en als het moest beten ze hen naar de keel. Het hielp hen allemaal niets, behalve dan dat de voortdurend aanstormende verse Meden zelfs de Spartanen begonnen uit te putten. Nu begonnen de Meden op te dringen, en waren zij het die de muur van lichamen beklommen. Alleen maakte dat hen een doelwit voor de pijlen van de Grieken in de achterhoede, en een nieuwe slachting volgde. En toch stroomden ze over de muur over de uitgedunde Spartanen en even begon het er slecht uit te zien; even begonnen de strakke Spartaanse gelederen naar binnen uit te puilen, zoals wanneer een phalanx op het punt staat te begeven.
Maar ook daarvoor hebben de Spartanen een procedure. Een specifiek signaal, een heel precies manoeuvre, en de uitgeputte Spartanen zetten zomaar een gereorganiseerde, als hernieuwde phalanx op het bord, de chaos maakt plaats voor een bronzen muur, en daarachter groeperen de aanstormende reserves zich in een nieuwe muur. De Meden die nog niet tot moes vertrappeld zijn worden gewoon van de klif af de klippen op geduwd, opzijgeschoven, weggevaagd - tot er helemaal niets meer staat tussen de Spartanen en de boogschutters.
Tegenover de muur van schilden staat nu een muur van pijlen. Eén voorbijvliegende pijl; hij zoeft. Honderd pijlen, ze zoemen als een nest kwaadaardige wespen. Duizend pijlen, op korte afstand, rechtdoor op je af geschoten, dat is een muur van dood die over je heen walst. Maar deze keer is het zoals ik zei in die post van lang geleden (2): het was geen gewone phalanx die daar stond, maar wel een Spartaanse phalanx...
En de muur van schilden zet zich door de muur van pijlen in beweging en plant zich eens te meer in de massa lichamen van de boogschutters. Ze vallen en sleuren de opeengepakte rijen mee in hun val als dominostenen. Nieuwe ladingen Meden schuiven als aardverschuivingen de zee in. Nu pas zijn de Spartanen zo de uitputting voorbij dat ze beginnen ineen te zakken. Een nieuwe phalanx staat klaar, deze keer uit Tegea. Tegea is een buurstad van Sparta; ze hebben ongeveer een eeuw lang geregeld ruzie gehad met de best mogelijke leermeester. De Tegeërs storten zich op hun beurt op de Meden, en deze keer krijgen die er genoeg van en ze vluchten de pas uit alsof een phalanx ze op de hielen zat. De Spartanen restte niets meer, voor die dag, dan de krampen overwinnen en proberen zichzelf op te rapen.
En dat was de eerste slag, en de Spartanen zagen dat het goed was.
----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/01/ik-moet-een-boek-lezen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/10/ga-vreemdeling-de-spartanen-vertellen.html
Dus daar komen ze, de stoottroepen uit dat Perzische leger geschat op tussen het half en de twee miljoen man (bij mijn weten spreken hedendaagse schattingen van een klein miljoen man, maar corrigeer me gerust), recht op onze phalanx uit Thespis af: alles bij elkaar een 700 man. OK, het zijn dus geen Spartanen, zoals ikzelf eerder verkeerd vertelde (2). Maar wees gerust dat ze de voorkant van een speer konden onderscheiden van de achterkant. En ze waren toch al een paar dagen eerder bij Thermopylae dan de Perzen: zie je het gebeuren dat al die Griekse phalanxen nog een paar dagen les krijgen van niemand minder dan de Spartanen zelf? Dus de Meden storten zich op de Thespiërs...
Ze komen met dui - zen - den. Natuurlijk kunnen er maar enkele tientallen tegelijk door de pas, maar daarachter staan de volgende dui - zen - den al te wachten. Ze komen achter een hagel van pijlen, afgevuurd door evenveel boogschutters die staan opgesteld voorbij de tienduizenden infanteristen die zich vooraan in beweging zetten. Alsof het een machine was gingen al de Griekse schilden tegelijk de lucht in. De vizieren van al de Griekse helmen vielen alsof het in één beweging was naar beneden. En de hele Thespische phalanx zette zich in beweging en op een mum van tijd beukte ze in op de naderende Meden. En de Meden, ze stonden al te wankelen terwijl het gevecht nog niet eens begonnen was. En de vierde rij, en de vijfde rij, enzovoort stortte zich naar voren, en ze plantten hun schild in de rug van hun voorganger en ze klauwden hun voeten in de grond alsof ze de planeet in beweging wilden zetten, en ze begonnen te duwen. En de zesde rij deed hetzelfde, en de zevende, allemaal plantten ze hun schild en hun schouder in de rug van de voorganger, en allemaal tesamen duwden ze nog harder.
De Spartanen stonden er achter de Thespiërs met de handen in de zakken (bij wijze van spreken, natuurlijk) op te kijken, en ze zagen dat het goed was. "Kijk", hebben ze met hun professionele blik al lang gezien, "de Meden hebben dat en dat soort wapens, en ze stellen zich zus en zo op, en dus zijn de Thespiërs ze nu in mootjes aan het hakken". Want wat begonnen was als een veelbelovende clash tussen twee frontaal botsende legers veranderde al meteen in een bloedbad. Neenee, deze keer niet "bij wijze van spreken". Wel degelijk bij wijze van "een bad" (niet "emmer", niet "beek", niet "stroom"...); een bad van bloed". Waar de troepen zich hadden opgesteld op een keiharde klei stonden ze aan het einde van het gevecht tot de enkels in de modder: een "bad van bloed" was over de harde aarde gespoeld.
En de Spartanen zagen dat de Meden terugplooiden onder de razende slagen van de Thespiërs, en ze marcheerden op hun beurt naar voren. Voor hen zagen ze de pluimen op de Thespische helmen opstijgen alsof ze een muur beklommen: en zo was het ook, een muur van dode Meden. Maar het is vermoeiend werk, dat duwen en spiezen, en duwen en spiezen, en de Thespiërs raken uitgeput...
"The Spartans came in frontally, eight deep, at a double interval" zegt het boek. Vertelkunst: hij zegt alleen maar dat ze er aan kwamen, meer niet, maar de lezer voelt de enorme impact. Ze rolden over en door de Thespiërs heen in een (naar ik aanneem) duizend keer geoefend manoeuvre, en ze botsten op hun beurt op de Meden, de duizenden die al vermoeid tegen de vlakte gingen, en de vele duizenden meer die daarachter in dichte drommen klaar stonden. En de Meden dwarrelden als blaadjes door de lucht, hun linies gingen aan flarden, hun schilden raakten doorboord en de Spartanen walsten er overheen alsof ze hoopten dat we er millennia later nog van zouden spreken.
Nu vochten de Meden zich niet minder heroïsch dood dan de Spartanen enkele dagen later zelf zouden doen: ik vraag me af waarom we daar nooit blijven bij stilstaan. Ze grepen de speren van de Spartanen met hun blote handen vast en als het moest beten ze hen naar de keel. Het hielp hen allemaal niets, behalve dan dat de voortdurend aanstormende verse Meden zelfs de Spartanen begonnen uit te putten. Nu begonnen de Meden op te dringen, en waren zij het die de muur van lichamen beklommen. Alleen maakte dat hen een doelwit voor de pijlen van de Grieken in de achterhoede, en een nieuwe slachting volgde. En toch stroomden ze over de muur over de uitgedunde Spartanen en even begon het er slecht uit te zien; even begonnen de strakke Spartaanse gelederen naar binnen uit te puilen, zoals wanneer een phalanx op het punt staat te begeven.
Maar ook daarvoor hebben de Spartanen een procedure. Een specifiek signaal, een heel precies manoeuvre, en de uitgeputte Spartanen zetten zomaar een gereorganiseerde, als hernieuwde phalanx op het bord, de chaos maakt plaats voor een bronzen muur, en daarachter groeperen de aanstormende reserves zich in een nieuwe muur. De Meden die nog niet tot moes vertrappeld zijn worden gewoon van de klif af de klippen op geduwd, opzijgeschoven, weggevaagd - tot er helemaal niets meer staat tussen de Spartanen en de boogschutters.
Tegenover de muur van schilden staat nu een muur van pijlen. Eén voorbijvliegende pijl; hij zoeft. Honderd pijlen, ze zoemen als een nest kwaadaardige wespen. Duizend pijlen, op korte afstand, rechtdoor op je af geschoten, dat is een muur van dood die over je heen walst. Maar deze keer is het zoals ik zei in die post van lang geleden (2): het was geen gewone phalanx die daar stond, maar wel een Spartaanse phalanx...
En de muur van schilden zet zich door de muur van pijlen in beweging en plant zich eens te meer in de massa lichamen van de boogschutters. Ze vallen en sleuren de opeengepakte rijen mee in hun val als dominostenen. Nieuwe ladingen Meden schuiven als aardverschuivingen de zee in. Nu pas zijn de Spartanen zo de uitputting voorbij dat ze beginnen ineen te zakken. Een nieuwe phalanx staat klaar, deze keer uit Tegea. Tegea is een buurstad van Sparta; ze hebben ongeveer een eeuw lang geregeld ruzie gehad met de best mogelijke leermeester. De Tegeërs storten zich op hun beurt op de Meden, en deze keer krijgen die er genoeg van en ze vluchten de pas uit alsof een phalanx ze op de hielen zat. De Spartanen restte niets meer, voor die dag, dan de krampen overwinnen en proberen zichzelf op te rapen.
En dat was de eerste slag, en de Spartanen zagen dat het goed was.
----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/01/ik-moet-een-boek-lezen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/10/ga-vreemdeling-de-spartanen-vertellen.html
woensdag 8 februari 2012
Financiële contracten op politieke gebeurtenissen
Ik vind een url waar je de koersen van fincanciële contracten voor allerlei politieke gebeurtenissen kan volgen. Het contract dat mij interesseert is de herkiezing van Obama (1). Het idee is als volgt. Op verkiezingsdag in november weten we of Obama verkozen is (100% zeker) of niet (0%). Als we op voorhand helemaal geen verdere informatie hebben is de beste benadering dat we één kans op twee hebben, of ook "we kwoteren het 50%". Als je dat ook werkelijk denkt kan je met iemand (die dat ook denkt) afspreken dat je elk 50 euro in een pot steekt, en elk één van de kandidaten kiest. Het doet er niet toe wie van jullie welke kandidaat kiest, want "als je helemaal geen verdere informatie hebt" geef je het één kans op twee. Je zou gewoon kunnen loten. Wordt Obama verkozen, dan krijgt de speler die Obama uitlootte de volle honderd, en anders krijgt de andere speler de volle honderd.
Maar ikzelf loop al een tijdje te beweren dat ik denk dat Obama zal herkozen worden. Dus in het spelletje hierboven wil ik helemaal niet op de Republikein wedden. Dus als ik een tegenpartij wil vinden die met mij dat spelletje wil spelen, en die denkt dat er één kans op twee is, dan zal ik misschien wel 51 moeten betalen, tegen zijn 49, opdat hij me zou toelaten te mogen kiezen. En als er nog meer mensen zijn zoals ik, die allemaal een goeie 50 willen betalen omdat ze denken dat ze in november 100 zullen krijgen, dan zullen potentiële tegenpartijen dat opmerken, en ze zullen (met hun eigen opinie van één kans op twee) nog steeds bereid zijn voor tegenpartij te spelen, maar naarmate onze "vraag" naar Obama het aanbod overtreft zullen ze ons meer en meer doen betalen. Bijvoorbeeld 52, of 53, enzovoort.
Als je het afspelen van dat soort weddenschappen een beetje centraal kan organiseren, dan creëer je een soort beurs, waar de ingeschatte verkiezingskansen van de twee kandidaten worden verhandeld. "Ingeschatte" staat in italics omdat het niet om werkelijke kansen gaat, maar om de perceptie van die kansen door een groep mensen die op hun opinie hun geld durven zetten.
Dus als momenteel Obama (na een recente forse stijging) op een zestig percent staat (en dus de Republikein op 40), dan betekent dat dat de actieve deelnemers aan het spel (en niemand anders) denken (maar niet "weten") dat Obama meer kans maakt om verkozen te worden dan de Republikein. Als ik me niet vergis zien we die iets hogere koersen van Obama sinds de berichten dat de Amerikaanse economie nogal uit het dal lijkt te klimmen. Zoals we de laatste jaren een paar keer gezien hebben kan dat er morgen (laat staan binnen negen maanden) alweer heel anders uitzien, en dan zullen er juist minder mensen zijn die "Obama" willen kopen en meer mensen die de Republikein willen kopen, en dan kunnen de koersen heel erg de andere richting opgaan.
Per neo-liberale theorie (en het verschijnsel is ook wel werkelijk waargenomen) heeft de opinie van mensen die er ook nog hun geld op inzetten betere voorspellingswaarde dan de opinies van experten, bazen, politiekers of amateur-filosofen (en vele andere). Dus kijken nogal wat mensen naar dit soort "koersen" in de hoop er iets uit af te leiden. Ikzelf vind het ook wel erg boeiend om naar te kijken, maar dan als niet meer dan een indicatie van wat sommige mensen vandaag denken, en meer niet. Dus volgens mij kunnen we vandaag zien dat veel mensen denken dat de staat van de economie goed nieuws is voor Obama. Of ze daarbij gelijk hebben, dat weten we niet.
Ik zou zeggen, een leuk curiosum. Waarschijnlijk kijk ik er nog wel eens naar om de recente geschiedenis te begrijpen. Over het toekomst voorspellen aspect maak ik me niet teveel illusies. De bekende feiten van vandaag kunnen misschien terecht (maar misschien ook niet) vandaag de basis 50 -50 in de één of de andere richting duwen, maar de feiten van morgen en overmorgen blijven nu eenmaal onbekend. Een leuk curiosum.
----------------------------------
(1) http://www.intrade.com/v4/markets/contract/?contractId=743474
Maar ikzelf loop al een tijdje te beweren dat ik denk dat Obama zal herkozen worden. Dus in het spelletje hierboven wil ik helemaal niet op de Republikein wedden. Dus als ik een tegenpartij wil vinden die met mij dat spelletje wil spelen, en die denkt dat er één kans op twee is, dan zal ik misschien wel 51 moeten betalen, tegen zijn 49, opdat hij me zou toelaten te mogen kiezen. En als er nog meer mensen zijn zoals ik, die allemaal een goeie 50 willen betalen omdat ze denken dat ze in november 100 zullen krijgen, dan zullen potentiële tegenpartijen dat opmerken, en ze zullen (met hun eigen opinie van één kans op twee) nog steeds bereid zijn voor tegenpartij te spelen, maar naarmate onze "vraag" naar Obama het aanbod overtreft zullen ze ons meer en meer doen betalen. Bijvoorbeeld 52, of 53, enzovoort.
Als je het afspelen van dat soort weddenschappen een beetje centraal kan organiseren, dan creëer je een soort beurs, waar de ingeschatte verkiezingskansen van de twee kandidaten worden verhandeld. "Ingeschatte" staat in italics omdat het niet om werkelijke kansen gaat, maar om de perceptie van die kansen door een groep mensen die op hun opinie hun geld durven zetten.
Dus als momenteel Obama (na een recente forse stijging) op een zestig percent staat (en dus de Republikein op 40), dan betekent dat dat de actieve deelnemers aan het spel (en niemand anders) denken (maar niet "weten") dat Obama meer kans maakt om verkozen te worden dan de Republikein. Als ik me niet vergis zien we die iets hogere koersen van Obama sinds de berichten dat de Amerikaanse economie nogal uit het dal lijkt te klimmen. Zoals we de laatste jaren een paar keer gezien hebben kan dat er morgen (laat staan binnen negen maanden) alweer heel anders uitzien, en dan zullen er juist minder mensen zijn die "Obama" willen kopen en meer mensen die de Republikein willen kopen, en dan kunnen de koersen heel erg de andere richting opgaan.
Per neo-liberale theorie (en het verschijnsel is ook wel werkelijk waargenomen) heeft de opinie van mensen die er ook nog hun geld op inzetten betere voorspellingswaarde dan de opinies van experten, bazen, politiekers of amateur-filosofen (en vele andere). Dus kijken nogal wat mensen naar dit soort "koersen" in de hoop er iets uit af te leiden. Ikzelf vind het ook wel erg boeiend om naar te kijken, maar dan als niet meer dan een indicatie van wat sommige mensen vandaag denken, en meer niet. Dus volgens mij kunnen we vandaag zien dat veel mensen denken dat de staat van de economie goed nieuws is voor Obama. Of ze daarbij gelijk hebben, dat weten we niet.
Ik zou zeggen, een leuk curiosum. Waarschijnlijk kijk ik er nog wel eens naar om de recente geschiedenis te begrijpen. Over het toekomst voorspellen aspect maak ik me niet teveel illusies. De bekende feiten van vandaag kunnen misschien terecht (maar misschien ook niet) vandaag de basis 50 -50 in de één of de andere richting duwen, maar de feiten van morgen en overmorgen blijven nu eenmaal onbekend. Een leuk curiosum.
----------------------------------
(1) http://www.intrade.com/v4/markets/contract/?contractId=743474
Amerikaanse verkiezingen: krijgen we "de verrassing"?
Het is letterlijk nog vroeg dag, maar de eerste resultaten van de voorverkiezingen in Missouri, Minnesota en Colorado suggereren een stevige overwinning voor Santorum. Niet precies het "onvermijdelijke Romney" scenario dat veel mensen zoals ik voor ogen hadden! Het zijn, om redenen die mij niet helemaal duidelijk zijn, minder "formele" verkiezingen dan pakweg in Florida vorige week, maar toch. Missouri en Minnesota zijn twee noordelijke staten die behoorlijk wat kiesmannen meebrengen (samen 16, met Colorado erbij 25), die op Obama gestemd hebben, maar doorgaans niet "hopeloos Democratisch" zijn (zoals bijvoorbeeld New York dat wel is).
Dus wat maken we hier nu van? Als dit de eerste stap wordt naar een kandidaat Santorum, dan zullen we iets mompelen van "die eerste verkiezingen zoals Iowa zijn nu eenmaal helemaal niet belangrijk". Maar in werkelijkheid is het thema hier een beetje "de toekomst is onvoorspelbaar". We zitten met onze neus geplakt op de beschouwingen van de dag, en zelfs als we al heel goed weten dat ze helemaal niet zo belangrijk zijn, dan zitten we er toch met onze neus op geplakt. Denk aan de beursblaadjes! Denk aan de "horrorwinter" (1)!
En dat is een belangrijk deel van de reden van mijn belangstelling. Dat, en de spektakelwaarde, natuurlijk. Wat dat betreft is het weer een 100% geslaagde dag.
-----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/hoera-de-horrorwinter-is-begonnen.html
Dus wat maken we hier nu van? Als dit de eerste stap wordt naar een kandidaat Santorum, dan zullen we iets mompelen van "die eerste verkiezingen zoals Iowa zijn nu eenmaal helemaal niet belangrijk". Maar in werkelijkheid is het thema hier een beetje "de toekomst is onvoorspelbaar". We zitten met onze neus geplakt op de beschouwingen van de dag, en zelfs als we al heel goed weten dat ze helemaal niet zo belangrijk zijn, dan zitten we er toch met onze neus op geplakt. Denk aan de beursblaadjes! Denk aan de "horrorwinter" (1)!
En dat is een belangrijk deel van de reden van mijn belangstelling. Dat, en de spektakelwaarde, natuurlijk. Wat dat betreft is het weer een 100% geslaagde dag.
-----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/02/hoera-de-horrorwinter-is-begonnen.html
dinsdag 7 februari 2012
"Die kunnen zelf hun problemen oplossen".
Scholier Sarah vertelde dat de kleine kindjes van de school - ze bedoelt de peutertjes en de kindjes van de eerste of de tweede kleuterklas - soms bij haar komen als ze problemen met "de groten" hebben. "Ze weten wel dat wij ze dan altijd helpen" zegt ze. "Wij", dat zijn dan de scholieren Sarah en Lena, de grote vriendin van scholier Sarah. Die heeft ook een broertje in de tweede kleuterklas, dus zij weet ook wat dat is, verantwoordelijkheid. Dus als er weer eens een grote lummel aan de oortjes van de ukken heeft getrokken, dan keert zich de woeste furie van de dames als waren het twee bonobo vrouwtjes tegen de onverlaat, en die krijgt alle hoeken van de speelplaats te zien.
"En komen de kindjes van de derde kleuterklas ook bij jullie?" wil papa weten. "Nee" zegt scholier Sarah langzaam, met haar oogjes peinzend op oneindig gericht heel diep nadenkend. "Maar ik denk..." (ze keert zich nu direct naar mij, om me ernstig recht in de ogen te kunnen kijken) "...dat die zelf hun problemen kunnen oplossen."
Ons Saartje. Ze kan zo serieus kijken, dat lachebekje van ons. Ik zag in een boekenwinkel het boek "Sjakie en de Chocoladefabriek" staan, van Roald Dahl. Mijn hart sprong op, het bloed joeg door mijn aderen en ik kreeg er zowaar warm van. Wat een jeugdherinnering! Wat een verhaal! Ik weet er bijna niets meer van; het is één van de weinige boeken waar ik erg van genoten heb, en dan later nooit meer teruggezien. Ik koop het en geef het aan scholier Sarah, hoewel ik vrees dat het wel voor een paar jaar ouder is.
Ze eet het op. Ze vréét het op. Terwijl ze zit te lezen ga ik helemaal voor haar gezicht hangen, ik vraag of het mooi is, ik roep "Sarah? Sarah? Sààààrah?" maar er komt geen beweging in. De Mona Lisa glimlach blijft strak op het boek gericht en als ik aan haar mouw begin te rukken zegt ze verontwaardigd "zeg, ik zit wel te lezen, hé!".
Ons Saartje.
"En komen de kindjes van de derde kleuterklas ook bij jullie?" wil papa weten. "Nee" zegt scholier Sarah langzaam, met haar oogjes peinzend op oneindig gericht heel diep nadenkend. "Maar ik denk..." (ze keert zich nu direct naar mij, om me ernstig recht in de ogen te kunnen kijken) "...dat die zelf hun problemen kunnen oplossen."
Ons Saartje. Ze kan zo serieus kijken, dat lachebekje van ons. Ik zag in een boekenwinkel het boek "Sjakie en de Chocoladefabriek" staan, van Roald Dahl. Mijn hart sprong op, het bloed joeg door mijn aderen en ik kreeg er zowaar warm van. Wat een jeugdherinnering! Wat een verhaal! Ik weet er bijna niets meer van; het is één van de weinige boeken waar ik erg van genoten heb, en dan later nooit meer teruggezien. Ik koop het en geef het aan scholier Sarah, hoewel ik vrees dat het wel voor een paar jaar ouder is.
Ze eet het op. Ze vréét het op. Terwijl ze zit te lezen ga ik helemaal voor haar gezicht hangen, ik vraag of het mooi is, ik roep "Sarah? Sarah? Sààààrah?" maar er komt geen beweging in. De Mona Lisa glimlach blijft strak op het boek gericht en als ik aan haar mouw begin te rukken zegt ze verontwaardigd "zeg, ik zit wel te lezen, hé!".
Ons Saartje.
Uit de euro, of wanbetaling, of... allebei tegelijk?
"Eerst gingen ze uit de euro moeten stappen om wanbetaling te vermijden", sprak een collega zo'n tikje verongelijkt, "en nu we er allemaal nog een hoop extra geld in gestoken hebben gaan ze waarschijnlijk toch nog in wanbetaling". Hij had het natuurlijk over Griekenland, en ineens hoorde ik mezelf er nog heel spontaan, heel vanzelf, aan toevoegen "en waarschijnlijk nog allebei tegelijk ook". En ik weet er natuurlijk niet veel van, maar toch...
De collega, die soms verbazend goed geïnformeerd is, weet ook nog te vertellen dat Griekenland in veel opzichten niet in staat is fatsoenlijk belastingen te heffen, zoals je van een ontwikkeld land toch een beetje mag verwachten. En dan is het natuurlijk niet moeilijk dat je al snel merkt dat je meer betalingen moet doen (salarissen voor leraren, politie agenten, vuilnis ophalers,...) dan je geld hebt, en dat een tijdje lang de banken je toelaten om in het rood te gaan, maar op een gegeven moment is de koek op. Geen geld meer, geen salarissen meer, en de mensen beginnen op straat te leven.
Een beetje economist - ik praat dus over een niveau dat zich ver, ver boven het niveau van mijn pet bevindt - had dat al lang zien aankomen: Geert Noels, Paul Krugman... Maar niet onze nochtans briljante politieke leiders. En dus vraag ik me af: stel nu eens dat Griekenland inderdaad in wanbetaling gaat. Hadden ze dat dan niet veel beter al twee jaar geleden gedaan? De euro uit, een enorme devaluatie, massale faillissementen, torenhoge werkloosheid... Ik wens het echt, echt niemand toe. Alleen, intussen zitten er ook een paar miljardjes van ons geld in, dus nu raken we die waarschijnlijk ook nog kwijt en het resultaat daarvan wordt: Griekenland de euro uit, een enorme devaluatie, massale faillissementen en torenhoge werkloosheid.
Dus hetzelfde resultaat - met dat verschil dat de put alleen maar dieper is geworden, en ook met dat verschil dat de crisis intussen twee jaar verder heeft gekankerd. Terwijl, als de gefailleerde ondernemingen voor een prikje over te nemen zijn en je de boel devalueert zodat ze weer competitief zijn, het herstel soms verrassend snel gaat. Jaja, ik weet het, dat je als een ouwe krokodil klinkt als je over de "Aziëcrisis" (dinosaurus) of "Argentinië" begint, maar het is intussen toch maar zo.
Nota bene, ik wéét natuurlijk niet of dit het scenario wordt. Maar ik stem op die mensen (hoewel...), en ik betaal er belastingen aan (dat in ieder geval); ik mag ze toch eens vragen of ze daar tenminste aan gedacht hebben, destijds, twee jaar geleden?
Soit. Paul Krugman zegt ervan dat, hoe ongelofelijk het intussen ook lijkt, een aantal mensen die blijkbaar werkelijk geloofd hebben in de "expansive austerity" intussen toch beginnen te beweren dat "ze eigenlijk iets heel anders bedoelden". Vertrouw Krugman maar dat hij dan subiet de url produceert waarin ze het desondanks toch heel precies gezegd hebben.
(Noot. Ik was even sterk in de verleiding om de mogelijkheid om commentaren te geven af te zetten. Maar als ik er nu als noot bijzet "dom rechts gelieve zich van commentaar te onthouden" - zou dat dan niet, heel misschien, volstaan?)
De collega, die soms verbazend goed geïnformeerd is, weet ook nog te vertellen dat Griekenland in veel opzichten niet in staat is fatsoenlijk belastingen te heffen, zoals je van een ontwikkeld land toch een beetje mag verwachten. En dan is het natuurlijk niet moeilijk dat je al snel merkt dat je meer betalingen moet doen (salarissen voor leraren, politie agenten, vuilnis ophalers,...) dan je geld hebt, en dat een tijdje lang de banken je toelaten om in het rood te gaan, maar op een gegeven moment is de koek op. Geen geld meer, geen salarissen meer, en de mensen beginnen op straat te leven.
Een beetje economist - ik praat dus over een niveau dat zich ver, ver boven het niveau van mijn pet bevindt - had dat al lang zien aankomen: Geert Noels, Paul Krugman... Maar niet onze nochtans briljante politieke leiders. En dus vraag ik me af: stel nu eens dat Griekenland inderdaad in wanbetaling gaat. Hadden ze dat dan niet veel beter al twee jaar geleden gedaan? De euro uit, een enorme devaluatie, massale faillissementen, torenhoge werkloosheid... Ik wens het echt, echt niemand toe. Alleen, intussen zitten er ook een paar miljardjes van ons geld in, dus nu raken we die waarschijnlijk ook nog kwijt en het resultaat daarvan wordt: Griekenland de euro uit, een enorme devaluatie, massale faillissementen en torenhoge werkloosheid.
Dus hetzelfde resultaat - met dat verschil dat de put alleen maar dieper is geworden, en ook met dat verschil dat de crisis intussen twee jaar verder heeft gekankerd. Terwijl, als de gefailleerde ondernemingen voor een prikje over te nemen zijn en je de boel devalueert zodat ze weer competitief zijn, het herstel soms verrassend snel gaat. Jaja, ik weet het, dat je als een ouwe krokodil klinkt als je over de "Aziëcrisis" (dinosaurus) of "Argentinië" begint, maar het is intussen toch maar zo.
Nota bene, ik wéét natuurlijk niet of dit het scenario wordt. Maar ik stem op die mensen (hoewel...), en ik betaal er belastingen aan (dat in ieder geval); ik mag ze toch eens vragen of ze daar tenminste aan gedacht hebben, destijds, twee jaar geleden?
Soit. Paul Krugman zegt ervan dat, hoe ongelofelijk het intussen ook lijkt, een aantal mensen die blijkbaar werkelijk geloofd hebben in de "expansive austerity" intussen toch beginnen te beweren dat "ze eigenlijk iets heel anders bedoelden". Vertrouw Krugman maar dat hij dan subiet de url produceert waarin ze het desondanks toch heel precies gezegd hebben.
(Noot. Ik was even sterk in de verleiding om de mogelijkheid om commentaren te geven af te zetten. Maar als ik er nu als noot bijzet "dom rechts gelieve zich van commentaar te onthouden" - zou dat dan niet, heel misschien, volstaan?)
zondag 5 februari 2012
De verkiezingscampagne als voetbalmatch
Er is een voorverkiezing in Nevada geweest, en Romney heeft gewonnen, dus alles loopt een beetje zoals iedereen verwacht. De werkelijk "belangrijke" volgende stap zal begin maart zijn, wanneer er zeer vele, en verschillende belangrijke staten gaan stemmen, op de dag die daarom "Super tuesday" wordt genoemd. Het zou me niets verbazen als tegen dan de facto beslist is wie de nominatie krijgt (namelijk Romney). Dat belet natuurlijk niet dat grote ego's het circus nog een tijdje kunnen volhouden, maar of het nog "spannend" zal zijn is zeer de vraag.
Maar het punt is dat dat heus niet hoeft. De voorverkiezingen, en in feite een groot deel van de eigenlijke campagne, bekijk je zoals een voetbalmatch. Je hoopt dat "jouw" partij wint, ongeacht of ze goed of slecht zijn. Zo herinner ik me nog goed dat ik, een tien jaar geleden of zo, in eer geweten vertelde dat ik het niet erg vond dat onze "Rode duivels" niet meededen aan het wereldkampioenschap voetbal, omdat "ze daar toch niets konden gaan doen". De verontwaardiging! Het onbegrip! En het was toch juist...
Vier jaar geleden keek ik vooral naar de Democratische voorverkiezing, en ik hoopte dat Clinton ging winnen. Maar toen Obama de nominee werd, en de campagne van start ging hoopte ik (nog veel en veel harder) dat Obama ging winnen: het was immers een voetbalmatch; het ging helemaal niet om ideeën en beleid maar wel over "het goede" versus "het kwade"? Met Romney als nominee kan ik echter in een situatie terechtkomen waarin het een dilemma wordt, zoals wanneer de ploeg waarvoor je je hele leven gesupporterd hebt (de Republikeinen) spelen tegen de ploeg van de stad waar je momenteel woont (de Democraten). En dat hoop ik juist; ik hoop er niet te bevooroordeeld naar te kijken.
Nu lees ik in een waaier commentaren uit al die vroege voorbeschouwingen dat er temidden van de vele "voorspellende factoren" één is die er het meest uitspringt, en dat is de werkloosheid. Niet in absolute cijfers, maar in trend. In het bijzonder haalt een zittende president het als "de wereld", uitgedrukt in eenheden Amerikaanse werkloosheid, het tijdens het verkiezingsjaar goed doet, en gaat hij er uit als de werkloosheid tijdens dat jaar verslechtert.
Dat werpt een heel nieuw licht op al die ronkende onderwerpen zoals "patriottisme" en "sterk buitenlands beleid" en "familiewaarden"! In één klap is dat allemaal gereduceerd tot achtergrondlawaai dat je kan vertellen wat de volgende president zal doen indien de werkloosheid hem aan de macht brengt - terwijl "we" (excuses als u dat al lang wist) altijd geloofden dat dat oorzakelijke factoren waren bij de kiesbeslissingen.
Ik had het nooit zo in simpele factoren gereduceerd gezien - en ik weet ook niet of het waar is, maar het zou best wel kunnen. Zelf heb ik mijn "voorspellingen" over Obama vs Romney ook al uitgedrukt in termen van "tenzij de economie het nog slechter gaat doen", maar ik heb evengoed gekeken naar heel andere onderwerpen, zoals "wat denkt hij over de Irakoorlog?" en "denkt hij dat de evolutietheorie iets is waarin je moet 'geloven'?" en vele andere. Terwijl dat allemaal, als deze hypothese tenminste waar is, alleen maar ruis is.
Ik zal maar concluderen dat onze intuïtieve benadering - je bekijkt het zoals een voetbalmatch - waarschijnlijk nog zo slecht niet is. De vraag of Obama herkozen wordt zal bepaald worden door de stand van de Amerikaanse werkloosheid. En zowel hijzelf als zijn tegenstander (indien die laatste verkozen wordt) zullen pompeus verklaren dat hun verkiezing de uitdrukking is van een mandaat over buitenlandse politiek, wetenschap, familiewaarden en de rest.
Maar het punt is dat dat heus niet hoeft. De voorverkiezingen, en in feite een groot deel van de eigenlijke campagne, bekijk je zoals een voetbalmatch. Je hoopt dat "jouw" partij wint, ongeacht of ze goed of slecht zijn. Zo herinner ik me nog goed dat ik, een tien jaar geleden of zo, in eer geweten vertelde dat ik het niet erg vond dat onze "Rode duivels" niet meededen aan het wereldkampioenschap voetbal, omdat "ze daar toch niets konden gaan doen". De verontwaardiging! Het onbegrip! En het was toch juist...
Vier jaar geleden keek ik vooral naar de Democratische voorverkiezing, en ik hoopte dat Clinton ging winnen. Maar toen Obama de nominee werd, en de campagne van start ging hoopte ik (nog veel en veel harder) dat Obama ging winnen: het was immers een voetbalmatch; het ging helemaal niet om ideeën en beleid maar wel over "het goede" versus "het kwade"? Met Romney als nominee kan ik echter in een situatie terechtkomen waarin het een dilemma wordt, zoals wanneer de ploeg waarvoor je je hele leven gesupporterd hebt (de Republikeinen) spelen tegen de ploeg van de stad waar je momenteel woont (de Democraten). En dat hoop ik juist; ik hoop er niet te bevooroordeeld naar te kijken.
Nu lees ik in een waaier commentaren uit al die vroege voorbeschouwingen dat er temidden van de vele "voorspellende factoren" één is die er het meest uitspringt, en dat is de werkloosheid. Niet in absolute cijfers, maar in trend. In het bijzonder haalt een zittende president het als "de wereld", uitgedrukt in eenheden Amerikaanse werkloosheid, het tijdens het verkiezingsjaar goed doet, en gaat hij er uit als de werkloosheid tijdens dat jaar verslechtert.
Dat werpt een heel nieuw licht op al die ronkende onderwerpen zoals "patriottisme" en "sterk buitenlands beleid" en "familiewaarden"! In één klap is dat allemaal gereduceerd tot achtergrondlawaai dat je kan vertellen wat de volgende president zal doen indien de werkloosheid hem aan de macht brengt - terwijl "we" (excuses als u dat al lang wist) altijd geloofden dat dat oorzakelijke factoren waren bij de kiesbeslissingen.
Ik had het nooit zo in simpele factoren gereduceerd gezien - en ik weet ook niet of het waar is, maar het zou best wel kunnen. Zelf heb ik mijn "voorspellingen" over Obama vs Romney ook al uitgedrukt in termen van "tenzij de economie het nog slechter gaat doen", maar ik heb evengoed gekeken naar heel andere onderwerpen, zoals "wat denkt hij over de Irakoorlog?" en "denkt hij dat de evolutietheorie iets is waarin je moet 'geloven'?" en vele andere. Terwijl dat allemaal, als deze hypothese tenminste waar is, alleen maar ruis is.
Ik zal maar concluderen dat onze intuïtieve benadering - je bekijkt het zoals een voetbalmatch - waarschijnlijk nog zo slecht niet is. De vraag of Obama herkozen wordt zal bepaald worden door de stand van de Amerikaanse werkloosheid. En zowel hijzelf als zijn tegenstander (indien die laatste verkozen wordt) zullen pompeus verklaren dat hun verkiezing de uitdrukking is van een mandaat over buitenlandse politiek, wetenschap, familiewaarden en de rest.
zaterdag 4 februari 2012
Gates of Fire: de stilte voor de storm
Een tikje zoals je kan verwachten loopt het eerste deel van Gates of Fire (1) qua verhaal eerder traag. Mij stoort het niet: ik zie wel eens graag dat leven in het Griekenland van voor de Gouden Eeuw tot leven komen, met polissen en aristocratieën, maar ook met land- en stadloze zwervers en onderdrukte Heloten, allemaal het gevolg van een eeuw of meer van burgeroorlogen tussen al die onafhankelijke stadsstaatjes. En goden en geiten en havensteden, en olijfbomen op rotsige heuvels...
En Spartanen, natuurlijk, heel, heel veel Spartanen. Het maakt echt een verschil in mijn vroeger wereldbeeld, waarin veel Atheners een naam hadden, zoals Perikles of Socrates, of al die rondzwervende geleerden zoals Protagoras en de rest, en daarnaast waren er "de Spartanen", verder even naamloos als ze zelf hadden gewild, met hun grote schilden en hun onpersoonlijke helmen, speciaal gemaakt om er onpersoonlijk, onmenselijk uit te zien. Veel afschrikwekkender om ze in een muur op je af te zien marcheren...
Maar ineens heten ze Dienekes ("die - ei - nee - kes"), en Polynikes, en Alexandros, en ze hebben een persoonlijkheid, en hun eigen vorm van humor of juist brutaliteit. Ze hebben, dus, hun hele leven niets anders gedaan dan trainen om professionele krijgers te worden. Ze behandelen "de job" dan ook zoals jij en ik een spreadsheet behandelen of een transactie afsluiten: met een minimum aan krullen en strikken om er zoveel mogelijk van te kunnen doen. Methodisch, rationeel slaan ze armen en benen af en houwen ze koppen de lucht in, en het woord "laconiek" lijkt te zijn afgeleid van de landsstreek waar Sparta de hoofdstad van was: Lakedaimon. Ze waren "laconiek", die Lakedaimoniërs, kort, to the point, en vaak zijn ze daarmee best wel grappig. Het maakt ze levensecht; hedendaags, bijna, met hun ironie, hun zelfspot, maar ook hun kalm professionalisme.
Ook heel aardig is dat de "dames van Sparta" een eigen dimensie krijgen. Het leven als moeder of echtgenote van beroepsmatige elitetroepen is geen lachtertje. Legendarisch, voorbeeldig, is de moeder die ooit, toen ze vernam dat al haar vijf zonen waren omgekomen in het gevecht, enkel vroeg: hebben wij gewonnen? En toen ze hoorde dat de Spartanen inderdaad gewonnen hadden wandelde ze met droge ogen weg. Maar het boek neemt de tijd, en slaagt er in, om ook mee te geven dat die dames van Sparta ondanks dat onmenselijk leven, toch vrouwelijke vrouwen en moederlijke moeders zijn, die in feite de vreselijkste offers van allemaal brengen, en bepaald geen doetjes als het er op aankomt die stoere hoplieten van antwoord te dienen.
Eindelijk staat het leger dan in Thermopylae, een badplaats, een kuuroord, waar ze al meteen van de zwembaden en prieeltjes een egelstelling maken. Een fraaie scène is de Egyptische gezant die de Spartanen komt voorstellen zich hier niet dood te vechten, maar integendeel dienst te nemen in het Perzisch leger, als elitetroepen, en ineens meer rijkdom te verwerven dan alle Grieken van de wereld ooit hebben gedroomd. Het geeft geen zin, antwoorden de Spartaanse diplomaten, deze vraag aan Koning Leonidas voor te leggen. Hij zou precies hetzelfde antwoord geven: "zinloos". "Maar in veel ruwere bewoordingen!" roept een grapjas uit de rangen! Temidden van de hilariteit en de verdergaande pleidooien werkt de grapjas zich onder hetzelfde gespot verder in de rangen naar voren, tot hij helemaal vooraan staat, en blijkt dat hij Leonidas zelf is. Hmmmm... nja, bij het nalezen van deze paragraaf kan ik alleen maar beloven dat het boek dit beter vertelt.
Het gevolg van deze weigering is dat de Grieken even later in Phalanx in het nauwste deel van de pas staan. Links een steile bergwand omhoog, rechts een steile helling naar de klippen omlaag naar de zee, en daartussen staan 64 hoplieten naast elkaar, met achter hen in dichte drommen nog eens minstens tien rijen van hetzelfde. Dit zijn geen Spartanen; het zijn hoplieten uit Thespis. Voor een eerste schermutseling werp je niet je elitetroepen (had ik al gezegd dat dat de Spartanen zijn?) in de strijd, maar wel stevige, betrouwbare partners. Bijvoorbeeld een phalanx uit een andere Griekse stad, zoals er ooit al eens eerder één een visitekaartje aan de Perzen had afgegeven (1).
Tijd, dus, voor een beschrijving van zo'n Griekse phalanx op een beslissend moment! Herinner je je nog dat "Beeld" van helemaal in het begin? Hoe die beenharde mannen die de "oefenpartners" van de Spartanen waren, wanneer ze tien rijen dik stonden opgesteld achter een muur van schilden, toch als blaadjes door de wind dwarrelden als een echte Spartaanse phalanx, gewoon voor de oefening, tegen hen aan knalde? En het verschil dat het maakte als die phalanx niet aan het oefenen was, maar ook nog twee meter lange speren hanteerde, om iedereen die toch nog probeerde recht te staan de boodschap duidelijk te verkopen: dat heeft de lezer via een flashback naar een eerdere veldslag ook al achter de kiezen.
Dus we krijgen een geleidelijk completer beeld wanneer de verteller, daar in die stilte voor de storm, zijn blik laat gaan over de opgeblonken schilden alsof het spiegels waren, de pluimen van paardenhaar op de helmen die maken dat de dragers er extra groot en vreeswekkend uitzien en vooral de helmen zelf. De helmen met hun uitdrukkingloze aangezichten, de donkere holtes voor de ogen en het volledig bedekte gezicht, die de indruk wekten dat je niet tegen mensen maar tegen genadeloze, onoverwinnelijke vechtmachines moet opboksen.
En dan rest het wachten, daar in het gelid onder de zon, tot de vijand brullend door de pas komt aangestormd, en je armen en benen aanvoelen alsof ze drie keer zo zwaar als normaal worden van de angst, en helemaal koud als steen. Eén troost, misschien, terwijl je daar de minuten en uren staat af te tellen voor de hel losbreekt. Achter jou, in de tweede linie, staan de mannen klaar die je ter hulp schieten als jij het niet meer houdt. Hun helmen glimmen al evenzeer als die van jou, ze dragen rode mantels (3) en als je omkijkt zie je dat op hun schilden de letter Lambda staat: een driehoek gevormd door twee lijnen met de punt naar omhoog, waarvan de platte lijn onderaan ontbreekt.
Lambda van "Lakedaimon", het land waarvan de hoofdstad "Sparta" is. Ik zou het ook graag zien staan, als ik me zou omdraaien om te zien wie daar klaar stond om mij ter hulp te schieten.
--------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/01/ik-moet-een-boek-lezen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/10/marathon.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/10/ga-vreemdeling-de-spartanen-vertellen.html
En Spartanen, natuurlijk, heel, heel veel Spartanen. Het maakt echt een verschil in mijn vroeger wereldbeeld, waarin veel Atheners een naam hadden, zoals Perikles of Socrates, of al die rondzwervende geleerden zoals Protagoras en de rest, en daarnaast waren er "de Spartanen", verder even naamloos als ze zelf hadden gewild, met hun grote schilden en hun onpersoonlijke helmen, speciaal gemaakt om er onpersoonlijk, onmenselijk uit te zien. Veel afschrikwekkender om ze in een muur op je af te zien marcheren...
Maar ineens heten ze Dienekes ("die - ei - nee - kes"), en Polynikes, en Alexandros, en ze hebben een persoonlijkheid, en hun eigen vorm van humor of juist brutaliteit. Ze hebben, dus, hun hele leven niets anders gedaan dan trainen om professionele krijgers te worden. Ze behandelen "de job" dan ook zoals jij en ik een spreadsheet behandelen of een transactie afsluiten: met een minimum aan krullen en strikken om er zoveel mogelijk van te kunnen doen. Methodisch, rationeel slaan ze armen en benen af en houwen ze koppen de lucht in, en het woord "laconiek" lijkt te zijn afgeleid van de landsstreek waar Sparta de hoofdstad van was: Lakedaimon. Ze waren "laconiek", die Lakedaimoniërs, kort, to the point, en vaak zijn ze daarmee best wel grappig. Het maakt ze levensecht; hedendaags, bijna, met hun ironie, hun zelfspot, maar ook hun kalm professionalisme.
Ook heel aardig is dat de "dames van Sparta" een eigen dimensie krijgen. Het leven als moeder of echtgenote van beroepsmatige elitetroepen is geen lachtertje. Legendarisch, voorbeeldig, is de moeder die ooit, toen ze vernam dat al haar vijf zonen waren omgekomen in het gevecht, enkel vroeg: hebben wij gewonnen? En toen ze hoorde dat de Spartanen inderdaad gewonnen hadden wandelde ze met droge ogen weg. Maar het boek neemt de tijd, en slaagt er in, om ook mee te geven dat die dames van Sparta ondanks dat onmenselijk leven, toch vrouwelijke vrouwen en moederlijke moeders zijn, die in feite de vreselijkste offers van allemaal brengen, en bepaald geen doetjes als het er op aankomt die stoere hoplieten van antwoord te dienen.
Eindelijk staat het leger dan in Thermopylae, een badplaats, een kuuroord, waar ze al meteen van de zwembaden en prieeltjes een egelstelling maken. Een fraaie scène is de Egyptische gezant die de Spartanen komt voorstellen zich hier niet dood te vechten, maar integendeel dienst te nemen in het Perzisch leger, als elitetroepen, en ineens meer rijkdom te verwerven dan alle Grieken van de wereld ooit hebben gedroomd. Het geeft geen zin, antwoorden de Spartaanse diplomaten, deze vraag aan Koning Leonidas voor te leggen. Hij zou precies hetzelfde antwoord geven: "zinloos". "Maar in veel ruwere bewoordingen!" roept een grapjas uit de rangen! Temidden van de hilariteit en de verdergaande pleidooien werkt de grapjas zich onder hetzelfde gespot verder in de rangen naar voren, tot hij helemaal vooraan staat, en blijkt dat hij Leonidas zelf is. Hmmmm... nja, bij het nalezen van deze paragraaf kan ik alleen maar beloven dat het boek dit beter vertelt.
Het gevolg van deze weigering is dat de Grieken even later in Phalanx in het nauwste deel van de pas staan. Links een steile bergwand omhoog, rechts een steile helling naar de klippen omlaag naar de zee, en daartussen staan 64 hoplieten naast elkaar, met achter hen in dichte drommen nog eens minstens tien rijen van hetzelfde. Dit zijn geen Spartanen; het zijn hoplieten uit Thespis. Voor een eerste schermutseling werp je niet je elitetroepen (had ik al gezegd dat dat de Spartanen zijn?) in de strijd, maar wel stevige, betrouwbare partners. Bijvoorbeeld een phalanx uit een andere Griekse stad, zoals er ooit al eens eerder één een visitekaartje aan de Perzen had afgegeven (1).
Tijd, dus, voor een beschrijving van zo'n Griekse phalanx op een beslissend moment! Herinner je je nog dat "Beeld" van helemaal in het begin? Hoe die beenharde mannen die de "oefenpartners" van de Spartanen waren, wanneer ze tien rijen dik stonden opgesteld achter een muur van schilden, toch als blaadjes door de wind dwarrelden als een echte Spartaanse phalanx, gewoon voor de oefening, tegen hen aan knalde? En het verschil dat het maakte als die phalanx niet aan het oefenen was, maar ook nog twee meter lange speren hanteerde, om iedereen die toch nog probeerde recht te staan de boodschap duidelijk te verkopen: dat heeft de lezer via een flashback naar een eerdere veldslag ook al achter de kiezen.
Dus we krijgen een geleidelijk completer beeld wanneer de verteller, daar in die stilte voor de storm, zijn blik laat gaan over de opgeblonken schilden alsof het spiegels waren, de pluimen van paardenhaar op de helmen die maken dat de dragers er extra groot en vreeswekkend uitzien en vooral de helmen zelf. De helmen met hun uitdrukkingloze aangezichten, de donkere holtes voor de ogen en het volledig bedekte gezicht, die de indruk wekten dat je niet tegen mensen maar tegen genadeloze, onoverwinnelijke vechtmachines moet opboksen.
En dan rest het wachten, daar in het gelid onder de zon, tot de vijand brullend door de pas komt aangestormd, en je armen en benen aanvoelen alsof ze drie keer zo zwaar als normaal worden van de angst, en helemaal koud als steen. Eén troost, misschien, terwijl je daar de minuten en uren staat af te tellen voor de hel losbreekt. Achter jou, in de tweede linie, staan de mannen klaar die je ter hulp schieten als jij het niet meer houdt. Hun helmen glimmen al evenzeer als die van jou, ze dragen rode mantels (3) en als je omkijkt zie je dat op hun schilden de letter Lambda staat: een driehoek gevormd door twee lijnen met de punt naar omhoog, waarvan de platte lijn onderaan ontbreekt.
Lambda van "Lakedaimon", het land waarvan de hoofdstad "Sparta" is. Ik zou het ook graag zien staan, als ik me zou omdraaien om te zien wie daar klaar stond om mij ter hulp te schieten.
--------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2012/01/ik-moet-een-boek-lezen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/10/marathon.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/10/ga-vreemdeling-de-spartanen-vertellen.html
woensdag 1 februari 2012
Hoera! De "Horrorwinter" is begonnen!
Weet je het nog? Dik drie maanden geleden, "diverse weerkundigen", "Duitse en Nederlandse meteorologen", "Meteo Consult"...? Ze kondigden allemaal een "horrorwinter" aan (1). Het ging maanden en maanden sneeuwen; vanaf november, tot in februari, nee, tot in maart! Temperaturen tot min 25 graden! Voorpagina nieuws was het! Gelukkig lieten ze ook nog een Belgische weerkundige aan het woord, en die zei nogal twijfelend dat voorspellingen van meer dan 5 dagen wel heel erg onzeker werden.
Het volgende dat we te zien kregen was een zachte oktober om de zomer te verbeteren, en nog zeer goed herinner ik me de verwondering waarmee onze hele familie op een zonnige open speeltuin een halve novemberdag heeft doorgebracht. Ook november deed de hele maand lang meer denken aan mei dan aan een horrorwinter. De maanden december en januari zullen we ons herinneren als "10 graden Celsius" (boven nul, welteverstaan), en nu, de eerste dag van februari, hé... het... vriest!
Goed, genoeg gelachen, er zit ook nog een punt is. Om één of andere mysterieuze, alleen henzelf bekende reden, heeft een aantal beoefenaars van de "complexe wetenschap" meteorologie de behoefte gehad over hun onderwerp te publiceren alsof het astronomie was. Alsof er maar zo weinig factoren in het spel waren dat je perfect de plaats van de zon en de Aarde binnen enkele maanden kan berekenen, alsook de eerstvolgende verduistering, en wat er van zal te zien zijn op welke plaats, hoe lang en om hoe laat.
En als we vervolgens een koude winter hadden gehad, dan zou je ze misschien zelfs nog gehoord hebben ook. Hadden we een gewone, of zelfs zwakke winter gehad, dan hadden we er niet meer van gehoord. En nu we integendeel een zodanig zachte, zomerachtige winter hebben gehad dat dat pas een aandachttrekkende voorspelling was waard geweest...?
Niets, geen kik, geen geluid, geen begin van een erkenning dat "complexe onderwerpen" niet te voorspellen zijn. Laat staan dat het nooit meer zal gebeuren, en dat ze iets bijgeleerd hebben. En ze konden er nochtans werkelijk niet nog verder naast gezeten hebben.
Maar in feite ben ik een tikje onheus, nietwaar? In de economie is dit tenslotte schering en inslag. Horrorartikelen over de ongelofelijke crash die de euro, de dollar, en in één geval zelfs allebei tegelijk (echt waar!) te wachten stond; gegarandeerd dat de kranten er vol van zullen staan. En zoals ik zelf al persoonlijk heb kunnen vaststellen: met de simpele vaststelling dat sommige dingen onvoorspelbaar zijn maak je je niet populair. Als de mensen willen geloven dat iets voorspelbaar is, dan zullen ze het geloven. Het kan zijn dat ze een jaartje zullen wachten met voorspellingen over horrorwinters, maar binnen achttien maanden is iets dergelijks terug voorpaginanieuws. Wedden?
------------------------------------
(1) http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=GIB3HKA74
Het volgende dat we te zien kregen was een zachte oktober om de zomer te verbeteren, en nog zeer goed herinner ik me de verwondering waarmee onze hele familie op een zonnige open speeltuin een halve novemberdag heeft doorgebracht. Ook november deed de hele maand lang meer denken aan mei dan aan een horrorwinter. De maanden december en januari zullen we ons herinneren als "10 graden Celsius" (boven nul, welteverstaan), en nu, de eerste dag van februari, hé... het... vriest!
Goed, genoeg gelachen, er zit ook nog een punt is. Om één of andere mysterieuze, alleen henzelf bekende reden, heeft een aantal beoefenaars van de "complexe wetenschap" meteorologie de behoefte gehad over hun onderwerp te publiceren alsof het astronomie was. Alsof er maar zo weinig factoren in het spel waren dat je perfect de plaats van de zon en de Aarde binnen enkele maanden kan berekenen, alsook de eerstvolgende verduistering, en wat er van zal te zien zijn op welke plaats, hoe lang en om hoe laat.
En als we vervolgens een koude winter hadden gehad, dan zou je ze misschien zelfs nog gehoord hebben ook. Hadden we een gewone, of zelfs zwakke winter gehad, dan hadden we er niet meer van gehoord. En nu we integendeel een zodanig zachte, zomerachtige winter hebben gehad dat dat pas een aandachttrekkende voorspelling was waard geweest...?
Niets, geen kik, geen geluid, geen begin van een erkenning dat "complexe onderwerpen" niet te voorspellen zijn. Laat staan dat het nooit meer zal gebeuren, en dat ze iets bijgeleerd hebben. En ze konden er nochtans werkelijk niet nog verder naast gezeten hebben.
Maar in feite ben ik een tikje onheus, nietwaar? In de economie is dit tenslotte schering en inslag. Horrorartikelen over de ongelofelijke crash die de euro, de dollar, en in één geval zelfs allebei tegelijk (echt waar!) te wachten stond; gegarandeerd dat de kranten er vol van zullen staan. En zoals ik zelf al persoonlijk heb kunnen vaststellen: met de simpele vaststelling dat sommige dingen onvoorspelbaar zijn maak je je niet populair. Als de mensen willen geloven dat iets voorspelbaar is, dan zullen ze het geloven. Het kan zijn dat ze een jaartje zullen wachten met voorspellingen over horrorwinters, maar binnen achttien maanden is iets dergelijks terug voorpaginanieuws. Wedden?
------------------------------------
(1) http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=GIB3HKA74
Florida: Toch nog 32% voor Gingrich
De laatste belangrijke voorverkiezing in Florida is geëindigd met Romney die de verrassing van South Carolina goed heeft verteerd. Florida is één van de zwaargewichten onder de verkiezende staten, met 29 kiesmannen, evenveel als New York. Daarmee zit Romney weer op koers naar het "meest waarschijnlijke scenario"; een verkiezingsduel tussen Obama en Romney.
Toch opmerkelijk is dat Gingrich nog 32% haalt. Een pak minder dan Romney's 46, maar toch. Een klinkende overwinning voor Romney, maar geen enorme afgang voor Gingrich. Het kan te maken hebben met het feit dat Santorum en Paul (13 en 7%) weinig gespendeerd hebben in een "winner take all" staat waar ze geen kans maakten, zodat de conservatieve stemmen de komende weken weer wat meer verdeeld raken, maar het blijft een hoog cijfer. Volgens mij toont het dat het anti-Romney ongenoegen groot blijft - en dat ze de facto op Obama aan het stemmen zijn, dat is al een brug te ver geredeneerd.
Maar ik moet ook niet overdrijven. Vier jaar geleden heb ik ook geloofd dat de lange strijd bij de Democraten slecht voor de kandidaat ging zijn, en het omgekeerde was waar. Dus zoals de Republikeinen zelf zeggen, in de vroege fase vloeit er bloed, in de lente helen de wonden en in de zomer staan ze allemaal achter "de" kandidaat. Momenteel lijkt het er niet op dat er nog veel verrassingen zitten aan te komen. Ik zou zeggen, uitkijken voor Gingrich die blijft hoger scoren dan een verdeeld conservatief publiek zou suggereren, of een Ron Paul die er in slaagt de Republikeinen nog eens extra in de flank te torpederen vanuit zijn (zoals ik het iemand ergens heel fraai heb zien noemen) eigen privé universum.
Toch opmerkelijk is dat Gingrich nog 32% haalt. Een pak minder dan Romney's 46, maar toch. Een klinkende overwinning voor Romney, maar geen enorme afgang voor Gingrich. Het kan te maken hebben met het feit dat Santorum en Paul (13 en 7%) weinig gespendeerd hebben in een "winner take all" staat waar ze geen kans maakten, zodat de conservatieve stemmen de komende weken weer wat meer verdeeld raken, maar het blijft een hoog cijfer. Volgens mij toont het dat het anti-Romney ongenoegen groot blijft - en dat ze de facto op Obama aan het stemmen zijn, dat is al een brug te ver geredeneerd.
Maar ik moet ook niet overdrijven. Vier jaar geleden heb ik ook geloofd dat de lange strijd bij de Democraten slecht voor de kandidaat ging zijn, en het omgekeerde was waar. Dus zoals de Republikeinen zelf zeggen, in de vroege fase vloeit er bloed, in de lente helen de wonden en in de zomer staan ze allemaal achter "de" kandidaat. Momenteel lijkt het er niet op dat er nog veel verrassingen zitten aan te komen. Ik zou zeggen, uitkijken voor Gingrich die blijft hoger scoren dan een verdeeld conservatief publiek zou suggereren, of een Ron Paul die er in slaagt de Republikeinen nog eens extra in de flank te torpederen vanuit zijn (zoals ik het iemand ergens heel fraai heb zien noemen) eigen privé universum.
Abonneren op:
Reacties (Atom)
