woensdag 3 april 2013

Libertariërs (of iets dergelijks) weer deel van het probleem

Bitcoin! Nu mijn interesse gewekt was begon ik dan maar eens te googelen. Zou, bijvoorbeeld, Paul Krugman er al eens iets over gezegd hebben? Wel, niet veel eigenlijk, ik heb maar één artikeltje gevonden (1). En daarin lezen we:

"What we want from a monetary system isn’t to make people holding money rich; we want it to facilitate transactions and make the economy as a whole rich. And that’s not at all what is happening in Bitcoin."

Dit gaat natuurlijk lijnrecht in tegen "de ideologie van de bezittende klassen" (2) Die ideologie wil immers juist wel dat de waarde van het geld, dat per definitie in haar eigen zakken zit, koste wat het kost (oplopende werkloosheid, vernietigde gezinnen en/of generaties, politieke onrust, extremistische partijen,...) behouden blijft; liefst stijgt. Veel interessanter is echter dat het wel in lijn is met wat Friedrich Hayek ervan zegt, een generatie of twee eerder! In "Denationalization of Money", 1974, chapter X, §4, somt hij als de kenmerken van "geld" liquidity, medium of exchange, unit of account, store of value en standard of deferred payment op.

Dus gegeven dat de Nobelprijswinnaars Friedrich Hayek en Paul Krugman eendrachtig aan hetzelfde zeel trekken kunnen we er inkomen als Krugman vervolgens als probleem opgeeft:

"if you measure prices in Bitcoins, they have plunged; the Bitcoin economy has in effect experienced massive deflation.
And because of that, there has been an incentive to hoard the virtual currency rather than spending it. The actual value of transactions in Bitcoins has fallen rather than rising. In effect, real gross Bitcoin product has fallen sharply.
So to the extent that the experiment tells us anything about monetary regimes, it reinforces the case against anything like a new gold standard – because it shows just how vulnerable such a standard would be to money-hoarding, deflation, and depression."

Immers, geld moest een functie hebben als medium of exchange. Dat was wat Hayek ook al vond. Hayek zagen we in mijn vorige post over het onderwerp (3) schrijven dat goud een zwakke basis is om een geldsysteem op te baseren, vermits dat het goud in prijs zou doen stijgen, wat het ongeschikt maakt als medium of exchange! Maar weet je wat er nu gebeurde? Het was allemaal niet goed! Ik heb immers maar één klein artikeltje van Krugman gevonden, maar ik heb een hele staart woedende reacties op dat artikel gevonden. Laten we even naar het volgende pareltje van een voorbeeld (4) kijken:

"He gets his arguments from an excellent post by James Surowiecki on the MIT Technology Review blog. Surowiecki’s point is that many people are using Bitcoin as an investment (asset) and not as a currency. If Bitcoin users ever want the system to function as a currency then they will need to use it more than they are to buy products and services. Krugman should have read the Surowiecki post closer. As it is, he is so in a hurry to make his the-gold-standard-is-a-bad-idea argument that he doesn’t realize that the very evidence he musters could prove to be Bitcoin’s salvation."

We zien duidelijk staan dat Krugman het niet goed gelezen heeft. Neem je ook even mee in het achterhoofd dat de "criticus" het punt van de oorspronkelijke post hier formuleert in termen van "investment" en "asset"; dit als tegengesteld tot "currency"? Dan kijken we nu even naar, zoals de titel zegt, "Krugman's Bitcoin Error":

"Hoarding is holding onto a currency or a commodity that you could otherwise spend or sell. For the most part people are not hoarding Bitcoins because there are as of yet not very many things or places where you can spend them except on the currency exchanges and a few dozen other places. Krugman completely neglects the fact that non-speculative markets for Bitcoin are still poorly developed. In his argument he does not distinguish between speculation and other types of transactions. As Surowiecki writes, this distinction is fundamental."

Het eerste woord hiervan is "hoarding"; dat zien we allemaal met onze eigen ogen staan. En hij ontkent dat dat is wat de mensen doen; dat staat er letterlijk in. Dat was ook de kritiek van Krugman op het systeem, maar dat was niet de manier waarop de "criticus" van Krugman het presenteerde: die heeft het over "investment" en "asset". En het was Krugman die het allemaal niet goed gelezen had. Dus het is zeker interessant om even de url (5) te volgen! En daar krijgen we als ondertitel bij het artikel:

"The bitcoin, a virtual medium of exchange, could be a real alternative to government-issued money—but only if it survives hoarding by speculators."

Oh! Kijk nu! Het "excellente artikel" dat Krugman "niet goed gelezen had" heeft het blijkbaar toch over "hoarding", en wel in termen van een risico voor het systeem! Sterker nog, een beetje verder in de tekst vernemen we dat het als "investment" wel niet veel soeps is, maar dat het wel degelijk veel gebruikt wordt om te speculeren:

"This attracted an enormous amount of publicity. More important, it also made people think that buying and holding bitcoins was an easy way to make a buck. As a result, many—probably most—Bitcoin users are acquiring bitcoins not in order to buy goods and services but to speculate. That’s a bad investment decision, and it also hurts Bitcoin’s prospects."

Maar dat was nu juist waarvan de "criticus" vond dat Krugman het niet goed gelezen had. En toch...

"True believers in Bitcoin’s usefulness prefer to deny that speculation is driving the action in bitcoins. But the evidence suggests otherwise."

 Kijk toch eens aan! Als onze criticus nu eens zelf het "excellente" artikel goed gelezen had, dan had hij zelf de fouten uit zijn eigen post kunnen halen! Hij is immers een parel van een voorbeeld van wat de "excellente" post hier zegt: ze proberen nog te ontkennen ("... people are not hoarding Bitcoins because...) dat er gespeculeerd wordt (geniet je nog even mee van het manoeuvre waarin de "criticus" beweerde dat Krugman alleen maar het onderscheid met niet-speculatieve transacties over het hoofd had gezien?) als de bewijzen van het tegendeel onder hun neus liggen.

Maar laten we naar de essentie van het onderwerp gaan. Wat Hayek en Krugman zo benadrukken is dat geld, om een fatsoenlijk geld te zijn, juist het omgekeerde moet doen dan de mensen dat geld te doen oppotten: en dat is precies wat het "excellente" artikel ook zegt:

"The problem with having the Bitcoin economy dominated by speculators is that it gives people an incentive to hoard their bitcoins rather than spend them, which is the opposite of what you need people to do in order to make a currency successful. Successful currencies are used to transact day-to-day business and lubricate commerce. But if you buy bitcoins hoping that their value will skyrocket (as anyone investing in bitcoins would), you’re not going to be interested in exchanging those bitcoins for goods, since then you’ll lose out when the value of bitcoins rises. Instead, you’re going to hold onto them and wait until you can cash out."

Je ziet, "store of value" speelt maar een heel beperkte rol, hoewel een echt goed geld dat natuurlijk ook moet kunnen. Alleen, factoren als "liquiditeit" of "medium of exchange", of "unit of account" zijn veel doorslaggevender. De "store of value", wanneer die te zwaar doorweegt, is nu juist wat maakte dat goud in Hayeks ogen ook al een zwakke basis voor een geldsysteem is. Maar dat was wat Krugman, die het allemaal "beter had moeten lezen", ook schreef! En als laatste voorbeeld van hoe de "critici" van Krugman de aanhalingstekens weer eens ruimschoots verdiend hebben, neem ik ook nog even de volgende mee:

"despite all the buzz about Bitcoin, the number of actual transactions conducted in bitcoins, and the value of those transactions, has been shrinking. According to bitcoinwatch.com, the best source of Bitcoin data, more than a million dollars’ worth of bitcoins were traded on June 13. By early August, less than half a million dollars in bitcoins were being used in transactions"

En weer is dat precies wat Krugman schreef, zoals ik het heb aangehaald in het tweede citaat hierboven.

Wat kunnen we uit dit zoveelste libertarisch (of iets dergelijks uit soortgelijke hoek) debacle aan constructiefs meenemen? Wel, ten eerste, je moet niet alles geloven wat ze je proberen wijs te maken - ken je iemand die dat al eens eerder heeft opgemerkt (6)? En ten tweede, zoals ik in mijn eerste post over Bitcoin schreef (7), als je (zoals ik) graag de theoretische grondslag van het idee wil stoelen op de ideeën van Hayek, dan zou ik toch nog maar eens benadrukken dat er nog een paar grote verschillen zijn met wat Hayek destijds voorstelde:
  • Bitcoin is niet een systeem dat functioneert als onderdeel van een vrije markt waarin het allerlei concurrenten heeft
  • Bitcoin is niet een systeem waarin het risico dat de waarde van de coin fors toeneemt - met andere woorden, leidt tot deflatie - kan opgevangen worden door het uitgeven van meer coin, zoals Hayek expliciet schreef (7).
  • Bitcoin is ook niet een systeem dat ondersteund wordt door een uitgever die zijn intentie kenbaar maakt de waarde ervan te steunen door het tegen een op voorhand vastgelegde hoeveelheid van "iets anders" terug te kopen.
Dit gezegd zijnde blijf ik wel denken dat er een hoop kenmerken zijn die de praktische problemen rond het idee van Hayek lijken te overwinnen. Dus ik zou zeggen, houden wat we nu aan doorbraken meemaken, toevoegen wat Friedrich Hayek voorstelde maar er nu nog niet is, en vooral, werkelijk voor - al, ophouden met dat dom geschreeuw als Krugman alleen maar zegt wat Hayek er ook van vond. Zouden ze nu echt zelf niet doorkrijgen dat ze zelf de grootste oorzaak zijn van het feit dat geen kat ze serieus neemt?

---------------------------------------------------------
(1) http://krugman.blogs.nytimes.com/2011/09/07/golden-cyberfetters/
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2009/11/de-ideologie-van-de-bezittende-klasse.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/04/bitcoin-hoera-het-stijgt-hoewel.html
(4) http://presentcynosure.wordpress.com/2011/09/10/krugmans-bitcoin-error/
(5) http://www.technologyreview.com/review/425142/cryptocurrency/
(6) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/02/het-is-de-schuld-van-paul-krugman.html
(7) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/03/bitcoin-en-friedrich-hayek.html

6 opmerkingen:

Lieven zei

Ik denk dat het een vergissing is bitcoin als een munt te beschouwen. Bitcoin beweert een dienst te leveren: privacy. In theorie zijn bitcoin transacties niet traceerbaar. (Ik zou er persoonlijk niet al te veel jaar gevangenisstraf op inzetten dat dat ook in de praktijk zo is. Cryptographische protocollen zijn notoir gevoelig aan de minste implementatiefout.)

Ik denk dat je gemakkelijk kunt inzien hoe ongeschikt bitcoin als een munt is, als je het ontdoet van zijn gedistribueerde implementatie die enkel nodig is om te zorgen dat het niet getraceerd kan worden.

Ik ga je hier een versie van bitcoin uitleggen met een centrale, algemeen vertrouwde authoriteit. Ik ga ook de wiskundige details wat vereenvoudigen. Als rekenprobleem ga ik het vinden van priemgetallen gebruiken, wat in de praktijk niet voor een bitcoin implementatie zou geschikt zijn omdat we te goede algoritmes daarvoor hebben maar het maakt het aanschouwelijker en is niet relevant voor de problemen die bitcoin heeft.

We definieren als 1 coin een priemgetal tussen 10^100 en 10^100+10^7. Er zijn een vast aantal priemgetallen in dat interval dus onze geldvoorraad is bij constructie beperkt tot dat aantal coins. Als centrale authoriteit deel ik aan iedereen die dit vraagt kleine intervalletjes uit, bijvoorbeeld van 1000 getallen groot, waarin de persoon aan wie ik dat uitdeel kan gaan op zoek gaan naar priemgetallen. Dus jij krijgt van mij bijvoorbeeld het interval [10^100+10^6, 10^100+10^6+1000] en je kan daarin beginnen zoeken naar priemgetallen. Als je er een gevonden hebt, meld je mij dat en dan zet ik die coin op jouw rekening bij mij. Dat is wat we bitcoin mining noemen.

Bitcoins zijn dus eigenlijk compleet vergelijkbaar met lets of soortgelijke fiat munten.

Anoniem zei

Van die website:

"There is nothing else to do than to return to a more reasonable “mixed market” approach. Monetary policy must be combined with strong fiscal policy."

Ja, klinkt heel erg libertarisch of iets dergelijks...

Hopelijk wil je zelf niet ernstig genomen worden, anders is er nog veel werk aan de winkel.

Koen Robeys zei

Lieven: Je probeert me te vertellen waarom Bitcoin "ongeschikt is als munt"; en naar ik aanneem is dat een andere reden dan die van mijzelf ("van Krugman tot Hayek denkt het hele spectrum dat het daarvoor te veel op goud lijkt").

Nu begrijp ik in de meeste context zowel het woord "distributief" als het woord "implementatie". Alleen, in *deze* context was het voor mij echt Chinees.

En dat is jammer, want het onderwerp interesseert me toch echt. Dus als je het ziet zitten om het verder uit te leggen, dan heel graag.

Terzijde, wel alvast bedankt voor je vergelijking met de priemgetallen; dat helpt me inderdaad weer een stukje vooruit.

Tot slot: de reden waarom bitcoin me is gaan interesseren is niet bitcoin op zich; maar wel omdat ik me afvraag of het een mogelijkheid biedt om een oud idee van Friedrich Hayek tot leven te wekken. Ik geef dit zomaar mee; ik weet niet of het je helpt bij het verzinnen van wat meer uitleg bij het punt dat ik zo compleet heb gemist.

Lieven zei

Bitcoin slaagt er volgens mij in om ongeveer alle nadelen van goud en een fiat geld te combineren.

Bitcoin is meer strak qua geldcreatie dan zelfs goud. Door de constructie zijn er maximaal 21 miljoen bitcoins mogelijk. In tegenstelling tot mijn priemgetallenanalogie, waar elk priemgetal ongeveer evenveel moeite kost hebben ze ervoor gezorgd dat naarmate er meer bitcoins gevonden zijn, het extra moeite kost om de volgende te vinden. Het is dus waarschijnlijk dat het nooit kosteffectief gaat zijn om de laatste paar procenten bitcoins te gaan zoeken. Goud is uiteindelijk soepeler. Aangezien zelden de hele wereld op goudgebaseerde munten overstapt kan je goud aantrekken uit die gebieden waar ze de goudstandaard niet hanteren. Er is ook een substitutie-effect dat je naarmate de goudprijs stijgt de industriele toepassingen van goud zult aanmoedigen om naar andere oplossingen over te stappen.

Aan de andere kant is bitcoin louter fiat geld. Het is uiteindelijk een entry in een lijstje van wie een bepaalde coin is. Er is, in tegenstelling tot Hayek's idee, geen betrouwbare instelling die erachter staat en bepaalde koersen kan proberen te handhaven.

Lieven zei

Wat de twee technische dingen betreft waar je vragen over had.

Ik heb het verhaal verteld alsof er ergens centraal een lijst bijgehouden werd van wie welk priemgetal had. In bitcoin is die informatie verdeeld over alle computers die deelnemen aan het bitcoin netwerk op zo een manier dat geen enkel individu die kan manipuleren. In vakjargon wordt zoiets gedistribueerd genoemd.

En een implementatie is gewoon de uitwerking van een algoritme voor een specifieke computer/operating system etc. Neem als voorbeeld een file encrypteren met bijv het AES algoritme. Zelfs als er geen aanvallen bekend zijn op het algoritme kan een specifieke implementatie toch onveilig zijn. Zo kan Windows bijvoorbeeld het geheugen waarin het het venstertje waarin je de encryptie key hebt ingetijpt op disk geschreven hebben bij het swappen en die later niet hebben uitgewist. Er zijn zo honderden details waar een implementatie moet mee rekening houden om de veiligheid te garanderen.

Koen Robeys zei

Lieven, bedankt! Nu begrijp ik een paar dingen al veel beter.

Natuurlijk, "Hayek's idee" *veronderstelt* een "betrouwbare instelling", maar voor alle instellingen van de wereld zal altijd gelden dat er een zeker kredietrisico aan vastzit. Het idee veronderstelt dan ook eerder een reeks instellingen, waarvan de beste, juist omdat ze goed zijn, in staat zijn een fatsoenlijk geld aan te bieden.

Vanaf dat punt valt me op dat die ideeën nooit eerder in de buurt van het praktisch haalbare kwamen - terwijl sommige technologie die altijd weer achter het blindstaren op Bitcoin verloren gaat dat haalbare misschien wel realizeren?

Ik blijf het toch een intrigerend idee vinden. En dat Bitcoin hoogstens maar een eerste stap in de juiste richting is, dat is iets waar we het blijkbaar over eens zijn.