https://www.facebook.com/deparadoxvanhayek/photos/a.663173560462903.1073741828.661517597295166/663173177129608/?type=3&permPage=1
Dit maar voor het geval iemand vindt dat ik alleen met duwen en trekken tot een verkeerde interpreatie kom...
Soit: vanaf hieronder, de oorspronkelijke, verder onveranderde post.
----------------------------------------------------------------------------------
Op Twitter zag ik ergens de naam "Zahidi" passeren, en natuurlijk moest ik terug denken aan dat potsierlijke boek De Paradox van Hayek dat hij samen met Jan Blommaert heeft geschreven, en voor ik het wist zat ik er weer hoofdschuddend in te bladeren, en... manmanmanmanman... (1).
Beschouw dit maar als een direct gevolg van die laatste post uit de serie, waarin Blommaert & Zahidi het vrijheidsconcept van Hayek eens even zouden bespreken, en dat zo clownesk deden dat de enige conclusie kan zijn: die mannen beweren toch niet dat ze Hayek gelezen hebben? (de vijfde url uit de voetnoot)
Maar het boek staat zo vol met dat soort stoten dat gewoon even bladeren je meteen bij soortgelijke vondsten brengt. Neem nu, deze! De Paradox van Hayek, blz. 95: nota bene, het staat er echt!
"We zagen dit bij Hayek: de kern van onze Europese beschaving is individualisme - een individu dat zichzelf verbeeldt als autonoom en soeverein, en wiens eigen volstrekt individuele belangen voorop staan in het sociale leven. Het vertrekpunt van menselijke actie is dan eigenbelang, en de uitkomst is individuele voorspoed."
Dat is, neem ik welwillend aan, wat Blommaert & Zahidi zichzelf hebben laten wijsmaken dat Hayek denkt. Dat is wat ze vervolgens ook proberen andere mensen wijs te maken. Maar beeld je nu eens in dat iemand die Hayek wel gelezen heeft het ook te zien krijgt? Die zou zich misschien wel fronsend afvragen of hij dat daar niet heel anders had gelezen...
"(...) that freedom as a political institution had arisen not by human beings 'striving for freedom' in the sense of release from constraints, but by their striving for the protection of a known secure individual domain." (The Fatal Conceit, hoofdstuk 4 §1; zoals eerder, bold toegevoegd voor wat we in het achterhoofd willen houden.)
Iets heel anders dan de protserige karikatuur uit De Paradox, integendeel zelfs! Een heel bescheiden opzet, waarin een individu, temidden van al die andere mensen waar we nu eenmaal allemaal tussen leven, toch een béétje recht heeft op een eigen levenssfeer. En het is wel degelijk dat beetje, die heel bescheiden eigen ruimte, daar aan het andere extreem van die verwaande snoeshaan "die zich verbeeldt" (etc etc) dat een groot verschil maakt:
"... that rules of conduct necessarily constrain and that order is their product; and that these rules, precisely by limiting the range of means that each indivividual may use for his purposes, greatly extend the range of ends each can succesfully pursue." (The Fatal Conceit, hoofdstuk 4 §1)
Geen spoor van ingebeelde souvereiniteit, dus, maar wel gewoon mensen die op zoek zijn naar een beetje ademruimte, en juist in hun botsen op het recht van de ander op evenveel ademruimte tot een orde komen die "de doeleinden die ze kunnen nastreven in ruime mate uitbreidt". En als je dat bescheiden opzet goed hebt zien staan, en je leest vervolgens, deze keer in The Road to Serfdom, nota bene het boek dat Blommaert en Zahidi verschillende keren beweren te citeren...
"This is the fundamental fact on which the whole philosophy of individualism is based, it does not assume, as is often asserted, that man is egoistic or selfish or ought to be. It merely starts from the indisputable fact that the limits of our powers of imagination make it impossible to include in our scale of values more than a sector of the needs of the whole society (...)" (The Road to Serfdom, chapter 5)
... dan merk je toch op: ze konden er (weer eens) niet nog verder naast zitten. De filosofie van het liberalisme vertrekt niet van die ingebeelde kwast, maar integendeel van het besef van onze eigen tekortkoming, van "the limit of our powers" die ons, bijvoorbeeld, niet in een positie brengen om te oordelen over het streven van een ander. En het zijn die limieten die maken dat we (ja: "we"; wij, "Hayek en de zijnen", die Blommaert en Zahidi zo hard beschuldigen van de wantoestanden in Bangladesh) wel degelijk dat beetje respect vragen voor onze eigen persoonlijke levenssfeer, omdat we bereid zijn datzelfde respect op te brengen voor de persoonlijke levenssfeer van elk ander individu. Want alleen binnen die eigen sfeer, hoe beperkt ook, wil en denkt de liberaal zijn soevereiniteit te kunnen beleven:
"(...) the individuals should be allowed, within defined limits, to follow their own values and preferences rather than somebody else's; that within these spheres the individual's system of ends should be supreme and not subject to any dictation by others, It is this recognition of the individual as the ultimate judge of his ends, the belief that as far as possible his own views ought to govern his actions." (The Road to Serfdom, chapter 5)
Maar Blommaert en Zahidi verdraaien dat allemaal in het letterlijk tegendeel, verklaren protserig dat het allemaal vertrekt van "eigenbelang" en het liberalisme is de schuld van de ellende van de wereld. En het toppunt is: ze geloven het zelf nog ook. Zoals een commentator op Twitter zei:
Maar waarom zou ons dat verbazen? Als ik dergelijke dingen had uitgekraamd, en ze wilde volhouden, dan zou ik ook geen mensen onder ogen willen komen die Hayek wel hebben gelezen...
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2015/04/de-paradox-van-hayek-die-mannen-beweren.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2015/04/de-paradox-van-hayek-geen-analyse-maar.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2015/04/de-paradox-van-hayek-hebben-die-mannen.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2015/05/de-paradox-van-hayek-iv-hayek-over.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2015/05/de-paradox-van-hayek-v-dat.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten