Het vroege Christendom en de wortels van het anti-semitisme

Eén van de "rubrieken" van dit blog die naar mijn eigen smaak veel te weinig aandacht krijgt is het thema van "de Historische Jezus". Daarbij heb ik op geen andere basis dan dat ik dat de mooiste verhalen vind gekozen voor de volgende assumpties (die ik allemaal ergens gelezen heb, niets is zelf bedacht):

• Jezus heeft echt bestaan
• Hij was één van de vele joden die destijds geregeld in opstand tegen de Romeinen kwamen
• Daarom hebben de Romeinen hem (zoals zovele andere opstandelingen) gekruisigd
• En toen een tijdje later de Romein Paulus van Jezus een god wilde maken voor de Romeinen, toen werd de schuld voor de dood van Jezus maar snel op de joden afgeschoven: en dat was de start van enkele millennia antisemitisme.

Nu vind ik daar ineens een conversatie (1) van vele maanden geleden over terug op het blog van Luc Van Braekel, en gezien mijn interesse voor het onderwerp, en de huidige vakantiesfeer, denk ik wel dat ik mijn eigen bijdragen uit die conversatie mag bloggen. Het begon ermee dat er altijd veel verbazing is wanneer je zegt dat je aan de evangelieteksten zelf kan zien dat ze bol staan van het antisemitisme. Bij die verbazing heb ikzelf gecommentariëerd als volgt:

Het is met de teksten over anti-semitisme zoals met die over de beschavingen van de Islam: het is niet door altijd alleen maar te kijken naar wat je wil lezen dat je veel zal bijleren. Ik heb, dus, destijds een overzichtje gemaakt van hoe de joden in het nieuw testament zeer zwart worden afgeschilderd; ik heb intussen een brief van Paulus geciteerd waarin die doodeenvoudig zegt dat de joden Jezus hebben vermoord, en na enig verder zoeken grabbel ik de volgende citaten van de vroege kerkvaders bij elkaar.

"Let not the Jews say, 'We have not crucified Christ.' For to this end they gave Him to Pilate the judge, in order that they themselves might seem as if they were guiltless of His death .... But if he is guilty because he did it against his will, are they innocent who compelled him to do it? By no means. But he gave sentence against him, and commanded him to be crucified: and in a manner himself killed him; you also, O you Jews, killed him. Whence did you kill Him? With the sword of the tongue (...) (St Augustine: On the Psalms 63:4,5)

EN:

"The Jews are murderers of the Lord .... They are guilty of shouting: 'Away with him, away with him! Crucify him!' He who was God in the flesh!" (St Gregory of Nyssa: Oration on the Resurrection of Christ)

EN:

This name rebukes and condemns the Jews who not only spurned Christ faithlessly, but also cruelly executed Him Who was announced to them by the prophets, and sent first to their nation. No longer may they call God their Father, because the Lord confounds and refutes them, saying: 'your father is the devil' (St Cyprian: On The Lord's Prayer)

EN:

Pilate took water in accordance with that, 'I will wash my hands in innocency', in a manner testifying and saying, I indeed have sought to deliver this innocent man, but since a tumult is rising, and the charge of treason to Caesar is urged against me, I am innocent of the blood of this just man .... Then answered all the people, and said, His blood be on us and on our children. This imprecation rests at the present day upon the Jews: the Lord's blood is not removed from them." [St Thomas Aquinas : Catena Aurea]

Nu, ik heb die boeken niet zelf. Het is me vaak opgevallen, in discussies met creationisten en consoorten, dat ze met stalen gezicht teksten verdraaien in de hoop dat niemand op het idee komt te gaan kijken naar wat er echt staat. Dus misschien heeft iemand wel de bronteksten, en is er een soortgelijke propaganda aan de gang: laat het gerust weten.

In afwachting zie ik toch maar gewoon teksten die de traditie van het Nieuw Testament doortrekken, en geciteerd met een bronvermelding, dus ik vind ze momenteel geloofwaardig. En ja, ze houden vol dat de joden Jezus hebben vermoord, en eeuwen lag, millennia lang is daarop de vervolging van de joden gebaseerd.

Maar als je dat geen "anti-semitisme" wil noemen, noem dat dan gerust "smurf", hoor. Wist je trouwen dat het smurf van Hitler ook sterk in termen van "vechten tegen de joden is vechten voor de schepper" was gekleurd? Iemand een paar citaatjes uit "Mein Kampf" nodig?

----------------------------------------

En toen, in combinatie met de tekst uit de Brieven van Paulus (2) die hetzelfde zegt werd het toen wel een beetje moeilijk om te ontkennen dat het Christendom van zijn vroegste begin de joden van de moord op Jezus beschuldigt, nietwaar? Maar zoals dat in zo'n gevallen altijd gaat krijg je dan niet iets als "oh, dat had ik nooit eerder gezien", maar wel "de verandering van onderwerp". Dus kwam er ineens, en herhaald, de uitdaging dat daaruit volgde dat de Christenen ook nog de joden moesten vervolgen. En toen was het weer aan mij...

Eddy: je zegt "geen mens ontkent dat de Evangeliën of de kerkvaders of zoveel christelijke commentatoren beweren dat de joden Jezus hebben vermoord". Ik zou zeggen: lees je wel wat er staat in o.a. deze draad? Lees je eigenlijk wel je eigen teksten?

Om me tot het gespartel in je eigen teksten te beperken, om dat allemaal te ontkennen heb ik je zien proberen "als je er een komma zou tussenzetten zou het niet meer om alle joden gaan"; verder heb ik je zien proberen dat je vermoedt (sic) dat het maar om een fractie zou gaan, en ik heb je zien proberen dat we eerst de tekst in het oud Grieks moesten lezen.

Maar ik ben blij dat ik iets bereikt heb. Ook Eddy heeft nu gezien dat vele eeuwen lang teksten, vaak van grote autoriteiten, onder beroep op evangelieteksten hebben verklaard dat de joden Jezus hebben vermoord. Van ongelofelijk gespartel tot "hoe, dat weet toch iedereen?", in één en dezelfde draad, ik vind dat altijd een beetje ontroerend.

Ook het manoeuvre waarbij je dan maar snel mijn standpunten verdraait - weet je, Eddy, ik begrijp dat je nog probeert met trucs die bij jou zouden werken, maar ik vind dat je al had moeten zien dat die niet bij mij werken. Dus ik signaleer dat ik alleen gezegd heb dat je de anti-semitische wortel tot in de evangelieteksten terugvind; ik heb je dat laten zien tot het punt dat ik zou zeggen "je ermee ingesmeerd dat de klodders van je gezicht druipen", en in feite volstaat dat: ik heb nooit meer beweerd.

Maar weet je, Eddy, puur uit nieuwsgierigheid naar welk manoeuvre je nu inderdaad zal uithalen heb ik gedaan wat elke 1% gebildete had kunnen doen, en ben ik eens gaan snuisteren. Dus we weten al dat de evangelieteksten wel gezegd hebben dat de joden Jezus vermoord hebben; we weten nu dat dat wel doorheen de millennia tot bij de grootste autoriteiten is herhaald, en nu verzet Eddy de doelpalen tot bij "en waar leidt dat tot oproepen tot vervolging?"

Wel, bijvoorbeeld...

"It would be licit to hold Jews, because of their crimes, in perpetual servitude, and therefore the princes may regard the possessions of Jews as belonging to the State." (St. Thomas Aquinas: De Regimine Judaeorum)

OF

"the Jews return insult for kindness and impious contempt for goodness. They ought to know the yoke of perpetual enslavement because of their guilt. See to it that the perfidious Jews never in the future grow insolent, but that they always suffer publicly the shame of their sin in servile fear." (Pope Gregory IX, Epistle to the Hierarchy in Germany, 1233 A.D.)

OF

"Crucifiers of Christ ought to be held in continual subjection."
[Pope Innocent III, Epistle to the Hierarchy of France, 1205]

OF

"It is fitting for Jews to serve Christians, but not for Christians to serve Jews. On the contrary, the Jews, as slaves rejected by that Saviour Whose death they wickedly contrived, should recognize themselves in fact and in creed the slaves of those whom the death of Christ has set free, even as it has rendered them bondmen."
[Pope Innocent III: "Etsi Judaeos", Decretal cited by Pope Benedict XIV]

Let wel, ik heb het allemaal maar door copy and paste, hoor, als iemand de "echte" teksten kent... Alleen gaat het daar al lang niet meer over. Het gaat er om dat anti-sem- oeps, ik bedoel: smurf, gemakkelijk terug te voeren is tot de Christelijke grondteksten zelf, en dat die teksten vaak de basis zijn geweest van oproepen tot afslachten van de joden. oproepen die ook vaak zijn uitgevoerd, overigens.

En dat verandert natuurlijk niet naargelang Eddy dat graag wil geloven, of Koen daar zomaar uit het blote hoofd voorbeelden van kan geven.

Oh, ik geef het toe, hoor, dat het allemaal wel wat verbale krachtpatserij was. En ja, af en toe brengt dat soort dingen, laten we zeggen, "niet de beste kant in mij naar boven". Maar zeg nu zelf, de mensen zijn toch ook niet verplicht om zo "de doelpalen te verzetten"? Hoe dan ook, mijn voornaamste bedoeling hier, behalve mijn interesse voor het onderwerp, is dat ik teksten kan vinden die, voor zover ik kan zien, bevestigen dat je het antisemitisme inclusief de oproepen tot vervolging van de joden, kan terugvoeren op het allervroegste Christendom. Zoals ik erbij schreef, er staan verwijzingen bij, dus iedereen kan de teksten nachecken, wat ikzelf niet gedaan heb, en als iemand me kan overtuigen dat ik slachtoffer van vervalsingen ben geworden, dan zal ik niet nalaten het ook toe te geven. Want het is echt zoals met een aantal andere onderwerpen ("Eurabië"; "Hayek vs Keynes",... ), ik heb hier heus geen a priori's of ideologische pluimen te verdedigen; ik interesseer me gewoon voor het onderwerp zelf.

--------------------------------------
(1) http://lvb.net/item/8716
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/09/mijn-boek-misquoting-jezus-1-van-bart.html