dinsdag 27 april 2010

En wat zullen de Franstalige Brusselaars dan doen?

Bij de vorige communautaire post (1) schreef lezer Serge, die zichzelf situeerde als "Franstalige Brusselaar", als commentaar dat hij het alvast met één ding eens was. De Franstalige Brusselaars (we kunnen natuurlijk niet voor allemaal spreken) zitten zeer zeker niet te wachten op een Franstalige staat geregeerd door de Waalse PS. Maar tegelijk lijkt het er ook op dat ze wel vinden dat zij in de culturele kwestie gelijk hebben. Nu, dat hoeft niets te verbazen. Als wij denken dat wij de goeden zijn, en zij de slechten, dan kunnen we er alle begrip voor hebben dat zij hetzelfde denken, maar dan omgekeerd. Zolang iedereen maar goed erkent dat wij ook nog gelijk hebben is er niets aan de hand.

Intussen moet je je met dat in het achterhoofd nog eens inbeelden dat je zelf een geboren Franstalige Brusselaar was. Zonder ironie, dat is moeilijker dan het lijkt; ik probeer het geregeld zelf, en zolang je nog niet ook denkt dat de Vlamingen een bende achterl- oeps, ik bedoel, "overdreven standpunten hanteren", is het je nog niet gelukt. Maar eens het je toch lukt: vraag je je dan eens af hoe de toekomst er nu uitziet.

Laten we mijn vorige post als axioma nemen, en aannemen dat "het" zal veranderen. Bijvoorbeeld, er komt een splitsing omdat één van beide partijen (de Vlamingen) zich zo benadeeld voelen door de toestand, dat ze gewoon opstappen. Ik signaleer eens temeer dat we nog altijd ook de Vlaamse klachten zouden kunnen serieus nemen, maar in afwachting dat het zover komt: beeld je nu die splitsing in. Wat gaan die Franstalige Brusselaars nu doen?

In eerste instantie verwacht je dat ze een deel van Franstalig België zullen willen worden. Nu kan je je natuurlijk inbeelden dat wij, Vlamingen, dan Brussel omsingelen en een operatie Sarajevo beginnen, maar laten we even serieus blijven. Veel interessanter is te bedenken dat die Brusselaars niet zitten te wachten op een land dat gedomineerd worden door de Waalse PS. Dus misschien eens naar het alternatief kijken? Zit je nu beduusd en met open mond te kijken naar de "mogelijkheid" dat ze willen aansluiten bij Vlaanderen?

Maar waarom zou dat zo absurd zijn? Al wat daarvoor moet gebeuren is dat Vlaanderen er als staat minder onaantrekkelijk uitziet dan de Waalse PS-staat.

Ik wil op dit punt voorzichtig suggereren dat "er minder onaantrekkelijk uitzien dan de Waalse PS" er niet echt als een hopeloos onoverkomelijke opdracht uitziet.

OK, met plannen om Brussel in te palmen en de stad met geweld ethnisch te zuiveren zullen we er niet komen. (Gewoon eisen dat ze de Vlaamske Lee-oew kunnen zingen kan volstaan.) Maar zou het nu zo ongelofelijk dwaas zijn om te erkennen wat je in alle andere varianten ook zal moeten erkennen, namelijk dat Brussel een grotendeels Franstalige stad is? Dus nu wonen we in een Nederlandstalig land waarin zich uit eigen vrije wil ook nog een grotendeels Franstalige stad bevindt. Iedereen die om het even waar elders in Vlaanderen wil komen wonen is ook welkom - maar de administratie, het onderwijs, de openbare diensten en vele andere zijn er vanzelfsprekend, natuurlijk, evident en uiteraard Nederlands. En dat je daarnaast die ene, grote Franstalige stad met een (grotendeels) Franstalige administratie op je grondgebied hebt: dat is toch niet iets waar wij te klein voor zijn?

Nu, we zouden er natuurlijk toch te klein voor kunnen zijn. In dat geval eindig je met de toestand waarin zelfs de Waalse PS betere landgenoten zullen lijken dan wij - en dan is dat wat er met Brussel zal gebeuren. Eerlijk gezegd zou ik dat niet bepaald een compliment vinden. En bovendien lijkt het me nergens voor nodig.

11 opmerkingen:

Anoniem zei

The problem is that the Flemish leaders and population have lost a lot of credibility in terms of their ability to entertain a different culture in their midst. I can see why: the imperialistic tendencies of international languages, the natural growth of bigger cities, the fact that immigrants will often speak French or be more tempted to learn it,... Everything conspires to threaten the Flemish culture around Brussels. And that is something that, rightly or wrongly, scares the Flemish. I can still remember you being shocked because you heard French being spoken in a department store in Mechelen.
On the other hand, being part of Vlanders, in your hypothesis, would be a sort of allegiance which could alleviate some of the fears hereabove. And also, I guess that all the children in Brussels would soon receive a bilingual education, which would foster integration.
Another point is that what you suggest is never mentioned by any Flemish politician. Maybe they think it is unconceivable. Maybe they are right.But they might be surprised. A small state with the economic advantages of Antwerp, Brussels, the seaside and no PS! It would be nice!
Serge

Axxyaan zei

Natuurlijk, daarom is het over het algemeen geen enkel probleem als je in het Frans wil geholpen worden in Vlaanderen maar kan je het over het algemeen vergeten als je in het Nederlands wil geholpen worden in Wallonie of Brussel of zelfs in een aantal faciliteiten gemeenten.

Het is niet het feit dat er Frans gesproken wordt ergens in Vlaanderen, dat het probleem is. Het is het feit dat de standaard aanname van veel Franstaligen is dat zij geen Nederlands moeten kennen maar dat de Vlamingen wel Frans moeten kennen zodat we allemaal in het Frans kunnen communiceren.

Anoniem zei

True enough. But it's changing I think. I would argue (but have no statistics to show) that more and more French speakers try to learn Flemish or have their children learn it while less and less Flemish speakers learn French. A long way to go however before the situation you describe is changed, I agree.
serge

Koen Robeys zei

Serge: zoals jij het schrijft is het idee nooit geopperd vanuit een Vlaams perspectief, door een Vlaamse politicus. Maar toch lijkt het iets te zijn waar je eerder van gehoord hebt; het klinkt alsof je er al over had nagedacht. Was dat ook zo? Leeft het idee werkelijk in Brussel, en zou "de geloofwaardigheid van Vlaanderen om een dergelijk project te dragen" werkelijk het grote struikelblok zijn?

Axxyanus: het probleem is natuurlijk welbekend. Maar voor mij zou een Vlaamse staat met een Franstalige stad daar toch een heel ander perspectief aan kunnen geven? De Vlaamse staat zou natuurlijk rekening houden met het feit dat 90% van de sollicitanten Franstalig is - en dat zelfs respecteren. Maar het is tegelijk nog altijd de Vlaamse staat die aanwerft. Als het criterium is dat van twee equivalente kandidaten de meest tweetalige wint - zou dat de incentive om Nederlands te leren niet een stuk verbeteren?

Vooropgesteld dat we praten over iemand die in Brussel *wil* wonen, natuurlijk. Iedereen mag van mij ook voor een ééntalig Franse carrière in de PS-staat kiezen. Even goede vrienden, echt waar... :-)

Axxyaan zei

@Koen,

Ik ben niet zo zeker Koen. AIGODHB zijn er op dit moment rusthuizen in brussel die kampen met een personeelstekort omdat ze geen Franstaligen vinden die voldoende Nederlands kennen. Het is zelfs zo dat een aantal directies aan Nederlandstaligen die voldoende Frans kennen, vraagt om zich als "Franstalige" aan te bieden omdat het aantal Nederlandstalig personeelskader volzet is maar het Franstalig kader maar niet ingevuld geraakt. De Franstaligen die onvoldoende Nederlands kennen, lopen nu dus al jobs mis. Hier in Vlaams Brabant zijn zowat alle werkzoekenden de Franstaligen die onvoldoende Nederlands kennen. VZIW kan je als je voldoende tweetalig bent gewoon naar de Brusselse tegenhanger van de VDAB gaan en je baan als het ware uitkiezen.

Koen Robeys zei

Dat de toestand niet meteen zou veranderen, dat kan ik natuurlijk alleen maar toegeven. Maar of het op termijn niet zou verbeteren; als deel van een Vlaamse staat?

In ieder geval: hoe ziet een alternatief er uit? Stel je maar eens voor: de splitsing is nu een feit. En... nu?

Axxyaan zei

Ja Koen, wat je voorstelt is waarschijnlijk het beste alternatief waar we op kunnen hopen. Ik was eigenlijk nog steeds aan het reageren op de uitspraak van Serge dat het het Vlaamse volk is dat hun geloofwaardigheid verloren heeft om met andere culturen om te gaan in hun midden, terwijl als je naar het veld gaat kijken het overwegend de Franstaligen zijn, die altijd vragen dat iedereen zich aan hen aanpast. Wie heeft dan de meeste problemen met andere culturen? Als de Nederlandstaligen dan eindelijk durven vragen dat de Franstaligen zich ook aanpassen, dan worden de Nederlandstaligen afgeschildersd als het volk dat problemen heeft met een andere cultuur. Zoiets schiet me wel eens in het verkeerde keelgat.

Anoniem zei

I tought I had formulated things neutrally. But reading Axxyaxnn's reaction, i did not succeed. That could be a symptom of my ingrained French speaking arrogance or a symptom of the fear and anger I was mentioning. Anyway, I stand by what I said, irrespectively of who is right or wrong, the fact that French speaking Brussels is bound to expand is a scary prospect for many. Some reactions (which can be explained in our Belgian context, still trying to be neutral here, I did not write overractions!) like the wooncode or the problem with the Bourgmestres do have an influence on the thinking of any French speaker who would envisage to go for Vlanders and not Wallonie (in the unlikely event his opinion is ever asked...).
Serge

Axxyaan zei

Hoe is het neutraal om te stellen dat het Vlaamse volk veel geloofwaardigheid verloren heeft over de mate waarin ze kunnen samenleven met andere culturen in hun midden?

Ik merk op dat je de vraag over wie nu het meeste problemen heeft met andere culturen probeert te ontwijken. De duitstaligen bv zijn BMW helemaal niet zo tevreden met hoe de Franstaligen omgaan met hun taalrechten. De Nederlandstaligen hebben taalfaciliteiten in Komen maar de Franstaligen hebben steeds geweigerd Nederlandstalig onderwijs in te richten daar. Daar tegenover staat dat de Nederlandstaligen altijd voor het Franstalig onderwijs hebben ingestaan in de faciliteiten gemeenten.

Wie heeft dan het meeste problemen met andere culturen in hun midden?

Wat de wooncode in Vlaanderen betreft. Daar is door de Franstalige politiek en media een heleboel onzin over verteld. Het is niet de echte wooncode die de Franstaligen beïnvloed. Het zijn de karikaturen ervan die de ronde doen, die de Franstaligen beïnvloeden.

Anoniem zei

It is neutral because it is purely factual. There is a credibility issue, if only from the subjective point of view of the French speakers. But that is what we are discussing, isnt'it?

Is it the effect of French speaking propaganda, fact twisting, is it a purely local phenomenon, limited to the French speakers perception, is the lack of credibility irrational and based on lies and misrepresentations, I don't know, but just ask around: many French speakers will be very worried about the future of their culture if they were to be absorbed by Flanders. Just a fact!
Serge

axxyanus zei

Een subjectief standpunt is geen neutraal feitenrelaas. Iets neutraal noemen want puur feitelijk met daarna de toevoeging: "ten minste vanuit het subjectief Franstalig standpunt", is er een semantisch spelletje van maken.

En dat de Franstaligen zich zorgen maken, dat verwondert mij niet. De Franstaligen zijn naar mijn ervaring namelijk redelijk paranoïde als het daar op neerkomt. Als je ze vraagt om in bepaalde omstandigheden Nederlands te praten dan zijn er die dat al als een bedreiging van hun Franstalige identiteit en cultuur ervaren. Zelfs al wonen ze ondertussen in Vlaanderen.

De Franstaligen hier in de gemeenteraad protesteren zelfs tegen het feit aan de ouders die hun kinderen hier naar het Nederlandstalig onderwijs sturen, een engagement gevraagd wordt om ook buiten de school hun kinderen aan het Nederlands bloot te stellen. Dat is namelijk om hun kennis van het Nederlands ook tijdens de vakantie actief te houden en te voorkomen dat ze anders aan het begin van het jaar tegen een enorme achterstand aankijken. Maar blijkbaar is zo'n verzoek aan ouders die hun kinderen naar het Nederlandstalig onderwijs sturen en die in het belang is van die kinderen, al een bedreiging van de Franstalige identiteit en cultuur.

Blijkbaar mogen Franstaligen het als een bedreiging van hun identiteit en cultuur zien, als hen onder bepaalde omstandigheden gevraagd wordt om Nederlands te spreken maar vinden ze het ondertussen heel normaal om regelmatig van Nederlandstaligen te verwachten dat die Frans praten.