maandag 16 juli 2012

Een "complex" idee van Paul De Grauwe

Als ik me niet vergis (en dat is voor een niet-economist zoals ik heel goed mogelijk: "correct me if I'm wrong") is Paul De Grauwe internationaal in de belangstelling gekomen voor de volgende opmerking. Als de renteproblemen van sommige landen in verband staan met hun overheidsfinanciën, dan moet er toch minstens een correlatie bestaan tussen een hoge schuld en een hoge rente? Immers, hoge rente heeft te maken met twijfels aan de terugbetaling van de schuld, dus als de terugbetalingscapaciteit afhangt van de hoogte van de schuld...?

... dan moet er minstens die correlatie bestaan tussen de twee; een statistisch concept dat ik voor het gemak versimpel tot de vraag "geldt voor landen met een hoge schuld dat ze ook een hoge rentevoet hebben?". En wat krijg ik als ik dat probeer, dus per land voor de vraag:  "hoge overheidsschuld? hoge rente?"...?

Japan: Y - N
Italië: Y - Y
Spanje: N - Y
Ierland: N - Y
Duitsland: N - N
US: Y - N

(Bron: http://tinyurl.com/76cegdt . Dit lijkt me een redelijke greep uit een aantal relevante landen, maar ik heb niet erg hard gezocht, dus ik kan dit best mis hebben: "correct me if I'm wrong")

Zo op het eerste zicht is er heel weinig correlatie - het gebeurt niet zo vaak dat je op beide vragen hetzelfde antwoord krijgt - tussen beide factoren. Maar als we, zoals naar ik dacht De Grauwe deed, de vraagstelling vervangen door "eigen munt? lage rente?" krijgen we...

Japan: Y - Y
Italië: N - N
Spanje: N - N
Ierland: N - N
Duitsland: N - Y
US: Y - Y

Het lijkt er op dat er alvast heel veel meer correlatie bestaat tussen een eigen munt (!) en een lage rente dan tussen hoge overheidsschuld en een hoge rente. Wat De Grauwe daarvan als reden maakte (steeds voor zover ik het tenminste een béétje begrepen heb) is dat landen met een eigen munt desnoods geld kunnen drukken. Dat is erg contra-intuïtief, omdat "geld drukken" als oplossing van je problemen via de (zeer kleine) omweg van hyperinflatie de problemen alleen maar vergroot. Het punt zou echter zijn (steeds voor zover etc) dat een land als, pakweg, Italië zo gewurgd kan worden dat het nog altijd veel beter is er je obligaties van terug te krijgen in vers gedrukte en dus gedevalueerde lires, en zelfs sterk gedevalueerde lires, dan helemaal niet (zoals een hoop houders van Griekse obligaties is overkomen).

Kortom, zoals dat gaat in "complexe wetenschappen" (2), de causaliteitsketen is subtieler dan een simpel "geld drukken =>; inflatie". Natuurlijk belegt niemand zijn geld in de VS in de hoop dat die gaan terugbetalen met vers gedrukte dollars. Maar misschien beleggen ze in de VS in de hoop dat het bestaan van een nooduitgang zal maken dat er geen paniek uitbreekt zodat de nooduitgang nooit zal moeten gebruikt worden?

-----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/10/over-geld-drukken-en-inflatie.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/07/over-complexe-wetenschappen.html

5 opmerkingen:

Libertariër zei

Even een reality-check voor Koen:

“When we broke the link between money and gold, this removed all constraints on credit creation. This explosion of credit created the world we live in, but it now seems that credit cannot expand any further because the private sector is incapable of repaying the debt it has already, and if credit begins to contract, there’s a very real danger that we will collapse into a new Great Depression,” he argued.

How Close Are We to New Great Depression?

Fractioneel bankieren na het loslaten van goud heeft de huidige zeepbel gecreëerd en veroorzaakte zodoende de onvermijdelijke instorting. Bij alle realisten is dit onderhand kennis van algemene bekendheid. Nu bij Koen Robeys nog.

Lieven zei

Fractioneel bankieren heeft niets met geldcreatie te maken. Zie chartalism of Modern Monetary Theory.

http://pragcap.com/understanding-the-modern-monetary-system-part-3

The Myth of the Money Multiplier

So, contrary to what we are all taught in school, loans actually create deposits and not the other way around, as the money multiplier would have us all believe. When a bank makes a loan it debits the Loans Receivable account on its books. To balance this transaction it will create a new liability in the name of the borrower. This loan will create a deposit somewhere else in the banking system (possibly at the same bank) that will cause this new bank to also account for its new liability (the deposit) and change in reserves at the Fed. Scott Fullwiler elaborates on this confusing point (see here for more on this from Fullwiler):

“The bank does not “use” cash to make a loan. The loan creates a deposit. If cash is withdrawn by the borrower this reduces its deposits. So, the cash is “used” in the process of settling a borrower’s withdrawal. This is the key point that confuses so many–banks don’t “use” cash or reserves to make loans since those are merely bookkeeping entries. They need cash or reserves to settle withdrawals that arise from creating the loan/deposit.”

Libertariër zei

@Lieven

Maakt het wat uit? Feit is dat kredietexpansie de geldhoeveelheid vergroot en zeepbellen financiert. En op basis waarvan leent men nieuw geld uit? Dat moet een zeker onderpand zijn. Tegenwoordig moeten banken veiliger worden, juist door dat onderpand (kapitaal, geld) te vergroten.

Koen Robeys zei

Lieven: dat ziet er een interssante site uity, bedankt voor de link.

Lieven zei

@Libertarier

Misschien moeten we eerst eens afspreken waar we het over hebben: de realiteit of jouw visie van wat de realiteit zou moeten zijn. Over het tweede ben je de enige meester en heb je altijd gelijk. Maar als we het over de realiteit hebben moeten we al twee dingen waar je blijkbaar problemen mee hebt uit elkaar halen. Fractioneel bankieren was er lang voor men de goudstandaard opgaf. Het waren de goudbewaarders die met fractioneel bankieren begonnen zijn. En leningen an sich zijn geen extra geldcreatie. Dat is gewoon een feit van dubbele boekhouding.