dinsdag 21 april 2009

Ierland: de schuld van de overheid, of de schuld van de markt?

Wegens een hoop poespas te doen heb ik een dagje vakantie genomen, en nu ik (in tegenstelling tot de verwachting) niet uren in de rij heb gestaan volgt hier een teken van leven.

Het begint ermee dat Geert Noels op zijn blog enkele opmerkingen plaatst over de aanpak van de crisis door Ierland. Nu had ik daarover een bedenking die overigens verder gaat dan het oorspronkelijke punt, maar goed: zelf zou ik het iemand zeker niet kwalijk nemen als hij een randbemerking plaatst zodat er ineens er een hele draad op mijn blog staat.

Al was het maar ter registratie plaats ik hier die eerste opmerking van mezelf opnieuw, maar wie wil weten hoe het verder gaat verwijs ik naar Geerts Econoshock:

http://www.econoshock.be/2009/de-ierse-route/

Mijn eigen postje ging als volgt:

"Wat ik over “Ierland en de crisis” wel eens zou willen weten is het volgende.

We hebben lange tijd vernomen dat het Ierse mirakel het gevolg was van een bepaald soort liberale politiek: terugdringen van overheidsingrepen, vrij ondernemersschap enzovoort.

Op dit punt wil ik er wel op wijzen: iedereen kan van mij op het internet een tienjarig spoor terugvinden, waarin ik de voordelen van vrije markten bezing, (vaak bitsige) discussies met (”tegen”) communisten voer, relatief recent luid juichend Friedrich Hayek ontdek, enzovoort. Alleen vond ik, puur intuïtief, dat het verband tussen het Iers mirakel en het liberaal beleid nogal gemakkelijk getrokken werd.

Dus als we nu vaak vernemen dat de overheid de schuld is van de bankencrisis, en verder dat Ierland zwaar getroffen is door de bankencrisis, en verder dat Ierland staat waar het staat dank zij het liberaal beleid… dan lijkt me dat er enkele stukjes van mijn puzzel ontbreken.

Ikzelf zou het “vrije markt” denken willen versterken. Ik heb het altijd erg zwak gevonden om het telkens weer zonder veel kritisch denken aan successen te koppelen. Volgens mij is het een goed moment om na te denken over de beperkingen van het model. Veel zullen we niet bereiken door steeds krampachtiger verhalen te vertellen over hoe “we” toch gelijk hadden. Om te leren van tekortkomingen moet je natuurlijk wel eerst je tekortkomingen kunnen inzien."

Iedereen die denkt er iets zinnigs over te kunnen zeggen wil ik signaleren dat er op Geerts blog veel meer mensen het zullen zien dan hier. A bon entendeur...

1 opmerking:

Koen Robeys zei

(Noot van den schrijver: Blijkbaar had Geert Noels een technisch probleem toen hij een reply wilde posten, en dus stuurde hij het volgende maar per mail. Ik copy en paste...)

Koen,

Ik vind het een prikkelende vraag over het Ierse mirakel. Het zou goed zijn mocht ik een dagje verlof kunnen nemen om erover na te denken!

Het Ierse mirakel en het IJslandse hebben wat parallellen: beiden kwamen ze erg goed uit alle "rankings" van World Economic Forum, OESo? Imf, etische rankings etc etc
Wat is er dan vooral foutgelopen?

Overstretching, of meer bepaald overleveraging.

Ierland en IJsland hebben 1 regel overtreden, en worden daarvoor afgestraft. Ik denk dat het aantoont dat je alles "perfect" kan doen, maar als je deze regel overtreedt kost het je welvaart.

Dit is trouwens even goed op bedrijfsniveau: je mag het beste product, de beste strategie, de beste medewerkers en klanten hebben. Als je financiering slecht zit kan je snel tenonder gaan.

De Ierse banken hebben het Ierse mirakel genekt.

Daarbij komt nog de inzinking van de productie edm (die Ierland proportioneel zwaarder treft). Maar dat is niet voldoende als verklaring. Ierland heeft ook in toenemende mate geleden onder de groeiende concurrentie van andere productieplaatsen, vooral Oost-Europa. Maar opnieuw, is dat niet de hoofdreden.

Het lichtpunt is dan weer dat Ierland een enorme drive heeft om de zaken terug recht te zetten. OP dat vlak is en blijft het een voorbeeld voor veel landen , inclusief België.

Geert