En aangezien ik het van hieruit niet echt kan zien: mocht je de indruk hebben dat er (alweer) een geamputeerde tekst is verschenen, laat het dan gerust weten.
En dan nu, op hoop van zege...
----------------------------------------------------
Snuisterend door de hoeken van het internet waar ik zelden kom stuit ik op dit:
http://inflandersfields.eu/2009/10/paul-de-grauwe-tackelt-een-stroman-tuur.html
En we krijgen alweer een poging om tot "de" oorzaak van de crisis door te stoten! Kijk maar!
"het krediet dat private en centrale banken uit het niets creëren zorgt ervoor dat ondernemers foute investeringsbeslissingen maken, beslissingen die niet zijn afgestemd op wat mogelijk en wenselijk is met het beschikbare kapitaal."
Kijk, weer een variant op "de banken hebben het gedaan"! En eigenlijk heb ik uit deze (zeer donkerblauwe) hoek al zo vaak moeten lezen dat het allemaal de schuld is van de overheid dat ik al lang blij ben dat iemand het toch ook eens van de andere kant durft proberen. Want, neem ik aan, als de banken overdreven hebben in hun "uit het niets creëren van kapitaal", dan is dat toch niet iets waar ze bij wet toe waren verplicht? Dan is het toch de schuld van de markten?
Alleen, deze toegeving gezegd zijnde, we horen onder de oppervlakte alweer het mantra van de "goudkever" (1) in welke hoedanigheid dan ook. Wie zelf al geld bezit - het hoeft heus niet letterlijk goud te zijn, hoor, de term "goudkevers" slaat op een attitude - heeft natuurlijk niet graag dat om het even wie iets doet dat de waarde van dat geld kan verminderen; of het nu een overheid is, dan wel een "roekeloze bankier". Want om dat verminderen van de waarde van het geld gaat het: "de door de inflatie en fractioneel reservebankieren veroorzaakte misleiding", zo vernemen we, is wat nu maar door de recessie moet worden rechtgezet.
Ik heb het er al eens over gehad, in één van de posts die ik nog steeds bij de betere van het blog vind: het verguisde "fractioneel bankieren" was een laat-middeleeuwse uitvinding die nu juist een antwoord was op het chronisch tekort aan geldmiddelen dat al die pré-industriële samenlevingen altijd teisterde en hen in de greep van een vermorzelende deflatie hield (2).
De "goudkevers" vertellen ons graag over hoe "de geschiedenis leert" van de crisissen die om de haverklap de Europese economie in een inflatiegolf stortten - maar ze vertellen er nooit bij hoe hun verhaal maar het topje van de ijsberg vormt. Wat de geschiedenis ons werkelijk leert is dat de economie niet chronisch wegens inflatie, maar wel wegens deflatie in crisis zat. Wat de geschiedenis ons leert is dat de menselijke vindingrijkheid, en de vrije markten waarop die middeleeuwse bankiers dat "fractioneel bankieren" uitvonden, ons de weg uit die crisis hebben getoond, zij het dat (inderdaad) het middel zelf vaak genoeg ook serieuze nevenwerkingen had.
Maar goed, ik ontken op zich niet dat de speculerende bankiers inflatoire crisissen kunnen veroorzaken. Het lijkt me zelfs heel goed mogelijk dat dat niet zo'n slechte beschrijving van de huidige crisis is.
Alleen - wat gaan we er dan aan doen? Hoe gaan we vermijden dat speculerende bankiers dat bij de eerste de beste gelegenheid opnieuw gaan doen? De striktste "vrije markt" filosofie zegt natuurlijk dat we dat helemaal niet gaan vermijden, omdat we ze gewoon laten doen, en "de banken failliet laten gaan" die het spel inderdaad niet voorzichtig genoeg spelen. Alleen, dat is allemaal zeer gemakkelijk gezegd, vanuit je luie zetel, in een wereld waarin je tot je grote geluk nooit je grote gelijk zal zien, omdat de overheid natuurlijk al lang je spaarcentjes heeft verzekerd. Maar als je nu zou verplicht worden, naar die schitterende Engelse uitdrukking, "to put your money where your mouth is" - dan zou je je natuurlijk al snel tot een veel veiliger overheidsfilosofie wenden.
Jaja! Als je nu verschrikkelijk op je stoel zit te schuiven, ik weet haast zeker dat je heus wel beroep wil doen op de overheid. Al was het maar om de eigendomsrechten te verzekeren, orde en veiligheid te handhaven en desnoods om Irak te bevrijden, maar de roep om overheidsoptreden vind je in het diepste van je hart terug! Dus durf ik gokken dat, als puntje bij paaltje komt, het ineens ook wel een goed idee zal zijn als anders ineens al je spaarcenten in rook opgaan: wacht maar eens af tot het zover is.
Maar dan zijn we bij het punt waar ik wilde komen. Als de crisis het gevolg is van de roekeloze bankiers en hun "fractioneel bankieren": wat kan de overheid dan anders zijn dan de oplossing: met hun extra controles en hun kapitaalratio's en (hijg!) hun bemoeienissen met de "toplonen"? En als de overheden eerder de oplossing zijn, dan zullen ze wel niet tegelijk de schuldigen zijn, zeker?
En nu dit alles eens goed is gezegd - laat me er heel duidelijk aan toevoegen dat ik nog altijd denk dat de vrije markten het heel vaak, en zelfs haast altijd, beter weten dan de overheden. Maar niet altijd.
------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/09/goud-kevers.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/05/terug-naar-het-bankieren-van-vroeger.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/09/domino-effect-zie-ik-nu-iets-over-het.html
