De zeer aandachtige waarnemer zal misschien zien dat de datum één dag fout zit: de verjaardag van de kleuter viel samen met een wolkbreuk boven Mechelen om te doen denken dat de zondvloed was uitgebroken. Maar het belangrijkste was: de bui liet lang genoeg op zich wachten om perfect de verjaardagspannenkoeken te laten passeren, gevolgd door het uitpakken van Het Groot Pak dat al verscheidene dagen geheimzinnig stond te knipogen.
Het pak bevatte een prachtige knikkerbaan, die weliswaar met wat hulp in mekaar moest gezet worden, en toen kon kleuter Thomas plechtig de eerste knikker laten rollen, gevolgd door vijf andere, en toen nog eens, en toen kleuter Sarah, en toen stootte peuter Simon het hele geval tegen de vlakte en wij kregen al een voorproefje van de waterige toestand die ons te wachten stond.
En toen gingen de ukkepukken hun bed in, en konden mama en papa hun krachten wijden aan ondergelopen kelders, ingestorte riolen en grondverzakkingen, en om 12.00 uur kon iedereen moe maar tevreden naar bed, en toen was peuter Simon wakker om 05.50 en wilde niet meer slapen...
Maar iets zegt me dat je dat deel van het verhaal hier al eerder hebt moeten lezen.
Maar hey, kleuter Thomas, mocht je dit zoveel jaar later in de toekomst ooit eens lezen, vergeet al dat gezeur en weet dat we je uit de grond van ons hart een daverende vierde verjaardag hebben toegewenst. Onze levensblije, goedlachse kleuter, die nu al zo flink kan praten en nu al heel veel handiger is dan zijn papa: dat er nog vele, vele mooie decennia mogen volgen.
woensdag 29 juni 2011
maandag 27 juni 2011
De crisis begon vier jaar geleden
Binnen een paar maanden, in september, zal men (de kranten) u zeggen dat de crisis drie jaar geleden is uitgebroken. Maar ik zeg u dat ze er meer dan een jaar naast zitten, en dat de crisis in werkelijkheid eind juni 2007 is begonnen. Ik weet het nog omdat ik het eerst allemaal niet erg volgde: baby Thomas was pas geboren en wat wil een mens nog meer?
Het was begonnen doordat een bank, Bear Stearns of zoiets, meedeelde niet langer in staat te zijn mark to market waarderingen voor een aantal van hun fondsen te kunnen meegeven, wat maakte dat hun beleggers er in vastzaten terwijl (natuurlijk) de boekhoudkundige waarderingen crashten om bakstenen het nakijken te geven. En geloof me, of sla er maar een paar kranten op na, op dat momenten wisten we dat het serieus fout zat.
Ik herinner me nog dat een toenmalige klant van me, intussen de zeer gerespecteerde CFO van een bedrijf waar de lezer al veel van gehoord heeft, me zei "we zullen pas in september weten hoe erg het precies is" - maar dàt het zeer erg was; ik zei het al. En in feite heeft hij best wel gelijk gehad, want hoewel zijn timing nog veel te kort was; zijn boodschap dat het veel langer zou duren dan we dachten was midden in de roos.
Hoe dan ook, vier jaar geleden, dus, en de beurzen crashten en aangeboren optimisten zoals ikzelf schreven nog goedgehumeurde posts over hoe het wel allemaal gebeurde, maar dat we toch ook niet moesten... (en overdrijven en paniekeren, etc etc etc). Tot het ruim een jaar later september 2008 werd, en de neoliberale ideologen die nu eenmaal aan de macht waren hebben, precies zoals ze al die tijd hadden aangekondigd als de grote oplossing van de crisis, "een bank laten failliet gaan" en het huilend monster dat toen zijn klauwen langs en door de wereldeconomie scheurde maakte dat de fluitende orkaan van de vorige 15 maanden er ineens uitzag als een verfrissende lenteregen. Letterlijk, tot het punt dat de kranten ons sindsdien in september willen "herinneren" aan september 2008, het "moment waarop de crisis begon".
Ik herinner me nog hoe mijn eerder blijgezinde posts van die eerste 15 maanden, met best wel een paar aardige financiële inzichtjes, ergens in de herfst overgingen in het bibberende "waar en hoe zal dit eindigen" (1) om in maart 2009 met de "deat cat bounce" (2) qua humeur alweer een beetje op te veren.
En ook herinner ik me nog dat de grootste pessimisten lieten verstaan dat het wel eens 2010 zou kunnen worden voor we dit te boven gingen komen, waarop mensen zoals ik ogenknipperend zaten te denken: meent die dat nu serieus? En hier zitten we halfweg 2011 en het volstaat dat de Grieken morgen in het parlement het verkeerde deuntje zingen en het kan zijn dat we nog altijd niets gezien hebben. 2010 als het nog maar 2007 is; dat klonk alsof we op het tijdperk van Star Wars moesten wachten...
En misschien zullen we er later van zeggen dat de "dead cat bouncers" van 2009 er goed naastzaten en de mensen van 2011 er veel te pessimistisch bijliepen, maar ik verzeker je (dit blog wordt verondersteld pas veel later in de toekomst te zullen gewaardeerd worden: grijns) dat het er hier in juni 2011, quasi dag op dag vier volle jaren na het uitbreken van de crisis, nog lang niet zeer rooskleurig uitzag.
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/10/waar-of-hoe-zal-dit-eindigen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/03/dead-cat-bounce.html
Het was begonnen doordat een bank, Bear Stearns of zoiets, meedeelde niet langer in staat te zijn mark to market waarderingen voor een aantal van hun fondsen te kunnen meegeven, wat maakte dat hun beleggers er in vastzaten terwijl (natuurlijk) de boekhoudkundige waarderingen crashten om bakstenen het nakijken te geven. En geloof me, of sla er maar een paar kranten op na, op dat momenten wisten we dat het serieus fout zat.
Ik herinner me nog dat een toenmalige klant van me, intussen de zeer gerespecteerde CFO van een bedrijf waar de lezer al veel van gehoord heeft, me zei "we zullen pas in september weten hoe erg het precies is" - maar dàt het zeer erg was; ik zei het al. En in feite heeft hij best wel gelijk gehad, want hoewel zijn timing nog veel te kort was; zijn boodschap dat het veel langer zou duren dan we dachten was midden in de roos.
Hoe dan ook, vier jaar geleden, dus, en de beurzen crashten en aangeboren optimisten zoals ikzelf schreven nog goedgehumeurde posts over hoe het wel allemaal gebeurde, maar dat we toch ook niet moesten... (en overdrijven en paniekeren, etc etc etc). Tot het ruim een jaar later september 2008 werd, en de neoliberale ideologen die nu eenmaal aan de macht waren hebben, precies zoals ze al die tijd hadden aangekondigd als de grote oplossing van de crisis, "een bank laten failliet gaan" en het huilend monster dat toen zijn klauwen langs en door de wereldeconomie scheurde maakte dat de fluitende orkaan van de vorige 15 maanden er ineens uitzag als een verfrissende lenteregen. Letterlijk, tot het punt dat de kranten ons sindsdien in september willen "herinneren" aan september 2008, het "moment waarop de crisis begon".
Ik herinner me nog hoe mijn eerder blijgezinde posts van die eerste 15 maanden, met best wel een paar aardige financiële inzichtjes, ergens in de herfst overgingen in het bibberende "waar en hoe zal dit eindigen" (1) om in maart 2009 met de "deat cat bounce" (2) qua humeur alweer een beetje op te veren.
En ook herinner ik me nog dat de grootste pessimisten lieten verstaan dat het wel eens 2010 zou kunnen worden voor we dit te boven gingen komen, waarop mensen zoals ik ogenknipperend zaten te denken: meent die dat nu serieus? En hier zitten we halfweg 2011 en het volstaat dat de Grieken morgen in het parlement het verkeerde deuntje zingen en het kan zijn dat we nog altijd niets gezien hebben. 2010 als het nog maar 2007 is; dat klonk alsof we op het tijdperk van Star Wars moesten wachten...
En misschien zullen we er later van zeggen dat de "dead cat bouncers" van 2009 er goed naastzaten en de mensen van 2011 er veel te pessimistisch bijliepen, maar ik verzeker je (dit blog wordt verondersteld pas veel later in de toekomst te zullen gewaardeerd worden: grijns) dat het er hier in juni 2011, quasi dag op dag vier volle jaren na het uitbreken van de crisis, nog lang niet zeer rooskleurig uitzag.
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/10/waar-of-hoe-zal-dit-eindigen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/03/dead-cat-bounce.html
zondag 26 juni 2011
"Puur mathematische kwesties"
Mijn titel verwijst naar eerdere posts over "puur verbale kwesties" (1). Die gaan over verwarring die vaak voorkomt, wanneer mensen het verschil niet maken tussen realiteiten en de woorden die deze realiteiten (proberen te) beschrijven. Eenmaal je die verwarring doorziet is het heel gemakkelijk te zien waarom vragen als "wat was er eerst, de kip of het ei?" of "hoe kan iets uit niets ontstaan?" of "hoe kan een soort uit een andere soort ontstaan?" en vele andere niets anders zijn dan dat: verwarring. Zodat je ook in een quasi oogopslag ziet: de vraag is heel simpel te beantwoorden (eieren bestonden lang voor er kippen bestonden) of is pure woordenkramerij ("iets" en "niets") of wat dan ook.
Met al die popularizerende wetenschap die ik lees vraag ik me ineens af of we precies hetzelfde meemaken in de natuurkunde. Neem nu "de wereld heeft drie dimensies". We hebben bijgeleerd, wij mensen van rond het jaar 2000 AD. We kennen intussen veel verschijnselen waarmee we niet veel aankunnen in die voorstelling van zaken, maar we blijven vinden dat onze waarneembare en onze de facto waargenomen wereld drie dimensies heeft (2).
En ik kijk gewoon om heen en ik zeg "huh?". Want ik kan gewoon met mijn eigen ogen zien dat de wereld heel veel meer dan drie dimensies heeft: zoveel dat ik waarschijnlijk wel op het begrip "oneindig" zal moeten beroep doen. Dus er is "links-rechts" (noem dat X) "vooruit-achteruit" (noem dat Y) en "omhoog-omlaag" (noem dat Z) maar er is ook "schuin omhoog" en "een beetje naar links en een eind verder" en "oneindig" veel andere. Natuurlijk ben ik het er wel mee eens dat we een bepaald punt kunnen kiezen, bijvoorbeeld het puntje van mijn neus, dat we bijvoorbeeld O noemen. En vanaf dat punt kan je om het even wat, bijvoorbeeld het puntje van jouw neus, uitdrukken in termen van zoveel X, zoveel Y en, zoveel Z ten opzichte van O, en je kan een heel nauwkeurige voorstelling van de werkelijkheid maken.
Maar is het feit dat je dat met drie getallen kan hetzelfde als "er zijn drie dimensies"? Natuurlijk, als je "dimensie" definiëert als "het minimaal aantal getallen nodig om die nauwkeurigheid te beschrijven", dan wel. Maar neem aan dat je een normaal fatsoenlijk opgevoed Christenmens bent: dan leid je toch niet uit het feit dat één of andere abstractie toelaat te rekenen af dat die abstractie de realiteit zelf is? Zou dat niet verdacht goed gaan lijken op de iets-niets pseudo-paradox?
Misschien is een ander voorbeeld wel de "puntmassa". Als ik het goed begrepen heb had Newton bewezen dat je het gedrag van een massa heel precies kon beschrijven door te doen alsof alle massa van een object (een atoom, maar ook een ster, etc) in één enkel punt zonder ruimtelijke dimensies zat samengepakt. Maar betekent dat dat de objecten in de reële wereld werkelijk dimensieloze punten zijn?
Dus ik zit te lezen in die popularizerende boeken en ik verneem dat er nu "snaren" zijn, en dat die snaren "ééndimensionale objecten" zijn. Dus ik raad: er bestaat een wiskunde, en die wiskunde leidt tot afleidingen die verbazingwekkend goed overeenkomen met, bijvoorbeeld, een universum waarin zwaartekracht en electromagnetisme en zwakke kernkracht en sterke kernkracht aspecten van één en dezelfde realiteit zijn, en dus... Zomaar opeens "zijn" de fundamentele entiteiten van onze wereld ééndimensionale objecten, met een lengte, maar zonder dikte, of een dikte van nul. Terwijl er misschien niet meer bestaat dan een wiskunde die, voor dit aspect, alleen maar beroep doet op een "X", en geen behoefte heeft aan een "Y" en aan een "Z"?
En "come to think of it" (deze paragraaf is een update van een paar uur later), die strings "vibreren", en de manier waarop ze "vibreren" bepaalt of ze een zwaartekracht-partikel zijn, of een electromagnetisch artikel, enzovoort. Alleen... zou er meer aan de hand zijn dan dat een mathematische functie die we kennen van het vibreren uit onze eigen wereld, ook heel goed blijkt te werken voor het beschrijven van die relaties - terwijl dat helemaal niet noodzakelijk is als "die elementaire deeltjes maken ook werkelijk bewegingen die indien ze een miljard maal een miljard keer vergroot werden herkenbaar zouden zijn als trillingen"? Ik zit maar te raden, maar ik raad dat wij helemaal niets kunnen zeggen over die "bewegingen" over die schaal, en dus dat we helemaal niet weten of ze werkelijk vibreren.
Ik weet het natuurlijk niet. Ik zei toch dat ik aan het "raden" was? Maar ik heb wel het gevoel dat mijn raadwerk over mathematische abstracties me dicht bij een punt brengt dat heel erg doet denken aan allerlei simpele verbale sofismen.
------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/03/een-puur-verbale-kwestie.html
(2) een paar eerdere mijmeringen hierover:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/05/op-zoek-naar-verborgen-dimensies.html
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/12/van-symmetrie-en-unificatie.html
Met al die popularizerende wetenschap die ik lees vraag ik me ineens af of we precies hetzelfde meemaken in de natuurkunde. Neem nu "de wereld heeft drie dimensies". We hebben bijgeleerd, wij mensen van rond het jaar 2000 AD. We kennen intussen veel verschijnselen waarmee we niet veel aankunnen in die voorstelling van zaken, maar we blijven vinden dat onze waarneembare en onze de facto waargenomen wereld drie dimensies heeft (2).
En ik kijk gewoon om heen en ik zeg "huh?". Want ik kan gewoon met mijn eigen ogen zien dat de wereld heel veel meer dan drie dimensies heeft: zoveel dat ik waarschijnlijk wel op het begrip "oneindig" zal moeten beroep doen. Dus er is "links-rechts" (noem dat X) "vooruit-achteruit" (noem dat Y) en "omhoog-omlaag" (noem dat Z) maar er is ook "schuin omhoog" en "een beetje naar links en een eind verder" en "oneindig" veel andere. Natuurlijk ben ik het er wel mee eens dat we een bepaald punt kunnen kiezen, bijvoorbeeld het puntje van mijn neus, dat we bijvoorbeeld O noemen. En vanaf dat punt kan je om het even wat, bijvoorbeeld het puntje van jouw neus, uitdrukken in termen van zoveel X, zoveel Y en, zoveel Z ten opzichte van O, en je kan een heel nauwkeurige voorstelling van de werkelijkheid maken.
Maar is het feit dat je dat met drie getallen kan hetzelfde als "er zijn drie dimensies"? Natuurlijk, als je "dimensie" definiëert als "het minimaal aantal getallen nodig om die nauwkeurigheid te beschrijven", dan wel. Maar neem aan dat je een normaal fatsoenlijk opgevoed Christenmens bent: dan leid je toch niet uit het feit dat één of andere abstractie toelaat te rekenen af dat die abstractie de realiteit zelf is? Zou dat niet verdacht goed gaan lijken op de iets-niets pseudo-paradox?
Misschien is een ander voorbeeld wel de "puntmassa". Als ik het goed begrepen heb had Newton bewezen dat je het gedrag van een massa heel precies kon beschrijven door te doen alsof alle massa van een object (een atoom, maar ook een ster, etc) in één enkel punt zonder ruimtelijke dimensies zat samengepakt. Maar betekent dat dat de objecten in de reële wereld werkelijk dimensieloze punten zijn?
Dus ik zit te lezen in die popularizerende boeken en ik verneem dat er nu "snaren" zijn, en dat die snaren "ééndimensionale objecten" zijn. Dus ik raad: er bestaat een wiskunde, en die wiskunde leidt tot afleidingen die verbazingwekkend goed overeenkomen met, bijvoorbeeld, een universum waarin zwaartekracht en electromagnetisme en zwakke kernkracht en sterke kernkracht aspecten van één en dezelfde realiteit zijn, en dus... Zomaar opeens "zijn" de fundamentele entiteiten van onze wereld ééndimensionale objecten, met een lengte, maar zonder dikte, of een dikte van nul. Terwijl er misschien niet meer bestaat dan een wiskunde die, voor dit aspect, alleen maar beroep doet op een "X", en geen behoefte heeft aan een "Y" en aan een "Z"?
En "come to think of it" (deze paragraaf is een update van een paar uur later), die strings "vibreren", en de manier waarop ze "vibreren" bepaalt of ze een zwaartekracht-partikel zijn, of een electromagnetisch artikel, enzovoort. Alleen... zou er meer aan de hand zijn dan dat een mathematische functie die we kennen van het vibreren uit onze eigen wereld, ook heel goed blijkt te werken voor het beschrijven van die relaties - terwijl dat helemaal niet noodzakelijk is als "die elementaire deeltjes maken ook werkelijk bewegingen die indien ze een miljard maal een miljard keer vergroot werden herkenbaar zouden zijn als trillingen"? Ik zit maar te raden, maar ik raad dat wij helemaal niets kunnen zeggen over die "bewegingen" over die schaal, en dus dat we helemaal niet weten of ze werkelijk vibreren.
Ik weet het natuurlijk niet. Ik zei toch dat ik aan het "raden" was? Maar ik heb wel het gevoel dat mijn raadwerk over mathematische abstracties me dicht bij een punt brengt dat heel erg doet denken aan allerlei simpele verbale sofismen.
------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/03/een-puur-verbale-kwestie.html
(2) een paar eerdere mijmeringen hierover:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/05/op-zoek-naar-verborgen-dimensies.html
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/12/van-symmetrie-en-unificatie.html
zaterdag 25 juni 2011
Een onpubliceerbaar commentaar...
Op het blog van Geert Noels is een post verschenen over groei, schulden, inflatie, deflatie, en dat soort onderwerpen. Ik had echt een reply op zijn blog zelf willen schrijven, maar je krijgt maar 1500 karakters. En de reply heeft er 2000 - nog steeds minder dan een blad Word, en dus kan ik niet beter verzinnen dan de reply hier als post neerzetten. De url van Geerts post is:
http://www.econoshock.be/the-growth-obsession/
De reply verliest natuurlijk veel van zijn betekenis als je niet eerst de tekst van Geert leest.
--------------------------------------
The reason why for some people growth is an "obsession" is that it can increase the pay-back capacity for all that debt. It is then obviously true that it must concern real growth, not manipulated figures. However, a quick glance at figures for the US life expectancy - a reasonable proxy for real, and not imagined wealth - does not seem to show that after the nineties growth became less real:
Another obsession for some people is debt. But if reducing debt reduces GDP even faster than it decreases debt itself, the ratio debt/GDP will grow just as well. Is debt a problem because, "well, just because", or is it a problem because it can become unsustainable? If it is the pay-back capacity that concerns us (rather than some kind of moral absolute value), should we not first calculate the effect of debt reduction on the evolution of GDP? Did anybody calculate the expected evolution of GDP of Greece given the austerity plan? Did anybody calculate whether less austerity combined with less collapse might have been better than current events?
I've wondered before: why would the evolution of a debt over GDP from "100 debt over 100 GDP" to "200 debt over 100 GDP" a priori be worse than to "100 debt over 50 GDP? To me, it looks that "2 = 2". To me it would appear to depend much more on the resulting pay-back capacity than on the absolute figure.
As a third point, I always hear a lot about "healing deflation" and many variations, but it is very difficult to hear anything about the possibly destructive effects of deflation. However, deflation tends to increase the burden of debt: and the burden of debt was our "obsession". And deflation tends to decrease the availability of jobs, and the availability of jobs is another of our "obsessions".
So yes, I understand that within current economic thinking, Geerts position is a very reasonable one. On the other hand, current economic thinking appears to be in a state where two or more "schools of thought" can have very different "reasonable" positions, even though they consider each other idiots. In "epistemology"( the "philosophy of knowledge"), it's a well known stage for sciences to be in. If it can be any consolation, it's often the stage where revolutioinary progress is about to happen. Though nobody may feel relieved if I add that the revolution, with hindsight, makes all the parties in the previous struggles look like completely obsolete.
Abonneren op:
Posts (Atom)