dinsdag 19 juli 2011

Een "listige" truc (die bij Koen een tijdje werkt)

Ik geef dus ruiterlijk toe: ik vond het een tijdje een goed gemaakt argument. En ik geef alweer ruiterlijk toe, dat komt omdat ik nu eenmaal toch een beetje ontvankelijk ben voor argumenten uit die hoek. Het was een cartoon die er als volgt uitzag: een nieuwslezer sprak over de pogingen van Obama om de "debt limit" te verhogen. En daarnaast zat een andere nieuwslezer en het tekstballonnetje zei: "and now in other news, in order to solve the problem of drunk driving, Congress decided to raise the level of alcohol allowed in the blood".

En ik denk, dus, dat ik "rechts" genoeg ben om er toch een beetje ontvankelijk voor te zijn. Dus zag ik direct het goede punt dat daarin zit, namelijk dat je een probleem niet oplost door de maatstaf te veranderen. Ik had er zelfs zodanig nadrukkelijk niet echt een antwoord op dat ik me begon af te vragen wat voor argumenten de Democraten dààr nog tegen in te brengen hadden.

Ach, ik besef het wel, hoor, dat er een hoop mensen zijn die me nu meewarig hoofdschuddend zouden willen aankijken. Zo van "en dààr loop jij in?". En ook "En de hele wereld moet het nog weten ook?". Maar kijk, dat laatste is nu één van die karaktertrekken die ik wel vaker heb: ik ben er niet trots op, maar ik val nog liever dood dan er beschaamd om te zijn. Het is zoals het is, en zoals het zal zijn. Veel belangrijker is dat het dan honderd keer een sofisme mag zijn, maar dan één die blijft herinneren aan een belangrijke kern van waarheid. Ik heb het eerder gezegd:

"Als er één ding is, eentje maar, dat we van de "recente" (nu drie en een half jaar oud) crisis moeten onthouden, dan is het dat staten niet zomaar (of in naam van de "solidariteit") tot in de hemel kunnen ontlenen, omdat heel brave beleggers zoals u en ik op een dag kunnen vrezen dat de schulden te hoog oplopen, en dus onbetaalbaar worden." (1)

Maar of je dat punt nu moet maken met de propagandatechniek van de "valse analogie"...? Immers, hier worden de schulden vergeleken met alcoholisme; iets dat in geen enkele variant en in geen enkele dosis gunstig is. Terwijl tegenover schulden staat wat er met die schulden wordt gedaan: alleen maar potverteren geeft inderdaad diepe putten, maar als je ermee gaat investeren tot je economie sneller groeit dan de schulden, dan... verdwijnen de schulden vanzelf (2)!

Maar daar houden onze propagandisten natuurlijk helemaal geen rekening mee. Er zitten er dan ook een pak tussen voor wie het gewoon een religieus dogma is. Alles wat de staat doet is verkeerd, zelfs als het in feite toch wel goed is. Dus zijn interventies om de wereld te redden ook fout, en dus zijn schulden ook fout, altijd, overal, zonder uitzondering.

En als dàt je dogma is, dan ziet het verhaal van "rijden onder invloed oplossen door de verboden hoeveelheid op te trekken" er meteen heel indrukwekkend uit. Sommige mensen lopen er zelfs nog in ook! Ikzelf, bijvoorbeeld, en het heeft ruim een dag geduurd ("niet trots op... niet beschaamd om..."). Een veel betere analogie zou echter geen alcoholisme maar wel antibiotica zijn. Teveel antibiotica is slecht! De beestjes worden er resistent van! Ik kan me inbeelden dat je een plafond kiest, zeg 1000 dosissen per jaar, en als je daarboven gaat schrijven de dokters teveel voor. Maar als er juist dan een dodelijke epidemie uitbreekt kom je natuurlijk niet op het idee het optrekken van de toegelaten dosissen te vergelijken met het oplossen van rijden onder invloed met een hoger toegelaten maximum. Tenminste, niet als je probeert werkelijk na te denken in plaats van je met propaganda tevreden te stellen.

En wat "een dodelijke epidemie" is voor de geneeskunde; dat zal wel niet zo heel verschillend zijn van de huidige toestand van de wereld voor de economie, zeker?

Nu, de critici van de oplopende schulden hebben een punt, hoor, ik vraag me af wie dat nu nog zou ontkennen. Maar ik stel wel voor dat ze ophouden hun punt te verdedigen met propagandamethoden: credibiliteit is iets dat zo vlug verdampt, nietwaar?

Update: als gevolg van de reactie van Ivan ging de conversatie verder via een volgende post:

http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/07/modellen-voor-de-oorzaak-van-de-crisis.html

-------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/02/ok-het-was-simplistisch.html
(2)
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/01/vanzelf-verdwijnende-schulden.html

2 opmerkingen:

Ivan Janssens zei

Je eigen analogie kent ook wel tekortkomingen. Je houdt immers geen rekening met het feit dat de dodelijke epidemie het gevolg is van het feit dat het plafond inzake antibiotica reeds te hoog is. In jouw analogie is de epidemie een "externe schok", maar de financiële crisis is niet als een externe schok over ons heen gekomen, maar vloeit voort uit mankementen van het systeem, waaronder de overdosissen antibiotica (schulden).

Koen Robeys zei

Ivan: je bekritiseert mijn analogie op basis van een assumptie ("externe schok") die ik maak, maar al wat je doet is er je eigen assumptie voor in de plaats stellen.

Zeker, ik weet dat die "assumptie" op jou overkomt niet als een "assumptie", maar als een simpele realiteit. Maar in feite hoef je zelfs niet gepord te worden om op allerlei andere fora varianten als "belasting is diefstal" te gaan verklaren. En als je in dàt kamp zit (wat overigens wettelijk toegelaten is, daar niet van), dan is de logica tot het punt dat "de crisis veroorzaakt is door teveel schulden" onberispelijk.

En het is de schuld van de overheid en belasting is diefstal en God heeft de wereld geschapen, de biologische soorten incluis, op zeven dagen tijd.

Kortom, zoals een ander kamp volgens een even onberispelijke logica - vertrekkend van een andere assumptie die je ongetwijfeld wèl onmiddellijk als religieus dogma herkent - haarfijn beredeneert dat het allemaal de schuld is van de vrije markt.

Hoe dan ook, we hoeven je assumptie niet te delen. Een hypothetische persoon die 17 jaar lang in de financiële markten heeft gewerkt, actief, als dealer, die *honderden* derivaten heeft *verkocht*, niet zelden nadat ik (oeps, nu verspreek ik me toch wel zeker) ze eerst *zelf* had "gestructureerd", die hypothetische persoon, dus, zou wel eens heel andere oorzaken van de crisis kunnen (ge)*zien* (hebben).

Dus ik betwijfel niet dat er *theoretische* modellen bestaan, volgens welke allerlei schulden excessen leiden tot crisissen. Ergo, we *hebben* nu dat soort crisis, ergo [vul nu een aantal stappen in die jij veel beter kent dan ik] ergo "belasting is diefstal".

Alleen, zonder afbreuk te doen aan de consistentie van die modellen kan ik alleen maar zeggen dat ik *gezien* heb, elke dag, met mijn eigen ogen, dat de "moral hazard", veroorzaakt door "toplonen" en "bonussen" veel, en veel, en nog eens veel meer te maken heeft gehad met de "oorzaak van de crisis" dan alle overheidsregulering, sinds het begin van de eerste beschaving, bij elkaar.

Gewoon, zelf gezien. "Veel te veel schulden", het zal zeker een onderdeeltje van het probleem geweest zijn. Maar wel omdat je binnen drie maanden een toploon ging ontvangen, en *niet* omdat je "wist" dat "de staat je zou uitkopen".

Ver - geet - het.

Sta me toe er aan te herinneren hoe ik er altijd bij heb gezegd dat 99 komma zovoort percent van de mensen in die sector uiterst serieuze mensen zijn, die heel professioneel heel goed werk doen. Ik heb altijd geprobeerd daar bij te horen. Maar het financiëel systeem dat bij "de vrije markt" hoort is nu eenmaal niet superstabiel, en af en toe draait 0.00 iets percent van het pak heel de boel in de soep. Zelf gezien, zelf praktisch middenin gezeten.

In die omstandigheden begrijp je misschien wel dat ik met een zekere, uimmm, "verwondering", zit te kijken op de pogingen om te vertellen dat het allemaal de schuld is van de schulden, op hun beurt veroorzaakt door de overheden. Nu ja, "verwondering"... ik heb lang genoeg met de creationisten en met extreem links in de clinch gelegen om te beseffen dat er ook bij ons veel religieuze dogmatiek in het spel is.

Hoe dan ook, ik ben noch geleerd, noch belangrijk genoeg om mijn punt onder brede belangstelling te kunnen brengen. Maar van persoon tot persoon kan ik je wel vertellen dat ik me niet verplicht voel jouw assumptie te aanvaarden.