Nu was één van de thema's uit de conversaties van een dikke week geleden (2) dat de "vooruitgang" misschien wel heel recent was, en eerder te wijten aan de "sociale strijd" dan aan "de wetenschap" (zoals wij, vooruitgangsgelovigen beweren). Overigens denk ik aan de hand van mijn zelfgekozen criterium iets te zien wat lezer Wouter (de kritische stem die hier een paar reacties postte) met een ander criterium wilde zeggen: er is wel degelijk een daling tussen pakweg 1650 en (zoal niet "het midden van de negentiende eeuw"), dan toch tot een eind in de negentiende eeuw. Je ziet, dit soort conversaties laat ons minstens de vragen zien...
Maar als het ging over de vraag of die vooruitgang die niemand ontkent niet in feite alleen maar van heel recente aard is... Ik denk dat ik de Europese levensverwachting bij geboorte hierboven voor de middeleeuwen op 25 jaar mag zetten? En dat cijfer 40 dat ik bij het jaar 1820 zie staan; uit het blote hoofd denk ik me te herinneren dat ik dat al eerder had gezien, dus misschien mag ik het even aannemen? De excel van de vorige post ziet er dan als volgt uit:
De globale bevolking heeft bij aanvang een levensverwachting van 25, en voor die kolom doet het er niet toe of er een "elite" is, en dus ook niet hoe groot die is. Maar als ik invoer dat aan het einde van de gekozen periode (in dit geval dus AD 1820) de bevolking een levensverwachting van 40 heeft, EN dat dat komt omdat een elite van 10% alle vorderingen opstrijkt en de rest blijft steken, dan impliceert dat dat de elite 175 jaar wordt. Dus...
De stijging van de levensverwachting die begint in de middeleeuwen en doorheen de Renaissance loopt naar de eerste fase van de Industriële Revolutie impliceert dat, zelfs als een groot deel van de bevolking in "de middeleeuwen" blijft steken, een vrij aanzienlijk percentage een veel hogere leeftijd haalt. Uit het blote hoofd denk ik me te herinneren dat elites in feodale samenlevingen van boeren en adel een 5% van de bevolking besloegen - en dan is de 30% van dit voorbeeld toch een aanzienlijke verbreding? Bovendien, het zou me niets verbazen dat 75 jaar in 1820 nog altijd een eerder hoge leeftijd was, dus dat ook bij de elite het gemiddelde lager lag. Snel even verder gerekend; als 40% van de bevolking een hogere leeftijd bereikt, zodanig dat het globaal gemiddelde 40 jaar is en 60% blijft steken op 25 jaar, dan wordt die 40% gemiddeld 62.5 jaar oud.
Samengevat denk ik dat ik me maar houd aan de conclusies die ik heb gelezen bij pakweg een David Landes. Vanaf de middeleeuwen kwam er een vooruitgang op gang, die zich minstens gedeeltelijk in bredere kringen van de bevolking verspreidde. Natuurlijk ging het nog sneller naarmate de wetenschappelijke, industriële en technologische revoluties op gang kwamen. Natuurlijk is het niet onmogelijk dat de sociale strijd, bijvoorbeeld nadat Marx in 1859 zijn Das Kapital had gepubliceerd, daaraan ook een bijdrage heeft geleverd. Hoewel daar toch ook een paar vragen bij zijn, zoals ik heel lang geleden al eens had gezegd... (3).
-----------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2014/01/wie-steekt-de-vooruitgang-op-zak.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2014/01/een-reactie-bij-het-vooruitgangsgeloof.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2007/05/de-koek-vergroten-of-verdelen.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten