Of het gaat over de economische geschiedenis van de planeet, en ze verklaren dat het kapitalisme armoede en honger creëert. Ze beginnen over Indië, en ze halen Bhopal aan. En als je ze er dan op wijst, met bronvermelding erbij, (maar voor de gelegenheid hier uit het blote hoofd) dat de levensverwachting in Indië in 1,900 dertig jaar was, en een eeuw later - de eeuw van Bhopal! - naar zestig jaar was gestegen... Nog liever verklaren ze dat de ongeziene stijging van de levensverwachting zich in volle hongersnood (dit is allemaal opzoekbaar via Google echt gebeurd) heeft afgespeeld, dank zij medische ontwikkelingen, dan af te zien van wat het boek Marx ervan zegt, namelijk dat het kapitalisme hongersnoden creëert.
Iedereen die niet zelf in die kampen zit begrijpt onmiddellijk het geloofwaardigheidsprobleem dat je met dat soort ideologische bril hebt. "Sociaal-voelend en dus neo-liberaal" (2) als ik nu eenmaal ben is één van de dingen die ik wil vermijden dat onze eigen ideeën in precies hetzelfde drijfzand wegzinken. Maar het lukt niet zo goed. Je werpt maar een blik op de recente post over "selectieve waarneming" (3) - wéér zo'n poging om te vertellen hoe onze theorieën liefst toch een béétje moeten kloppen met de historische realiteit - en het is meteen weer raak. We vernemen in een commentaar dat het "onzin" is dat geldtekort tot deflatie leidt en een meter verder staat dat deflaties "steevast" het gevolg waren van het klappen van inflatoire zeepbellen, die op hun beurt veroorzaakt worden door een te los geldbeleid (dat laatste zien ze altijd heel goed in, maar de perfecte analogie, volgens dezelfde theorie, over de relatie tussen geldtekort en deflatie, die gaat er maar niet in...).
Dus ik herhaal, berustend, maar eens de verwijzing naar de historische realiteit door een historicus van het kaliber van Claudio Cipolla (4). Berustend, omdat je weet, per begin van deze post, dat ze nog liever de geschiedenis herschrijven dan afzien van wat het boek Oostenrijk ervan zegt.
Misschien moet ik gewoon eens proberen het punt om te keren. Misschien moet ik niet altijd wijzen op hoe een gebrek aan elementair "kritisch-rationalisme" (durven zoeken naar de begrenzingen van je ideeën, eerder dan er jaar in jaar uit en telkens weer het grote gelijk van te verkondigen) onze geloofwaardigheid met bakken tegelijk met het huisvuil op straat zet. Het toevoegen van kritisch-rationalisme laat je wel degelijk toe af en toe iets te bereiken!
Bijvoorbeeld, als ik met luciede links praat (dus niet de soort die moet verklaren dat het kapitalisme de honger creëert en nog liever begint te schelden dan na te denken over wat de stijgende levensverwachtingen betekenen), dan merk ik wel dat ik geregeld mijn punt over de "vrije markten" kan maken. Maar dat lukt me natuurlijk niet als ik nog probeer te beweren dat "de markten altijd overal alles kunnen oplossen", terwijl ze nog voor onze ogen bezig zijn zichzelf in een enorme duikvlucht de grond in te boren.
En dat betekent heus niet dat je bij het maken van je punt niet kan blaken van zelfvertrouwen (de meest gebruikte term is "arrogantie", hoewel ik ook wel "hoogmoed" heb gehoord...)! Het betekent alleen dat je weet dat je standpunt zijn beperkingen heeft; dat je bij voorkeur toch wel een beeld hebt van hoe die er uitzien, alsook dat je best bereid bent om na te denken over problemen die, bijvoorbeeld, je gesprekspartner je wil meegeven.
En kijk, eenmaal je die attitude meehebt - en nogmaals, op dat ene geval van diamantharde sarcasme na heeft nog nooit iemand me van valse bescheidenheid beschuldigd - kan je een hoop dingen kwijt. Over hoe vrije markten in de eerste plaats toelaten dat de individuen voor zichzelf beslissen ("vrijheid") wat ze willen en niet willen. Over hoe ze veel efficiëntere prijssignalen geven over waar we wel of niet onze tijd, moeite en inspanningen (en kapitaal, natuurlijk) willen in steken dan elk ander systeem dat ooit heeft bestaan. Over hoe ze de productiviteit zo hebben opgedreven dat voor het eerst na zes millennia beschaving grote delen van de bevolking een aanvaardbaar niveau van welvaart hebben bereikt. En vele, vele andere.
En als je dan tenminste weet waarover ik het heb - en inziet dat er toch wel iets van waar is - en je wil één of ander bezwaar maken ("jamaar, je moet er eerst wel kunnen aan deelhebben"), dan wil ik daar op mijn beurt zeer zeker de waarheid van inzien - want wat zouden wij liberalen nog meer willen dan ideeën over hoe we nog meer individuen nog vrijer kunnen maken, en ze nog meer toegang tot de markten kunnen geven?
--------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/12/socratische-dialoog-met-poedels.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/11/mijn-beginselverklaring-neo-liberaal.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/11/tegen-selectieve-waarneming.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/05/terug-naar-het-bankieren-van-vroeger.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten