Met dat geregeld kijken naar de vastgoedmarkten van de laatste jaren (1) moest ik geregeld terugdenken aan de opmerkingen van Hernando De Soto in zijn The Mystery of Capital (2000). Als je je spaarcentje hebt en ook wel een krediet zal krijgen, maar de prijzen zijn erg duur, dan voel je tot in je tenen het probleem. Je kan één keer schieten, en als het niet raak is, wel, je zal niet blij mee zijn als je spaargeld betaald is en je aflossingsplan loopt, maar het huis is niet wat je ervan had gehoopt.
Dus beeld je eerst de wereld van (misschien) 50 jaar geleden in. Advertentie: huis te koop, X kamers, straat, nummer, dat soort dingen. Veel later pas, denk, zal er al eens een foto bijgekomen zijn zodat je toch al het type kon zien. Dus je moet gaan kijken, om al eens een idee te hebben van ligging, oriëntatie, staat van de keuken, grootte van de kamers etc. Dus bovenop de standaardproblemen dat je nog lang niet alles weet omdat je het eens hebt gezien, heel veel tijdverlies, want je hebt een hoop verplaatsingen nodig, alleen om te elimineren.
Dat is wat wij, liberalen (en een hoop andere serieuze mensen, natuurlijk) "transactiekosten" noemen. De reden waarom ik nadrukkelijk over liberalen begin is dat die er altijd aan herinneren hoe hoge kosten de marktwerking negatief beïnvloeden.
En dus zijn wij, vandaag, heel erg blij met internetsites waarop niet één, maar veel foto's kunnen gezet worden. We zijn heel erg blij met Google Maps waarop je in één oogopslag de ligging en de oriëntatie kan zien, en of er wel of geen bomen in je gezichtsveld resp. je zonlicht zullen staan, en of er geen stilstaand water of een lawaaierige fabriek vlak in de buurt is. En we zijn heel erg blij met Google Streetview, zodat je zonder een voet te moeten verplaatsen weet of het een drukke straat is, met wel of geen verkeerslichten en fietspaden.
Al die dingen besparen je gigantisch veel tijd als je wil elimineren. Meer tijd, dus, om veel meer panden te beschouwen, maar ook om je op de overblijvende problemen te concentreren: wat is de staat van al die dingen; op zicht maar ook achter de oppervlakte? Hoe goed is het geïsoleerd, hoe efficiënt is de energievoorziening?
Dit alles in de veronderstelling dat er om te beginnen een markt met enig aanbod is, wel te verstaan, maar dat is dat ander verhaal (1).
Als je dat allemaal tot in je tenen hebt gevoeld, denk dan eens terug aan de wereld van, zeg, 150 jaar geleden, bijvoorbeeld in de toenmalige VS. Grond, of huis, te koop. Maar van wie? Welke "eigendom" heeft die verkoper? Hebben zijn overgrootouders het gekocht van de Indianen? Maar wie zegt dat het in dat geval niet volgens het Brits koloniaal recht eigendom is van één of andere grootgrondbezitter, wiens erfgenamen op een dag met deurwaarders en honden voor je neus staan? Of misschien is het ooit als deel van één groot perceel officiëel in iemands handen gekomen, die het vervolgens (twee generaties geleden) illegaal heeft verkaveld, of werd het gewoon de facto in stukken geknipt door de "squatters" van de Wild West - en good luck als op een dag dààr problemen mee blijken te zijn.
En als "jij en ik" in onze ongelofelijk geïnformatiseerde wereld al zo blijven aarzelen en wachten om onze "één maal schieten" in stelling te brengen; hoe efficiënt denk je dat de vastgoedmarkten zullen geweest zijn in een wereld met dat soort onzekerheid?
Het punt van De Soto is dat die wereld ook de wereld van vandaag is, in heel veel van onze eigen ontwikkelingslanden. Zijn punt is zelfs (zo lijkt het toch) dat het zou volstaan daar iets aan te doen, en heel veel armoedeproblemen zouden opgelost zijn. "Kapitalisme" als oplossing en "gebrek aan eigendomsrechten" als oorzaak van de armoede: de rechterkant heeft het altijd graag gehoord (2). Weliswaar was een bepaald stuk van diezelfde rechterzijde iets minder enthousiast toen De Soto het ook over de andere kant van de medaille (3) had: de even noodzakelijke transparantie van "wie bezit wat?" (wéér die "verlaging van de transactiekosten") maakt ook dat mensen "adressen" en andere dingen hebben die maken dat ze zich niet aan hun verplichtingen kunnen onttrekken (4). Dat is wat maakt dat nutsbedrijven zelfs maar water en electriciteit willen leveren, wat op zijn beurt weer de waarde van het vastgoed verhoogt.
De Soto heb ik altijd geweldig interessant gevonden. Het helpt nog eens enorm als je minstens een deel van de problemen zelf zo "tot in je tenen" hebt gevoeld.
--------------------------------------------
(1) http://www.speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/01/beschouwingen-bij-de-vastgoedmarkt.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2010/01/geen-eigendom-diefstal-hernando-de-soto.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2010/02/een-fraaie-paradox-hernando-de-soto.html
(4) Verwonderde reacties? Ooit al een geprobeerd bij dat "stuk rechts" de voordelen van een vermogenskadaster op tafel te leggen?
donderdag 31 januari 2013
dinsdag 29 januari 2013
Paul Ryan zal wel geen "Oostenrijker" zijn
Kijk, het zit zo. Nog maar pas had Pieter Cleppe met een een verwijzing naar het Ludwig von Mises Instituut (1) verklaard dat "enkel de Oostenrijkers kunnen verklaren waarop de gelddrukkerij van de laatste jaren niet geleid heeft tot inflatie. Hier is een screenshot:
Zoals je ziet heeft iemand daar ook nog een vraagje bij gesteld, maar ik begrijp dat je als Twitteraar niet kan antwoorden op elke passerende clown die een vraag stelt. Hoe dan ook, alweer via Paul Krugman (2) krijgen we de verklaring van Paul Ryan (3), ook alweer twee jaar geleden, dat er een serieus risico op inflatie was:
"Representative Paul D. Ryan of Wisconsin, the new chairman of the House Budget Committee and a vocal skeptic of the Fed’s bond-buying effort, told Mr. Bernanke: “My concern is that the costs of the Fed’s current monetary policy — the money creation and massive balance sheet expansion — will come to outweigh the perceived short-term benefits.”
Mr. Ryan described “a sharp rise in a variety of key global commodity and basic material prices,” and an increase in interest rates of longer-term Treasury securities. And while conceding that American consumers were not yet experiencing substantially higher prices, Mr. Ryan warned that “the inflation dynamic can be quick to materialize and painful to eradicate once it takes hold.”
Mr. Ryan all but accused Mr. Bernanke of devaluing the dollar saying, “There is nothing more insidious that a country can do to its citizens than debase its currency.”
Hmmmm.... In feite raakt het toch wel een beetje wat die clown zich ook al afvroeg. En dus zullen we maar constateren dat Ryan wel geen "Austrian" zal zijn. Want zeg nu zelf, je kan toch niet tegelijk bij "de enigen die kunnen verklaren dat het creëren van geld niet tot inflatie heeft geleid" zijn, en tegelijk (twee jaar geleden) vrezen dat al dat geld creëren tot inflatie zal leiden?
Overigens, bestaat er in de economie een standaard die zegt hoe lang na een voorspelling het effect mag uitblijven, zonder dat je hoeft toe te geven dat je voorspelling, en dus je model, misschien zelfs je hele theorie, gewoon... fout was?
---------------------------------------------
(1) http://mises.org/daily/6340/Where-Is-the-Inflation#.UPwJ-XmgwuI.twitter
(2) http://krugman.blogs.nytimes.com/2013/01/28/failures/
(3) http://www.nytimes.com/2011/02/10/business/economy/10fed.html?_r=2&
Zoals je ziet heeft iemand daar ook nog een vraagje bij gesteld, maar ik begrijp dat je als Twitteraar niet kan antwoorden op elke passerende clown die een vraag stelt. Hoe dan ook, alweer via Paul Krugman (2) krijgen we de verklaring van Paul Ryan (3), ook alweer twee jaar geleden, dat er een serieus risico op inflatie was:
"Representative Paul D. Ryan of Wisconsin, the new chairman of the House Budget Committee and a vocal skeptic of the Fed’s bond-buying effort, told Mr. Bernanke: “My concern is that the costs of the Fed’s current monetary policy — the money creation and massive balance sheet expansion — will come to outweigh the perceived short-term benefits.”
Mr. Ryan described “a sharp rise in a variety of key global commodity and basic material prices,” and an increase in interest rates of longer-term Treasury securities. And while conceding that American consumers were not yet experiencing substantially higher prices, Mr. Ryan warned that “the inflation dynamic can be quick to materialize and painful to eradicate once it takes hold.”
Mr. Ryan all but accused Mr. Bernanke of devaluing the dollar saying, “There is nothing more insidious that a country can do to its citizens than debase its currency.”
Hmmmm.... In feite raakt het toch wel een beetje wat die clown zich ook al afvroeg. En dus zullen we maar constateren dat Ryan wel geen "Austrian" zal zijn. Want zeg nu zelf, je kan toch niet tegelijk bij "de enigen die kunnen verklaren dat het creëren van geld niet tot inflatie heeft geleid" zijn, en tegelijk (twee jaar geleden) vrezen dat al dat geld creëren tot inflatie zal leiden?
Overigens, bestaat er in de economie een standaard die zegt hoe lang na een voorspelling het effect mag uitblijven, zonder dat je hoeft toe te geven dat je voorspelling, en dus je model, misschien zelfs je hele theorie, gewoon... fout was?
---------------------------------------------
(1) http://mises.org/daily/6340/Where-Is-the-Inflation#.UPwJ-XmgwuI.twitter
(2) http://krugman.blogs.nytimes.com/2013/01/28/failures/
(3) http://www.nytimes.com/2011/02/10/business/economy/10fed.html?_r=2&
It's a small step for all of mankind, but a great leap ahead for Koen...
!
Maar serieus. Het Twitter gebeuren is me altijd boven mijn pet gegaan. Ik heb nooit gesnapt waarom je er iets zou schrijven, als toch niemand je volgt, en omgekeerd waarom mensen je zouden gaan volgen als je toch nooit iets schrijft. Ik vermoed dat ik nu een klein stapje van het proces heb gezien: het is tenslotte nog maar twee jaar geleden dat ik Twitter heb leren kennen, dus ik ben alweer een vlugge leerling.
Merk, terzijde, op dat een analoge vraag voor mij helemaal niet opgaat voor een blog. Twitter is een conversatie systeem; je kan al net zo goed in een lege ruimte praten. Een blog is iets waarop je een gedachte kan ontwikkelen, stap voor stap. Het gaat om de ontwikkeling (of het sfeerbeeld, of het moment van ontroering, of van vertedering), het doet er niet toe of iemand het ook nog ziet.
maandag 28 januari 2013
Zevende verjaardag
En zo zijn we weer op die dag waarop je even achterom kijkt en denkt, weer een jaartje geblogd. Dus hoe is het deze keer zoal gegaan?
Niet zo best, eigenlijk. Om te beginnen zie ik tot mijn schrik dat de "rampjaren" 2009 (zwangerschap en geboorte van een derde baby) en 2011 ("terug meer tijd voor de filosofie", schreef ik vorig jaar) nog ruim 20 posts meer opleverden dan 2012. Ja, die "echte" filosofie... Ik kan hoogstens zeggen dat ik behoorlijk tevreden ben over wat ik daar in 2012 aan heb gedaan. Natuurlijk zijn dat alleen maar de klassieke dreigingen met het Groot Meesterwerk dat Helaas door Niemand Ooit Zal Begrepen Kunnen Worden, maar het punt is, waardeloos of niet, het doet wel af aan het bloggen. Daarnaast is er ook de aanschaf van de Kindle geweest. Thuiskomen van het werk met een bonzend hoofd, en de kindjes eindelijk in bed... Wel, op dat moment lijkt zelfs een post op het blog een enorme geestelijke inspanning in vergelijking met een boekje in een zetel, en met Kindle heb ik ineens wel erg veel boekjes.
OK, genoeg uitvluchten, resultaten zijn het enige wat telt, en die resultaten zijn pover. Nog vragen?
Bij het terugblikken op zoek naar patronen zie ik er van in januari al meteen twee. Het eerste is de ontdekking van het boek van Pressfield - en een nieuwe serie over "De Spartanen" was een feit. Daar heb ik dan toch alvast positieve herinneringen bij. Daarnaast waren er (natuurlijk) de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Als die er niet geweest waren - ik huiver te bedenken hoe het er dan op dit blog had uitgezien. Om eerlijk te zijn, naar ik vrees: een beetje zoals het er in 2013 zal uitzien.
Maar weet je wat? Ik blijf er best wel plezier in hebben! En dat is waarom ik denk (en vurig hoop) dat dat standaard symptoom van een uitdovend blog, de voortdurende daling van het aantal posts, in mijn geval niet het naderende einde aankondigt. Altijd met twee woorden spreken, natuurlijk, als ik pakweg morgen door de bliksem getroffen wordt is het ook gedaan. Natuurlijk vind ik het jammer dat het me niet gelukt is om - al was het maar een beetje - een onderdeel van een internet-conversatie over - al was het maar een beetje - serieuze onderwerpen te worden, maar dat is niet waarom ik er aan begonnen ben. Ik ben er aan begonnen, en ik hoop er mee voort te doen, omdat ik er plezier aan beleef. En heel misschien, als het wat meezit, speelt het ooit een rol voor mensen die zich een beeld proberen te vormen van hoe het leven er uitzag daar aan dat begin van de twintigste eeuw. Voor de achterkleinkinderen, bijvoorbeeld.
Niet zo best, eigenlijk. Om te beginnen zie ik tot mijn schrik dat de "rampjaren" 2009 (zwangerschap en geboorte van een derde baby) en 2011 ("terug meer tijd voor de filosofie", schreef ik vorig jaar) nog ruim 20 posts meer opleverden dan 2012. Ja, die "echte" filosofie... Ik kan hoogstens zeggen dat ik behoorlijk tevreden ben over wat ik daar in 2012 aan heb gedaan. Natuurlijk zijn dat alleen maar de klassieke dreigingen met het Groot Meesterwerk dat Helaas door Niemand Ooit Zal Begrepen Kunnen Worden, maar het punt is, waardeloos of niet, het doet wel af aan het bloggen. Daarnaast is er ook de aanschaf van de Kindle geweest. Thuiskomen van het werk met een bonzend hoofd, en de kindjes eindelijk in bed... Wel, op dat moment lijkt zelfs een post op het blog een enorme geestelijke inspanning in vergelijking met een boekje in een zetel, en met Kindle heb ik ineens wel erg veel boekjes.
OK, genoeg uitvluchten, resultaten zijn het enige wat telt, en die resultaten zijn pover. Nog vragen?
Bij het terugblikken op zoek naar patronen zie ik er van in januari al meteen twee. Het eerste is de ontdekking van het boek van Pressfield - en een nieuwe serie over "De Spartanen" was een feit. Daar heb ik dan toch alvast positieve herinneringen bij. Daarnaast waren er (natuurlijk) de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Als die er niet geweest waren - ik huiver te bedenken hoe het er dan op dit blog had uitgezien. Om eerlijk te zijn, naar ik vrees: een beetje zoals het er in 2013 zal uitzien.
Maar weet je wat? Ik blijf er best wel plezier in hebben! En dat is waarom ik denk (en vurig hoop) dat dat standaard symptoom van een uitdovend blog, de voortdurende daling van het aantal posts, in mijn geval niet het naderende einde aankondigt. Altijd met twee woorden spreken, natuurlijk, als ik pakweg morgen door de bliksem getroffen wordt is het ook gedaan. Natuurlijk vind ik het jammer dat het me niet gelukt is om - al was het maar een beetje - een onderdeel van een internet-conversatie over - al was het maar een beetje - serieuze onderwerpen te worden, maar dat is niet waarom ik er aan begonnen ben. Ik ben er aan begonnen, en ik hoop er mee voort te doen, omdat ik er plezier aan beleef. En heel misschien, als het wat meezit, speelt het ooit een rol voor mensen die zich een beeld proberen te vormen van hoe het leven er uitzag daar aan dat begin van de twintigste eeuw. Voor de achterkleinkinderen, bijvoorbeeld.
zondag 27 januari 2013
De baby zit op de linkerarm
Bladerend in Frans De Waal, Good Natured, The Origins of Right and Wrong in Humans and Other Animals (1996), stuit ik op een passage waar ik destijds niet lang zal bij stilgestaan hebben. Terzijde, de Waal is een grote uitzondering omdat hij ooit, vanuit het niets, een boek schreef waarmee hij wereldberoemd werd (Chimpanzee Politics), en tussen de uitzonderingen is hij dan nog eens een uitzondering omdat hij daarna nog een serie boeken schreef (op zich niet uitzonderlijk, natuurlijk, bij schrijvers van bestsellers) waarvan er verschillende zo mogelijk nog beter waren (!). Maar dit terzijde.
Good Natured is één van die "zo mogelijk nog betere boeken" dan Chimpanzee Politics. De passage gaat over hoe gemakkelijk het is allerlei gedragingen te rationaliseren, hoewel ze in feite aan heel andere drijfveren liggen. Het heel onschuldige voorbeeld gaat over hoe moeders hun baby's haast altijd op de linkerarm dragen. Rechtshandige moeders verklaren dat ze daarmee hun beste arm vrij houden voor andere dingen, maar linkshandige moeders vinden het nogal evident dat ze hun beste arm reserveren om hun kostbaarste bezit te dragen.
Zelf had ik nog geen kinderen toen ik het boek las. En dus herinner ik me nu vaag dat De Waal er op wijst dat soortgelijk gedrag terug te vinden is bij een hele reeks andere primaten, en dus wel niet erg te wijten zal zijn aan overwegingen als "de beste arm". Maar wat ik helemaal vergeten was dat het gedrag alleen bij vrouwen voorkomt: "men do not show the bias" (hoofdstuk 2, sectie 7). Want ik had nog geen kinderen, dus dat zal mij worst geweest zijn, dus ik was het al lang weer vergeten.
Maar intussen heb ik wel kinderen: drie, vijf en zeven zijn ze nu. En raad eens? Al heel vaak was me iets heel vreemds opgevallen. Al die vele jaren - want je moet weten dat dochtertjes van zeven jaar ook nog heel vaak op de arm moeten zitten - was me opgevallen dat ik de kindjes altijd op dezelfde arm droeg. En wel op de linkerarm! Ik vond dat erg gek. Ik deed toch immers ongeveer alles met mijn rechterarm? Maar als ik eens probeerde (bijvoorbeeld omdat ik na lang dragen begon moe te worden) van arm te wisselen, dan voelde (en voelt) dat altijd heel erg ongemakkelijk aan.
Wel, ik heb het nooit proberen te rationaliseren; het was gewoon iets dat ik vreemd vond. En nu is het in feite nog vreemder geworden. Hoewel ik natuurlijk wel trots ben op mijn nadrukkelijk vrouwelijke en moederlijke kant. Wie zou ooit gedacht hebben dat ik mezelf als "evenwichtig" karakter kon presenteren?
Good Natured is één van die "zo mogelijk nog betere boeken" dan Chimpanzee Politics. De passage gaat over hoe gemakkelijk het is allerlei gedragingen te rationaliseren, hoewel ze in feite aan heel andere drijfveren liggen. Het heel onschuldige voorbeeld gaat over hoe moeders hun baby's haast altijd op de linkerarm dragen. Rechtshandige moeders verklaren dat ze daarmee hun beste arm vrij houden voor andere dingen, maar linkshandige moeders vinden het nogal evident dat ze hun beste arm reserveren om hun kostbaarste bezit te dragen.
Zelf had ik nog geen kinderen toen ik het boek las. En dus herinner ik me nu vaag dat De Waal er op wijst dat soortgelijk gedrag terug te vinden is bij een hele reeks andere primaten, en dus wel niet erg te wijten zal zijn aan overwegingen als "de beste arm". Maar wat ik helemaal vergeten was dat het gedrag alleen bij vrouwen voorkomt: "men do not show the bias" (hoofdstuk 2, sectie 7). Want ik had nog geen kinderen, dus dat zal mij worst geweest zijn, dus ik was het al lang weer vergeten.
Maar intussen heb ik wel kinderen: drie, vijf en zeven zijn ze nu. En raad eens? Al heel vaak was me iets heel vreemds opgevallen. Al die vele jaren - want je moet weten dat dochtertjes van zeven jaar ook nog heel vaak op de arm moeten zitten - was me opgevallen dat ik de kindjes altijd op dezelfde arm droeg. En wel op de linkerarm! Ik vond dat erg gek. Ik deed toch immers ongeveer alles met mijn rechterarm? Maar als ik eens probeerde (bijvoorbeeld omdat ik na lang dragen begon moe te worden) van arm te wisselen, dan voelde (en voelt) dat altijd heel erg ongemakkelijk aan.
Wel, ik heb het nooit proberen te rationaliseren; het was gewoon iets dat ik vreemd vond. En nu is het in feite nog vreemder geworden. Hoewel ik natuurlijk wel trots ben op mijn nadrukkelijk vrouwelijke en moederlijke kant. Wie zou ooit gedacht hebben dat ik mezelf als "evenwichtig" karakter kon presenteren?
zaterdag 26 januari 2013
Ik mis dus ECHT dat "Eurabië" onderwerp
Twee jaar geleden, toch alweer, dat er van het PEW forum een studie verscheen die de ronkende titel droeg "Moslim populatie verdubbelt binnen twintig jaar" (1). En ik zat er even met open mond op te kijken, want had ik niet de vorige jaren, zowel hier (2) als op andere fora (waar dat vaak tot enorme hoeveelheden geloei en gescheld" (3) had geleid) gezegd dat het me die "demografische overspoeling" nogal zou meevallen? Maar even snuisteren leerde meteen dat die verdubbeling alleen maar sloeg op "binnen twintig jaar" indien je vergeleek met twintig jaar geleden! En er stond ook nog in dat de snelle aangroei zich vooral de vorige twintig jaar had afgespeeld, en dat het in de volgende twintig jaar serieus zou afnemen (precies het punt waarom ik zoveel geloei en gescheld had geoogst) en...
Het daaropvolgende jaar kreeg ik nog zo weinig artikelen van demografen en projecties en zelfs superbezorgde blogposts over het onderwerp te zien, dat ik me eind 2011 afvroeg: waar is toch het onderwerp gebleven (4)?
En nu is er weer een jaar gepasseerd, en ik heb nog steeds hetzelfde gevoel, en dus ook nog steeds dezelfde vragen. Nu kon ik me na één jaar nog gemakkelijk inbeelden dat het alleen maar leek te zijn verdwenen omdat ik nu eenmaal niet altijd erg goed oplet (integendeel). Maar na twee jaar is die kans toch een pak kleiner geworden. En daarom opnieuw: is dat omdat één van beide kampen (en dat kan heus elk van beide kampen zijn) heeft ingezien dat ze er compleet naast zaten, en dus nu druk bezig is met stilletjes af te druipen?
Ikzelf denk nog altijd dat we druk bezig zijn aan een periode waarin de groei van de Moslimpopulatie bezig is aan dezelfde "demografische transitie" die zoveel andere volkeren een paar generaties eerder hebben doorgemaakt - en als dat zo is, dan kan ik me inbeelden dat een hoop mensen die daar zo over hebben lopen gillen en tieren nu inderdaad aan het afdruipen zijn. Anderzijds heb ik altijd het gevoel gehad dat ik perfect zou kunnen leven met de realiteit (als dat zo zou zijn) dat ik het de hele tijd zelf mis had. Natuurlijk zou ik dan ook moeten erkennen dat de anderen het juist hadden, en dat ik het fout had. Maar weet je, als je niet zo hard aan je onderwerp vastzit dat je er wel mee getrouwd lijkt; als je in feite gewoon probeert te zien wat er aan het gebeuren is, en niet wat je in het centrum van de belangstelling brengt, of wat je toelaat zo heerlijk mee te huilen met de rest van de meute - wat denk je dan dat je moet doen?
Voor het geval het antwoord daarop niet vanzelfsprekend is: dan kijk je wat de mensen die het onderwerp echt bestuderen (iets heel anders dan bij valavond gaan rondwandelen in heel geselecteerde wijken van heel geselecteerde steden, en dat extrapoleren naar de rest van Europa) daarover zeggen. En wanneer de experten ongeveer unaniem hetzelfde verklaren ("dat de snelle aangroei zich vooral de vorige twintig jaar had afgespeeld, en dat het in de volgende twintig jaar serieus zou afnemen"), dan mag je daar wel eens publiek op wijzen, ja.
Voor het geval mensen op basis van mijn (toegegeven) (veel te) groot bakkes denken dat ik het helemaal niet zo gemakkelijk zou hebben om toe te geven dat het standpunt fout was, is er ook nog de post onder voetnoot (5). 2009 toch ook alweer. Ja, als je "gewoon probeert te zien wat er aan het gebeuren is", dan durf je best wel eens de aandacht vestigen op perspectieven die je iets heel anders vertellen dan wat je tot dan toe altijd dacht. Intussen begin ik ertoe te neigen het verdwijnende Eurabië onderwerp te zien als symptoom van het feit dat ongeveer iedereen het nu wel weet. In dat geval zou het feit dat de ingevallen stilte zo mooi samenvalt met het verschijnen van de PEW studie een groot compliment aan hun adres waard zijn.
--------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/01/moslim-populatie-verdubbelt-in-twintig.html
EN http://www.pewforum.org/Muslim/Resources-on-the-Future-of-the-Global-Muslim-Population.aspx
EN http://newsfeed.time.com/2011/01/27/2-2-billion-worlds-muslim-population-doubles/
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/search/label/Islam%20vs.%20Westen
(3) Er waren overigens ook een hoop meer bedachtzame critici, waarvan ik dan ook één en ander heb opgestoken, maar als basisconcept denk ik nog altijd hetzelfde
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/12/ik-mis-het-eurabie-onderwerp.html
(5) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2009/09/brad-delong-zou-zeggen-robeys-smackdown.html
PS er was ook nog een kaart die de groei van 20 jaar geleden vergeleek met de verwachtte groei binnen twintig jaar, en waarvan ik geschreven had "het is alsof het licht uitgaat". Ik zie nu dat die van CNN afkomstig was: http://edition.cnn.com/interactive/2011/01/world/map.muslim.growth/index.html
Het daaropvolgende jaar kreeg ik nog zo weinig artikelen van demografen en projecties en zelfs superbezorgde blogposts over het onderwerp te zien, dat ik me eind 2011 afvroeg: waar is toch het onderwerp gebleven (4)?
En nu is er weer een jaar gepasseerd, en ik heb nog steeds hetzelfde gevoel, en dus ook nog steeds dezelfde vragen. Nu kon ik me na één jaar nog gemakkelijk inbeelden dat het alleen maar leek te zijn verdwenen omdat ik nu eenmaal niet altijd erg goed oplet (integendeel). Maar na twee jaar is die kans toch een pak kleiner geworden. En daarom opnieuw: is dat omdat één van beide kampen (en dat kan heus elk van beide kampen zijn) heeft ingezien dat ze er compleet naast zaten, en dus nu druk bezig is met stilletjes af te druipen?
Ikzelf denk nog altijd dat we druk bezig zijn aan een periode waarin de groei van de Moslimpopulatie bezig is aan dezelfde "demografische transitie" die zoveel andere volkeren een paar generaties eerder hebben doorgemaakt - en als dat zo is, dan kan ik me inbeelden dat een hoop mensen die daar zo over hebben lopen gillen en tieren nu inderdaad aan het afdruipen zijn. Anderzijds heb ik altijd het gevoel gehad dat ik perfect zou kunnen leven met de realiteit (als dat zo zou zijn) dat ik het de hele tijd zelf mis had. Natuurlijk zou ik dan ook moeten erkennen dat de anderen het juist hadden, en dat ik het fout had. Maar weet je, als je niet zo hard aan je onderwerp vastzit dat je er wel mee getrouwd lijkt; als je in feite gewoon probeert te zien wat er aan het gebeuren is, en niet wat je in het centrum van de belangstelling brengt, of wat je toelaat zo heerlijk mee te huilen met de rest van de meute - wat denk je dan dat je moet doen?
Voor het geval het antwoord daarop niet vanzelfsprekend is: dan kijk je wat de mensen die het onderwerp echt bestuderen (iets heel anders dan bij valavond gaan rondwandelen in heel geselecteerde wijken van heel geselecteerde steden, en dat extrapoleren naar de rest van Europa) daarover zeggen. En wanneer de experten ongeveer unaniem hetzelfde verklaren ("dat de snelle aangroei zich vooral de vorige twintig jaar had afgespeeld, en dat het in de volgende twintig jaar serieus zou afnemen"), dan mag je daar wel eens publiek op wijzen, ja.
Voor het geval mensen op basis van mijn (toegegeven) (veel te) groot bakkes denken dat ik het helemaal niet zo gemakkelijk zou hebben om toe te geven dat het standpunt fout was, is er ook nog de post onder voetnoot (5). 2009 toch ook alweer. Ja, als je "gewoon probeert te zien wat er aan het gebeuren is", dan durf je best wel eens de aandacht vestigen op perspectieven die je iets heel anders vertellen dan wat je tot dan toe altijd dacht. Intussen begin ik ertoe te neigen het verdwijnende Eurabië onderwerp te zien als symptoom van het feit dat ongeveer iedereen het nu wel weet. In dat geval zou het feit dat de ingevallen stilte zo mooi samenvalt met het verschijnen van de PEW studie een groot compliment aan hun adres waard zijn.
--------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/01/moslim-populatie-verdubbelt-in-twintig.html
EN http://www.pewforum.org/Muslim/Resources-on-the-Future-of-the-Global-Muslim-Population.aspx
EN http://newsfeed.time.com/2011/01/27/2-2-billion-worlds-muslim-population-doubles/
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/search/label/Islam%20vs.%20Westen
(3) Er waren overigens ook een hoop meer bedachtzame critici, waarvan ik dan ook één en ander heb opgestoken, maar als basisconcept denk ik nog altijd hetzelfde
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/12/ik-mis-het-eurabie-onderwerp.html
(5) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2009/09/brad-delong-zou-zeggen-robeys-smackdown.html
PS er was ook nog een kaart die de groei van 20 jaar geleden vergeleek met de verwachtte groei binnen twintig jaar, en waarvan ik geschreven had "het is alsof het licht uitgaat". Ik zie nu dat die van CNN afkomstig was: http://edition.cnn.com/interactive/2011/01/world/map.muslim.growth/index.html
donderdag 24 januari 2013
Wie vernietigt de Republikeinen?
"Obama wil de Republikeinen vernietigen", heeft John Boehner verklaard (1). Fout, natuurlijk. Daar hebben de Republikeinen heus Obama niet voor nodig. Dat kunnen ze perfect helemaal in hun eentje zelf.
---------------------------------
(1) http://firstread.nbcnews.com/_news/2013/01/23/16665481-boehner-obama-administration-wants-to-annihilate-gop?lite
---------------------------------
(1) http://firstread.nbcnews.com/_news/2013/01/23/16665481-boehner-obama-administration-wants-to-annihilate-gop?lite
woensdag 23 januari 2013
Beschouwingen bij de vastgoedmarkt: "schaarste"
Als je denkt aan de "problemen" die we wilden oplossen toen we uiteindelijk onze zolder verbouwden (1), voel je wel aan dat we de vorige jaren ook wel eens naar de vastgoedmarkt hebben gekeken. Op zich was het als zoektocht ontspannen genoeg: we hadden nu eenmaal dat aanvaardbaar huis met een grote tuin die uitloopt op een natuurgebied. Het heeft het nadeel uit die vorige post, en verder ook wel dat het aan een drukke steenweg ligt, maar het voordeel van de zeer vlotte verbindingen voel je toch ook. Niet dat we er niet om hebben lopen zuchten, integendeel, maar het uitkijken naar een ander huis nam nooit de vorm aan van "we moeten hier weg, maar we vinden niets (help!)".
Het geregeld zuchten ging dan ook over een ander soort frustraties. In twee woorden, er is, of was, tussen pakweg 2007 en 2012, hier in het Mechelse "geen aanbod". Dat wil zeggen, als je al een huis met "vier slaapkamers" - zie echter (1) - en een grote tuin hebt, dan is er een bepaalde minimum standaard waar je maar moeilijk wil onder gaan. Zoiets van "als de tuin een pak kleiner moet worden, dan zal daar iets heel precies tegenover moeten staan". En anders wil je vier slaapkamers, een grote tuin, je kent dat.
Dus eerste stap, je weet ongeveer wat iets dergelijks zal kosten. Je deelt die grootte orde door een maandloon, en je ziet meteen dat afleidingsmanoeuvres zoals de relatieve prijzen in de buurlanden je volslagen worst zijn: het wordt een hele klus. Maar dat is op zich normaal. De prijs van een huis is zoals een andere prijs het resultaat van vraag en aanbod, dus als je naar iets nogal specifieks vraagt, dan zal je rekening moeten houden met het beschikbaar aanbod. Alleen, dat aanbod was nu juist het probleem. Immers, het was geen kwestie van "voor die vereisten zal je naar een hogere prijsklasse moeten uitkijken". Het probleem was dat ik ook rekening houdend met prijzen die 50% (en meer) boven onze eigen ideeën lagen nauwelijks of geen aanbod zag.
Zo kregen we het verschijnsel dat een belangstellende die wist dat we (zoals ongeveer één keer per zes maanden gebeurde) naar een huis waren gaan kijken naar het resultaat vroeg. Dat resultaat was typisch dat het (misschien, maar vaak ook niet) wel zijn charmes had, maar dat er toch één of ander nadeel was dat wij "afknapper" noemden. Dat was één enkel nadeel dat zo zwaar doorwoog dat alle troeven van de wereld, inclusief "heel betaalbaar", het niet konden compenseren. Ergens in 2009, herinner ik me, dat we één voorbeeld hebben gezien: alles wat we nodig hadden, maar geen mogelijkheid om er een vierde slaapkamer in te krijgen. Dank u en good luck.
Vaak hoorden we dan de belangstellende iets opmerken als "ja, Koen, maar nadelen zal je nu eenmaal altijd hebben". Alleen, dat vind ik een heel relevante opmerking wanneer je pakweg kan kiezen tussen vijf alternatieven, en je inderdaad kan gaan piekeren over "ligging" versus "ruimte", of "tuin" of weet ik veel wat. In dat geval kan de belangstellende heel terecht opmerken dat je in het leven nu eenmaal moet knopen doorhakken. Maar zo was het niet. Het was zo dat er helemaal geen alternatief was. Het was zo dat je niet alleen slechts één keer kan schieten (want zo rijk zijn we nu eenmaal niet), maar dat je ook maar één enkel doelwit kon uitkiezen. En dan was het weer (gemiddeld) zes maand wachten voor we zelfs maar iets zagen dat de moeite was om te gaan kijken.
Zoals ik al zei, ik heb er zeker harder over lopen zuchten dan - gezien het "luxeprobleem" dat het toch wel een beetje was - echt nodig was. Maar toch, op het niveau van "en wat hebben wij geleerd?"... Ik denk dat ik heel hard heb gevoeld dat er binnen de categorie "het is een verkopersmarkt" (of "de prijzen zijn hoog") nog een groot verschil bestaat tussen (a) "er is een hoop aanbod, maar de nog hogere vraag duwt de prijzen omhoog" en (b) er is doodeenvoudig nauwelijks of geen aanbod".
------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/01/we-hebben-onze-zolder-verbouwd.html
Het geregeld zuchten ging dan ook over een ander soort frustraties. In twee woorden, er is, of was, tussen pakweg 2007 en 2012, hier in het Mechelse "geen aanbod". Dat wil zeggen, als je al een huis met "vier slaapkamers" - zie echter (1) - en een grote tuin hebt, dan is er een bepaalde minimum standaard waar je maar moeilijk wil onder gaan. Zoiets van "als de tuin een pak kleiner moet worden, dan zal daar iets heel precies tegenover moeten staan". En anders wil je vier slaapkamers, een grote tuin, je kent dat.
Dus eerste stap, je weet ongeveer wat iets dergelijks zal kosten. Je deelt die grootte orde door een maandloon, en je ziet meteen dat afleidingsmanoeuvres zoals de relatieve prijzen in de buurlanden je volslagen worst zijn: het wordt een hele klus. Maar dat is op zich normaal. De prijs van een huis is zoals een andere prijs het resultaat van vraag en aanbod, dus als je naar iets nogal specifieks vraagt, dan zal je rekening moeten houden met het beschikbaar aanbod. Alleen, dat aanbod was nu juist het probleem. Immers, het was geen kwestie van "voor die vereisten zal je naar een hogere prijsklasse moeten uitkijken". Het probleem was dat ik ook rekening houdend met prijzen die 50% (en meer) boven onze eigen ideeën lagen nauwelijks of geen aanbod zag.
Zo kregen we het verschijnsel dat een belangstellende die wist dat we (zoals ongeveer één keer per zes maanden gebeurde) naar een huis waren gaan kijken naar het resultaat vroeg. Dat resultaat was typisch dat het (misschien, maar vaak ook niet) wel zijn charmes had, maar dat er toch één of ander nadeel was dat wij "afknapper" noemden. Dat was één enkel nadeel dat zo zwaar doorwoog dat alle troeven van de wereld, inclusief "heel betaalbaar", het niet konden compenseren. Ergens in 2009, herinner ik me, dat we één voorbeeld hebben gezien: alles wat we nodig hadden, maar geen mogelijkheid om er een vierde slaapkamer in te krijgen. Dank u en good luck.
Vaak hoorden we dan de belangstellende iets opmerken als "ja, Koen, maar nadelen zal je nu eenmaal altijd hebben". Alleen, dat vind ik een heel relevante opmerking wanneer je pakweg kan kiezen tussen vijf alternatieven, en je inderdaad kan gaan piekeren over "ligging" versus "ruimte", of "tuin" of weet ik veel wat. In dat geval kan de belangstellende heel terecht opmerken dat je in het leven nu eenmaal moet knopen doorhakken. Maar zo was het niet. Het was zo dat er helemaal geen alternatief was. Het was zo dat je niet alleen slechts één keer kan schieten (want zo rijk zijn we nu eenmaal niet), maar dat je ook maar één enkel doelwit kon uitkiezen. En dan was het weer (gemiddeld) zes maand wachten voor we zelfs maar iets zagen dat de moeite was om te gaan kijken.
Zoals ik al zei, ik heb er zeker harder over lopen zuchten dan - gezien het "luxeprobleem" dat het toch wel een beetje was - echt nodig was. Maar toch, op het niveau van "en wat hebben wij geleerd?"... Ik denk dat ik heel hard heb gevoeld dat er binnen de categorie "het is een verkopersmarkt" (of "de prijzen zijn hoog") nog een groot verschil bestaat tussen (a) "er is een hoop aanbod, maar de nog hogere vraag duwt de prijzen omhoog" en (b) er is doodeenvoudig nauwelijks of geen aanbod".
------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/01/we-hebben-onze-zolder-verbouwd.html
maandag 21 januari 2013
Doos
En zo zijn we weer in de periode die, naar men zegt, voor veel mensen de meest deprimerende van het jaar is. De week van 20 januari; "de feesten zijn nog maar een vage herinnering, en de lente is nog te ver weg om er al naar uit te kijken". Wie had ooit gedacht dat uitgerekend ik mezelf als zonnige natuur zou kunnen voorstellen? Ik zie dat namelijk allemaal heel anders! Om te beginnen zie je 's avonds al heel duidelijk dat de dagen alweer een half uur langer klaar blijven ('s morgens maakt het nog haast geen verschil met een maand geleden). Nog beter is dat "de feesten" bij mij een vaag glanzende, warme herinnering zijn geworden, eerder dan een zeurende heimwee naar "betere tijden".
Natuurlijk, ons huis heeft er voelbaar een hoop ruimte bijgekregen (1); in de nieuwe slaapkamers, maar ook in de bestaande ruimtes waaruit een hoop speelmateriaal is geëvacueerd. Dus als Sinterklaas een groot ridderkasteel brengt, dan heeft kleuter Thomas nu plaats om dat ook ergens te zetten - en idem ditto voor de drakenburcht en de autogarage van kleuter Simon. Bij scholier Sarah kan je voelen dat ze al wat groter wordt: boeken en "spulletjes om haar kamer mooi te maken" zijn haar voorkeur, maar weet je, er was ook nog wel wat poppenmateriaal bij, hoor...
De mooiste herinnering zal wel "de doos" blijven. Zoals elk jaar verzamelt de familie Robeys zich met de negen kleinkinderen met kerstavond bij mijn zus. Zoals elk jaar is een deel van de pret dat de zes niet-inwonende kleinkinderen daar dan blijven logeren. Zo was het ook bij kleuter Simon, de jongste nazaat, maar een erg levendig en enthousiast kind: "Simon ook logeren eh?".
Maar voor het zo ver is, eerst nog de cadeautjes! Kleuter Simon krijgt een veelbelovend pak. Je weet wel, kleurig van papier, rechthoekige afmetingen, vertoont licht rammelende kenmerken, juist wat er in het kleuterparadijs alle dagen te vinden is. Na het nodige gepruts (en er zijn negen kleinkinderen, hé, het mirakel is dat er nog nooit een glas is gesneuveld) verschijnt een mooie lego doos, met als afbeelding verschillende kleurige autootjes.
Kleuter Simon is dol op autootjes.Van toen hij klein peutertje was kon Oma zich verwonderd afvragen: dat kind is zo stil? Na enig zoeken was dat kind terug gevonden in de plaats waar zich de speeltjes van papa van vroeger bevonden, alwaar hij allemaal autootjes had uitgeplukt, en de volgende uren was dat kind heel stil gebleven. En dat is heel representatief gebleven voor de gedragingen en voorkeuren van de intussen kleuter geworden Simon.
Kleuter Simon krijgt dus zijn doos met autootjes te zien. Ondanks de drukte (eventueel uitgestootte klanken heb ik niet kunnen opvangen) zie ik hem met verschillende grote sprongen, de voetjes nochtans perfect naast elkaar gehouden, door de breedte van de hele ruimte bewegen, onderwijl (dit is wel een leuk paleologisme om te recupereren, vind je ook niet?) enthousiast met de grote doos door de lucht zwaaiend. Daarna komt hij naar mama gehold.
Kleuter Simon: "Mama? Mama? Doos opemake?"
Mama: "Oei Simon, ik denk dat je dan je kleine stukjes zal verliezen, misschien maken we de doos beter morgen thuis open."
Kleuter Simon: "Mama? Wil naar huis!"
Mama: "Maar Simon, we moeten nog eten! En daarna mogen jullie allemaal logeren!"
Kleuter Simon: "Wil nie logeren. Wil naar huis."
De rest van de avond heeft kleuter Simon rond gelopen met de grote doos. Niet meer dan drie keer per vijf minuten heeft hij gevraagd wanneer de doos open mocht. De volgende ochtend, vanaf het ontbijt, heeft hij hetzelfde gedaan met dezelfde frequentie. En toen wij voor de deur stonden stond hij achter de grote nicht met zijn doos in zijn handen, en vroeg "mama? Nu doos ope make?".
Intussen zijn de autootjes veilig thuis. Overeenkomstig de entropiewet verspreiden ze zich langzaam doorheen de beschikbare ruimte.
-----------------------------------------------
(1) http://www.speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/01/we-hebben-onze-zolder-verbouwd.html
Natuurlijk, ons huis heeft er voelbaar een hoop ruimte bijgekregen (1); in de nieuwe slaapkamers, maar ook in de bestaande ruimtes waaruit een hoop speelmateriaal is geëvacueerd. Dus als Sinterklaas een groot ridderkasteel brengt, dan heeft kleuter Thomas nu plaats om dat ook ergens te zetten - en idem ditto voor de drakenburcht en de autogarage van kleuter Simon. Bij scholier Sarah kan je voelen dat ze al wat groter wordt: boeken en "spulletjes om haar kamer mooi te maken" zijn haar voorkeur, maar weet je, er was ook nog wel wat poppenmateriaal bij, hoor...
De mooiste herinnering zal wel "de doos" blijven. Zoals elk jaar verzamelt de familie Robeys zich met de negen kleinkinderen met kerstavond bij mijn zus. Zoals elk jaar is een deel van de pret dat de zes niet-inwonende kleinkinderen daar dan blijven logeren. Zo was het ook bij kleuter Simon, de jongste nazaat, maar een erg levendig en enthousiast kind: "Simon ook logeren eh?".
Maar voor het zo ver is, eerst nog de cadeautjes! Kleuter Simon krijgt een veelbelovend pak. Je weet wel, kleurig van papier, rechthoekige afmetingen, vertoont licht rammelende kenmerken, juist wat er in het kleuterparadijs alle dagen te vinden is. Na het nodige gepruts (en er zijn negen kleinkinderen, hé, het mirakel is dat er nog nooit een glas is gesneuveld) verschijnt een mooie lego doos, met als afbeelding verschillende kleurige autootjes.
Kleuter Simon is dol op autootjes.Van toen hij klein peutertje was kon Oma zich verwonderd afvragen: dat kind is zo stil? Na enig zoeken was dat kind terug gevonden in de plaats waar zich de speeltjes van papa van vroeger bevonden, alwaar hij allemaal autootjes had uitgeplukt, en de volgende uren was dat kind heel stil gebleven. En dat is heel representatief gebleven voor de gedragingen en voorkeuren van de intussen kleuter geworden Simon.
Kleuter Simon krijgt dus zijn doos met autootjes te zien. Ondanks de drukte (eventueel uitgestootte klanken heb ik niet kunnen opvangen) zie ik hem met verschillende grote sprongen, de voetjes nochtans perfect naast elkaar gehouden, door de breedte van de hele ruimte bewegen, onderwijl (dit is wel een leuk paleologisme om te recupereren, vind je ook niet?) enthousiast met de grote doos door de lucht zwaaiend. Daarna komt hij naar mama gehold.
Kleuter Simon: "Mama? Mama? Doos opemake?"
Mama: "Oei Simon, ik denk dat je dan je kleine stukjes zal verliezen, misschien maken we de doos beter morgen thuis open."
Kleuter Simon: "Mama? Wil naar huis!"
Mama: "Maar Simon, we moeten nog eten! En daarna mogen jullie allemaal logeren!"
Kleuter Simon: "Wil nie logeren. Wil naar huis."
De rest van de avond heeft kleuter Simon rond gelopen met de grote doos. Niet meer dan drie keer per vijf minuten heeft hij gevraagd wanneer de doos open mocht. De volgende ochtend, vanaf het ontbijt, heeft hij hetzelfde gedaan met dezelfde frequentie. En toen wij voor de deur stonden stond hij achter de grote nicht met zijn doos in zijn handen, en vroeg "mama? Nu doos ope make?".
Intussen zijn de autootjes veilig thuis. Overeenkomstig de entropiewet verspreiden ze zich langzaam doorheen de beschikbare ruimte.
-----------------------------------------------
(1) http://www.speelsmaarserieus.blogspot.be/2013/01/we-hebben-onze-zolder-verbouwd.html
vrijdag 18 januari 2013
Niet akkoord met Geert Noels (Een "paradigma" probleem)
Op 15 januari 2013 plaatste Geert Noels twee posts op Twitter, waarmee je minstens een deel van de huidige economische debatten kan karakteriseren. De eerste gaat als volgt:
Het idee is weer: "het" (1) is allemaal doping; de markten stijgen niet om "echte" redenen, maar alleen omdat de overheden zijn opgetreden. Zoals ik in de post van voetnoot (1) probeerde te zeggen is dat een zeer wel denkbaar standpunt. Maar dat is iets heel anders dan het allemaal maar ineens ook tot juist standpunt te verklaren. Het zou, bijvoorbeeld, ook wel kunnen dat die markten waar we altijd zo van onder de indruk zijn, misschien ook wel in staat zijn te zien wanneer overheidsoptreden wel, of juist niet, nuttig is. En misschien, heel misschien was het overheidsoptreden van de laatste jaren wel een constructieve vorm van overheidsoptreden, en als de markten daarop stijgen (zouden we toch minstens eens mogen overwegen) is dat wel gewoon omdat ze gelijk hebben?
Maar die "misschien", die wordt nu eens nooit overwogen. Dat wordt integendeel allemaal heel netjes weggemoffeld, de ene keer door het allemaal doping te noemen, de andere keer door dit soort tweets, en op heel veel andere momenten op nog heel veel andere manieren. Want op het eerste zicht lijkt het allemaal wel heel diepzinnig. Maar in feite - komt dat nu niet neer op de zogezegde "kritiek" dat een dokter die een patiënt geneest wel met zijn thermometer vaststelt dat de koorts zakt, maar ("zogezegd") "vergeet" dat dat dank zij de therapie gebeurd is?
Eigenaardig, toch, hoe iedereen onmiddellijk in staat is het sofisme van die kritiek te doorzien, tenzij je ermee kan uitdrukken dat overheidsoptreden toch altijd slecht is?
De andere tweet drukt iets soortgelijks uit:
Hoezo, "horror"? Je hoeft toch helemaal geen schuldverslaafde te zijn om te kunnen bedenken dat schulden afbouwen, bijvoorbeeld op het verkeerde moment (2), wel eens helemaal het verkeerde idee zou kunnen zijn? Alleen, dat idee komt weer eens helemaal niet aan bod. We zijn helemaal in de greep van het idee dat de overheid altijd "slecht" is, en dus zijn ook alle schulden slecht, en dus gaan we nog schulden afbouwen wanneer we aan de rand van een afgrond staan en we allemaal weten dat schulden afbouwen de beroemde "grote stap voorwaarts" betekent (3).
In de filosofie noemen we iets dergelijks een "paradigma" (4). Ook de meest objectieve wetenschap is in feite voortdurend gedragen door een kader van assumpties, standaarden voor wat "oplossingen" en zelfs "geldige vragen" zijn, en dat kader (dat meestal grotendeel onderbewust blijft) kleurt heel sterk de resultaten. Alleen heb ik de indruk dat "objectieve" wetenschappen (ik bedoel natuurlijk natuurwetenschappen) op gezette tijden merken dat hun paradigma hen niet langer vooruithelpt, en schakelen ze - vaak ook mits de nodige weerstand - over op een ander. Maar in de politieke economie ligt dat, zo lijkt het wel, een stuk moeilijker. "Politieke vervuiling van het denken" heb ik het wel eens genoemd. Er bestaat een kader, een assumptie of een reeks assumpties, waartegen uitspraken en hypothesen worden afgezet, en als ze kloppen met dat kader, dan zien ze er ipso facto indrukwekkend uit. Zelfs als je in feite een logica hanteert die er op neerkomt dat je een dokter verwijt dat hij de ziekte niet "vanzelf" heeft laten genezen.
------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2012/04/doping-newspeak-alert.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/08/meer-schulden-om-een-schuldcrisis-te.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2012/05/het-juiste-medicijn-maar-ook-de-juiste.html
(4) Mocht je in je pogingen de term op te zoeken de naam "Thomas Kuhn" zien vallen, dan zit je op de weg van wat ik ermee bedoel.
Het idee is weer: "het" (1) is allemaal doping; de markten stijgen niet om "echte" redenen, maar alleen omdat de overheden zijn opgetreden. Zoals ik in de post van voetnoot (1) probeerde te zeggen is dat een zeer wel denkbaar standpunt. Maar dat is iets heel anders dan het allemaal maar ineens ook tot juist standpunt te verklaren. Het zou, bijvoorbeeld, ook wel kunnen dat die markten waar we altijd zo van onder de indruk zijn, misschien ook wel in staat zijn te zien wanneer overheidsoptreden wel, of juist niet, nuttig is. En misschien, heel misschien was het overheidsoptreden van de laatste jaren wel een constructieve vorm van overheidsoptreden, en als de markten daarop stijgen (zouden we toch minstens eens mogen overwegen) is dat wel gewoon omdat ze gelijk hebben?
Maar die "misschien", die wordt nu eens nooit overwogen. Dat wordt integendeel allemaal heel netjes weggemoffeld, de ene keer door het allemaal doping te noemen, de andere keer door dit soort tweets, en op heel veel andere momenten op nog heel veel andere manieren. Want op het eerste zicht lijkt het allemaal wel heel diepzinnig. Maar in feite - komt dat nu niet neer op de zogezegde "kritiek" dat een dokter die een patiënt geneest wel met zijn thermometer vaststelt dat de koorts zakt, maar ("zogezegd") "vergeet" dat dat dank zij de therapie gebeurd is?
Eigenaardig, toch, hoe iedereen onmiddellijk in staat is het sofisme van die kritiek te doorzien, tenzij je ermee kan uitdrukken dat overheidsoptreden toch altijd slecht is?
De andere tweet drukt iets soortgelijks uit:
Hoezo, "horror"? Je hoeft toch helemaal geen schuldverslaafde te zijn om te kunnen bedenken dat schulden afbouwen, bijvoorbeeld op het verkeerde moment (2), wel eens helemaal het verkeerde idee zou kunnen zijn? Alleen, dat idee komt weer eens helemaal niet aan bod. We zijn helemaal in de greep van het idee dat de overheid altijd "slecht" is, en dus zijn ook alle schulden slecht, en dus gaan we nog schulden afbouwen wanneer we aan de rand van een afgrond staan en we allemaal weten dat schulden afbouwen de beroemde "grote stap voorwaarts" betekent (3).
In de filosofie noemen we iets dergelijks een "paradigma" (4). Ook de meest objectieve wetenschap is in feite voortdurend gedragen door een kader van assumpties, standaarden voor wat "oplossingen" en zelfs "geldige vragen" zijn, en dat kader (dat meestal grotendeel onderbewust blijft) kleurt heel sterk de resultaten. Alleen heb ik de indruk dat "objectieve" wetenschappen (ik bedoel natuurlijk natuurwetenschappen) op gezette tijden merken dat hun paradigma hen niet langer vooruithelpt, en schakelen ze - vaak ook mits de nodige weerstand - over op een ander. Maar in de politieke economie ligt dat, zo lijkt het wel, een stuk moeilijker. "Politieke vervuiling van het denken" heb ik het wel eens genoemd. Er bestaat een kader, een assumptie of een reeks assumpties, waartegen uitspraken en hypothesen worden afgezet, en als ze kloppen met dat kader, dan zien ze er ipso facto indrukwekkend uit. Zelfs als je in feite een logica hanteert die er op neerkomt dat je een dokter verwijt dat hij de ziekte niet "vanzelf" heeft laten genezen.
------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2012/04/doping-newspeak-alert.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2011/08/meer-schulden-om-een-schuldcrisis-te.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.be/2012/05/het-juiste-medicijn-maar-ook-de-juiste.html
(4) Mocht je in je pogingen de term op te zoeken de naam "Thomas Kuhn" zien vallen, dan zit je op de weg van wat ik ermee bedoel.
donderdag 17 januari 2013
Een grafiek tot tien jaar terug.
Binnenkort, in maart, is het precies tien jaar geleden dat we tevoorschijn kwamen uit een economische crisis die we destijds als heel zwaar hebben ervaren; wat we destijds de "dotcomcrisis" noemden. Het dieptepunt, tenminste uitgedrukt in beurstermen, lag in maart 2003. En omdat de krant De Tijd grafieken toont die maar tien jaar terug gaan, zullen we binnenkort niet langer dat plaatje van destijds te zien krijgen. Puur uit nostalgie, dus, copiëer ik het hier maar even:
Interessant, toch, dat je helemaal links (maart 2003) dat dieptepunt ziet liggen, dieper dan het dieptepunt van maart 2009? Interessant, toch, dat de euro-crisis van 2011 in feite veel minder erg was dan het dieptepunt van 2009, op zijn beurt minder diep dan 2003? Ik weet haast zeker dat we daar allerlei nuttige conclusies uit kunnen trekken - maar ik weet er niet genoeg van om er veel zinnigs over te zeggen.
Dus beschouw het maar als een nostalgiepost. Binnen een paar maanden zal het er uitzien alsof 2009 een nooit gezien dieptepunt was. Iets om in het achterhoofd te houden.
Interessant, toch, dat je helemaal links (maart 2003) dat dieptepunt ziet liggen, dieper dan het dieptepunt van maart 2009? Interessant, toch, dat de euro-crisis van 2011 in feite veel minder erg was dan het dieptepunt van 2009, op zijn beurt minder diep dan 2003? Ik weet haast zeker dat we daar allerlei nuttige conclusies uit kunnen trekken - maar ik weet er niet genoeg van om er veel zinnigs over te zeggen.
Dus beschouw het maar als een nostalgiepost. Binnen een paar maanden zal het er uitzien alsof 2009 een nooit gezien dieptepunt was. Iets om in het achterhoofd te houden.
Abonneren op:
Posts (Atom)