"Rust zacht, lieve engeltjes".

We lopen door het centrum van Mechelen, achter onze buggy met daarin twee kindjes waarop we zo trots zijn als een pauw. Maar hoe kunnen normale mama's en papa's iets anders in het achterhoofd hebben dan de gebeurtenissen van enkele dagen geleden, toen een gek een kinderdagverblijf binnendrong en er twee kindjes en een verzorgster dood stak?

Hoe kan je lopen glunderen met de Kostbare Schattebouten als je weet dat twee families hun kindjes nooit meer zullen terugzien? Hoe kan je postjes schrijven van "peuter Thomas kan nog altijd maar drie woordjes: "mama", "ja" en "nee", en nog gebruikt hij ze niet eens altijd correct", als je weet dat binnenkort twee families hun kindjes onder overweldigende belangstelling - dààr zullen ze op zitten wachten - in hun grafje moeten leggen?

Hoe zou het voelen als je eerst, bijvoorbeeld op je werk, hoort dat dit zich heeft voorgedaan in de crèche waar jouw kindje zit, en je je er gek van angst naartoe haast, de hele tijd in je hoofd dat het misschien wel om jouw kind gaat, en dan moeten horen dat het nog waar is ook? Ik denk dat je zelf mama of papa van kindjes moet zijn om te weten dat je je daarbij gewoon niets kan voorstellen.

Veel mensen schrijven nu teksten als "Rust zacht, lieve engeltjes". Je moet zelf engeltjes hebben om te voelen... - ach, ik val in herhaling. Je voelt wat ik bedoel. En ze schrijven teksten als "we leven mee met de families". Ja, dat doen we. Hoewel. Hoe kan "meeleven met families" die dat hebben meegemaakt ooit meer zijn dan een stel holle woorden? En toch moeten we er geen moment aan twijfelen dat het allemaal oprecht is, en dat veel mensen echt verbijsterd en bedrukt stilstaan bij wat er gebeurd is.

"Meeleven met de families", zo hopeloos tekort als dat nu eenmaal schiet, wordt dan iets heel concreets. Je doet het, bijvoorbeeld, in de scène waarin kleuter Sarah vraagt "papa wat doe je?". En papa, die een boekje over kosmologie zit te lezen en zijn hersens pijnigt om in twee seconden iets te antwoorden waar een kleuter iets aan heeft zegt "ik lees iets over de vraag waar het einde is van de wereld". Waarop de kleuter, zonder een seconde na te denken, met één handje naar boven wijst en verklaart, met iets van triomf in haar stem: "in de lucht!".

"Meeleven met de families", dat is niet meer in de lach schieten bij één van die anecdotes die jij aan de hele familie gaat vertellen omdat je denkt dat dat erg grappig is, maar integendeel terneergeslagen bedenken dat twee families nooit zullen horen hoe hun kleuter heel erg ad rem kan zijn, en denken dat het allemaal uniek is.

Ik moet ineens denken aan de filosoof Hannah Arendt die in een boek over Eichmann mijmert over de doodstraf die Eichmann voor zijn aandeel in de holocaust heeft ondergaan. Uiteindelijk, vindt Arendt, heeft Eichmann die doodstraf gekregen omdat wij, mensen, doodeenvoudig hebben beslist dat wij, mensen, niet langer onze planeet willen delen met een schepsel als Adolf Eichmann. Daarmee zitten we meteen nog enkele ordes van grootte dichter tegen het eigenlijke "Menselijk Bankroet" (1) aan, nietwaar? Ik geef dat meteen toe. Maar tegenover de dader doet het me toch bedenken: als je er in geslaagd bent met je daden de mensen aan Eichmann te doen denken - misschien dat dat toch iets van onze opinie tot een zéér troebel bewustzijn doet doordringen?

-------------------------------

(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/07/het-menselijk-bankroet.html

EN: http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/12/zelfs-de-hond.html

EN: http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/07/en-niemand-heeft-het-gedaan.html