woensdag 21 mei 2008

De dingen die ons drijven

Het "ons" in de titel is alleen maar een enorme extrapolatie; in werkelijkheid moet ik natuurlijk voor mezelf spreken.

Hoe dan ook, ziehier hoe een zeer simpele conversatie kan ontwikkelen in zeer veel vragen.

Mama: "zie eens hoeveel honger ons Thomaske tegenwoordig heeft, heel dat potje is op."
Papa: "die pruts (nvdr: een baby) eet potverdikke meer dan zijn zus (nvdr: een peuter)!"
Mama: "ben ik blij dat we hem al die dingen tenminste kunnen geven..."
Papa: "Ja, als ik denk aan dat programma over de oorlog, waarin je een pasgeboren baby in een stapel krantepapieren zag gewikkeld worden (huivert)..."

En zo nog een paar meer, tot we bij het punt zaten waar we denken aan de hele planeet, waar op de zes miljard ongeveer één miljard mensen leven in omstandigheden zoals wij - de baby's komen niets tekort - en vanaf dan gaat het achteruit tot pakweg het miljard dat ook vandaag leeft in hongersnood. Die hebben zelfs geen krantenpapier om hun baby's in te wikkelen, en wat veel erger is, geen melk om ze te drinken te geven. En de baby's kijken hun mama en papa nochtans met even grote oogjes aan...

En de vraag, met in je gedachten de oogjes van al die baby's waarvan de ouders niet weten wat ze ze die avond zullen te eten geven, werd: wat doe je er aan?

Het volstaat een beetje te weten waar het over gaat, en je beseft: je kan geld sturen maar je doet in het beste geval niets anders dan symptoombestrijding. Soms zijn de symptomen zo erg, en zo dringend, dat symptoombestrijding precies is wat er nodig is, maar toch. Op dat punt denken veel mensen aan de druppel op de gloeiende plaat, en ze haken af. Ik suggereer voorzichtig dat ik dat van die druppel ook weet, en toch maar wat aan symptoombestrijding doe.

Maar je blijft je ontevreden voelen. Sommige mensen stropen dan de mouwen op en gaan zelf ter plaatse aan de slag. Maar ook die mensen zien dat er veel van die "druppel op een gloeiende plaat" twijfels blijven hangen. En dat je vaak met nog een hoop andere twijfels blijft zitten (1). Of hoe gemakkelijk je inspanningen degenereren in een toestand waarbij ze de rijke blanke zijn die wel eens eventjes iedereen zullen onderhouden. En zo haken weer een hoop mensen af, en we eindigen weer allemaal in onze huiskamer voor de tv. Of achter de computer, natuurlijk.

Kortom, de geïnteresseerde filosoof (de lezer begrijpt: ikzelf) mag zich gerust achter zijn computer terugtrekken en het probleem vanop de grote afstand overschouwen die filosofen gewoon zijn: hij ziet er niet dwazer uit dan alle anderen. En net zoals alle druppels op een gloeiende plaat samen misschien, ooit, eens, ergens, een verschil zullen maken, zal misschien ook het beetje inzicht dat we kunnen verwerven ook ooit, eens, ergens een verschil maken.

In mijn geval denk ik dat de geschiedenis ons één en ander kan leren. Mijn werkhypothese is dat de ellende die we op zo vaak om ons heen zien neerkomt op de middeleeuwse toestanden van het Europa van ongeveer een millennium geleden. Dus komt de vraag op hoe Europa er in geslaagd is aan die toestanden te ontsnappen. En ziedaar, de redenen waarom je hier op dit blog zo vaak historische beschouwingen ziet, of soms cijfers ook over hedendaagse economieën die de weg van Europa (proberen te) volgen. Om maar te zwijgen van pogingen om "historische theoriën" te begrijpen of mee te doen aan een eigen VZW'tje (2) dat met zijn bescheiden middelen toch, alweer, een beetje verschil probeert te maken.

Wat een bedenkingen allemaal, gewoon omdat baby Thomas een grote pot groentepap achtereen heeft opgegeten. En omdat ik net, in de post van gisteren, een (intussen gecorrigeerde) uitnodiging had gezet voor een heel bescheiden barbecue (3), van een heel bescheiden VZW, die met een heel bescheiden project probeert een zestal dorpjes in de wouden van Kameroen een duwtje in de rug te geven. Want waarom doen we het eigenlijk? Doen we het niet een beetje omdat we de grote oogjes van ons Thomaske op ons gericht zien, en denken aan de mensen die ook kinderen met grote oogjes hebben, maar geen overvloed aan melk en groenten en fruit om ze te geven?

----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/02/ontwikkeling-maar-dan-concreet.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/02/ons-bijenproject-een-eerste-potje.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/05/onze-vzw-organizeert-een-barbecue.html

Geen opmerkingen: