Vandaag stond Arnold Toynbee in de Financial Times! Die had als kleine jongen één of andere viering van het British Empire op zijn hoogtepunt meegemaakt, en dat gaf hem later de gelegenheid om dat te vergelijken met de decennia daarna. Laat me er zelf aan toevoegen dat hij in die vroege periode erg onder de indruk was van de forten van de Moghols in het noorden van Indië: in die tijd deel van, jawel, het Brittish Empire. Alweer gelegenheden om te mijmeren over de vergankelijkheid van beschavingen die, rondkijkend vanuit hun trotse bastions, wel niet snel op het idee zullen komen dat die weldra van Eeuwige Steden zullen veranderen in belangwekkende toeristische bestemmingen, plus onuitputtelijke bronnen van een hoop folklore.
En die verandering was precies wat Toynbee in zijn eigen leven zag gebeuren. Terugblikkend in (pakweg) 1950 op de viering van 1897 keek Toynbee naar de resten van wat ooit "Brittannia Rules The Waves" was, en bedacht dat dat nu werkelijk niet was waar iemand in 1897 zou gedacht hebben.
De reden waarom de krant al die parallellen nodig heeft, is dat er weer alarm moet afgekondigd worden. Het is een kwestie van decennia, en de Chinezen en de Indiërs zullen van ons Moghols en Britttish Empire maken, enfin, de weg van de dodo en de dinosaurussen.
Maar daar ben ik nu juist nog niet zo zeker van. 1897, het jaar van dat Britse hoogtepunt, is nog steeds een jaar waarin de rijkste man ter wereld kan sterven bij gebrek aan middelen die een eeuw later practisch niets kosten (1). Zouden er werkelijk veel Britten zijn die tegen de prijs van de levensomstandigheden van toen, terug naar het prestige van toen terugwillen? Of zijn we met zijn allen erg blij dat de VS sindsdien van een veelbelovende kolonie tot een wereldleider (en dus leverancier) in technologie, ideeën, handel en vele andere geworden zijn, zodat we met zijn allen stukken rijker werden, zelfs als we relatief minder machtig zijn?
En dat is niet alleen maar theorie. Vandaag staan de kranten vol met hoe de grondstoffenprijzen - petroleum op kop - fors gestegen zijn. Maar tegelijk staan ze ook vol met hoe de inflatie gecompenseerd wordt door de leveringen uit het Verre Oosten. En enkele weken geleden heb ik hier nog uitgerekend: als er elke dag één bedrijf verhuist naar Azië, en 100 man hun job verliezen, dan heb je op een jaar een jobverlies van minder dan 1% van het totaal. Dus waar staan we nu met al dat gejammer over
"globalizering"?
Afgaand op het artikel in de krant klonk het alsof er groot gevaar dreigde, en dat we dringend moesten mobilizeren om "er" iets aan te doen. Maar ik zie eerlijk niet wat er bedreigend is als anderen rijker zijn dan wij - behalve misschien dat we iets meer voor onze eigen stommiteiten zullen behoed worden. Voor de rest zullen wij, het Westen, er aan toe zijn zoals Europa er nu al aan toe is in vergelijking met de VS, en met het verleden. En zijn we nu echt zo ongelukkig omdat Frankrijk en Engeland op wereldschaal niet meer de rol spelen die ze 200 jaar geleden speelden? Is dat het meest alarmerende dat we ons momenteel kunnen inbeelden?
------------------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/05/de-rijkste-man-ter-wereld.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten