Iemand vertelde me IRL dat hij er nooit bij had stilgestaan dat "het Millennium van de Europeeërs" alleen maar "het Zesde Millennium” was (1), en dus niet meer dan één zesde vertegenwoordigde van de totale geschiedenis. Een beetje afhankelijk van hoe je je definities maakt, natuurlijk, maar toch, het globale plaatje blijft ongeveer correct. En dus klonk het helemaal niet onredelijk dat dat Europeïsche Millennium ooit wel eens op zijn einde zal lopen, om de simpele reden dat de fakkel al die millennia nu eenmaal de hele tijd constant werd doorgegeven.
Altijd mooi om uit heel brede verhalen grote conclusies af te leiden, maar de voorspelling heeft ook een veel prozaïscher basis. Al wat ik veronderstel is dat er twee factoren zijn die maken of een volk, cultuur of beschaving één en ander in de melk te brokken heeft, of juist niet. Die twee factoren zijn bevolkingsaantallen en productiviteit. Het is intuitief evident dat Luxemburg minder voorstelt dan de VS wegens bevolkingsaantallen. En het is ook niet zo moeilijk te zien dat enkele honderden miljoenen Afrikanen minder voorstellen dan enkele honderden miljoenen Amerikanen, gezien er per Amerikaan veel meer gemaakt wordt dan per Afrikaan.
Nu is het zo dat vandaag, zelfs na de duizelingwekkende vooruitgang van China van de laatste decennia, het BNP van de VS een (kleine) factor tien groter is dan dat van China. Dus als ik de factoren bevolking en productiviteit even mag stileren, dan geeft dat vandaag:
USA: 300 mio maal 10 = 3,000,000,000 eenheden "invloed"
CHI: 1,300 mio maal 1 = 1,300,000,000 eenheden "invloed"
En dus weegt de VS vandaag ongeveer drie keer zo zwaar als China in het wereldgebeuren, en dat is behoorlijk veel.
Natuurlijk kunnen we twisten over de berekening, de vraag of BNP een goede factor is, de vraag of er nog veel andere factoren dan die twee meedoen, maar zo op het eerste zicht denk ik toch dat je deze berekening voor een hoop landen zou kunnen maken, en dat het resultaat geen schokkende afwijkingen van de realiteit zou vertonen. Kortom, dat je er een indicator aan overhoudt, die (voor wat we ermee willen bereiken) best een tikje ruw mag zijn.
Wat we ermee willen bereiken is een extrapolatie naar de toekomst. Neem voor het gemak aan dat de bevolkingen van beide landen vrij constant zullen blijven voor, zeg, de volgende 50 jaar. Neem verder aan dat de VS gemiddeld 2% per jaar zullen groeien. Aangezien China ruim vier keer meer inwoners heeft, volstaat het dat hun productiviteit groeit naar minder dan een kwart (ipv een tiende nu) van de VS, en ze halen evenveel "invloed". Dat is op dertig jaar gebakken als China al die tijd met gemiddeld 5% groeit - veel minder dan de wat ze de laatste decennia gedaan hebben. Het duurt minder dan een halve eeuw voor de formule er uitziet als:
USA: 300 mio maal 10 = 3,000,000,000 eenheden "invloed"
CHI: 1,300 mio maal 4.6 = 6,000,000,000 eenheden "invloed"
Kortom, dat China dubbel zo zwaar weegt als de VS. En als China maar met 4% groeit? Dan zijn de getallen resp. een kleine vijftig en een goeie tachtig jaar, voor China resp. evenveel en dubbel zoveel "invloed" heeft als de VS.
En nu kunnen we enorme discussies beginnen: 5% per jaar gedurende 50 jaar is quasi onmogelijk. Ja, maar ze zullen wel beginnen aan de groeiritmes van vandaag, die dichter bij de tien liggen, dus als ze dat nog even volhouden kunnen ze zich gerust lagere percentages veroorloven aan het einde van die 50 jaar. En daarbij, wat doet het ertoe als het geen vijftig, maar zestig, of zeventig jaar duurt? Anderzijds, is het onder een communistisch regime mogelijk dat ze bepaalde plafonds doorbreken? Misschien niet, maar anderzijds heeft ook de Europeïsche beschaving zijn sociale instituties sterk veranderd toen die op dezelfde plafonds botsten.
Enzovoort, enzoverder. Aan het einde van een hoop van dat soort discussies, denk ik, zal altijd blijken dat, in vergelijking met de millennia waarover we praten, deze discussies erg weinig belang hebben. Welke "normale" problemen, crisissen en obstakels zich ook voordoen, de enige invloed die ze kunnen hebben is de vraag of we over 50, of 60, of 70 jaar praten, of desnoods een beetje meer - maar nooit van zijn leven een millennium. En dus moeten er al verbazingwekkende dingen gebeuren om te maken dat deze prozaïsche berekening niet uitkomt. En dat kan, natuurlijk. Maar als je abnormale crisissen moet inroepen om te ontwijken dat China en Indië "waarschijnlijk" de Europeërs zullen voorbijsteken, dan heb je het punt alleen maar bevestigd: "waarschijnlijk" betekent nog altijd datgene wat je behoudens abnormale gebeurtenissen mag verwachten.
-----------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/05/het-zevende-millennium.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten