Ik dacht dat ik in staat zou zijn om de "wet van de afnemende meeropbrengsten" (een concept uit de economie) op een fatsoenlijke manier onder woorden te brengen.
Fatsoenlijk betekent daarbij alleen dat het tamelijk kort moet zijn, niet mag bezuinigen op correctheid, en ook begrijpelijk moet blijven voor de leek in het vak. Kortom, dat het in het lijstje "Dingen die iedereen zou moeten weten" zou kunnen, waarvan dit blog er al een aantal van heeft gemaakt. En waarvan dit blog ook al van een aantal het bestaan heeft gesignaleerd, maar jammer genoeg met de bekentenis dat ikzelf niet in staat was er de gezochte formulering van te geven.
(De wet van de entropie. Het Relativiteitsprincipe. De Türingmachine.)
Maar van de wet van de afnemende meeropbrengsten dacht ik dat ik het niet te moeilijk zou hebben om een heldere, en correcte weergave neer te zetten.
En dat is niet zo.
Nadat ik er een tijdje over heb lopen nadenken, en enkele schetsen op papier heb proberen zetten moet ik opbiechten: het ziet er uit alsof het onvolledig, of zelfs onjuist is. En in elk geval heeft het niet de scherpte, dat aha-achtige, dat een geslaagde poging wel heeft. En dat alleen al is een alarmsignaal dat mijn inzicht wel onvolledig zal zijn. Wat ik via Google en consoorten vind lijken me ook vaak een hoop gemeenplaatsen, zonder intellectuele punch.
En dat is jammer. Veel mensen denken dat hun intuïtieve greep op een bepaald concept wel voldoende zal zijn om er geleerde discussies over aan te gaan, en vaak blijkt dat dat niet waar is, en dat ze vreselijk de mist ingaan. Natuurlijk weet ik dat alleen zo goed omdat het mezelf ook al meer dan genoeg is overkomen.
En dus voel ik nu een knagende twijfel. Misschien heb ik die wet niet goed begrepen, en maak ik me een hoop illusies. En het is nochtans iets dat ik zonder veel twijfel op de lijst van dingen die "iedereen (en ik in het bijzonder) zou moeten weten" wil zetten.
Frustrerend. Vervelend. Pijnlijk.
3 opmerkingen:
Probeer de wet van de stijgende meeropbrengsten eens.
Ik vrees dat dit soort zaken altijd moeilijk uit te leggen zal zijn zonder illustratie. Ik denk dat als je een grafiek zou kunnen tonen van de vierkantswortel functie of iets dergelijks dat het veel gemakkelijker zou zijn. Mensen kunnen dat zien dat een investering van één een resultaat van één geeft, maar als ze een resultaat van twee willen moeten ze vier investeren enz. Zaken die gemakkelijk te tonen zijn, maar moeilijker uit te leggen.
Het punt is: de illustratie heb ik al. Neem een schep spaghetti, en een aantal lepels bolognaise saus, voldoende voor een maaltijd.
Voeg nu een schep spaghetti toe. De spoeling dreigt wat dun te worden, maar vooruit; je zou het twee maaltijden kunnen noemen. Voeg er een derde schep aan toe, en het resultaat zou er al vrij bedroevend gaan uitzien. Enzovoort.
Hetzelfde zou gelden als je alleen maar saus zou toevoegen, zij het in een andere mate. In een eerste instantie zou meer saus meer luxe kunnen betekenen, maar naarmate je meer saus toevoegt krijg je hetzelfde effect.
Wanneer je een resultaat hebt dat gebaseerd is op meerdere oorzaken, dan levert het toevoegen van meer van één van die oorzaken *per nieuwe eenheid* minder effect op.
(Probeer het ook eens met een portie frieten, en snuifjes zout...)
Land en een groeiende bevolking...
Eén boer en één, of twee, of drie, of vier, of vijf (etc.) tractoren...
Ik heb altijd gedacht dat ik vanuit dat soort illustratie heel gemakkelijk een simpele formele uitdrukking zou kunnen afleiden. Wel, dat valt tegen.
Een reactie posten