Mijmerend over oude tijden schoot me een scène te binnen uit de tijd dat we met de school op Griekenlandreis waren. Daar lag ergens bij een opgraving met een heel grote naam ("Olympia"? "Delphi"?) een grote stapel, zeg maar een berg, scherven, potstukken en andere rommel, allemaal versierd zoals in de kraampjes met souvenirs voor toeristen, en omspannen met een een fijn en stevig gaas, plus in meerdere talen de waarschuwing dat het er zwaar ging stormen indien je er durfde aan te komen.
Zoals ik het me herinner (maar het is lang geleden) heb ik me laten vertellen (maar waarom zou je geloven wat ze je vertellen?) waren het allemaal tweeduizend en enkele eeuwen oude scherven die onder geen enkel beding in handen van toeristen, buitenlanders en ander gespuis mochten vallen, en daarom ten gepasten tijde vernietigd zouden worden. In het bijzonder herinner ik me een potje van een afgeplatte bolvorm, met een groot oor en een sierlijke tuit; als het een beetje groter was geweest had het bij ons een theepotje kunnen zijn. Het was fraai geïllustreerd met een tekening in het oranje en zwart dat je je waarschijnlijk meteen kan voorstellen, en het was zwaar ontsierd doordat er een groot gat inzat, met veel hoeken en scheuren; kortom, je kon je inbeelden dat er wel ergens vier of vijf scherven te vinden waren, die daar precies in zouden passen.
Maar voor de rest kon je nog heel goed zien hoe het er ongeveer had uitgezien, en ik stond me te bedenken, op de rijpe leeftijd van zestien jaar, dat ik in feite veel liever een zwaar ontsierd potje uit de tijd van Plato op mijn nachtkastje had staan dan de beste namaak van vandaag. En daar lag het, op de vuilhop, te midden van een hoop andere spullen.
Nog altijd weet ik niet of het waar is, van dat "vernietigen". Maar ineens zit ik te denken aan de "Europese schuldencrisis", die in Griekenland harder huis houdt dan ongeveer om het even waar. En daar houden Griekse ambtenaren zich bezig met het verzamelen, bewaken en vernietigen van scherven waarvoor toeristen zoals scholieren gemakkelijk wel een euro of zo hadden overgehad. Laat staan toeristen die volwassen mensen zijn, met voldoende inkomsten om naar Griekenland op vakantie te gaan.
Nu, de schuldencrisis zullen ze er niet mee oplossen, maar wat minder kosten en wat meer inkomsten; het zal toch geen kwaad kunnen? Bovendien schoot me vandaar de nogal woeste verhalen te binnen over "ze moeten maar wat eilanden verkopen". Ik weet niet in welke mate er daar inderdaad significante sommen te rapen vallen in vastgoed; volgens mij lijkt het meer op het soort grappen die bedoeld zijn om onder de gordel te arriveren. Maar de "train of thoughts" voerde me met één ruk weer naar België! Schuldencrisis, begrotingstekorten, "sommen te rapen in vastgoed"... Doingggg!
We hebben het hier al gehad over de "dure bouwgronden", vergezeld van het feit dat (blijkbaar) de overheid (a) zelf de grootste eigenaar van bouwgrond is maar (b) dat niet eens weet, en ook van het feit dat ze overwegen om gronden aan te kopen om ze "beschikbaar te maken" voor een breder publiek (1). Vooral dat laatste leek me zo opvallend een geval van "duur kopen en goedkoop verkopen" dat ik niet weet hoe ze het denken te combineren met de schuldencrisis. Maar het ei van Olympos zou natuurlijk zitten in het feit dat ze blijkbaar die gronden al hebben. Misschien weten ze het nog altijd zelf niet, maar als de crisis groot genoeg wordt komen, wie weet, zelfs de politiekers het op een dag te weten?
En zeker, gemakkelijk hoeft het niet te zijn, want voor zover het al waar is zitten al die gronden verspreid over al die lokale overheidjes en alfamannetjes, dus begin daarmee maar eens iets te organiseren. Maar toch. Zeg dat je probeert één miljard schulden weg te werken. Zeg dat je bouwgrond 100 euro per vierkante meter kost. Dus je moet 10 miljoen vierkante meter vinden. Volgens Wikipedia heeft België 34,000 vierkante kilometer oppervlak. Ik ben ontzettend slecht in werken met eenheden, maar als een vierkante kilometer een zijde van duizend meter heeft, dan heeft een vierkante kilometer een miljoen vierkante meter. Dus tien miljoen vierkante meter vinden en verkopen aan 100 euro per meter lijkt op het eerste zicht niet bepaald onoverkomelijk. Hoewel ik al lang serieus uit de bocht kan gegaan zijn heb ik eerder het gevoel dat we wel wat meer kunnen dan één armzalig miljardje schuld af te bouwen.
Kijk, ik weet het niet. Maar als ik lees dat gemeentelijke holdings wanhopig zitten te wachten op een betekenisvol dividend uit de bankwereld (I wish you a fat lot of good luck, en ook "don't hold your breath"...) EN dat ze zich afvragen hoe ze de bouwgronden toegankelijker kunnen maken EN dat ze zelf de grootste eigenaar aan bouwgrond zijn...
... EN ik neem aan dat ze "de wet van vraag en aanbod" kennen...
Nu ja, je ziet het punt.
-------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/04/dure-bouwgrond.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/11/bij-de-dure-bouwgrond.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/01/dure-bouwgronden-aflevering-3.html
zaterdag 28 mei 2011
zondag 22 mei 2011
Weinig bloggerij
"Oei, zeker weer veel slaapgebrek, de laatste tijd?" vroeg een familielid dat af en toe het blog volgt me op het communiefeest. Wel, neen, eigenlijk niet. Ik heb inderdaad helemaal geen zin om te bloggen, de laatste tijd. Dat ligt echter aan een combinatie van heel andere factoren. De zwakste is dat ik de laatste weken weer een beetje loop te spelen in de tuinen van usenet waar ik het "denken" van de creationisten aftast. Ik geef toe dat het voor een stuk immatuur gedrag is, maar er zit ook een educatieve kant aan vast. De uitdaging is ondanks alles kalm te blijven, èn een zekere vooruitgang te boeken in de inhoud van de discussie. Ik erken dat ik daar helemaal niet goed in ben en dat ik dus nog veel moet oefenen. Maar ik geef ook toe, het blijft ergens een vorm van goedkoop amusement.
De tweede factor is dat het zo'n mooi weer is, al bijna twee maanden lang. Ik zit liever in de tuin. Ik ga liever met de kindjes, bijvoorbeeld met familie en vrienden die ook kindjes hebben, naar speeltuinen en kindvriendelijke eetgelegenheden. Zo kwamen we vandaag thuis van het communiefeest, en op de rit van amper twintig minuten lagen de twee kleuters en de peuter vast in slaap: van het vele spelen met de andere kleuters en peuters van de familie. Maar een half uur nadat de hele bende in de bedjes lag verscheen ineens kleuter Sarah, springlevend, klaarwakker, breed glimlachend: boke eten. En dan nog een verhaaltje, natuurlijk. Het beeld van zo'n opgetogen kleutertje dat samen met haar papa naar "het groot bed van mama en papa" glipt omdat de andere kamers bezet zijn door slapende broertjes... Het duurt maar twee seconden, maar het blijft in je hart gegrift.
Deze keer komt het verhaal uit een cyclus van "Sindbad de Zeeman". Op een bepaald moment is er sprake van twee onzichtbare geesten die ervoor zorgen dat een slapende prins in het gezelschap van een slapende prinses wordt gebracht, waarna ze zo nieuwsgierig zijn om te weten wat er gebeurt wanneer de slapers wakker worden dat ze zich verbergen achter het gordijn om het mee te maken.
Papa heeft natuurlijk niets vreemds opgemerkt, maar kleuter Sarah fronst de wenkbrauwen. "Waarom verbergen die geesten zich achter het gordijn als ze onzichtbaar zijn?" zegt ze. Papa zit er met open mond op te kijken. Ja, waarom? In de zeer vervelende stilte - waarom moet ik toch terugdenken aan mijn examentijd? - heft kleuter Sarah in wanhoop haar handjes half ten hemel en zegt op verongelijkte toon "dat zijn toch domme geesten, ze zijn onzichtbaar en toch verbergen ze zich achter een gordijn!".
En tenslotte, de belangrijkste factor waarom het niet gaat met de bloggerij is paradoxaal genoeg juist goed nieuws. Stilaan verbetert zich dat beruchte slaapgebrek naar het punt dat ik denk dat ik 80% haal van wat ik zou moeten halen. Dat wil zeggen, omdat ik iemand ben die altijd veel slaap nodig heeft gehad ziet mijn slaapregime er al behoorlijk "normaal" uit: zeg zeven uur slaap per nacht, drie nachten per week onderbroken, en af en toe nog een mindere nacht. Niet genoeg voor mij, maar wat een verschil met de "harde tijden". En paradoxaal genoeg, dus, is het effect van een weer ontwakende geest dat ik veel meer tijd besteed aan het lezen van boeken, een hoop "liefdes van vroeger", in feite ongeveer de titels die hier op dit blog in de rubriek "favoriete non-fiction boeken" staan. En ja, als ik de kans heb om op een mooie zomeravond met een boek in de tuin te zitten, dan is er geen sprake van bloggen.
Het zou kunnen dat het hier nog een tijdje rustig blijft. Maar maak je over mij vooral niet ongerust.
De tweede factor is dat het zo'n mooi weer is, al bijna twee maanden lang. Ik zit liever in de tuin. Ik ga liever met de kindjes, bijvoorbeeld met familie en vrienden die ook kindjes hebben, naar speeltuinen en kindvriendelijke eetgelegenheden. Zo kwamen we vandaag thuis van het communiefeest, en op de rit van amper twintig minuten lagen de twee kleuters en de peuter vast in slaap: van het vele spelen met de andere kleuters en peuters van de familie. Maar een half uur nadat de hele bende in de bedjes lag verscheen ineens kleuter Sarah, springlevend, klaarwakker, breed glimlachend: boke eten. En dan nog een verhaaltje, natuurlijk. Het beeld van zo'n opgetogen kleutertje dat samen met haar papa naar "het groot bed van mama en papa" glipt omdat de andere kamers bezet zijn door slapende broertjes... Het duurt maar twee seconden, maar het blijft in je hart gegrift.
Deze keer komt het verhaal uit een cyclus van "Sindbad de Zeeman". Op een bepaald moment is er sprake van twee onzichtbare geesten die ervoor zorgen dat een slapende prins in het gezelschap van een slapende prinses wordt gebracht, waarna ze zo nieuwsgierig zijn om te weten wat er gebeurt wanneer de slapers wakker worden dat ze zich verbergen achter het gordijn om het mee te maken.
Papa heeft natuurlijk niets vreemds opgemerkt, maar kleuter Sarah fronst de wenkbrauwen. "Waarom verbergen die geesten zich achter het gordijn als ze onzichtbaar zijn?" zegt ze. Papa zit er met open mond op te kijken. Ja, waarom? In de zeer vervelende stilte - waarom moet ik toch terugdenken aan mijn examentijd? - heft kleuter Sarah in wanhoop haar handjes half ten hemel en zegt op verongelijkte toon "dat zijn toch domme geesten, ze zijn onzichtbaar en toch verbergen ze zich achter een gordijn!".
En tenslotte, de belangrijkste factor waarom het niet gaat met de bloggerij is paradoxaal genoeg juist goed nieuws. Stilaan verbetert zich dat beruchte slaapgebrek naar het punt dat ik denk dat ik 80% haal van wat ik zou moeten halen. Dat wil zeggen, omdat ik iemand ben die altijd veel slaap nodig heeft gehad ziet mijn slaapregime er al behoorlijk "normaal" uit: zeg zeven uur slaap per nacht, drie nachten per week onderbroken, en af en toe nog een mindere nacht. Niet genoeg voor mij, maar wat een verschil met de "harde tijden". En paradoxaal genoeg, dus, is het effect van een weer ontwakende geest dat ik veel meer tijd besteed aan het lezen van boeken, een hoop "liefdes van vroeger", in feite ongeveer de titels die hier op dit blog in de rubriek "favoriete non-fiction boeken" staan. En ja, als ik de kans heb om op een mooie zomeravond met een boek in de tuin te zitten, dan is er geen sprake van bloggen.
Het zou kunnen dat het hier nog een tijdje rustig blijft. Maar maak je over mij vooral niet ongerust.
maandag 16 mei 2011
De Slag om Johnston Island (games, geschiedenis en filosofie)
Ooit heb ik met een vriend, die ik om meerdere reden dan jij kan weten "X" zal noemen, heel veel tijd besteed met het spelen van bordspelen: wargames. Het kon op de computer, maar ook met papier en karton: kaarten met steden en rivieren en vlaktes en terrein, of ook zeeën en oceanen met eilanden, en daarover bewoog jij dan kaartjes die militaire eenheden voorstelden, alles min of meer gebaseerd op wat echte eenheden in gelijksoortige omstandigheden ook konden.
Op een dag speelden we "Pacific War"; de oorlog tussen Japan en Amerika, zoals die begon in december 1943. Nu waren we een soort "perfecte match". Dat soort spelen is haast altijd gebaseerd op één partij die begint met een grote overmacht en een verrassingseffect, en een andere partij die begint in moeilijke omstandigheden, maar dan geleidelijk meer versterkingen krijgt. Karakteriëel was X iemand om er stevig op los te gaan, terwijl K altijd meer van de grote overzichten hield, lange termijn denken, rustig bekijken, desnoods even ploeteren met bescheiden middelen en intussen rustig opbouwen. En dus speelde X de Japanners, en K speelde de Amerikanen en de slag kon beginnen.
Nu kreeg K een idee. "Ik mag doodvallen als ik al die slagschepen in de haven van Pearl Harbour laat zinken", dacht K, en hij zag op de kaart dat Johnston Island een heel redelijk alternatief leek. Toen kreeg X echter ook een idee. "We mogen aannemen dat K weet wat er in Pearl Harbour kan misgaan", redeneerde X. "Verder heeft K echt wel gezien dat Johnston Island een uitstekend alternatief lijkt. En tenslotte weet iedereen dat K nooit op het idee zal komen dat iemand anders dan hijzelf daar ook aan kan denken". En dus stuurde X de aanvalsvloot die Yamamoto destijds naar Pearl Harbour had gestuurd naar Johnston Island, en daar lag de vloot van K te wachten alsof een saboteur het zo in elkaar had gezet en er volgde een slachting om K te doen terugverlangen naar Pearl Harbour zelf.
Het enige dat mijn ego een beetje heeft kunnen redden is dat niet veel later, in een naspelen van de Slag om Kiev - maar ik begin te lang uit te weiden.
Nu kan ik me inbeelden dat er twee verschillende bezwaren tegen dat soort spelen en dat soort anekdotes zijn. "Veel blabla" zegt de ene reactie wrevelig, "wanneer kunnen we verder spelen?". Een tikje oppervlakkig, vind ik, maar niet verschillend van wat ik zelf doe wanneer ik iets aan het spelen ben. Dus: fair enough. Aan de andere kant heb je de kritiek die zegt dat het bijna zielig is om op die manier om te gaan met de nagedachtenis van mensen die het toch maar allemaal hebben moeten doormaken. Nu, er is iets van, maar ook hier lijkt het me een beetje kort door de bocht. Ik weet echt niet of ik in mijn leven nog veel meer boeken over nog veel andere onderwerpen had kunnen lezen. En dus is het spelen van die games iets dat me zowel over de geschiedenis, als over de geografie van de oorlog (en de Pacific, alsook het gebied van Bratislawa tot Stalingrad is een aardig stukje geografie) veel meer heeft bijgeleerd dan ik er anders ooit was over te weten gekomen.
En het zet je enorm aan het denken, je ziet het in feite gewoon voor je ogen gebeuren, over hoe "anders" de geschiedenis heel gemakkelijk had kunnen zijn. Wat als de Duitsers nu eens hun Zesde Leger bij Stalingrad hadden gered? Gewoon ingraven achter een rivier meer naar het Westen, en een paar korpsen naar de kusten van Normandië: begin maar, gealliëerden! Good luck! En ook, dus, heb ik er bij geleerd wat een wanhopige, hopeloze onderneming heel die Tweede Wereldoorlog voor de Japanners is geweest. Zeker, uit de "Slag bij Johnston Island" had ik het nooit kunnen afleiden, maar enkele maanden wekelijks "Pacific War" of "Russian Front" spelen en ik verzeker je dat de grootste nerd iets over WOII te weten komt dat je anders pas na veel studeerwerk zal gaan inzien.
En dus kom je op het einde zelfs bij allerlei filosofische vragen terecht. Kleine oorzaken, grote gevolgen! De contingentie van de geschiedenis! Wat is dat toch voor een onderneming, die geschiedenis, die zo achteloos levens vernietigt, echt gruwelijk stukslaat, met miljoenen tegelijk, en van zulke kleine details laat afhangen dat andere levens, met nog meer miljoenen tegelijk toch kunnen opbloeien en er, wie weet, nog iets van kunnen maken ook.
Allemaal "Grote Vragen" omdat ik ergens bij het bladeren mijn ogen over de naam "Johnston Island" voelde glijden en allerlei herinneringen bij me wakker werden...
Op een dag speelden we "Pacific War"; de oorlog tussen Japan en Amerika, zoals die begon in december 1943. Nu waren we een soort "perfecte match". Dat soort spelen is haast altijd gebaseerd op één partij die begint met een grote overmacht en een verrassingseffect, en een andere partij die begint in moeilijke omstandigheden, maar dan geleidelijk meer versterkingen krijgt. Karakteriëel was X iemand om er stevig op los te gaan, terwijl K altijd meer van de grote overzichten hield, lange termijn denken, rustig bekijken, desnoods even ploeteren met bescheiden middelen en intussen rustig opbouwen. En dus speelde X de Japanners, en K speelde de Amerikanen en de slag kon beginnen.
Nu kreeg K een idee. "Ik mag doodvallen als ik al die slagschepen in de haven van Pearl Harbour laat zinken", dacht K, en hij zag op de kaart dat Johnston Island een heel redelijk alternatief leek. Toen kreeg X echter ook een idee. "We mogen aannemen dat K weet wat er in Pearl Harbour kan misgaan", redeneerde X. "Verder heeft K echt wel gezien dat Johnston Island een uitstekend alternatief lijkt. En tenslotte weet iedereen dat K nooit op het idee zal komen dat iemand anders dan hijzelf daar ook aan kan denken". En dus stuurde X de aanvalsvloot die Yamamoto destijds naar Pearl Harbour had gestuurd naar Johnston Island, en daar lag de vloot van K te wachten alsof een saboteur het zo in elkaar had gezet en er volgde een slachting om K te doen terugverlangen naar Pearl Harbour zelf.
Het enige dat mijn ego een beetje heeft kunnen redden is dat niet veel later, in een naspelen van de Slag om Kiev - maar ik begin te lang uit te weiden.
Nu kan ik me inbeelden dat er twee verschillende bezwaren tegen dat soort spelen en dat soort anekdotes zijn. "Veel blabla" zegt de ene reactie wrevelig, "wanneer kunnen we verder spelen?". Een tikje oppervlakkig, vind ik, maar niet verschillend van wat ik zelf doe wanneer ik iets aan het spelen ben. Dus: fair enough. Aan de andere kant heb je de kritiek die zegt dat het bijna zielig is om op die manier om te gaan met de nagedachtenis van mensen die het toch maar allemaal hebben moeten doormaken. Nu, er is iets van, maar ook hier lijkt het me een beetje kort door de bocht. Ik weet echt niet of ik in mijn leven nog veel meer boeken over nog veel andere onderwerpen had kunnen lezen. En dus is het spelen van die games iets dat me zowel over de geschiedenis, als over de geografie van de oorlog (en de Pacific, alsook het gebied van Bratislawa tot Stalingrad is een aardig stukje geografie) veel meer heeft bijgeleerd dan ik er anders ooit was over te weten gekomen.
En het zet je enorm aan het denken, je ziet het in feite gewoon voor je ogen gebeuren, over hoe "anders" de geschiedenis heel gemakkelijk had kunnen zijn. Wat als de Duitsers nu eens hun Zesde Leger bij Stalingrad hadden gered? Gewoon ingraven achter een rivier meer naar het Westen, en een paar korpsen naar de kusten van Normandië: begin maar, gealliëerden! Good luck! En ook, dus, heb ik er bij geleerd wat een wanhopige, hopeloze onderneming heel die Tweede Wereldoorlog voor de Japanners is geweest. Zeker, uit de "Slag bij Johnston Island" had ik het nooit kunnen afleiden, maar enkele maanden wekelijks "Pacific War" of "Russian Front" spelen en ik verzeker je dat de grootste nerd iets over WOII te weten komt dat je anders pas na veel studeerwerk zal gaan inzien.
En dus kom je op het einde zelfs bij allerlei filosofische vragen terecht. Kleine oorzaken, grote gevolgen! De contingentie van de geschiedenis! Wat is dat toch voor een onderneming, die geschiedenis, die zo achteloos levens vernietigt, echt gruwelijk stukslaat, met miljoenen tegelijk, en van zulke kleine details laat afhangen dat andere levens, met nog meer miljoenen tegelijk toch kunnen opbloeien en er, wie weet, nog iets van kunnen maken ook.
Allemaal "Grote Vragen" omdat ik ergens bij het bladeren mijn ogen over de naam "Johnston Island" voelde glijden en allerlei herinneringen bij me wakker werden...
woensdag 11 mei 2011
Dingen die ik beter moest begrijpen (Entropie und kein Ende)
Op een dag, in een schaakclub (wat me toelaat af te leiden dat ik ongeveer 20 jaar was: dus een heeele tijd geleden...) vroeg Koen, de filosoof, zich af: "maar wat kwam er nu voor de Big Bang?". En toen was er een afgestudeerde natuurkundige, zeg 25 of 28 jaar, en die werd werkelijk boos. Het kwam er op neer dat ik dat niet eens mocht vragen, want de wetenschap had aangetoond dat de tijd met de Big Bang was begonnen, en dus kwam er niets voor de Big Bang.
Ik weet nog hoe verbaasd ik was: over die woede aanval, welteverstaan, want zijn opmerking over hoe onze wetenschap nu eenmaal onze beste benadering van de realiteit is, zodat al die "kritische vragen" meestal meteen kniediep in de nonsens zitten, heb ik me voor altijd eigen gemaakt. Maar moet een mens toch niet boos om worden? En hij was echt opgewonden, hé, ik denk er nog altijd een tikje onthutst aan terug.
Nog altijd lijkt me dat hij heel wat inzichtelijke dingen te vertellen had, en toch ongelijk had. Nog altijd denk ik dat wetenschap voor een stuk vorderingen maakt, juist omdat allerlei mensen quasi in het wilde weg vragen stellen, en de kans is groot dat een hoop serieuze mensen daar erg boos over worden. Terwijl die vorderingen desondanks komen uit een kleine fractie die er even goed als clowns uitzien als ik, maar met dat grote verschil dat ze geen clowns zijn. Verbied de clowns, en je verbiedt ook de Einsteins - en zeg nu zelf, doorgaans zijn wij toch perfect onschadelijk?
Iets heel anders is dat het misschien zou helpen van bij het begin een paar punten te erkennen. Daar denk ik aan de "Eurabië debatten", waarin ikzelf (1) iets zeg van de vorm "naar onze beste gegevens..." (lijkt het er op dat de stijgende percentages Moslims in Europa vanzelf zullen stabilizeren). Dat riep bepaald woedende reacties (één ex-geregelde commentator was er zo boos om dat hij een paar jaar geleden enkele sneren afvuurde over filosofen die teveel naar cijfers keken, of zoiets, en sindsdien is hij hier nooit meer gezien: tja.) op, maar er waren ook luciedere varianten. Ze wilden het hebben over de overlast, of over overdreven pogingen om immigranten ter wille te zijn ("hier in dit zwembad: een alleen voor vrouwen uurtje!"). En daar kreeg ik het verwijt altijd alleen maar over die geboortecijfers te praten. Misschien hebben ze wel gelijk - maar als ze nu eens gewoon hadden gezegd dat "naar onze beste waarnemingen zeggen de cijfers inderdaad... (etc), dan mogen we van mij gerust over "overlast" praten: ik wil alleen vermijden dat we er als dom rechts uitzien, door van dom rechts afstand te nemen.
Dus wat leer ik daar nu zelf van? Wel, ik zet hier geregeld mijn "kritische" "vragen" bij onderwerpen als de entropiewet neer. Natuurlijk moet ik daarbij heel duidelijk zeggen: hey, ik ga ook in mijn dagelijks leven voortdurend van de entropiewet uit, hoor. Natuurlijk zeg ik aan lezer Axxyanus, enkele posts gelezen, "ja, al mijn "tegenvoorbeelden" passen perfect in een systeem waarin de totale entropie wel degelijk stijgt". Natuurlijk zeg ik een lezer, een hele tijd geleden zodat ik het niet meer terugvind, "nee, het is niet mijn bedoeling om terug naar het perpetuum mobile te gaan zoeken".
Maar aangenomeb dat daarmee de lucht is uitgeklaard: gegeven die enorme variatie aan schalen waarop we aan natuurkunde kunnen doen (van subatomair tot superclusters) en gegeven wat we denken te weten over entropie: zou je dan niet verwachten dat je ook werkelijk op een aantal, en zelfs een groot aantal van die schalen, thermisch evenwicht vindt?
Een beetje zoals we begin twintigste eeuw werkelijk dachten: "ja, er zijn in die verspreide dunne nevel van protonen een hoop sterren, maar op de grotere schaal zal je zien dat er wel een gelijkmatige verdeling is, en dus zullen op een dag alle sterren opgebrand zijn". Maar oeps, toen we op die grotere schaal konden gaan kijken, toen bleek ook daar structuur te bestaan. Dus klonk het van " "ja, er zijn in die verspreide dunne nevel van protonen een hoopmelkwegen, maar op de grotere schaal zal je zien dat er wel een gelijkmatige verdeling is, en dus zullen op een dag alle melkwegen uitgedoofd zijn". Maar oeps, toen we op die grotere schaal konden gaan kijken - enzovoort etcetera, en nu kan je al invullen met clusters en superclusters.
En in de richting van de steeds kleinere schaal, denk ik begrepen te hebben, is het van precies hetzelfde.
Maar om echt misverstanden te vermijden, ik denk niet dat ik ontdekt heb dat de totale entropie afneemt, noch dat er een perpetuum mobile in het vat zit. Ik denk hoogstens dat een heelal dat door een bekende versie van de entropiewet beschreven wordt er niet werkelijk uitziet zoals ons heelal er uitziet. Misschien (het waarschijnlijkst, zoals ik aan de hand van de creationisten heb geleerd) ontbreken er een paar zeer simpele inzichten aan mijn kennis. Misschien is het inzicht van de mensheid zelf wel degelijk nog een tikje onvolledig. Misschien zal hieruit (ik heb het alleen maar overgeschreven, hoor, ik heb er zelf geen enkele verdienste aan) een revolutie in onze natuurkunde vloeien om Einstein en de Quantumfysica blozend te doen afdruipen. Ik weet het niet. Ik weet alleen dat mijn inzicht in de entropiewet niet klopt met de vele schalen die in thermisch evenwicht hadden kunnen zijn, maar het desondanks niet zijn.
-----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/Islam%20vs.%20Westen
Ik weet nog hoe verbaasd ik was: over die woede aanval, welteverstaan, want zijn opmerking over hoe onze wetenschap nu eenmaal onze beste benadering van de realiteit is, zodat al die "kritische vragen" meestal meteen kniediep in de nonsens zitten, heb ik me voor altijd eigen gemaakt. Maar moet een mens toch niet boos om worden? En hij was echt opgewonden, hé, ik denk er nog altijd een tikje onthutst aan terug.
Nog altijd lijkt me dat hij heel wat inzichtelijke dingen te vertellen had, en toch ongelijk had. Nog altijd denk ik dat wetenschap voor een stuk vorderingen maakt, juist omdat allerlei mensen quasi in het wilde weg vragen stellen, en de kans is groot dat een hoop serieuze mensen daar erg boos over worden. Terwijl die vorderingen desondanks komen uit een kleine fractie die er even goed als clowns uitzien als ik, maar met dat grote verschil dat ze geen clowns zijn. Verbied de clowns, en je verbiedt ook de Einsteins - en zeg nu zelf, doorgaans zijn wij toch perfect onschadelijk?
Iets heel anders is dat het misschien zou helpen van bij het begin een paar punten te erkennen. Daar denk ik aan de "Eurabië debatten", waarin ikzelf (1) iets zeg van de vorm "naar onze beste gegevens..." (lijkt het er op dat de stijgende percentages Moslims in Europa vanzelf zullen stabilizeren). Dat riep bepaald woedende reacties (één ex-geregelde commentator was er zo boos om dat hij een paar jaar geleden enkele sneren afvuurde over filosofen die teveel naar cijfers keken, of zoiets, en sindsdien is hij hier nooit meer gezien: tja.) op, maar er waren ook luciedere varianten. Ze wilden het hebben over de overlast, of over overdreven pogingen om immigranten ter wille te zijn ("hier in dit zwembad: een alleen voor vrouwen uurtje!"). En daar kreeg ik het verwijt altijd alleen maar over die geboortecijfers te praten. Misschien hebben ze wel gelijk - maar als ze nu eens gewoon hadden gezegd dat "naar onze beste waarnemingen zeggen de cijfers inderdaad... (etc), dan mogen we van mij gerust over "overlast" praten: ik wil alleen vermijden dat we er als dom rechts uitzien, door van dom rechts afstand te nemen.
Dus wat leer ik daar nu zelf van? Wel, ik zet hier geregeld mijn "kritische" "vragen" bij onderwerpen als de entropiewet neer. Natuurlijk moet ik daarbij heel duidelijk zeggen: hey, ik ga ook in mijn dagelijks leven voortdurend van de entropiewet uit, hoor. Natuurlijk zeg ik aan lezer Axxyanus, enkele posts gelezen, "ja, al mijn "tegenvoorbeelden" passen perfect in een systeem waarin de totale entropie wel degelijk stijgt". Natuurlijk zeg ik een lezer, een hele tijd geleden zodat ik het niet meer terugvind, "nee, het is niet mijn bedoeling om terug naar het perpetuum mobile te gaan zoeken".
Maar aangenomeb dat daarmee de lucht is uitgeklaard: gegeven die enorme variatie aan schalen waarop we aan natuurkunde kunnen doen (van subatomair tot superclusters) en gegeven wat we denken te weten over entropie: zou je dan niet verwachten dat je ook werkelijk op een aantal, en zelfs een groot aantal van die schalen, thermisch evenwicht vindt?
Een beetje zoals we begin twintigste eeuw werkelijk dachten: "ja, er zijn in die verspreide dunne nevel van protonen een hoop sterren, maar op de grotere schaal zal je zien dat er wel een gelijkmatige verdeling is, en dus zullen op een dag alle sterren opgebrand zijn". Maar oeps, toen we op die grotere schaal konden gaan kijken, toen bleek ook daar structuur te bestaan. Dus klonk het van " "ja, er zijn in die verspreide dunne nevel van protonen een hoopmelkwegen, maar op de grotere schaal zal je zien dat er wel een gelijkmatige verdeling is, en dus zullen op een dag alle melkwegen uitgedoofd zijn". Maar oeps, toen we op die grotere schaal konden gaan kijken - enzovoort etcetera, en nu kan je al invullen met clusters en superclusters.
En in de richting van de steeds kleinere schaal, denk ik begrepen te hebben, is het van precies hetzelfde.
Maar om echt misverstanden te vermijden, ik denk niet dat ik ontdekt heb dat de totale entropie afneemt, noch dat er een perpetuum mobile in het vat zit. Ik denk hoogstens dat een heelal dat door een bekende versie van de entropiewet beschreven wordt er niet werkelijk uitziet zoals ons heelal er uitziet. Misschien (het waarschijnlijkst, zoals ik aan de hand van de creationisten heb geleerd) ontbreken er een paar zeer simpele inzichten aan mijn kennis. Misschien is het inzicht van de mensheid zelf wel degelijk nog een tikje onvolledig. Misschien zal hieruit (ik heb het alleen maar overgeschreven, hoor, ik heb er zelf geen enkele verdienste aan) een revolutie in onze natuurkunde vloeien om Einstein en de Quantumfysica blozend te doen afdruipen. Ik weet het niet. Ik weet alleen dat mijn inzicht in de entropiewet niet klopt met de vele schalen die in thermisch evenwicht hadden kunnen zijn, maar het desondanks niet zijn.
-----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/search/label/Islam%20vs.%20Westen
maandag 9 mei 2011
Belgische politiek... Geeuw...?
Laat me opbiechten: ik heb de politieke toestand in België gedurende weken, gedurende màànden niet meer gevolgd. Achteraf bezien was dat juist, maar ik geef toe dat ik dat niet op voorhand wist. Ik was het gewoon beu geraakt. En effectief, er is niets veranderd, toch niet volgens de kranten. En de entertainment waarde vind ik groot, maar niet als het maanden hetzelfde blijft.
Intussen zijn er zeer oppervlakkig twee stukken commentaar tot hier geraakt. Het eerste was een tekst van Magnette waarin hij droomt van de tijden van vroeger en hij zich verwonderd bedenkt dat er in Vlaanderen toch wel veel veranderd is. Hoe zou dat toch kunnen komen, vraagt hij zich af, waar zit toch het probleem?
Goed, Magnette, echt heel, heel goed. Het is duidelijk dat er niets aan jouw aandacht ontsnapt. Op één detail na, dan, misschien. Een idee voor een cartoon komt in me op: Magnette die vanuit een gebouw, herkenbaar als het partijhoofdkwartier van de PS, met een enorme telescoop de wereld intuurt. Het onderschrift luidt "Magnette op zoek naar het probleem". En op dat herkenbaar partijhoofdkwartier van de PS staat in kanonnen van letters het woord "probleem".
Helaas, ik kan absoluut niet tekenen.
Een ander punt gaat over Bart De Wever. Het blijft iemand waarmee ik het wat moeilijk heb; dat parochialisme, dat conservatisme - maar goed dat ik ervan overtuigd ben dat het ook wel deels gespeeld is, want eerlijk gezegd... En toch is er veel ook echt, denk ik, en ik heb het er wat moeilijk mee. Maar tegelijk kan ik alleen maar zeggen: hij heeft toch zijn verkiezingen van verleden jaar heel fraai gewonnen, en hij heeft toch helemaal niet gedaan wat de hele wereld zo overduidelijk van hem had verwacht: een aantal postjes incasseren en alle principes zijn weeral verkocht in naam van de "solidariteit" of, zo mogelijk nog weerzinwekkender, "ons land". Dus er kan toch ook wel wat bewondering af, misschien een beetje tot mijn eigen verbazing.
Hoe dan ook, ik zie dat De Wever nu nogal openlijk met Alexander De Croo praat. Dat is een liberaal, en alleen al daarom iemand waarvan ik een tijdje geleden jammer vond dat hij zo weinig aan bod kwam. Ik herinner me dat ik De Wever, met zijn weigering zijn principes te verkopen, een heel ander soort politicus vond dan de rest van de politiekers. Tenzij, misschien (droomde ik hardop) dat er ook bij de liberalen een nieuw sooirt leider was opgestaan, terwijl de enige reden waarom we dat niet konden zien was dat hij juist nooit aan het woord kwam?
Ik weet het niet. Ik heb er héél weinig naar gekeken. Maar misschien komen we het alsnog te weten. Liberalen met uiteindelijk toch wel luciede (denk ik) conservatieven: veel beter kan het niet worden.
Intussen zijn er zeer oppervlakkig twee stukken commentaar tot hier geraakt. Het eerste was een tekst van Magnette waarin hij droomt van de tijden van vroeger en hij zich verwonderd bedenkt dat er in Vlaanderen toch wel veel veranderd is. Hoe zou dat toch kunnen komen, vraagt hij zich af, waar zit toch het probleem?
Goed, Magnette, echt heel, heel goed. Het is duidelijk dat er niets aan jouw aandacht ontsnapt. Op één detail na, dan, misschien. Een idee voor een cartoon komt in me op: Magnette die vanuit een gebouw, herkenbaar als het partijhoofdkwartier van de PS, met een enorme telescoop de wereld intuurt. Het onderschrift luidt "Magnette op zoek naar het probleem". En op dat herkenbaar partijhoofdkwartier van de PS staat in kanonnen van letters het woord "probleem".
Helaas, ik kan absoluut niet tekenen.
Een ander punt gaat over Bart De Wever. Het blijft iemand waarmee ik het wat moeilijk heb; dat parochialisme, dat conservatisme - maar goed dat ik ervan overtuigd ben dat het ook wel deels gespeeld is, want eerlijk gezegd... En toch is er veel ook echt, denk ik, en ik heb het er wat moeilijk mee. Maar tegelijk kan ik alleen maar zeggen: hij heeft toch zijn verkiezingen van verleden jaar heel fraai gewonnen, en hij heeft toch helemaal niet gedaan wat de hele wereld zo overduidelijk van hem had verwacht: een aantal postjes incasseren en alle principes zijn weeral verkocht in naam van de "solidariteit" of, zo mogelijk nog weerzinwekkender, "ons land". Dus er kan toch ook wel wat bewondering af, misschien een beetje tot mijn eigen verbazing.
Hoe dan ook, ik zie dat De Wever nu nogal openlijk met Alexander De Croo praat. Dat is een liberaal, en alleen al daarom iemand waarvan ik een tijdje geleden jammer vond dat hij zo weinig aan bod kwam. Ik herinner me dat ik De Wever, met zijn weigering zijn principes te verkopen, een heel ander soort politicus vond dan de rest van de politiekers. Tenzij, misschien (droomde ik hardop) dat er ook bij de liberalen een nieuw sooirt leider was opgestaan, terwijl de enige reden waarom we dat niet konden zien was dat hij juist nooit aan het woord kwam?
Ik weet het niet. Ik heb er héél weinig naar gekeken. Maar misschien komen we het alsnog te weten. Liberalen met uiteindelijk toch wel luciede (denk ik) conservatieven: veel beter kan het niet worden.
zaterdag 7 mei 2011
Griekenland: zou iemand dat eens simpel kunnen uitleggen?
Het is blijkbaar weer eens grote paniek over Griekenland (1), en wat mij het meeste opvalt is dat de berichtgeving maakt dat er, voor mij althans, kop noch staart aan te krijgen is. Nochtans zou het, steeds volgens mij, niet moeilijk moeten zijn, ik bedoel, op een zodanige manier het probleem op tafel leggen dat een normaal begaafde, gemiddelde leek het begrijpt. Ik heb zelfs al eens geprobeerd te tonen welke vorm dat "op tafel leggen" zou moeten aannemen (2), waarbij ik me maar tot de vorm heb beperkt omdat ik zeer goed weet dat ik het qua inhoud niet zou kunnen.
Maar er zijn ongetwijfeld mensen die het wel kunnen. Al wat er nodig is is dat ze één en ander over het onderwerp weten, plus dat ze de communicatie vaardigheid hebben om het uit te leggen, plus de energie om het nog te doen ook. Bijvoorbeeld is er Geert Noels die met zijn boek en zijn blog getoond heeft dat hij iets kan uitlegen èn er de energie voor heeft, en verder denk ik dat niemand betwijfelt dat hij weet waar het over gaat. Heel recent nog was er één die me spijkers met koppen leek te slaan (3). Maar een jaar geleden al heeft Geert al precies hetzelfde gezegd (4).
Maar waarover klaag ik dan? Ik wil heus aannemen dat het probleem bij mij ligt - maar anderzijds, is het niet zo dat mensen die iets proberen uit te leggen aan andere mensen dat altijd "zo goed kunnen" als ze zich weten te verplaatsen in de onwetendheid van de anderen?
Ik zou graag zien dat iemand als Geert me het pad laat zien dat ongeveer loopt als:
Eén van de dingen die ik tot mijn tevredenheid in Geerts laatste artikel zag staan is dat één van de standaard uitwegen, forse besparingen op de overheidsuitgaven, alleen maar de recessie in de hand werken. Als je constante schulden hebt in een dalende economie, is dat in principe hetzelfde als een constante economie waarin je de schulden gewoon liet oplopen. Bijvoorbeeld "schulden 200/economie 100" is evenveel als "schulden 100/economie 50". Je kan je dus inbeelden dat je in een "schulden 100/economie 100" de keuze hebt tussen de schulden laten oplopen naar 200 of besparen met als gevolg dat de economie naar 50 krimpt, maar cijfermatig eindig je in beide gevallen op "2". Dus waarom zou "besparen" nu a priori beter zijn dan "extra overheidsoptreden"?
Dat is iets dat ikzelf al een paar keer probeerde - naar mijn aanvoelen: tevergeefs - te zeggen aan mensen die nogal robotmatig over besparingen beginnen. Om één of andere reden leek hun doel niet zozeer de crisis op te lossen maar wel de overheid op te lossen; een mens zou ze nog van "politiek vervuild denken" gaan verdenken. En het is belangrijk, want het is een deel van het probleem. Als de atmosfeer vol staat van de "modellen" waarin de zogenaamde "conclusies" in werkelijkheid al op voorhand vaststonden, en vervolgens enkel die feiten worden geselecteerd die als argument kunnen dienen, dan helpt dat niemand een stap vooruit - behalve wie zijn ideologie wilde bevestigen, natuurlijk. Wedden dat ik ook direct een hoop url's kan vinden die "bewijzen" dat dit de lang voorspelde "crisis van het kapitalisme" is?
Maar om te besluiten met het onderwerp. Ik zou, dus, graag zien dat iemand eens in begrijpelijke woorden uitlegde dat, en waarom, er geen conventionele oplossingen zijn. Ik heb alleen maar geprobeerd uit te leggen waar het mij aan ontbreekt, in de hoop dat het iemand inspireert bij het beantwoorden van dat soort vragen.
(Bij wijze van "update" even herinneren aan hoe ik me een simpel scenario van "uit de euro stappen" inbeeld:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/11/uit-de-euro-stappen.html )
---------------------------------
(1) http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=IV39O55B
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/03/de-schuldencrisis-als-puzzel.html
(3) http://www.econoshock.be/3-vragen-over-griekenland/
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/04/geert-noels-griekenland-moet-uit-de.html (ik had naar zijn eigen blog willen verwijzen, maar blijkbaar is de url intussen beperkt toegankelijk. Deze url dus gewoon als bewijs dat we het er een jaar geleden al over hadden)
(5) naar de beroemde cartoon, onder andere hier te vinden:
http://www.inc.com/resources/startup/articles/20080101/revers.html
Maar er zijn ongetwijfeld mensen die het wel kunnen. Al wat er nodig is is dat ze één en ander over het onderwerp weten, plus dat ze de communicatie vaardigheid hebben om het uit te leggen, plus de energie om het nog te doen ook. Bijvoorbeeld is er Geert Noels die met zijn boek en zijn blog getoond heeft dat hij iets kan uitlegen èn er de energie voor heeft, en verder denk ik dat niemand betwijfelt dat hij weet waar het over gaat. Heel recent nog was er één die me spijkers met koppen leek te slaan (3). Maar een jaar geleden al heeft Geert al precies hetzelfde gezegd (4).
Maar waarover klaag ik dan? Ik wil heus aannemen dat het probleem bij mij ligt - maar anderzijds, is het niet zo dat mensen die iets proberen uit te leggen aan andere mensen dat altijd "zo goed kunnen" als ze zich weten te verplaatsen in de onwetendheid van de anderen?
Ik zou graag zien dat iemand als Geert me het pad laat zien dat ongeveer loopt als:
- hier heb je wat iedereen in alle kranten kan lezen
- "then a miracle occurs" (5)
- ergo, Griekenland moet uit de euro
Eén van de dingen die ik tot mijn tevredenheid in Geerts laatste artikel zag staan is dat één van de standaard uitwegen, forse besparingen op de overheidsuitgaven, alleen maar de recessie in de hand werken. Als je constante schulden hebt in een dalende economie, is dat in principe hetzelfde als een constante economie waarin je de schulden gewoon liet oplopen. Bijvoorbeeld "schulden 200/economie 100" is evenveel als "schulden 100/economie 50". Je kan je dus inbeelden dat je in een "schulden 100/economie 100" de keuze hebt tussen de schulden laten oplopen naar 200 of besparen met als gevolg dat de economie naar 50 krimpt, maar cijfermatig eindig je in beide gevallen op "2". Dus waarom zou "besparen" nu a priori beter zijn dan "extra overheidsoptreden"?
Dat is iets dat ikzelf al een paar keer probeerde - naar mijn aanvoelen: tevergeefs - te zeggen aan mensen die nogal robotmatig over besparingen beginnen. Om één of andere reden leek hun doel niet zozeer de crisis op te lossen maar wel de overheid op te lossen; een mens zou ze nog van "politiek vervuild denken" gaan verdenken. En het is belangrijk, want het is een deel van het probleem. Als de atmosfeer vol staat van de "modellen" waarin de zogenaamde "conclusies" in werkelijkheid al op voorhand vaststonden, en vervolgens enkel die feiten worden geselecteerd die als argument kunnen dienen, dan helpt dat niemand een stap vooruit - behalve wie zijn ideologie wilde bevestigen, natuurlijk. Wedden dat ik ook direct een hoop url's kan vinden die "bewijzen" dat dit de lang voorspelde "crisis van het kapitalisme" is?
Maar om te besluiten met het onderwerp. Ik zou, dus, graag zien dat iemand eens in begrijpelijke woorden uitlegde dat, en waarom, er geen conventionele oplossingen zijn. Ik heb alleen maar geprobeerd uit te leggen waar het mij aan ontbreekt, in de hoop dat het iemand inspireert bij het beantwoorden van dat soort vragen.
(Bij wijze van "update" even herinneren aan hoe ik me een simpel scenario van "uit de euro stappen" inbeeld:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/11/uit-de-euro-stappen.html )
---------------------------------
(1) http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=IV39O55B
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2011/03/de-schuldencrisis-als-puzzel.html
(3) http://www.econoshock.be/3-vragen-over-griekenland/
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2010/04/geert-noels-griekenland-moet-uit-de.html (ik had naar zijn eigen blog willen verwijzen, maar blijkbaar is de url intussen beperkt toegankelijk. Deze url dus gewoon als bewijs dat we het er een jaar geleden al over hadden)
(5) naar de beroemde cartoon, onder andere hier te vinden:
http://www.inc.com/resources/startup/articles/20080101/revers.html
donderdag 5 mei 2011
Een anekdote is geen statistiek, en twee ook niet.
"Aprilzomers" zijn in een aantal opzichten de beste. Zomerse temperaturen, asperges voor bijna niks, en 's avonds koelt het nog flink af zodat een mens fatsoenlijk kan slapen. En de nachten zijn nog niet zo belachelijk kort. De hemel begint om 05.15 uur al flink op te klaren, zo rond begin mei, maar binnen een maand is het nog erger. En met kleine kindjes... Als puber was ik er dol op, op 21 juni, maar tegenwoordig heb ik liever mei en september. Wacht tot je zelf een paar kleuters in bed moet steken met de zon hoog aan de hemel.
Zomerse temperaturen, dus, en de hele familie begeeft zich ter speeltuin. En daar speelt zich een merkwaardige anekdote af. Wachtend tot de schattebollen terug zijn van één of andere attractie sta ik temidden van drie vrouwen, eerder donker van huidskleur, zwaar gebouwd, ondanks de 28 graden zwaar gekleed, alle drie een hoofddoek en ze praten een keelachtige taal met elkaar... Als ik niet beter wist zou ik gedacht hebben dat het Arabisch was.
Maar nu gebeurt er iets vreemds. Als hun eigen schattebollen komen aangerend - ook met een eerder donkere huidskleur maar voor de rest precies zo opgetogen lachend als twee kleuters en één peuter die ik ken - spreekt iedereen ineens Nederlands! Echt, goed, heel verstaanbaar Nederlands. De mama's wel een beetje met accent, maar toch: het is de hele tijd van "kom eens hier" en "ik heb toch gezegd" en "nu nog niet" en al die andere heel herkenbare speelplaatskreten.
Kijk, een anekdote is natuurlijk geen statistiek. Maar door het zo onder mijn neus te zien gebeuren schiet me ineens een andere anekdote te binnen, van een hele tijd geleden. Het gebeurde in een trein waar twee vrouwen met hoofddoeken samen zaten te praten in een mij onbekende, keelachtige taal. Dan gaat er een GSM af, en één van de twee neemt op. Er verschijnt een brede, vertederde glimlach op haar gezicht, en dan zegt ze "hey dag schat?" en "heb je goed geslapen?" en "ga je boterhammetjes eten?" en zo nog een paar, op een toon die me deed schatten dat er aan de andere kant iemand van een jaar of zes was.
En dat zijn dan twee anekdotes. We horen vaak dat "ze" niet integreren, en dat "ze" niet willen integreren, etc etc... Maar behalve dat ze - zoals ik hier al vaker heb gezegd, dacht ik? - op ongeveer één generatie onze geboortecijfers overnemen vraag ik me af of de oudergeneratie misschien nog wel Arabisch praat, maar de kindergeneratie niet in het Nederlands wordt opgevoed?
Een anekdote is geen statistiek. Twee anekdotes ook niet. Maar toch... Dat is nu twee keer, totaal los van elkaar: ouders die zelf de ene, vreemde taal spreken, maar met hun kinderen de taal van het land waar ze wonen gebruiken. Zou het nog toeval zijn?
Zomerse temperaturen, dus, en de hele familie begeeft zich ter speeltuin. En daar speelt zich een merkwaardige anekdote af. Wachtend tot de schattebollen terug zijn van één of andere attractie sta ik temidden van drie vrouwen, eerder donker van huidskleur, zwaar gebouwd, ondanks de 28 graden zwaar gekleed, alle drie een hoofddoek en ze praten een keelachtige taal met elkaar... Als ik niet beter wist zou ik gedacht hebben dat het Arabisch was.
Maar nu gebeurt er iets vreemds. Als hun eigen schattebollen komen aangerend - ook met een eerder donkere huidskleur maar voor de rest precies zo opgetogen lachend als twee kleuters en één peuter die ik ken - spreekt iedereen ineens Nederlands! Echt, goed, heel verstaanbaar Nederlands. De mama's wel een beetje met accent, maar toch: het is de hele tijd van "kom eens hier" en "ik heb toch gezegd" en "nu nog niet" en al die andere heel herkenbare speelplaatskreten.
Kijk, een anekdote is natuurlijk geen statistiek. Maar door het zo onder mijn neus te zien gebeuren schiet me ineens een andere anekdote te binnen, van een hele tijd geleden. Het gebeurde in een trein waar twee vrouwen met hoofddoeken samen zaten te praten in een mij onbekende, keelachtige taal. Dan gaat er een GSM af, en één van de twee neemt op. Er verschijnt een brede, vertederde glimlach op haar gezicht, en dan zegt ze "hey dag schat?" en "heb je goed geslapen?" en "ga je boterhammetjes eten?" en zo nog een paar, op een toon die me deed schatten dat er aan de andere kant iemand van een jaar of zes was.
En dat zijn dan twee anekdotes. We horen vaak dat "ze" niet integreren, en dat "ze" niet willen integreren, etc etc... Maar behalve dat ze - zoals ik hier al vaker heb gezegd, dacht ik? - op ongeveer één generatie onze geboortecijfers overnemen vraag ik me af of de oudergeneratie misschien nog wel Arabisch praat, maar de kindergeneratie niet in het Nederlands wordt opgevoed?
Een anekdote is geen statistiek. Twee anekdotes ook niet. Maar toch... Dat is nu twee keer, totaal los van elkaar: ouders die zelf de ene, vreemde taal spreken, maar met hun kinderen de taal van het land waar ze wonen gebruiken. Zou het nog toeval zijn?
Abonneren op:
Posts (Atom)