Voetje voor voetje...

Nog maar enkele jaren geleden was het erg riskant om in een omgeving van een bepaald soort rechts te zeggen dat de Irak oorlog één van de meest verdwaasde ondernemingen was waar je maar zou kunnen opkomen. Het geloei en gescheld dat opsteeg uit de rangen van dat bepaald soort rechts was bedoeld, en slaagde er vaak in, om kritiek niet zozeer te weerleggen, als wel het zwijgen op te leggen.

(Een verschijnsel dat overigens uitdrukkelijk beschreven wordt door Friedrich Hayek in zijn The road to Serfdom , wanneer hij het heeft over totalitaire regimes.)

En dat alleen al was de reden waarom ik het altijd belangrijk heb gevonden om, for the record, de atmosfeer in te gaan, om precies die dingen te zeggen. Ik denk wel dat ik via Google een paar keer mijn vergelijking met het Paard Van Troje kan terugvinden, varianten op de uitdrukking "meest verdwaasde onderneming", en zeker ook iets als "als je nu een nog stommer beleid zou moeten bedenken dan dat van Bush, dan zou je het niet gemakkelijk hebben". Ikzelf sta hiermee vanaf maart 2,003 uitgebreid in Google.

En al die dingen zouden nu veel minder belangrijk zijn, als we niet telkens weer het genoemde geloei en gescheld hadden gekregen, of zelfs als een hoop doorgaans luciede geesten nu eens gewoon kon toegeven wat iedereen nu echt wel gezien heeft: het was één van de meest verdwaasde ondernemingen uit de wereldgeschiedenis.

Maar dat geloei en gescheld was er nu eenmaal wel, en de gehoopte erkenning blijft vooralsnog uit. En dus blijft het motiverend om lijstjes uitspraken aan te leggen, bijvoorbeeld van wat bepaalde mensen vroeger allemaal uitgekraamd hebben, of ook van wat ze vandaag beweren. Ik ga er, als de lezer het goed vindt, van uit dat de volgende lijst mensen géén hysterische, extreem-linkse, anti-Amerikaanse pseudo-intellectuele weasels zijn.

(Alle quotes uit:
http://www.msnbc.msn.com/id/15773983/ )

Kenneth Adelman:

"The debacle that was Iraq"
"This didn't have to be managed this bad"

En ook nog:

All told, he said, the Bush national security team has proved to be "the most incompetent" of the past half-century. But, he added, "Obviously, the president is ultimately responsible."

Most troubling, he said, are his shattered ideals: "The whole philosophy of using American strength for good in the world, for a foreign policy that is really value-based instead of balanced-power-based, I don't think is disproven by Iraq. But it's certainly discredited."

Newt Gingrich:

"People expect a level of performance they are not getting"

Richard Perle:

"If I had known that the U.S. was going to essentially establish an occupation, then I'd say, 'Let's not do it,' "

(Uim, Richard, kan je een Republikeinse ex-president, vier letters, beginnend met een B, eindigend op H, en in wiens naam ook nog de letters U en S voorkomen, die je precies dat al wist te vertellen, zeg, tien jaar geleden?)

"It was a foolish thing to do."

Joshua Muravchik:

"There's a question to be sorted out: whether the war was a sound idea but very badly executed." (gevolgd door, in zogenaamde 'indirecte rede':) "It may also be, he said, that the mistake was the idea itself -- that Iraq could serve as a democratic beacon for the Middle East."

Ik zal maar de laatste inzichten van Blair laten passeren, ik zal maar niet terugkomen op het licht dat is beginnen schijnen in de schedel van Fukuyama... voetje voor voetje komen we bij het punt dat ik al eerder heb beschreven. Het punt dat je "de vaas ligt in scherven op de grond" (1) kan noemen.

Wat daar belangrijk is, is dat de verantwoordelijken voor de immense schade die ze aan de beschaving "het Westen" hebben toegebracht, vaak proberen zich te verschuilen achter "momenteel is het belangrijkste de schade te beperken", en "welk beleidsvoorstel heb jij in dat perspectief?" Natuurlijk moeten wij de narrenbende die zo op ons heeft lopen loeien en schelden daarmee niet laten wegkomen. We naderen eindelijk, voetje voor voetje, het punt dat we ons inderdaad die vragen kunnen stellen. Maar, merkte ik op in die post, als de vaas in scherven op de grond ligt, en we willen ons afvragen hoe we nu verder moeten, dan is er geen sprake van dat we dat doen onder de "deskundige leiding" van zij die de vaas eerst hebben kapotgesmeten.

"Met die kwispels niet meer" was de uitdrukking. Als de narrenbende werkelijk bezorgd is om de vraag hoe het nu verder moet zouden ze eigenlijk in eerlijke schaamte moeten aftreden. Aangezien dat niet is hoe het systeem werkt, zullen ze moeten ophouden met het gedraai van "het was eigenlijk een goed idee, maar slecht gemanaged". Is het niet vreemd hoe een beleid waarvan zelfs de voorstanders tegenwoordig inzien dat het "de slechtste administratie in een halve eeuw" was, tegelijk toch een briljant beleid zou geconcipiëerd hebben? Ziet het er niet veel waarschijnlijker uit dat we te maken hebben met een bende incompetente narren, die van een drama misbruik maakten om een natte droom te laten uitkomen, zelfs als ze daarbij een oorlog moesten beginnen tegen een Islamland dat niemand had aangevallen, en niemand had bedreigd? En waar alleen maar puur toevallig grote olievoorraden zitten?

Ze zullen, dus (en helaas) niet aftreden. Maar ze willen wel graag dat de wereld nadenkt over hoe het nu verder moet. In dat geval is het minste dat ze zullen moeten doen erkennen dat niet alleen hun uitvoering, maar ook hun idee zelf getuigde van de verdwazing die ze tenslotte zelf ook beginnen in te zien.

En daarmee reflecteren we hun pogingen om anderen mee in het bad te trekken netjes weer terug. Zij hebben de vaas in scherven laten vallen, en zij moeten er nu niet op rekenen de verantwoordelijkheid daarvoor naar een breder front door te schuiven. Eens benieuwd, overigens, hoe groot hun interesse voor de vraag hoe het nu verder moet in deze omstandigheden nog is...

------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/07/de-vaas-ligt-in-scherven-op-de-grond.html