"Bones of the Hills" (Djenghis Khan, deel 3)

Bones of the Hills, het derde deel van de serie over Djenghis Khan van Conn Iggulden, leek me eerst minder goed dan de twee vorige delen (1). Het verhaal had nochtans niet minder vaart dan de vorige delen, maar ergens, iets... er ontbrak iets. Ik heb nergens het soort zuchten geslaakt die maken dat ik het boek minder dan drie sterren op mijn eigen schaal van kwotering zou geven (2), maar het zou toch een minder enthousiaste driester worden.

Het is nog steeds een verhaal dat zich tegelijk sterk op de historische realiteit aligneert, en toch nooit dat belerende gevoel meebrengt dat je soms hebt wanneer het allemaal "moet". Natuurlijk voel je ook mijn eigen tevredenheid wanneer ik op een bepaald moment dacht "Djebe? Komt die nu pas in het stuk voor? Ik dacht dat hij al veel eerder een belangrijke rol speelde", om dan in het nachrift op de toegeving te stuiten dat de auteur zich de poëtische vrijheid heeft veroorloofd om Djebe in het verhaal later dan in de historische realiteit op te voeren... Aaaahhhhh, dat gevoel van betweterigheid dat eens flink gemasseerd wordt, dat kan zo'n deugd doen...

Het punt is dat Djenghis Khan gezanten naar het Westen heeft gestuurd, waar de Islam met de Perzen één van de hoogtepunten van die beschavingen aan het vieren is. Wanneer de Perzen er niet beter op vinden dan die gezanten onthoofd terug te sturen blijkt dat dat niet zo'n goed idee was. Djenghis begeeft zich met zijn legers naar Perzië, en mocht je ooit de verhalen gehoord hebben van hoe steden vielen waar geen twee stenen op elkaar zijn blijven staan, en waar de hoofden van de inwoners in rottende pyramiden binnen de muren lagen opgestapeld: wel, dit is waar die verhalen vandaan komen.

En weer valt me op wat voor quasi onmogelijke taak Iggulden tot een goed einde weet te brengen. Hier heb je dus een bende relatieve Barbaren die opduiken uit het niets en hele steden in de as leggen, waarin beschaafde mensen woonden, zoals jij en ik, met literatuur en filosofie en geschiedenis, en die kinderen hadden en die naar school stuurden en dat veruit het belangrijkste element uit hun leven vonden. En het volgende dat er gebeurt is dat die Barbaren voor je muren verschijnen, en je wéét, omdat het intussen al tientallen keren is gebeurd, dat jij en je vrouw en je kinderen beestachtig zullen worden afgeslacht, als je tenminste niet eerst verhongerd bent tijdens het beleg. En dàt zijn de kerels die de hoofdrol spelen, en vanuit wiens standpunt je dat allemaal leest... En weer valt me op dat je met de hoofdrolspelers staat te trillen van verontwaardiging wanneer de Shah het "weerloze" kamp met vrouwen en kinderen aanvalt en al vele paragrafen verder zit voor je bedenkt: als de Mongolen zo graag hadden dat hun vrouwen en kinderen niet werden aangevallen, dan konden ze, bijvoorbeeld, misschien eens beginnen met de steden van de beschavingen met rust te laten?

Maar goed, de geschiedenis is dus zoals ze geweest is en die sympathie voor Djenghis, zijn broers, zijn generaals en intussen ook zijn zoons is er wel degelijk. Heel interessant is ook te zien hoe Djenghis, die al lang besloten had dat zijn oudste zoon niet zijn opvolger zou worden, ook zijn tweede zoon passeert en de derde zoon Ogodei als nieuwe Khan aanwijst. Al snel daarna komt Djenghis zelf, ergens tussen de vijftig en de zestig, eveneens aan zijn eind, bij legende vermoord door een prinses van een volk dat net nog eens "bezoek" van de Mongolen ging krijgen. Natuurlijk is de verontwaardiging alweer groot, en natuurlijk wordt dat volk vervolgens tot de laatste kat en hond uitgemoord, maar "what else is new"?

Maar daarmee heb ik ontdekt wat me bij het begin ontbrak. Het boek bereidt geleidelijk al het afscheid van Djenghis voor, en concentreert zich dus veel meer op die weelde aan nevenfiguren, zoals de generaal Tsubodai, of de broer Kachiun, en natuurlijk de opgroeiende zonen van de Khan en bijhorende rivaliteiten. Dat lukt zonder het meeslepende tempo op te geven, maar ik veronderstel dat het tegen de prijs van een stuk focus gebeurt. Alles bij elkaar was het al snel weer een boek dat ik nauwelijks nog kon neerleggen, en waarvan de basis gezond en meer dan gezond was. Een welverdiende driester, dus, een aanrader voor wie zich interesseert voor het onderwerp, of historische romans in het algemeen: maar wel niet vergeten eerst de twee andere delen te lezen...

--------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/12/boek-wolf-of-plains.html
EN http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/07/lords-of-bow.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/03/kwotering.html