En van bij het begin heb ik me verwonderd over hoeveel mensen er waren die vol vuur beweerden dat we helemààl dat dieptepunt nog niet hadden gezien. Het was de tijd van de "dead cat bounce" post (1); de post waarin ik probeerde te zeggen dat het onzeker was of we (na één weekje stijging) met een valse opwaartse beweging zaten of niet, en dat het dus onmogelijk was zo luidkeels te beweren dat het zo was (of het tegendeel). En aangezien heel veel mensen beweerden dat de neerwaartse beweging zich al snel weer zou doorzetten - en nog véééél dieper - koos ik dan maar de omgekeerde positie en probeerde uit te leggen waarom het wel degelijk mogelijk was (wat iets heel anders is dan ik dat wist) dat we wel het dieptepunt zagen.
Dat was het concept van de "faillissementspremie" (2). De pessimisten waren van mening dat de economie nog veel grondiger in het slop zat dan zelfs de gekelderde beurzen deden uitschijnen, en dat alleen het overheidsoptreden (in de ideologie van velen: in het beste geval nutteloos en in het slechtste geval goed om de boel nog erger te verzieken) nu voor een soelaas zorgde. Ergo (dachten de pessimisten) zou heel dat verhaal al snel kelderen en heel het pak zou verder instorten. Maar - zo schreef ik in april 2,009 - het kan natuurlijk ook wel zijn dat de koersen terecht zijn ingestort (bijvoorbeeld naar 50%, of naar 40%, of naar 30%) ten opzichte van de vooravond van de crisis, maar dat daarbij in het bijzonder de banken te ver zijn doorgeschoten.
Dus (a) de economie zit inderdaad zo diep in het slop dat de aandelen met (bijvoorbeeld) 60% moesten zakken. Maar (b) koersen die met 95% zijn gezakt (de banken) hebben dat gedaan omdat ze veel meer dan op "in het slop" rekenden met reëel faillissement. En dus waren de koersen veel dichter bij nul gaan staan dan eigenlijk nodig was, en kon het best zijn dat ze nu van 5% naar 40% (van de initiële koers) zouden gaan stijgen, en dat zou dan een enorme hausse zijn en die zou géén "dead cat bounce" zijn. Aldus Koen, lente 2,009.
Sta me toe stilaan van mening te zijn dat de feiten me gelijk hebben gegeven. Niet in de zin dat ik wist dat dit zou gebeuren, maar wel in de zin dat ik wist dat dit kon gebeuren - terwijl de pessimisten dat (vaak om die ideologische redenen) niet wisten. "De overheid was opgetreden, overheden kunnen niet nuttig optreden, dus het zou allemaal niet blijven duren"; iets dergelijks.
Het was dan ook in dat debat dat de post paste die in juli aan het "inktzwart scenario" (3) herinnerde. Mijn punt daar was dat het zeer goed mogelijk was dat de hele wereld zich aan de rand van een ineenstorting had bevonden waarin wij allemaal teruggeworpen raakten in de middeleeuwen (of erger). Ik geloofde er in die post allemaal niet veel van, maar ik besefte dat het wel mogelijk was (4). Maar in dat geval wordt het wel heel moeilijk om in alle omstandigheden tegen overheidsinternventie te zijn, onder het motto dat er "Anders Wel Eens Iets Heel Ergs Kon Gebeuren": de middeleeuwen waren ook niet alles.
Dus mijn voorspelling in de post van voetnoot (2): de centrale bankiers gingen het nog wel eens opbiechten, "binnen jaren", dat we er dicht bij hadden gestaan. En dus ook mijn post van enkele maanden later onder voetnoot (3): kijk eens aan, ze geven het eigenlijk nu al toe. En dan zijn we nu bij het punt: kijk eens aan, hier gaan we nog eens een keer opnieuw - en mijn voorspelling is nog altijd maar een half jaar oud:
http://www.cbsnews.com/blogs/2010/01/28/politics/politicalhotsheet/entry6152317.shtml
Ik denk dat er méér is beslecht dan enkel dit ideologisch gekleurd debat. Ik denk dat ook stilaan duidelijk wordt dat de stijging van het laatste jaar niet zomaar een kwestie van "de economie ligt aan het infuus" was. Ik denk dat het wel degelijk een geval was van "de beurzen waren nog veel verder gezakt dan de economie zelf", tot veel te dicht bij de "faillissementspremie", en dus zijn ze het laatste jaar terecht gestegen.
Natuurlijk, wat er vanaf nu zal gebeuren weet ik nog steeds evenmin als vroeger. Het enige wat ik zou durven voorstellen is dat "de andere kant" nu wil erkennen dat zij het ook niet weten. Alvast bedankt.
---------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/03/dead-cat-bounce.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/04/de-crisis-is-bezworen.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/07/remember-een-inktzwart-scenario.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/10/en-dan-nu-een-inktzwart-scenario.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten