En dan die reacties! "Zullen ze dan ook de papieren winsten niet meer mogen boeken?" vraagt er één in inkt gemaakt van vitriool. En ik moet zeggen dat ik daar met al mijn groot bakkes geen antwoord op heb - maar als iemand er meer over kan vertellen, dan eens te meer: heel graag. Want mijn punt is: hoezeer ik de schampere toon ook begrijp en erken, desondanks denk ik dat de commentatoren iets over het hoofd zien. Het gaat echt over meer dan zomaar zonder meer een snel veranderen van de spelregels.
Op dit punt kan ik er voorzichtig aan herinneren dat ik het hele punt al eens gemaakt heb: zeventien maanden geleden:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/02/goed-nieuws-voor-de-linkse-critici.html
Daar vernemen we dat overeenkomstig de beste neoliberale filosofie, de meest nauwkeurige waardering die je aan een financiëel bezit ("asset") kan geven gelijk is aan de marktprijs: waarde is datgene wat iemand er voor wil betalen. Het is nog niet zo heel lang geleden (toch niet in Europa) dat dit inzicht zich vertaalde in een veralgemeende toepassing van het beruchte "mark to market" principe. Je hebt dus één of ander actief, en om het te waarderen op de balans gebruik je de beurskoers. So far, so good.
Alleen - en dat is wat de huidige schampere critici een beetje over het hoofd zien - wat nu gebleken is, is dat de beste neo-liberale filosofie dan toch niet zo heel erg onfeilbaar was. Het kan wel eens gebeuren dat de beurskoers helemaal niet "de beste benadering van de waarde" is, maar wel de neerslag van een loepzuivere paniek. En veel erger nog: van een zelfversterkende paniek. Voeg immers aan de paniek nog het effect van wat ik destijds het "vleesmoleneffect" had moeten noemen (1), en je krijgt een wereld waarin de vrije markten zichzelf even "efficiënt" de grond inboren als een kamikazepiloot.
En dus is het niet helemaal waar (maar het blijft wel heel goed om in het achterhoofd te houden) dat de politiek nu "zomaar" en "snel" de spelregels verandert. Het is namelijk ook zo dat er met die spelregels zelf één en ander mis was. Ik geef de commentator gelijk, die schreef dat je de thermometer kan wegsmijten, maar dat je daarmee de koorts van de patiënt niet doet zakken. Het is goed opgemerkt - zo goed dat ik de metafoor zelf ook al heb gebruikt (2), maar toch. Het feit blijft dat al die zure opmerkingen de assumptie binnensmokkelen dat er (fatsoenlijke) "spelregels" zijn, en dat er een functionerende "koortsthermometer" is.
Maar dat is dus niet zo. Ik veronderstel dat het feit dat ik er 17 maand geleden al eens op wees toch een béétje helpt om niet te roepen dat ik dat nu maar snel beweer omdat ik zelf een bankbediende ben?
-----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/10/nog-een-klein-facet-van-de.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/11/de-koortsthermometer-en-de-beurs.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten