woensdag 17 juni 2009

Kijk, dat wil ik zien!

De kranten staan vol berichten over de hervormingen van de controle over de financiële markten. Hier is de krant De Tijd:

http://www.tijd.be/nieuws/commentaar/Stuur_tijgers__naar_de_bank.8197429-620.art

Er moet een serieus toezicht komen, vindt de krant, en dat impliceert dat het niet langer (in eigen woorden naverteld) bij allerlei holle formalismen en "going through the motions" blijft. En dat impliceert...

"Om die taak aan te kunnen, is een uitstekende kennis van de financiële markten en producten vereist. De leden van de ‘tijger die kan bijten’ hebben bij voorkeur zélf lange tijd het metier van de marktenzalen uitgeoefend en moeten voldoende worden vergoed om de rol van jachtdier te willen spelen."

Maar nu hoor ik ze praten! Straks ga ik nog zelf solliciteren! "Lange tijd het metier hebben uitgeoefend", dat lijkt wel mijn eigen CV. En "voldoende worden vergoed"; dat is iets waarvan ik altijd al heb gevonden dat het goed zou passen bij mijn boeiende persoonlijkheid. Als ze zouden dreigen mijn salaris te verdrievoudigen (en nu we toch bezig zijn: mijn aantal vakantiedagen) - je weet maar nooit if ik niet zou gaan twijfelen.

Maar serieus nu (jaja, het vorige stukje was speels: echt waar). Enkele maanden geleden zat ik al met een hoop vragen over dit onderwerp:

http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/02/meer-controle.html


Concreet vroeg ik me af hoe al die overheidsregelgevers dat allemaal zoveel beter zouden kunnen dan de banken dat zelf doen. Er zijn in de banken immers nu al tonnen mensen aan het werk die resp. in de markten, of de verwerking van de markten, of het toezicht op die verwerking, of de audit van die verwerking, of de controle op de naleving van de reglementen of het risicobeheer... en ik weet zeker dat ik er nog een hoop vergeet... (en nu terug die zin weer op poten krijgen...) die (dus) allemaal bezig zijn met de controle op de financiële markten. En dat is normaal, want als je denkt dat de bankiers, van de top tot de brave bedienden, niet liever hadden vermeden wat er nu is gebeurd, dan heb je het mis.

En dus betalen de banken enorm veel mensen salarissen om in allerlei vormen en kleuren om te gaan met risico. Natuurlijk zitten er daar een paar tussen die niet van gisteren zijn, en er zitten er een paar tussen die er veel ervaring mee hebben, en er zijn er ook nog waarvoor allebei tegelijk geldt.

En mijn vraag blijft: wat zullen de overheden weten over wat banken moeten doen en laten, dat banken niet zelf weten?

Een vraag die nog versterkt wordt door het feit dat de overheden er blijkbaar goed aan doen zelf te recruteren uit mensen die "het métier" hebben uitgevoerd, en nog wel "voldoende lange tijd". Zegt dat niet werkelijk alles, zo op ' t eerste zicht?

En het is belangrijk, want als we daar een goed antwoord op hebben (zo vertelt me mijn financiële intuïtie; dezelfde die me destijds, voor de crisis uitbrak, vertelde dat financiële markten fundamenteel onvoorspelbaar (1) zijn), dan zou dat wel eens kunnen helpen klaarzien in de vraag wat die controle dan precies moet doen.

Terwijl, als we daar géén goed antwoord op hebben, we moeten concluderen dat overheden er met veel meer controle ook niet veel aan hadden kunnen verhelpen. En bijgevolg dat financiële schokken iets zijn waar we in onze financiëel-economische architectuur mee moeten leven. Dat is niet wat het zondebokdenken van ons zogenaamde "gezond verstand" graag hoort, maar goed, volgens het gezond verstand kan je ook alle dagen om je heen zien dat de Aarde plat is.

Ik weet het niet. Misschien kan iemand me iets vertellen over de toegevoegde waarde die de nieuwe controles zullen hebben, waarop ik een verbluft "a ja" en "niet aan gedacht" zal pruttelen, en dat hebben we dan ook weer bijgeleerd. Tot nader order wijt ik mijn scepticisme maar aan de herinnering aan hoe dit land enkele jaren geleden op zoek was naar "wijzen", en vervolgens ging recruteren onder... politiekers (2)!

Dus misschien moeten we gewoon even afwachten. Ikzelf, bijvoorbeeld, breng toch één en ander mee als het aankomt op "lang genoeg het métier te hebben gedaan", en zelfs als het er over gaat er over te hebben nagedacht; maar ik heb géén partijkaart. Andere mensen hebben dan weer wel partijkaarten, maar géén idee van waar het over gaat. We wachten dus gewoon even af op welk profiel de toekomstige controleurs het meest zullen lijken...

---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/11/financile-voorspellingen.html

(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/11/maar-waar-vinden-we-wijzen.html



6 opmerkingen:

Unknown zei

Dit lijkt me toch een wat valselijk naieve post. De vraag is niet of de overheidscontroleurs meer weten dan de controleurs van de bank. Zelfs als dit niet het geval zou zijn blijft het feit dat de overheid en de bank best wel tegenstrijdige belangen kunnen hebben. Nu gebleken is dat de overheid uiteindelijk toch de rekening oppikt als het misgaat hebben banken nauwelijks nog belang erbij het risico te beperken. En aangezien geen enkele overheid bereid blijkt te zijn die banken gewoon failliet te laten gaan (ik heb je redenering over vloten van schepen gelezen waarin je uitlegt dat dat geen goed idee is maar ik ben niet overtuigd) moet de overheid de banken dan maar beter bewaken aangezien de overheid uiteindelijk opdraait voor de verliezen.

Anoniem zei

A banker is supposed to make his shareholder richer. That's priority number one. The state wants to protect people's deposits with those banks. That's their priority. The problem is that while banks try to achieve their objective (ROE) they potentially jeopardize the deposits. As the state has to intervene to protect the citizens, it must clean up the mess if the bank fail. To avoid that, they want to control.
So, to answer your question, bankers usually know what they should do to protect people's deposits, but that's not their priority. So they need outside control.
Serge

tonny zei

Ik volg de mensen hierboven. Hoewel inderdaad de bankiers dit niet gewild hebben, hun onderliggende reden is anders. Zij zien hun 'shareholder' value wegvallen, zij zien hun toekomst in gevaar. De overheid kijkt inderdaad met een andere bril. En we moeten toegeven, als een bankier in een bepaald domein goede resultaten haalt, dan is hij meer geneigd naar de minder winstgevende zaken te kijken, dan net naar die goed draaiende. Het verleden heeft ons zo veel lessen geleerd. Zo was er Leason, maar toch werd een Kerviel een paar jaar later mogelijk, alle interne controles ten spijt.... Een onafhankelijke overheid kan de focus verleggen....

Tonny

Koen Robeys zei

Lieven: Ik stel mijn vragen echt omdat ik het niet weet, hoor, er zit niets "valselijks" in. Ik geef toe dat ik niet kon verbergen dat mijn vertrouwen in de overheid niet zeer groot is, maar meer niet.

Je hebt zeker een punt met de regel dat de overheid moet tussenkomen, en dus ook iets te zeggen moet hebben. Alleen is mijn vraag: wat kunnen ze te zeggen hebben dat een bank niet al lang zelf weet? (Zitten de overheden voor veel economische sectoren op een pak nuttige inzichten waar evenwel niemand ooit van heeft gehoord?)

Nogmaals, ik vraag het omdat ik me er niets bij kan voorstellen; niet omdat ik wil orakelen dat het antwoord "niets" is.

Serges voorzet over het verschil tussen de belangen van de aandeelhouders, die de banken zelf bewaken, en de spaarders, waar de overheid moet tussenkomen, zet aan het denken. Maar als je me zou vragen de preciese causaliteit uit te schrijven zou ik opbiechten dat ik daar nog niet aan toe ben. Vaak heb ik het gevoel dat de auditoren (en soortgelijke functies) in een bank al zeer voorzichtig proberen te zijn, en wel in het belang van zowel de aandeelhouders als de spaarders.

De vraag is dan of ze misschien niet genoeg werden gehoord. Om dat te weten moet je inzicht hebben in de concrete gebeurtenissen in al die verschillende banken, en dat inzicht heb ik niet. Een goede vraag, dus, en als het is zoals ik hier suggereer, dan zie ik eens te meer niet goed wat de overheid dan nog kan komen doen: vermits er instanties zijn die het al gedaan hebben.

En op dat punt kan Tonny's punt licht brengen, dat het er misschien niet zozeer om gaat onbekende inzichten mee te brengen (want die zijn er nauwelijks), maar om de bankiers te verplichten er meer rekening mee te houden.

Nog steeds: ik weet het niet. Maar ik en blij dat ik het gevraagd heb. Iedereen die denkt me verder vooruit te kunnen helpen is bij voorbaat warm bedankt.

Anoniem zei

If banks invested in CDO's, it's clearly because the returns on those investments were high. I hear however than these investments were made impossible in Spain because their National Bank or their controlling authority had found them un-transparent and too complex. That's a relevant example for you of a sound decision taken by a body which was not exclusively influenced by shareholder's short term interests.
Serge

Koen Robeys zei

@Serge: Je punt opent een waaier aan nieuwe vragen, die ik (nogmaals) stel omdat ik de antwoorden niet weet.

Bijvoorbeeld: zijn de Spaanse banken beter uit de crisis gekomen dan de anderen? En zo ja, is dit dan een voorbeeld van een zeer geslaagd overheidsoptreden? Je begrijpt misschien dat ik wel eens graag sommige van mijn medeliberalen de stuipen op het lijf wil jagen, maar tegelijk maar moeilijk mijn eigen wantrouwen kan overwinnen...

Of zo neen: gesteld dat de Spaanse overheid de CDO's had verboden zonder dat het veel verschil maakte: zou dat dan geen argument zijn voor analyses zonder zondebokken? Immers, als iedereen voor de bijl gaat, ongeacht ze nu in gevaarlijke producten hebben geïnvesteerd of niet; hoe kan het dan de schuld van de bankiers zijn?

Ik had er nog veel meer in gedachten. Maar ik aarzel, heen en weer geslingerd door verlegenheid omdat ik al die dingen niet eens weet, en tevredenheid dat het feit dat ik de vraag gesteld heb tenminste interessante reacties heeft opgeleverd.

Waarvoor nogmaals dank.