En zoals altijd zal je mij niet horen zeggen dat dat niet kan, omdat de financiële markten nu eenmaal zo onvoorspelbaar zijn dat de eerste regel is dat alles kan, en de tweede regel is dat datgene waarvan iedereen zegt dat het nu echt helemaal niet meer kan, vaak datgene is wat er erger dan ooit zal gebeuren.
Maar dit gezegd zijnde. Het "Monster van Frankenstein Syndroom" is de naam die ik geef - zonder enige aanspraak op originaliteit, hoewel ik al lang vergeten ben waar ik de term vandaan heb - aan ideeën die grote, huiveringwekkende bedreigingen zien waar er voornamelijk onwetendheid is. Naar de beroemde film van destijds, dus, waar biologisch onderzoek mysterieus genoeg was om het publiek te doen geloven in de nieuwste variant op het aloude thema van de Golem. En in ons geval zie ik overal een angst voor "speculanten" die grotendeels gebaseerd is op veel onwetendheid.
Eén ding dat goed zou zijn om te beseffen is het volgende. De enige manier voor speculanten om iets of iemand aan te vallen is op grote schaal, zeg maar op massale schaal, waardepapieren van die iets of iemand te verkopen. Dus je verkoopt, typisch met geleend geld, de munt of de obligaties van een land, of de aandelen van een bedrijf, enzovoort. Maar om dat op de schaal te doen die dat land of dat bedrijf onderuit kan halen zijn er zodanige gigantische bedragen nodig dat daar allerlei problemen aan vastzitten.
Bijvoorbeeld dat heel, heel weinig mensen dat (min of meer) in hun eentje kunnen. Bijvoorbeeld dat "complotten" om dat met grotere groepen te doen onwaarschijnlijker worden naarmate er meer verschillende spelers aan moeten deelnemen. Bijvoorbeeld dat ze ook kwetsbaarder zijn naarmate er meer spelers aan moeten deelnemen, want het volstaat dat er één koude voeten krijgt en wat gebeurt er dan...?
Wel, wat er dan gebeurt brengt ons bij de allerbelangrijkste "bijvoorbeeld". Namelijk dat er zodanig gigantische bedragen in het spel zijn dat als het misgaat - en het kan al heel goed misgaan als één deelnemer in het complot koude voeten krijgt - het ook gigantisch mis gaat. Voor de speculant, dan wel.
Je moet goed beseffen dat je voor miljarden, tientallen miljarden en honderden miljarden papier of deviezen moet verkopen om het gewenste effect te krijgen: dat effect is dat de waarde van dat papier zodanig in mekaar stort dat je het erg goedkoop weer kan terugkopen zodat je - terwijl (in 1,997) de helft van de Indonesische bedrijven failliet was en tonnen mensen hun job kwijt waren - moe maar gelukkig het strijdtoneel kan verlaten. Maar als je voor honderd miljard papier verkoopt, en tegenover het moment dat je het verkoopt stijgt dat papier met één percentje, dan ben jij op dat moment één miljard euro kwijt.
1,000,000,000 euro: kwijt, weg, foetsie, en meer dan waarschijnlijk heb je het eerst nog geleend ook. Aan (bijvoorbeeld) 3.65% is dat 36,500,000 euro per jaar, ofte 100,000 euro... per dag. Betalen!
Als je nog een beetje wakker bent begin je te begrijpen waarom die "speculanten" echt wel twee keer nadenken voor ze er aan beginnen - want ze weten niet wààr ze zullen eindigen, maar ze weten verdomd goed dat het héél diep kan zijn.
Want papier waartegen gespeculeerd wordt kan rap met veel meer dan "een percentje" dalen - maar ook stijgen, en het zou niet de eerste keer zijn. Bijvoorbeeld, ik zou wel eens willen weten hoe het is afgelopen met de mensen die ergens rond 1,992 gespeculeerd hebben tegen de Belgische Frank en Franken hebben verkocht tegen Marken aan meer dan 22 per Mark...
Meestal, maar niet altijd, krijgen de speculanten hun zin als het aangevallen land of bedrijf ook werkelijk een kwetsbaar doelwit is, zoals het pond toen Soros zijn beroemde slag realiseerde, of Maleisië toen ze de "hoogste toren van de wereld" bouwden en daarna geen huurders vonden.
Natuurlijk zullen mensen die al heel hun leven roepen dat staatsschuld een ramp moet worden nu snel verklaren dat ze eindelijk hun gelijk krijgen. En dat zou zeker kunnen. Maar het zou ook kunnen dat ze er al heel snel zullen uitzien als extreem-links dat bij elke crisis staat te roepen dat de door Marx voorspelde crisis van het kapitalisme nu èèindelijk is aangebroken.
Ik weet het niet. Niemand weet het. Als ik zou moeten gokken - wat ik werkelijk alleen zou doen omdat iemand een pistool tegen mijn hoofd houdt - dan zou ik gokken dat de (voorlopig Zuid) Europese schuldencrisis zal overwaaien. Maar ik moet niet gokken, en dus zal ik niet gokken (in de zin dat ik altijd Griekse obligaties kan kopen), want ik durf niet, want ik weet het niet.
Niemand weet het.
--------------------------------
(1) http://lvb.net/item/8270
3 opmerkingen:
Maar, ahum, als Griekenland het grootste varkentje is, kan het dan niet gewoon uit de Euro worden gegooid? "Dat is ondenkbaar!" roept Trichet. Maar er gebeurt wel meer dat ondenkbaar is. Griekenland heeft zich blijkbaar met gefraudeerde balansen binnen de Euro binnengewrongen, mag het er dan niet eenzijdig terug worden uitgegooid?
Wie heeft Griekenland eigenlijk nodig? Toerisme via een gedevalueerde drachme is zoveel leuker.
Hoe meer je het vanuit serieuze, technische standpunten bekijkt, hoe denkbaarder het is er bepaalde deelnemers uit te gooien.Immers, *gegeven* dat een groep landen vrij verkeer van kapitaal wil, en *gegeven* dat ze in dat geval moeten kiezen tussen OFWEL onderling stabiele munten, OFWEL nationale monetaire souvereiniteit (maar allebei tegelijk is onmogelijk), is de vraag voor welke landen de gemeenschappelijke munt voordeliger is dan de nadelen van de verminderde souvereiniteit.
En *natuurlijk* kan blijken dat sommige landen meer nut zouden hebben van een eigen munt met een eigen souvereiniteit - en die kunnen dan hun eigen conclusies trekken (of desnoods getrokken worden).
Naarmate je evenwel naar de minder financiële en de meer chimpansele (ik bedoel natuurlijk: *politieke*; terwijl ik tegelijk grappig wil doen, please smile now) argumenten kijkt wordt het ondekbaarder. De euro is immers "een politiek project", waar de één een manier in ziet om Duitsland aan de rest van Europa te binden zonder er eerst door veroverd te worden, en anderen een concurrent voor de dollar in hoopten, en nog anderen gewoon belangrijker wilden zijn, en nog anderen er hun problemen mee wilden oplossen (IJsland, bijvoorbeeld) enzovoort.
Dat politiek project weegt enorm zwaar door in veel geesten, onder meer geesten die de beslissingen nemen. We zijn weer dicht bij de eerdere post, "democratie met terugwerkende kracht". Maar goed of niet, ik denk dat er serieus financiëel gevochten zal worden voor er een vierkante centimeter uit de eurozone zal gesmeten worden.
Ik kan het mis hebben.
Twee reacties :
1. ik geloof helemaal niet in het loslaten van bv. Griekenland uit de EURO, inderdaaad omwille van het politieke effect. Even voor de Belgische separatisten : laat ons dan rap effen terug een vlaamse leeuw frank invoeren..., maar men vergeet even vlug waar Vlaanderen dan op monetair gebied zou gestaan hebben na de Verkest/dioxine crisis, vlak na de invoering van de EURO. En voor HugoM, wie heeft België eigenlijk nodig... (op de Belgen na, natuurlijk).
2. een klein gedachtenfoutje in je redenering : men gaat nu geen Grieks papier verkopen dat men geleend heeft (ja, je kan evengoed papier lenen als geld), maar wel papier dat men reeds bezit, om het te vervangen door 'veiliger' papier zoals Belgisch(?), uiteraard na het nemen van enige verliezen. En als dan de betreffende staat zijn schulden netjes terugbetaalt, maar niemand vindt om deze schuld te herfinancieren, dan wordt het natuurlijk wel moeilijk. Maar zoals gezegd, ik zie dit niet zomaar dadelijk gebeuren, hoewel dit een natte droom moet zijn voor de eurosceptici...
Tonny
Een reactie posten