Zoals de meeste meeste mensen wel eens overkomt werd in een bepaalde periode van mijn leven mijn aandacht getrokken door de sterrenhemel. Hagar de Verschrikkelijke drukte het uit op zijn typische manier: “die sterren zijn toch zo klein en wij zijn toch zo groot”.
Dit soort verwondering overkomt de zogenaamde “filosofen” overigens nog vaker dan minder gestoorde, fatsoenlijke mensen, zelfs als ze zich op het niveau van hobby-filosofen bevinden. Op dit punt kan ik misschien op relevante wijze een klein trucje meegeven. De lezer zal wellicht al aangevoeld hebben dat er in de wereld meer zelfverklaarde dan echte filosofen zijn, waarbij de eerste groep alleen maar probeert interessant te doen, terwijl de tweede groep af en toe interessant is. Ja, misschien doen ze zelfs geen moeite om dat laatste ook nog uit te dragen.
Het probleem is dan te weten wie behoort tot welke groep. En het kleine trucje dat ik wil meegeven, en dat zeer zeker niet waterdicht zal zijn, maar mij toch een goede benadering lijkt, is dat echte filosofen ook meer weten naarmate ze echter zijn. Let wel, zoals niet alle vogels mussen zijn is niet elke pedante kwast een “echte filosoof”. Maar ik heb het erg moeilijk me iets voor te stellen bij iemand die “nadenkt” (in de meest algemene zin), zonder over een aantal onderwerpen voldoende te weten om er ook echt over na te denken.
En dat kan je checken aan de hand van de jou bekende hobby-filosofen! De hobby-filosoof maakt slechts aanspraken op een zeer bescheiden filosofisch statuut. Overeenkomstig volstaat het dat hij een bescheiden kennisniveau haalt – maar dat moet dan ook wel - en daarvan probeert het beste te maken. En dat was precies wat me overkwam toen ik naar de sterrenhemel keek! Een beetje neuzen in de boekjes die hier staan, een beetje snuffelen op het internet, en al gauw heb je een basisidee van de structuur van het zonnestelsel bij elkaar. De planeten in de juiste volgorde, een paar ideeën over relatieve afmetingen, een paar dingen over de zon en de maan... meer hoeft dat voor hobbyfilosofen niet te zijn.
En wat je ook heel snel bijeen hebt zijn een paar ideeën rond de Big Bang en het Ontstaan van Alles, alsook de processen waardoor sterren ontstaan en zo na neutronsterren via Chandrasekhar naar zwarte gaten. So far, so good.
Maar ik had een probleem! Ik heb het trouwens nog, maar omdat het enkele jaren geleden is voel ik het niet meer zo scherp aan. Mijn interesse was gewekt door het feit dat we aan de sterrenhemel enkele duizenden sterren kunnen zien met het blote oog. Terwijl er honderd(en) miljarden sterren zijn in de melkweg. Of ook: als we een blad afdrukken met die typische pannenkoek die het uitzicht van een spiraalmelkweg (zoals de onze) vormt, dan bestrijkt op die schaal één stip met een potlood een veel groter gebied dan al die sterren die wij met het blote oog kunnen zien.
En dus raakte ik geïnteresseerd in de vraag naar de structuur van de melkweg. Spiraalarmen, sterrenhopen, gasnevels, de kern, de halo, misschien nog wat donkere materie, het kwam allemaal heel mysterieus over. Maar weet je wat er toen gebeurde? Toen ik op zoek ging naar basisinformatie over de anatomie van de melkweg, viel dat dik tegen. Ik voelde me alsof ik gemakkelijk een kaart van België (het zonnestelsel) kon vinden, alsook een wereldbol (de Big Bang), maar een kaart van Europa (de melkweg) - dat leek nergens te vinden.
Na veel zoeken, met trefwoorden als “Betelgeuze” en “Antares” vond ik op een dag een internet cursus “inleiding tot de astronomie” (of zoiets). En dat was het helemaal! Het was heel goed gedaan, met veel doorklikmogelijkheden als je dat nodig vond, met veel verschillende niveau’s en op veel verschillende schalen, en hopen tabellen, cijfers en andere gegevens (formules! wiskunde!), inclusief het typisch ontstaan en evolueren van een spiraalmelkwg. Een url met “edu” er in, van één of andere Amerikaanse universiteit. Maar op een kwade dag, nadat ik enkele maanden door de melkweg had rondgezworven, werkte de link niet langer. En als ik niet toevallig op Aarde had gezeten was ik nu gestrand in de buurt van Rigel.
Andere dingen zijn sindsdien mijn aandacht beginnen trekken, ik heb niet echt veel meer gezocht, en de toestand kan intussen alweer heel anders zijn. Misschien zoek ik er nog wel eens opnieuw één en ander over op. Maar toch: als één van die lezers die me geregeld herinnert aan hoe bescheiden het inzicht van deze hobbyfilosoof in de natuurkunde wel is, me ook een goed idee aan de hand kan doen over de anatomie van de Melkweg, hetzij boek of url, wel, dan heel graag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten