Een lezer stuurt me een beleefd mailtje. Hij vond de vorige post "flauw" omdat volgens hem de verbanden tussen de verschillende stappen veel te dun waren. Maar hij kon die opinie niet posten omdat hij niet kon zien hoe hij moest reageren.
Ah? Hier bij mij zie ik doodgewoon het woord "reacties" staan onderaan een post, en als ik daarop klik gaat het schermpje open. Alleen... de laatste tijd is het hier verdacht stil qua reacties. Zit er ergens een fout op? Werkt het niet? Is het zo onduidelijk? Ik zou zeggen, zet het maar bij de reacties als het niet werkt...
Maar die verbanden. Ik kijk nog eens naar mijn tekst, en ik zie toch heel duidelijk staan waarom ik beweer dat het boek een causaal verband legt tussen het kapitalisme en de toenemende armoede: het is de derde paragraaf van mijn post. Dus in alle respect voor afwijkende opinies, maar dat vind ik nog altijd één - nul voor mij.
Maar stel, zegt de welwillende lezer, dat de bevolkingsexplosie de armoede veroorzaakt: dan nog kan het kapitalisme toch op zijn beurt de bevolkingsexplosie veroorzaken?
Kijk, dat is nu een nauwe variant op iets dat je doorgaans van een héél dom rechts hoort: en ik weet zeker dat dat niet de bedoeling was! Het is eigenlijk de ontwikkelingshulp die de ellende veroorzaakt, zegt dat zéér dom rechts. Immers, daarmee houd je alleen maar meer sukkelaars in leven, die de druk nog meer verhogen... enzovoort.
Maar in werkelijkheid weten we één en ander over bevolkingsexplosies. Ik moet nu in de gauwte uit het blote hoofd werken, maar ik maak me sterk dat ik als het moet serieuze verwijzingen bij elkaar vind. Het is een biologisch feit dat populaties de neiging hebben te groeien zolang hun ecologische basis het toelaat. Dat inzicht is zelfs één van de hoekstenen van de evolutietheorie geworden. Belangrijker voor ons is dat we daarmee weten dat onder bepaalde ecologische condities (min of meer constante) groei optreedt, dat die op zijn beurt neerkomt op exponentiële groei...
... en een bevolkingsexplosie die op zijn beurt de ecologische basis ondergraaft, en zo leidt tot grote armoede, rolt nu ook per mathematica zo uit de cijfers! Zonder dat er van het kapitalisme in de verste verte sprake is! Precies zoals het boek in feite al illustreerde, om er meteen bij te zeggen dat het desondanks de schuld van het kapitalisme was...
Dus eens te meer, ik blijf maar bij mijn eerste bewering, namelijk dat de slogan "het is de schuld van het kapitalisme" op zodanige schaal moet leven van het feit dat het voldoende herhaald wordt, dat het er nog geloofwaardig blijft uitzien als je eerst zelf hebt gezegd wat de werkelijke oorzaak van de armoede is, en vervolgens volhoudt dat het toch de schuld van het kapitalisme is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten