donderdag 7 oktober 2010

Latijn-Grieks

Door een toeval ben ik kort na elkaar drie keer, zonder enig verband, in een conversatie over de "klassieke" richting in het onderwijs terecht gekomen. Eén keer ging het om iemand die zich afvroeg wat hij zijn kinderen moest laten doen, één keer iemand die zoals ik rechten heeft gestudeerd en ook uit "de richting" kwam, en één keer was het een wiskundige met een heel grote culturele bagage. En telkens kwam de bewering - niet noodzakelijk door mijn gesprekspartners geloofd - dat de Latijn-Griekse richting de meest superieure richting was.

Ik moet zeggen dat het me niet lukte om te argumenteren dat de Latijn-Griekse richting de "beste" was, in de zin van "meest intellectueel uitdagend" of "vormend" of al die andere mogelijkheden. De reden dat het me niet lukte had overigens niets te maken met het feit dat de mensen me niet geloofden. De reden was wel dat ik het zelf niet geloof.

Kijk, een hele tijd geleden heb ik me op dit blog afgevraagd: "welke zijn de dingen die iedereen zou moeten weten?", waarbij "iedereen" alleen maar betekent: iedereen die de capaciteiten heeft, en de tijd investeert, om een intellectuele opleiding te volgen. Van een aantal van die "dingen" heb ik zelf geprobeerd een uitdrukking in (volgens mij: leesbare) bewoordingen te geven, op naar ik denk niet meer dan twee bladzijden Word. Met name:

Samengestelde Interest (1)
Prisoner's Dilemma (2)
Natuurlijke Selectie (3)

Dan zijn er een paar waarvan ik denk er iets zinnigs van te hebben gezegd, maar waavan ik wel weet of vermoed dat mijn inzicht nog lang niet compleet is:

Het Relativiteitsprincipe (4)
De Entropiewet (5)

En dan waren er nog enkele waarvan ik gewoon niet in staat ben het fatsoenlijk uit te drukken, of waarvan ik gewoon niet genoeg weet hoe het zit, respectievelijk:

Afnemende Meeropbrengsten
De Türingmachine

Mijn punt is, met al mijn klassieke vorming heb ik niet één, maar ook niet één element van de lijst kunnen begrijpen. Laat staan dat ik me bewust zou zijn van nog meer "dingen" die op het lijstje horen. Het kan best zijn dat ze vermeld werden, misschien werd zelfs geprobeerd ze begrijpelijk te maken, maar desondanks geldt dat ik ze stuk voor stuk heb moeten aanleren, als gelukkig gevolg van het feit dat ik nu eenmaal graag boeken lees. En ik kan niet anders dan dat een geweldig, een gapend gat in ons opvoedingssysteem vinden.

Let wel, ik ontken niet dat de Latijn-Griekse richting voor sommige mensen de juiste vorming zal bieden. Zo heb ik gevraagd of de dochter in kwestie zich voor geschiedenis leek te interesseren. En voor de "juridische geest"; het soort mensen dat zich interesseert voor het feitelijk functioneren van onze zeer abstracte samenleving lijkt het me ook wel geschikt. Maar ik ontken wel dat het de enige "echte" goede vorming is, of elke variant die er op neerkomt dat alle andere richtingen alleen maar geamputeerde richtingen zijn "omdat ze het blijkbaar niet aankunnen".

Komaan, zeg, dus je haalt die vijf uur Grieks per week weg, je vervangt ze door vijf uur serieuze wiskunde en wie dat doet zit nu in een inferieure vorming? Hàlloooo!

En tegelijk kan ik er met mijn pet niet bij dat wij generaties juristen opleiden, en dat we het niet nodig vinden ze een inzicht in, pakweg, samengestelde interest mee te geven. En iedereen die zich nu op half verongelijkte toon zit af te vragen of en waarom dat zo belangrijk is zou ik willen zeggen: "kijk, dat bedoel ik nu juist".

-----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/02/dingen-die-iedereen-zou-moeten-weten.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/02/dingen-die-iedereen-zou-moeten-weten_13.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/05/nogmaals-natuurlijke-selectie.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2009/02/het-relativiteitsprincipe.html
(5) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/08/de-entropiewet_115667946535776970.html plus de latere posts met "verdere onderzoekingen"...

4 opmerkingen:

Anoniem zei

Maybe it's just perception. In which case the best potentials would go in that section, which would in turn generate a virtuous circle of focused class rooms, emulation, elitism, results, perception,...
Serge

Koen Robeys zei

Kijk eens aan, long time no see...

Ik kan me iets inbeelden bij het "perceptie"punt. Maar ik verbaas me erover dat het vandaag nog zo hard speelt. Iedereen begrijpt dat we zeer zelden "made in Saudi Arabia" zien omdat ze daar nu eenmaal grotendeels onderwezen worden in antieke teksten. Om één of andere reden is dat veel minder duidelijk wanneer wij onderwezen worden in antieke teksten.

En geloven de mensen vandaag werkelijk dat studenten die Grieks en Latijn kunnen lezer meer voorstellen dan mensen die ingenieur zijn?

Nogmaals - ik heb het zelf gedaan - ik denk absoluut niet dat het iets is waar je moet op neerkijken. Ik denk absoluut dat er een soort mensen bestaat voor wie het heel nuttig is als voorbereiding op het later leven. Ikzelf, veronderstel ik. Ik denk echter wel dat de "perceptie" het heel erg fout heeft als die denkt dat wiskunde en wetenschappen op één of andere manier "inferieur" zijn.

Anoniem zei

Vandaag de dag moeten de mannen en vrouwen die 'rechten' volgen wel het vak economie volgen! Zelfde boek als TEW, alleen minder oefeningen...... Dit blijkt bij de rechten een buisvak.

Koen Robeys zei

Economie, dat was er "vroeger" (dit moet je situeren ongeveer ten tijde van de dinosaurussen) ook al bij, en in Antwerpen een buisvak. Ik geloof niet (maar weet ik veel, eigenlijk) dat het hetzelfde boek was als in TEW, maar in feite was het lang niet zo slecht.

Maar desondanks: géén samengestelde interest, en géén uiteenzetting over "afnemende meeropbrengsten" die maakt dat ik het vandaag in fatsoenlijk Vloms kan navertellen.

Desondanks stak het zeer goed af in vergelijking met een cursus "psychologie" met een prof die, letterlijk, niet verder was geraakt dan de negentiende eeuw (letterlijk! Echt waar! Let - ter - lijk! Twee uur per week verknoeid aan totale onzin, ik word er tot de dag van vandaag moedeloos van) en een cursus "sociologie" die ze beter door Suske en Wiske hadden vervangen.

En als ik bedenk wat je allemaal zou kunnen doen met vijf (5!) uren Romeins Recht per week, en dat vergelijk met wat er (destijds) mee gedaan werd...

Ach ja...