woensdag 15 maart 2006

Wat zijn wij toch voor schepselen...

Al enkele dagen knaagt een krantenartikel aan mijn bewustzijn. Er was één of ander ontwikkelingsproject, in Afrika, of in Indië, en prinses Mathilda was er op bezoek. In twee woorden stond er waar het was, en waar het om ging; fotootje met de prinses prominent aanwezig, and the end.

Van dat soort projecten gaan er twaalfduizend in een dozijn. Dus spreekt vanzelf dat ze niet allemaal in de krant staan. Dus staat dit project wel in de krant, omdat de prinses op bezoek is. Dus het nieuws is niet het project; het nieuws is wel de prinses, en het doen en laten van de prinses.

En bij mij knaagt dat. Wat hier werkelijk interessant, en belangrijk is, is dat de mensheid sinds haar ontstaan (zeg, 100,000 jaar geleden) altijd heeft geleefd in de armoedige omstandigheden die het project, dat nu met een prinsesselijk bezoek werd vereerd, probeert te bestrijden. Zoals we kunnen zien aan (bijvoorbeeld) het feit dat de levensverwachting bij geboorte van al die tijdperken, en al die culturen en zelfs beschavingen, nooit veel meer dan 25 of 30 jaar was, en uitzonderlijk, af en toe, eens rond de 40 zat. Wat interessant en belangrijk is, is dat sinds 150 jaar, dus 0.15% van de tijd die verlopen is sinds we bestaan, die armoede teruggedrongen raakt, eerst in Engeland, dan in West Europa, later sprong het over naar Japan, Amerika, Australië, en sinds een halve eeuw, dus 0.05% van de tijd sinds we bestaan, springt het ook over naar grote delen van Zuid-Oost Azië.

Op heel, heel weinig tijd, dus - de facto zo goed als gelijktijdig - werken grote delen van de wereld zich op uit een toestand van erbarmelijke armoede naar levensverwachtingen die springen naar 60 jaar, 70 jaar, bij ons nu al 80 jaar. Als dàt niet de unieke historische gebeurtenis van onze tijden is, dan weet ik het niet meer.

Maar toch is het ontwikkelingsproject dat daar zijn bijdrage aan levert niet daarom in de krant gekomen. Het is in de krant gekomen omdat de prinses op bezoek was. De soort Homo die zichzelf sapiens genoeg vindt om niet in Sinterklaas te geloven, en daar erg trots op te zijn, gelooft wel genoeg in "prinsessen" - en dus "koningen" en "baronnen" en de rest van de troupeau - om alleen maar in een unieke historische gebeurtenis geïnteresseerd te zijn, indien één van de komedianten op bezoek komt.

En ik vind dat pathetisch. Natuurlijk, we kunnen vinden wat we willen, en tegelijk moeten we er ons bij neerleggen: dat soort schepselen zijn wij nu eenmaal. Maar ik vind het toch pathetisch.

2 opmerkingen:

Anoniem zei

Ja Koen, nu zit je op het terrein van de menselijke psychologie en dan zijn er wel meer zaken waar je van versteld kan staan zoals het volgende.

Barry Singer en Victor Benassi van het Psychologie departement van de universiteit van California deden een experiment met 1ste jaars studenten psychologie. Ze lieten de studenten een demonstratie zien van iemand met "paranormale" gaven. Meer dan de helft van de studenten geloofde dat de demonstrant echt paranormale gaven bezat.

Toen werden de studenten twee vragen gesteld. 1) Kon een goochelaar het zelfde
doen dan wat de demonstrant had laten zien? 2) Wat is de schatting van het aantal charlatans dat zich bevind onder diegenen die zich als paranormaal laten doorgaan? De antwoorden waren het geen probleem zou zijn voor een goochelaar en
dat ten minste drie kwart van de "paranormalen" een charlatan was.

Echter slecht een kleine minderheid liet zich door die informatie beïnvloeden en dacht niet langer dat de demonstrant echt
paranormaal was. Er was nog steeds een meerderheid die dacht van wel.

Zijn wij mensen zo dom? Blijkbaar wel.

Anoniem zei

Hi Koen!
Two different topics in your post, according to me.
1.Yes, you are right. I don't think I ever read anywhere else that poverty had actually dramatically diminished during the last few centuries. This long term perspective is an eye opener.It's good news indeed. Now my question to you is: have we ever been in a situation before (and I think we haven't) where the rich billion could do so much to improve the situation of the poorest billion? Or, put differently, shouldn't we be more demanding vis-à-vis ourselves since we could actually make a difference? Isn't that why we keep focussing on the poverty instead of marvelling at the overall progress. I actually think it is not bad.
2. The princess now. Arguably, a movie star, a pop star, a sport star would have had the same effect.That's marketing: associate a well known person to your product, and you'll be alot more visible. Nothing wrong with that. But a princess! Like me, I guess you're pissed off because her priviledges, her fame has been inherited. The pop star can actually sing (in most cases)! The sport star scores goals. But the princess's only achievement is to share her life with our pathetic prince. And still, people are impressed. Unbelievable! My mother still religiously reads a silly crowned heads magazine and is still impressed by titles. I'm not impressed, but you know what?, I'm a bit jealous. I believe in merits, not in birth, but I can' help noticing that aristocrats generally have a better life!