dinsdag 26 december 2006

Bij de pleidooien voor bevolkingsgroei

Wanneer mensen pleiten voor een stijgende bevolking, dan krijg je vaak twee punten opgediend. Het eerste punt is sussend: een kleine groei zou al kunnen volstaan. Bijvoorbeeld, een groei van één percent per jaar zou al kunnen volstaan. En het tweede punt is constructief. Ja, geeft dat punt toe, een stijgende bevolking kan een probleem zijn in de zin dat een (niet altijd voldoende snel stijgende) welvaart moet verdeeld worden over meer deelnemers, maar er is een aanzienlijke keerzijde. De fout die mensen zoals ikzelf maken is dat we meer mensen zien als problemen, terwijl we ze moeten leren zien als oplossingen!

Immers, meer mensen, dat zijn ook grotere markten. Meer mensen, dat zijn ook grotere probabiliteiten dat er Einsteins onder ons opstaan, en dus mensen die de problemen ook weten op te lossen. En, zo vernemen we, dat is precies wat er altijd is gebeurd; die problemen zijn ook altijd opgelost. Ik heb daarbij twee problemen en één tegenaanval (in de metaforische zin, welteverstaan, ik zie dit als een debat tussen serieuze mensen, niet zoals wanneer je over evolutietheorie praat met Jehova’s) in petto.

Het eerste probleem is de constante verdubbeling waarover ik het al een paar keer had (1). Eén percent per jaar is voldoende? Uitstekend, de bevolking verdubbelt op een 70 jaar tijd. En dan heeft een bevolking die in het jaar 1300 bestaat uit één miljoen inwoners (2) er in het jaar 2,006 1,024,000,000. Het lijkt er op dat België, dat toch nog geen Chinese of Indische bevolkingsaantallen vertoont, zijn economische groei heeft gecreërd met een stuk minder dan één percent per jaar, nietwaar?

Het tweede probleem is de stelling dat de problemen immers ook werkelijk "altijd" zijn opgelost. Dat lijkt heel overtuigend, maar dat is alleen maar een geval van selectie effect (3). Het is nogal logisch dat de wereld die wij waarnemen alleen maar de voorbeelden laat zien die tot nu toe hun problemen hebben opgelost. De samenlevingen die in het verleden hun problemen niet hebben opgelost zijn er immers gewoon niet meer; ze zijn door hun problemen weggeselecteerd. Kortom, een veel realistischer beeld is dat van Jared Diamond (4). Die geeft een overzicht van samenlevingen “die hun problemen hebben opgelost” en bijgevolg nog bestaan, en andere samenlevingen die ze niet hebben opgelost, en er dus niet meer zijn. Op die waaier heb je, vanzelfsprekend, ook nog de samenlevingen die hun problemen hebben “opgelost” door ze te exporteren (denk aan de Spartanen), hetgeen ook maar een tijdelijke oplossing is. In alle varianten zal je nooit iemand aantreffen die niet de indruk heeft dat de problemen “altijd” zijn opgelost. Dus is dat helemaal geen sterk argument, integendeel.

En ik heb nog een groot probleem met die roep naar “mensen die oplossingen zijn”. Dat argument zou ook op mij indrukwekkend lijken, als het tenminste een beetje consequent werd gebruikt. Als ik echter even afrond, dan zie ik dat er op de wereld één miljard mensen rondlopen die in een positie zijn om zich dit soort vragen te stellen. Dat betekent dat er nu al vijf tot zes miljard zijn die niet in een dergelijke positie zijn. Een aanzienlijk deel daarvan lijdt, tot op de dag van vandaag, honger. En al die mensen zijn eigenlijk oplossingen! Een zeker percentage daarvan moet uit potentiële Einsteins bestaan! En ik vergat nog het enorme potentiëel aan markten dat in al die mensen zit!

Met andere woorden, de positieve gevolgen van de bevolkingsaangroei, als we even voor het gemak aannemen dat ze bestaan, zijn niet iets dat we moeten promoten, en waar we vervolgens een generatie op moeten wachten. Die positieve gevolgen; die mogelijke marktpartijen, potentiële oplossingen en mogelijke Einsteins lopen ook nu al rond op de planeet. Wanneer zien we de pleiters voor bevolkingsaangroei ook pleiten voor aanzienlijke investeringen in onderwijs en ontwikkeling van de – laten we dat er even bijzetten – niet-blanke, niet-christelijke medemens? Mag ik haastig hopen dat het probleem alleen maar is dat ze daarvoor niet willen betalen; dat de reden waarom ze zo weinig consequent zijn alleen maar de benepenheid van hun portefeuille is?

------------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/12/waarom-vinden-ze-bevolkingsgroei-zo.html
(2) Maddison, The World Economy, Historical Statistics, 2,003 schat de bevolking van België in 1,500 op 1.4 mio inwoners.
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/11/selectie-effect.html
(4) Diamond, Collapse, How Societies Choose to Fail or Survive, 2,005

Geen opmerkingen: