In een late reactie op de post "de dingen die men niet wil weten" (1) maakt "Anoniem" enkele bedenkingen die de moeite zijn om bij stil te staan. Sta me toe te zeggen dat het altijd een beetje jammer is wanneer interessante kwesties door "anoniem" worden gepost. Ik heb geen enkel probleem met nicknames, zolang "we" maar weten dat posts van dezelfde persoon ook inderdaad van die persoon afkomstig zijn. "Anoniem" zal wel nooit enige geloofwaardigheid opbouwen, gezien wat er onder die naam zoal allemaal wordt uitgekraamd...
Laat me beginnen waar "Anoniem" eindigt: met een analogie tussen de economie en de geneeskunde. Indien medische innovatie altijd gepaard gaat met enorme veiligheidsmaatregelen, hoe zit dat dan met de economie? En als we beseffen dat geneeskunde en economie nogal sterk verschillen (zodat de analogie altijd wel mank zal gaan), moeten we dan niet juist extra voorzichtig zijn? Hoe zit dat met de ethiek?
Tja: teveel voor één post. Ethiek, bijvoorbeeld... Wat is ethiek? Volgens de autoriteit van wie? En gesteld dat het er is, en dat we weten wat het is; is het dan afdwingbaar? Zo ja, wat is dan het verschil met "wet"? En zo nee, wat hebben we er dan aan in deze discussie? Overigens zijn we er binnen de geneeskunde ook nog lang niet uit, ik denk ineens terug aan mijn posts over John le Carré (2) van twee jaar geleden.
Ik laat die onderwerpen hier maar links liggen, maar niet omdat ze niet interessant zijn. Laat me aannemen dat we om redenen van ethiek of iets anders meer voorzichtigheid willen inbrengen in de financiële innovatie. Dat is uiteindelijk wat er zit achter de roep naar meer regulering - en dus krijgen we daar ook antwoord op de vraag waarom dat niet altijd gemakkelijk is.
Het punt is, de hele economische geschiedenis is een aaneenschakeling van financiële experimenten, het grootste deel daarvan (in feite kan ik niet zo direct een ander voorbeeld bedenken, maar ik ben natuurlijk maar een amateur) met de bedoeling de liquiditeit van de economie te vergroten. Op de heel grote schaal zijn al die experimenten bijzonder heilzaam geweest. Ten eerste is die liquiditeit ook werkelijk vergroot tot het punt dat we functionerende moderne economieën hebben, en ten tweede hebben we enorm veel kunnen leren van de fouten en tekortkomingen van het verleden.
In het volle besef dat ik "Anoniem" hier niets nieuws vertel: we hebben nog geen manier om in de economie "gecontroleerde experimenten" te doen zoals in de geneeskunde. Dus als we nu moeten kiezen tussen helemaal geen fouten meer, vermits we ook helemaal geen vooruitgang meer proberen, of verdere vooruitgang, maar af en toe op de blaren zitten...?
OK, dat is een zwartwit voorstelling waarvan ongeveer iedereen begrijpt dat we moeten zoeken naar de "beste" tussenoplossing. En daaraan zitten veel problemen vast. Bijvoorbeeld is dat zoeken nu juist wat regulering probeert te doen. Maar die zal altijd achter de feiten aanhollen; een deel van het probleem was dat de bestaande regulering door de innovatie juist omzeild was - dat is ook haast nooit in de geschiedenis anders geweest. En verder is er het standpunt dat regulering afkomstig is van de staat, dat de staat per definitie niets goeds kan doen, ergo, regulering zal de problemen altijd alleen maar vergroten. Misschien is dat standpunt hier wel correct?
Met dat soort bedenkingen kunnen we nog lang doorgaan. Laat me geen twijfel laten bestaan: ik ben het eens met "Anoniem" dat veel deelnemers aan de financiële wereld erg onvoorzichtig zijn geweest, en dat er nu een hoop schade is; vaak bij onschuldige mensen, maar aan de andere kant ook bij henzelf. Toch moeten we de "voorzichtigheid" die we nu zo graag willen laten toepassen door de financiële wereld niet zelf uit het oog verliezen. Heel veel mensen staan nu luid te roepen over wat er allemaal moet gebeuren. Ik heb al verschillende voorbeelden gezien van hoe wat ze roepen hen niet zozeer interessant lijkt omdat ze er de problemen mee aanpakken, maar omdat het toelaat hun persoonlijke ideologie te bevestigen. Zo brult extreem links dat het allemaal een voorbeeld is van hoe het kapitalisme armoede veroorzaakt, terwijl een soort liberaal anarchisme er weer het bewijs in ziet dat de overheid zich helemaal nergens mee mag moeien.
Ik wil zeker niet iemand die zich vragen stelt bij dit onderwerp beschuldigen dat hij in één van dat soort kampen zit. Maar opnieuw, ik pleit ervoor dat we bij het nadenken over het onderwerp niet minder voorzichtigheid betrachten dan de voorzichtigheid die we de anderen willen doen naleven.
----------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/03/de-dingen-die-men-niet-wil-weten.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/05/constant-gardener-suite-maar-fin.html
Geen opmerkingen:
Een reactie posten