Dat is belangrijk voor iedereen die zich wel eens met De Grote Filosofische Vragen bezig houdt. Wie zijn wij? Waar komen wij vandaan? Waarom zijn wij hier? Wel of niet begrijpen wat "natuurlijke selectie" betekent; dat is het verschil tussen met opgestoken vinger lopen orakelen over het Groot Kosmisch Ei Dat In Tweeën Gebroken is, de Drieëenheid en andere varianten op De Grote Kabouter, of er werkelijk nog iets over weten ook.
Let wel, het is niet omdat je het begrijpt dat je "het" nu ook allemaal weet. Dat is nu juist "wetenschap": het besef dat we nog zo ongelofelijk weinig weten, dat je er een punt van maakt met de best beschikbare middelen dat beetje kennis uit te breiden. Wetenschap houdt zich niet bezig met het geregeld aflezen van de heilige teksten (tenzij om de eerste beginselen uit te leggen, natuurlijk), maar integendeel met wat we nog niet weten. En het helpt enorm om het verschil te maken tussen wat tenminste interessante ideeën over het onderwerp zijn, versus een hoop kletskoek.
Darwin, dus, ontdekte in een wereld die al (lang) vage noties had van de mogelijkheid dat er zich wel eens een evolutionair proces kon hebben voorgedaan, een haarfijn fysisch mechanisme waarmee dat zich kon hebben voorgedaan. "Natuurlijke selectie", dus, en hoewel het gemakkelijk te begrijpen en beschrijven is, verwijs ik maar naar de tekst waarin ik dat eerder heb gedaan. De conclusie was dat het fysisch mogelijk was dat mensen waren ontstaan uit zeer simpele organismen, en de vraag was: is dat nu ook wat er werkelijk gebeurd is?
Ikzelf, die mezelf reken tot de zeer geïnteresseerde amateurs, kan rond het jaar 2,000 verschillende groepen "bewijs" citeren, dat wil zeggen, dingen waaraan je nooit zou gedacht hebben, maar die allemaal waar moeten zijn opdat de theorie kan kloppen, en die dan ook inderdaad waar bleken. Zo hebben we de ouderdom van de Aarde, bewijsmateriaal uit de genetica, verder uit de morfologie, verder het fossielenbestand, en vermoeid na een lange werkdag vermoed ik dat ik er ooit nog meer heb aangehaald. Wetenschappers halen op dit punt typisch nog heelder andere groepen bewijzen aan, waarvan ik meestal zelfs niet eens de naam kan onthouden.
In vergelijking daarmee (en nogmaals, het bovenstaande was maar een opsomming van titels: voor de bewijzen zelf kan je alleen maar je huiswerk maken en de onderwerpen zelf bestuderen) moest Darwin het stellen met heel, heel weinig concreet bewijs, en de enorme kracht van de logica. Maar interessant is dat er nu juist één "groep" bewijsmateriaal bestond, waar Darwin dan ook uitvoerig naar verwees, terwijl de "critici" (aanhalingstekens omdat ik nog altijd de eerste "criticus" die zelfs maar weet wat "natuurlijk selectie" betekent (2) moet ontmoeten) zich tot vandaag inbeelden dat ze daarmee een zwak punt hebben gevonden.
Dat punt is de vraag: hoe zou een oog (of een slurf, of een vleugel, of wat dan ook) in kleine en geleidelijke stapjes uit simpeler structuren kunnen ontstaan? Wat voor nut heeft een half oog, of zelfs tien, of één percent van een oog? En hoewel dat zeer goede vragen zijn zal ik nooit het moment vergeten waarop een creationist beweerde dat Darwin had toegegeven dat dat een probleem voor zijn theorie was, terwijl de creationist er niet had bijgezegd dat de volgende zin van Darwin begon met: "de oplossing van dat probleem is als volgt (...)". Draw your own conclusions...
Uit het mechanisme van de "natuurlijke selectie" volgt rechtstreeks dat het in geleidelijke stappen moet gebeurd zijn. Dus is de vraag inderdaad: kan dat wel, al die uiterst complexe organen waarvan we nu zomaar per theorie moeten aannemen dat ze ooit begonnen zijn met (bijvoorbeeld) een "half oog", of zelfs "een percent van een oog"? Terwijl het punt is, dat is nu precies zowat het enige bewijsmateriaal dat in Darwins tijd beschikbaar was. Darwin zelf was toen al de gerenommeerde auteur van werken over vrij simpele organismen, waaraan hij doodeenvoudig kon zien wat alle gewone mensen (zoals nogal vanzelf spreekt) niet zullen weten. Ja, hij kon "geloven" (sic) dat al die uiterst complexe structuren ooit een zeer primitieve voorloper hadden gehad, en dat die zeer primitieve voorloper had volstaan om het organisme in leven te houden, omdat hij, de specialist in eendemossels en platwormen (of zoiets), alle dagen in de levende natuur kon zien dat al die organismen met zeer primitieve visuele systemen in leven bleven, en zich voortplantten, en gingen en zich vermenigvuldigden alsof het in hun bijbel stond.
Kortom, de theorie hoefde zich niet in bochten en kronkels te wringen om iets te verzinnen bij hoe dat dan allemaal wel mogelijk zou zijn; de theorie kon volstaan met er eenvoudig op te wijzen dat dat in leven blijven en zich voortplanten met zeer simpele visuele (en vele andere) systemen in de natuur gewoon dagelijkse kost was. En dus was het nog altijd mogelijk dat evolutie in kleine stapjes op basis van (zeer) primitieve structuren was gebeurd; Darwin: 1 - Critici: 0.
Dat staat allemaal letterlijk in The Origin of Species - een boek gepubliceerd in 1,859 (maar dan in november, als ik me niet vergis) en dus dit jaar 150 jaar oud; beslist ook een herdenking waard. Het is tekenend, nietwaar, dat uitgerekend de vraag waarop Darwin het vernietigendste antwoord wist te geven nog voor die vraag zelfs maar was gesteld tot de dag van vandaag door de "critici" (aanhalingstekens, of wat had je nu gedacht?) wordt herhaald en herhaald, met een gezicht alsof ze verwachten dat jij nu wel machteloos de armen zal heffen en je overgeven. Ze hebben 150 jaar lang niet geluisterd, en ze zullen het ook deze keer niet doen, en dat is nu precies waaraan je kan zien dat ze misschien wel een goede vraag hadden gesteld, maar in het antwoord absoluut niet geïnteresseerd waren.
Ik heb het vaker gezegd: als mensen iets willen geloven, dan zullen ze het geloven. Gelukkige verjaardag, Charles, ik weet niet of je er aan zal gedacht hebben, toen je destijds je boek publiceerde, dat wij er 150 jaar later nog zo hard mee bezig zouden zijn, maar even goed: van harte geluk gewenst.
---------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/05/nogmaals-natuurlijke-selectie.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/06/de-weigering-te-weten.html
1 opmerking:
Krijgen we in de volgende post een uiteenzetting over de correctheid van de seksuele selectie?
PS ik WIST dat je vandaag over Darwin zou beginnen!
Een reactie posten