maandag 26 februari 2007

Hoe maak ik een kaart?

Aan de tijd dat ik nog AD&D (“Advanced Dungeons & Dragons”; een gezelschapsspel dat een Tolkien-achtige wereld evokeert) speelde, heb ik een behoefte aan landkaarten overgehouden. Je kan als “Dungeonmaster” (en dus de oren en ogen van de spelers, en het scenario, enzovoort) ook gewoon wat improviseren. Zo van “dus jullie zijn nu op weg naar X, uitstekend, (onuitgesproken: uimmm, uimmmm, even kijken, uimmmm...), wel het pad loopt een bos in (tekent twee lijntjes die door een snel neergezette verzameling cirkeltjes slingeren), in welke volgorde lopen jullie daar eigenlijk?”. En nog wat later vindt de DM (“Dungeonmaster”) een paar boeven en een hinderlaag uit, en de spelers vechten zich er uit, enzovoort, enzovoort...

Maar na een tijd wil je toch een zekere structuur in je spel. Een rivier? Fijn, maar die stroomt vast wel naar zee? Een kasteel? Spannend, maar dat staat daar toch niet zomaar, omdat de DM zin had om de spelers een kasteel voor te schotelen?

Neen, natuurlijk, een kasteel staat daar omdat er iets te verdedigen valt (zeg, bijvoorbeeld, een... bevolking?) en dat iets is daar op zijn beurt als onderdeel van weer iets anders, zodat er ook al eens een stad verschijnt, en steden verschijnen doorgaans op plaatsen vanwaar contacten met andere steden mogelijk zijn, bijvoorbeeld omdat er vaak karavanen handel drijven...

En als je in die wereld ontdekt dat er een probleem is (draak bewaakt prinses; corrupte kasteelheer blokkeert brug; spionnen van het Genootschap van de Groene Griffioen mengen zich onder de nietsvermoedende bevolking...), dan wordt het nog veel interessanter om er hulp te recruteren, plannen te smeden, het weerbericht en de economische conjunctuur in de gaten te houden (het spijt me, maar een zwaard, laat staan een harnas, komen echt niet uit de lucht gevallen: toon me je goud eens?) – en vergeet nooit dat weerwolven alleen kwetsbaar zijn voor zilveren wapens. Toch niet wéér zo’n party waarin niemand zelfs maar een zilveren dolkje bij heeft, hoop ik?

Enkele posts geleden verscheen hier (een vervolg op) het verhaal waarbij een stel ridders een uitbraak ondernamen vanuit een vesting die door een horde barbarenkrijgers werd belegerd (1). Van die vesting weten we alleen dat ze zich in nogal heuvelachtig gebied op een soort hoogte bevindt. Dat is goed genoeg in een stadium waarin het verhaal alleen maar een probeersel is. Maar hoe zit het als we wat meer over die wereld willen te weten komen? Een “baron”; dat komt niet zomaar uit de lucht vallen; dat impliceert minstens een adellijke hiërarchie – dus een samenleving. Trouwens, waren er geen “rentmeester” en een “kapitein van de wacht” – maar dan van de “graaf”? Dat klopt met een adellijke hiërarchie, maar waar zit die graaf? En hoe verhouden de graaf en de baron zich tot elkaar?

In AD&D bestonden er richtlijnen om kaarten te maken. Jammer genoeg heb ik die spullen niet meer, en in ieder geval, als ik dit ooit uitwerk wil ik veel perfectionistischer zijn dan ik ooit voor een halve dag AD&D wou zijn. Kijk, fictie schrijven gaat me heel stroef af (2), deels omdat ik er nul ervaring mee heb. (Hier staat niks van op papier, hé, al wat er werkelijk in uitgeschreven is, staat al op het blog. Zes bladzijden Word.) Maar er zit een heel filosofische kant aan vast, en dat is wat het interessant maakt.

Tot hiertoe maakte het verhaal de kaart – zoals een slecht voorbereide Dungeonmaster die maar rap wat vijanden in een snel bijeen gefantaseerde hinderlaag liet opduiken. Zo ook is een burcht in heuvelachtig gebied het minimum om een uitbraak te organizeren. Maar denk nu terug aan de posts over “metafysica” en “het pluriversum” (3). Afhankelijk van de wereld waarin je je bevindt zien een aantal van onze grote filosofische vragen er heel anders uit. Als er een God met al zijn engelen op ons zit te kijken, dan wel de mens alleen maar een chemisch proces is (4); of als er een oneindig aantal universa bestaan waarin je alles tegelijk doet – hoe verschillen zien, bijvoorbeeld, onze morele dilemma’s er dan uit!

In feite kan je deze verhouding tussen de metafysica en onze concrete realiteit zo uitdrukken, dat niet het verhaal de kaart maakt, maar dat de kaart het verhaal moet maken. Afhankelijk van bepaalde beslissingen die je neemt over geografie ontwikkelt zich een heel andere verhouding tussen, bijvoorbeeld, diverse machtscentra als een graaf en een baron. Zoals afhankelijk van de metafysica – “de mens is een schepsel Gods” versus “een chemisch proces” – zich een heel ander “verhaal van het leven” ontwikkelt. Het is best interessant om dat aan de hand van verhalenvertellerij te exploreren. Misschien moet ik het landschap tussen die graaf en die baron maar eens uittekenen.

-----------------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/02/de-uitbraak-bij-gansburroch-vervolg.html
(2) zie overigens de update die ik intussen van die post heb gemaakt.
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/02/metafysica-rare-jongens-die-filosofen.html
EN: http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/02/het-pluriversum.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/12/assymetrie.html

Geen opmerkingen: