maandag 17 april 2006

The Constant Gardener: 2/3 ver

Een tijdje geleden vertelde ik dat ik John le Carré's Constant Gardener aan het lezen was:

http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/04/boek-constant-gardener.html#links

Nu is het zo dat ikzelf helemaal geen smaak heb voor de kunstvorm die we literatuur noemen, zoals andere mensen volstrekt a-muzikaal zijn, en dus zal ik het feit dat ik het eigenlijk behoorlijk saai vind veiligheidshalve maar daaraan toeschrijven. (Met zijn Perfect Spy had ik dat overigens nog veel meer. Ik ben eigenlijk geweldig nieuwsgierig naar de plot, maar ik mag doodvallen als ik door die tientallen en tientallen doodsaaie pagina's ga worstelen, over de mislukte business ventures van meneer zijn pa.)

Maar op zich is de intrige misschien wel de moeite waard. Zoals ik eerst schreef, de madam is dood en de diplomaat is hypocriet, en de reden is dat zij de praktijken aankloeg, waarbij een farmaceutisch bedrijf in Afrika een eindeloze reeks menselijke proefkonijnen vond, waarop ze ongestraft konden experimenteren met een veelbelovend geneesmiddel. Moord om geld, veel geld, dus, en de internationale diplomatie in de rol van toedekker.

Nu, in feite ben ik nog niet ver genoeg om dat te weten: de officiële versie is immers dat zij een avonturierster was die allerlei complottheorieën verzon, en zo probeerde in de belangstelling te komen. Eén blik op een beetje nieuwsgroep bevestigt dat dat soort mensen inderdaad bij honderden rondlopen. AIDS bestaat niet, Hitler was een Darwinistisch exces en de armoede in de wereld wordt veroorzaakt door het kapitalisme... ik som er zomaar drie op zoals ze me zonder enig nadenken voor de geest komen.

Maar aangezien je daarmee geen fatsoenlijke roman volkrijgt, en aangezien de hoofdpersoon volgens het beproefd recept van de auteur precies dat soort complot aan het ontrafelen is, denk ik dat ik al mag voorspellen wat de plot is. Overigens vertrouw ik hem genoeg om aan te nemen dat ik nog wel verrast zal worden.

De vraag is natuurlijk wat er van waar is. Ik vrees veel. Heel veel. Ik wijs er op dat je "het kapitalisme" niet nodig hebt om cynisme, machtsmisbruik of het tot slaaf maken van andere mensen mee te maken, en dat sinds lang voor het kapitalisme bestaat de menselijke geschiedenis maar heel weinig anders vertoont. Maar dat neemt natuurlijk niet weg dat wij de misbruiken die vandaag nog steeds bestaan moeten aanklagen. Het is, laat me het fijntjes opmerken, onder onze kapitalistische structuren veel gemakkelijker geworden om het aan te klagen - zij het dat er minstens in de roman wel degelijk nog doden om vallen.

Wel, ik had in die vorige post opgemerkt dat we niet de fout mochten begaan, die we zo gemakkelijk herkennen als de anderen ze begaan: alles wat in ons kamp gebeurt is altijd goed, en alleen als het van "links" (of wie de vijand van dienst ook is) komt zijn we in staat te zien hoe belachelijk fout ze het toch weer hebben. Dus eigenlijk zijn wij, economische liberalen, het aan de geloofwaardigheid van onze eigen standpunten verplicht om dit soort dingen zo ver en zo diep mogelijk uit te roken. Ik veronderstel dat het boek (het is nu blijkbaar erg bekend geworden als film) daar een belangrijke rol in kan spelen.

Geen opmerkingen: