De Standaard stuurt me naar het blog van ene Bruno Segers, en wel naar het volgende artikel:
http://segersbruno.spaces.live.com/blog/cns!8C08E27D447F4396!875.entry
Dat artikel stelt voor om onze financier Albert Frère manager te maken van het Zilverfonds. Met het soort returns dat die realiseert is het probleem van de vergrijzing meteen opgelost.
Rrrrrrrp! Rrrrrrp! Rrrrrrrrp! Rood alarm! Toch eens nadenken voor ik mijn mond opendoe. De stijl van het artikel heeft iets dat me opvalt als "luciede". Het lijkt serieus, maar het zou wel eens speels kunnen zijn. Want als een hallucinant idee op luciede toon wordt voorgesteld... Wel, ik denk dat het ironie is, en dat ik er eigenlijk ben ingelopen.
Als ik er helemaal was ingelopen zou ik al een schampere tekst zitten schrijven. Nu is het alleen een opportuniteit om aan enkele dingen te herinneren. Ten eerste, dat Zilverfonds.
Iedereen weet dat de staat schulden heeft. Iedereen weet ook dat sommige onderdanen geld hebben. Dus leent de staat geld bij die onderdanen. De concrete vorm waarop dat gebeurt is dat de staat op een stuk papier schrijft: "Oewaarde landgenoten, ik verklaar dat ik (bijvoorbeeld) binnen een jaar (bijvoorbeeld) 1,000 euro (plus interesten) zal betalen aan de persoon die me dit stuk papier geeft." We noemen dat stuk papier een "overheidsobligatie", en natuurlijk geeft de staat dat stuk papier niet af zonder dat iemand eerst die 1,000 euro voorschiet. Ziedaar de manier waarop de lening gebeurt.
Wanneer dus de belegger dat stuk papier koopt, dan is het een "belegging". Maar indien het de staat is die dat stuk papier koopt, dan is dat geen belegging, maar niets anders dan het (eventueel vervroegd) terugbetalen van de schuld. Immers, de staat moet dat stuk papier nog terugkopen, het blijft tenslotte een schuldbewijs. En dat is waarom dat hele "Zilverfonds" een vorm van volksverlakkerij is, zij het op nogal onschuldig niveau. De simpele waarheid is dat de staat die "belegt in overheidspapier" géén "fonds" in handen heeft, en dat er dan ook géén geld in "belegd" wordt. De simpele waarheid is dat de staat alleen maar schulden terugbetaalt, en daar een naam aangeeft die het doet voorkomen alsof er een wijs en vooruitziend beleid wordt gevoerd.
De reden waarom dat een vrij onschuldig bedrog is, is dat het resultaat hetzelfde is. Als de staat minder schulden heeft, heeft de staat evengoed meer ruimte om één of ander beleid te voeren (zeg: het financieren van de vergrijzing) als wanneer er ook echt een spaarpot was. Het "bedrog" blijft beperkt tot verbaal manoeuvreren om er slimmer uit te zien dan ze zijn.
Maar er is nog een tweede punt om aan te herinneren. Tot nu toe hebben we enkel een staat die papier uitgeeft om geld binnen te krijgen, en vervolgens hetzelfde geld uitgeeft om precies hetzelfde papier ("schuld") terug te kopen. Dat laatste proberen ze snel een "belegging" te noemen - in de hoop dat niemand zich nog herinnert dat eerst precies het omgekeerde was gebeurd. Maar stel nu dat we niet langer gewoon hetzelfde papier terugkopen. Stel nu dat we in plaats van het "beleggen" (sic) in overheidspapier zouden beleggen in "iets anders". Bijvoorbeeld zoals beslist door één of andere begaafde financier, zoals Albert Frère.
Dat zou precies hetzelfde zijn als de staat die geld ontleent om vervolgens te beleggen of investeren in welke economische activiteit ook. Misschien wel op de beurs? Misschien op de grondstoffenmarkten, of, waarom niet, het vastgoed? (Merk overigens op dat de staat momenteel juist vastgoed verkoopt, en met het geld doet alsof ze een fonds aanleggen, terwijl ze eigenlijk schuld terugbetalen.)
Ik denk, afgaande op zijn luciede stijl, dat Bruno Segers niet werkelijk zou willen voorstellen dat de staat nog meer schulden aangaat, om dat geld vervolgens te beleggen - al dan niet onder het bekwame management van Albert Frère - in een markt waar je hoopt meer te verdienen dan de kosten van je schulden - met evenwel het risico dat je niet meer, maar minder verdient dan die kosten - zodat de staat nog dieper in de put wegzakt.
En als je dat onder die laatste vorm niet wil voorstellen, dan is er geen enkele reden om het wel voor te stellen via de omweg van een "Zilverfonds" dat alleen in de vorm van een verbale kermistruc bestaat. Tenzij dan omdat je in de verbale kermistruc bent gelopen, OF omdat je het uit ironie doet, van zodanig niveau dat ik er eerst was ingelopen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten