Europa, De Pannenkoek

Ken je die mensen die geregeld (of altijd) vol afgrijzen beginnen over wat een drààk Europa toch is? “Tegennatuurlijke staat”, “bureaucratisch monster”, “aanslag op de vrijheid van de burger”, de innuendo’s kunnen niet op.

Ik vraag me wel eens af of die mensen veel perspectief bezitten, en dan vooral in de tijd. Kijk, de serieuze spelers op het wereldtoneel van binnen 50 of 100 jaar zullen namen hebben als “Verenigde Staten”, en “China” en “Indië”. Er kunnen er best nog een paar andere zijn, vooropgesteld dat ze enkele honderden miljoenen inwoners hebben, en een fatsoenlijke economie. Willen we werkelijk onze achterkleinkinderen een wereld nalaten waarin Europa versnipperd is een groepje dwergstaatjes? Als een betekenisvolle speler al rap aan 500 mio inwoners zit, en een grote Europese lidstaat heeft er tussen de 50 en de 100 mio... wel, dan verhoudt die “grote Europese lidstaat” zich tegenover de betekenisvolle speler zoals België zich vandaag verhoudt tegenover Duitsland.

En voor die versnippering in de dwergstaatjes hoeven we niets anders te doen dan pleiten voor een status quo, met veel rhetoriek en pseudo-intellectuele verwijzingen naar “de geschiedenis” en het nettoresultaat zal “het Bokrijk van de wereld” zijn. Ik kan me voorstellen dat veel mensen van vandaag dat charmant en zelfs aantrekkelijk zouden vinden. Maar ik signaleer dat als het hedendaagse Europa was gebouwd volgens de principes die onze overgrootouders charmant en aantrekkelijk vonden, wij alle dagen minstens één keer naar de mis zouden gaan, en geregeld persjonkelen (1) tegen de sterren op.

Dus wat wij nu charmant en aantrekkelijk vinden zal hoe dan ook evenveel kans maken als wat onze overgrootouders charmant en aantrekkelijk gevonden hebben. Want zeg nu zelf, denk je heus dat het zal gebeuren, dat Europa van allemaal dwergstaatjes, enkel omdat een stel overgrootvaders (wijzelf, binnen 100 jaar) dat zo goed vonden? En gegeven dat we eigenlijk wel beter weten, is het dan niet beter ons af te vragen hoe het er dan ongeveer moet uitzien, eerder dan hoe goed het wel was in 1,950?

Merk op, ik heb het hier niet eens over de verzuchtingen van dom rechts. Je weet wel, de bende die tegelijk aan het jammeren is over hoe Europa “geen beschaving meer exporteert”, en zich tegelijk totterdood zal verzetten tegen het feit dat Europa, recht onder hun neus bezig is beschaving te exporteren zoals nooit eerder gebeurd is (2). Ik heb het gewoon over brave mensen die een beetje huiverend staan tegenover het onbekende, en die dat perspectief waar ik het over had een beetje missen. En voor de rest zitten ze aan te kijken tegen het Straatsburg circus, een ambtenaren apparaat dat de Byzantijnen niet eens zo heel erg verschillend zouden gedaan hebben, en een tekstmolen om de toren van Babel in de grond te doen zinken van schaamte.

Dus ik geef ze geen ongelijk wanneer ze dat allemaal zien en vinden dat het maar een brij is. Maar ik signaleer dat iemand die aan een pannenkoekenslag deelneemt ook het ontstaan van de pannenkoek in een vroeg stadium kan waarnemen, en dat die ook zal vinden dat het allemaal maar een brij is. Men kan nu eenmaal geen pannenkoeken maken zonder eieren te breken en er meel en suiker aan toe te voegen. En roeren, natuurlijk.

Het enige verschil is dat we bij het aanschouwen van het pannenkoekendeeg wel in staat zijn het perspectief van de pannenkoek zelf te zien. En dus herhaal ik mijn twee vragen. Met de brij, èn de betekenis van de brij in het achterhoofd: willen we het heus liever bij de brij laten, en de facto evolueren naar een serie dwergstaatjes? En zelfs als we dat willen, denken we heus dat dat een schijn van kans maakt?

Volgens mij dreigen een hoop mensen te eindigen als een bende mopperpotten aan de zijkant, totaal irrelevant. En wedden dat het weer de schuld van de anderen zal zijn?

-------------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/04/persjonkelen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/07/rechts-en-toch-dom.html