donderdag 2 oktober 2008

Kom, we gaan samen een "derivaat" maken!

Laten we aannemen dat we na een fatsoenlijk aantal jaren sparen een zeker kapitaal bijeen hebben: we noemen het "100". En zeg dat de interest die je op een jaar kan verdienen 5% is. Een tikje duwen en trekken, waarschijnlijk, maar zeer beslist die orde van grootte.

En zeg nu dat je van mening bent dat de dollar binnen het jaar zal dalen tegen de euro. Zeg dat de prijs voor één euro 1.4000 USD is op één jaar, en dat dat de termijnkoers is die je vandaag kan afspreken (1). Maar als je een termijnverkoop van USD tegen EUR uitvoert (en dat kan, zoals je in die eerdere post kon lezen, zelfs als je geen dollars bezit) en de dollar stijgt toch, dan kan je serieus in je vingers snijden.

Gelukkig is er nog een ander soort derivaat, en dat is een optie. Hoewel ik hier thuis zonder de relevante software zit te schrijven durf ik beweren dat de aankoop van het recht om binnen een jaar dollars te verkopen tegen euro's, en dat tegen mijn voorbeeldprijs van 1.4000, iets van een 5% van het kapitaal zal kosten. Jaja, 't is wat met duwen en trekken, maar het zal er niet belachelijk ver naast zijn: de rente die je tegenwoordig verdient op een jaar komt praktisch neer op de prijs die je betaalt om voor dezelfde looptijd die optie te kopen. Dus...

Je belegt geen 100, maar wel 95 op een jaar waarna je 5% rente ontvangt zodat je (met een klein beetje duwen en trekken) opnieuw 100 hebt. En je koopt met de resterende 5 een optie om voor heel de tegenwaarde dollars te verkopen. En ziet ende kijkt, je hebt een kapitaalgegarandeerd fonds dat je op het einde minstens je 100 teruggeeft, plus de daling van de dollar tegen de euro uitbetaalt!

Want ga maar na. Als de dollar helemaal niet daalt, dan vervalt de optie waardeloos, maar je hebt nog je 95 kapitaal en dankzij de rente heb je na een jaar de ingezette 5 terug: samen (MWDET) 100. Als de dollar toch daalt krijg je na het jaar ook je 95 kapitaal plus de (MWDET) 5 rente terug, plus je oefent je optie uit en de winst is binnen. En die structuur heb je helemaal zelf gemaakt! Ik signaleer dat een beweging in EUR/USD met tien percent op een goeie week iets is waar we de laatste tijd niet van opkijken.

Wel? Is dat nu geen mooi product? Het is kapitaalgegarandeerd, het laat toe in te spelen op (door jou) verwachte dollarbewegingen en je risico blijft beperkt tot wat je in die tijd toch aan rente verdient! Er zitten géén addertjes onder het gras (en geloof me, in ons werk haal je addertjes uit veel gecomliceerder dingen zonder je hand om te draaien) en toch zit er (hijg!) een optie in!

En omdat je er al lang niet meer de standaardbedragen van de wisselmarkt voor nodig hebt maar met het zakcentje van de student toch niet genoeg hebt om het ook eens te proberen, kan je er als bank gemakkelijk een beleggingsfonds van maken, en je derivaat wordt toegankelijk voor iedereen die maar wat spaargeld heeft. Ik zou wel eens willen weten wat iemand die dààr een probleem mee heeft zoal aan argumenten kan verzinnen.

Moraal van het verhaal: alles hangt af van wat er in zit. Als je werkelijk een optie plus een deposito bij een solide bank hebt - en er is geen ideologisch (lees: dom) links of rechts die uit respectievelijk "het zijn de doodspijnen van het kapitalisme" of "het is de schuld van de overheid" ook solide banken willen failliet laten gaan (en dat verandert niet wanneer ze fronsend naar deze zin zitten te kijken omdat ze dat nu eenmaal zelf niet door hebben) - dan heb je een waterdicht, solide beleggingsproduct dat je toelaat aan beleggingen te denken die tot voor kort ondenkbaar waren.

Maar anderzijds, als je geld integendeel zit in hypotheekleningen aan mensen die de leningen niet kunnen terugbetalen, alsook een verzekeringspremie aan een maatschappij die de kredieten garandeert maar zelf ook op de fles is, dan zou het wel eens serieus kunnen gaan stinken.

Natuurlijk moeten we ons nu, op heel serieuze schaal, afvragen hoe het komt dat er in dergelijke producten dat soort rommel kon verstopt zitten zonder dat iemand iets in de gaten had. Maar op basis van het feit dat er best wel eens crimineel misbruik in het spel kon zijn de hele filosofie van herverpakken en verdelen van risico's willen verbieden... Dat komt neer op het verbieden van aardappelmessen omdat iemand zich in zijn vingers heeft gesneden.

------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/09/iets-over-financile-derivaten.html

Geen opmerkingen: