donderdag 16 oktober 2008

Amerikaanse verkiezingen: laatste rechte lijn

Deze morgen hoorde ik op de "hoofdpunten" van het nieuws dat McCain tijdens het laatste debat een goede beurt had gemaakt. Ik zet een zuur gezicht. Als een kandidaat een oorlog tegen een land dat niemand had aangevallen en niemand had bedreigd een goed idee vindt, dan moet de andere kandidaat al ongeveer kinderslavernij bepleiten voor ik opnieuw begin te twijfelen. Om van een kandidaat vice-president die gelooft dat de Aarde 6,000 jaar geleden is geschapen en dat mensen en dinosaurussen hier samen hebben rondgelopen maar te zwijgen.

Wachtend op het echte nieuws hoor ik een analyse over hoe Obama in het defensief raakte over Ayers en over abortus, en dat echte nieuws heeft het opnieuw over het succes van McCain. Daarna bevestigen twee studiogasten nog eens opnieuw het verhaal, en helemaal op het einde verneem ik dat de polls na de debatten... Obama tot de winnaar hadden uitgeroepen!

Dat had eens omgekeerd moeten gebeurd zijn, ik denk dat het zonnestelsel te klein was om de beschuldigingen tegen de linkse VRT te absorberen.

Intussen zitten we toch maar in laatste rechte lijn naar de verkiezingen. Wat is 12 januari 2,007 - de dag van mijn eerste post over het onderwerp - alweer lang geleden! Toen schreef ik dat de verkiezing eigenlijk neerkwam op de voorverkiezing bij de Democraten: de Republiekeinen waren immers zo'n puinhoop dat ze zelf in de verleiding moesten zijn om op de Democraat te stemmen.

Als we nu naar de site kijken waarop ik me voornamelijk baseer (2), dan lijkt dat nog uit te komen ook. Misschien is het moment aangebroken om dat eens van wat dichterbij te bekijken dan alleen maar in termen van "rood" en "blauw".

De Amerikanen stemmen niet rechtstreeks voor de kandidaat, maar wel over welke kandidaat hun staat zal steunen. Dus als Obama in Californië de meerderheid haalt, dan stemt Californië voor Obama, en als Texas naar McCain gaat, dan stemt Texas voor McCain. Het doet er daarbij helemaal niet toe of ze grote of kleine meerderheden halen: zie "Florida 2,000".

Dus valt de beslissing in dat "electoral college" waar de staten voor de aangeduide kandidaat stemmen. Op dat punt moet je weten dat niet alle staten even zwaar wegen. Je ziet op de site in voetnoot (2) een cijfer staan in elke staat, waarmee die staat in het college gewogen wordt. De zwaarste staat is Californië met 55 stemmen. Dan komen Texas en New York met in de 30. Enkele staten zitten boven de 20 (Ohio, Pennsylvania en Florida) en dan heb je een reeks boven de 10. Staten met minder dan 10 stemmen horen stilaan bij het klein grut. Als je naar de kaart kijkt zie je ongeveer even veel rood (van de Republiekeinen) als (Democratisch) blauw. Alleen zijn de meeste van die rode staten "klein grut" staten. Terwijl de blauwkleurende staten in het noorden veel zwaarder wegen - en dus staat Obama een lengte of twee voor.

Werp dan nu een blik op de eindkaart van 2,004 (3). Alleen enkele randen van de kaart zijn blauw, en toch is het maar een nipte overwinning voor Bush: wéér die zwaarwegende staten in het noorden die (zeer nipt overigens) naar Kerry gingen. Je ziet in één oogopslag het dubbele probleem van McCain. De blauwe staten van nu zien er veel en veel blauwer uit dan toen: er valt weinig extra's te rapen. Maar een hoop rode staten van nu zijn maar heel nipt rood, of ze zien er zelfs blauw uit. Als je weet dat dat zo is voor de zwaargewichten Florida en Ohio, dan weet je dat de verkiezing er om gaat of McCain voldoende van de Bushstaten zal weten te behouden. En dat wordt moeilijk: er zijn er gewoon zo veel waar hij in het defensief is, zonder veel kans op een tegenoffensief, dat er stilaan een aardverschuiving nodig is om Obama nog te doen verliezen.

Maar het kan, natuurlijk. Je mag er donder op zeggen dat Bin Laden heel graag zou zien dat de VS zichzelf nog ettelijke jaren verder laten leegbloeden in Irak, om de kans op nog een paar andere van dat soort briljante ideeën maar haastig weg te moffelen. Die kan dus net voor de verkiezing weer (zoals vier jaar geleden) voor een gesmaakt optreden zorgen, dat maakt dat al die brave Amerikanen toch maar voor de "veilige" stem kiezen. Zo ging vier jaar geleden de opmars van Kerry tijdens de laatste weken helemaal verloren aan de stunt van Bin Laden. Maximale return over kost ratio die den Bin Laden ooit gezien heeft, maar zo gaat dat. Ik denk niet dat hij het al vergeten is, dus wie weet waar die nog mee aankomt?

In afwachting daarvan zitten we op de rand van de "landslide voor Obama" waar ik zo vaak om geroepen heb. Ik heb de term voor het eerst gebruikt in april (4), met eigenlijk de correcte redenering erbij: acht jaar Bush, vijf jaar Irak, wanneer gààn ze het anders doorhebben? (Maar vanzelfsprekend geef ik toe dat ik dat niet durfde blijven beweren toen de polls om allerlei redenen begonnen te schommelen. Als iemand van bij het begin voorspelde dat Obama zou winnen met grote voorsprong, dat door dik en dun durfde volhouden en binnen enkele weken gelijk krijgt, dan zou ik dàt een hele prestatie vinden.)

Je begint stilaan te zien waarom ik die kaart van voetnoot (2) al van bij de post van voetnoot (1) begon aan te raden. Je ziet in één oogopslag hoe de kaarten verdeeld liggen over de verschillende staten met hun gewicht erbij, en je ziet hoe doorheen de tijd de kaart verkleurt van blauw naar rood (5) en omgekeerd (6). En je kan er gemakkelijk voor amateur strateeg gaan spelen en de redeneringen opmaken waar de echte strategen nachten over liggen te piekeren. Iets als: "Kerry, 251 stemmen. Nodig om te winnen: 270 stemmen. Tekort: 19. Aantal dat zal verloren gaan: blijkbaar nul. Aantal dat er kan bijkomen: New Mexico, donkerblauw, 5. Iowa, donkerblauw, 7. Nog zeven te kort".

Dat wil zeggen dat van de volgende "battleground states" McCain er niet één mag verliezen:

Florida
Ohio
North Carolina
Virginia
Indiana
Missouri
Colorado

Het volstaat dat Obama de staten waar hij momenteel ruim op kop ligt ook wint, en één enkele van de bovenstaande binnenhaalt, en het is "president Obama". Elke extra staat uit die reeks is een extra stap naar de "landslide victory". En dan zijn er nog een paar kleine strijdstaten als North Dakota en West Virginia die nog extra slagroom kunnen meebrengen, terwijl ik me laat vertellen dat Obama in een zuidelijke zwaargewicht als Georgia ook nog niet is uitgepraat.

En ik denk werkelijk dat wij, kritisch-rationalistische kosmopolieten ons mogen aansluiten bij de Amerikaanse kosmopolieten uit de staten aan de oceanen die vier jaar geleden al voor Kerry stemden, in hun hoop dat deze keer de fundamentalisten uit de binnenlanden niet opnieuw met de overwinning gaan lopen.

----------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/01/amerikaanse-presidentsverkiezingen-2008.html
(2) http://www.electoral-vote.com/
(3) http://electoral-vote.com/evp2004/dec/dec31.html
(4) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/04/het-slechtst-mogelijk-resultaat.html
(5) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/09/john-mccain-neemt-de-leiding.html
(6) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/09/die-mccain-toch.html

Geen opmerkingen: