De Standaard wijdt een reeks artikelen aan de financiële crisis, en vandaag vinden we het volgende lezenswaardig artikel:
http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=FL22VJ45&kanaalid=658
Waaruit ik het volgende fragment haal:
"Tot het ondenkbare gebeurde en het faillissement van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers op 15 september een wereldwijde kettingreactie veroorzaakte waarvan niemand de omvang had voorzien. In een dramatische week begon niet alleen de Amerikaanse verzekeringsreus AIG te wankelen, ook de twee resterende Amerikaanse zakenbanken, Morgan Stanley en Goldman Sachs, kwamen in acute liquiditeitsproblemen."
Het is echt alleen maar vitten over details, want met de teneur van het artikel lijkt me niets mis, maar toch. "Waarvan niemand de omvang had voorzien"?? Kijk, als een "bij wijze van spreken" is het niet eens slecht, maar als je het letterlijk zou lezen... De waarheid is natuurlijk dat iedereen die een beetje inzicht in de sector heeft dat heel precies had kunnen voorspellen; en voorspeld heeft. Sterker nog, de overheden zelf wisten dat allemaal zeer goed, want waarom denk je dat ze in deze zeer neo-liberale tijden al verschillende keren al waren tussengekomen, om falende banken te verpatsen aan sterkere sectorgenoten?
Alleen, steeds in deze zeer neo-liberale tijden was zelfs dat soort beperkt optreden er teveel aan; tenminste in de ogen van sommigen, die immers vinden dat elk overheidsoptreden er teveel aan is; overal, altijd, zonder uitzondering. En dus kregen we herhaaldelijk te horen dat "ze" de banken "failliet moesten laten gaan", want alleen zo ging de vrije markt "alle problemen oplossen".
(Iemand schreef, enkele weken geleden, dat een falende bank ook niet zo heel erg hoefde te zijn. De assets werden dan verkocht; er was - per definitie; anders was het geen falende bank - niet genoeg om aandeelhouders en desnoods wat achtergestelde schuldeisers terug te betalen, en na enkele maanden of jaren kregen de spaarders hun geld terug. En ik geef toe: het is een argument. Het is niet zelf-contradictorisch, het heeft zelfs iets plausibels... Alleen, het volstaat intussen een blik te werpen op de beurskoersen van nu, in vergelijking met die van begin september, toen de crisis zogezegd al lang bezig was. "Assets verkopen", nietwaar? Maar ach, als het ons helpt naast het "domino effect" ook het "vleesmolen effect" (1) te doorgronden heeft het toch iets opgeleverd, nietwaar?)
En het qausi-onvermijdelijke gebeurde. Onder druk van de achterban hebben ze een bank failliet laten gaan, en de storm die al een goed jaar over de markten raasde zwol onmiddellijk aan tot een tornado die, letterlijk, sinds mensenheugenis niet meer was gezien. Allemaal volgens de zeer simpele principes van "domino effect", die voor iedereen die het wil weten zo elementair zijn, dat je ze zelfs op Speels maar Serieus kon vinden:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/09/domino-effect-zie-ik-nu-iets-over-het.html
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/10/de-financile-tsunami-en-de.html
Dat was precies wat we te zien kregen. Je kan het nalezen in het artikel, of je kan gewoon om je heen kijken, maar ze "lieten een bank failliet gaan", namelijk Lehman Brothers, en prompt gingen er een paar mee over kop. En als je er dan nog zou in slagen om dat tot "een paar" te beperken! Alleen, bij het vallen van de volgende dominosteen wilde de Amerikaanse overheid nog altijd niet verder dan de spaargelden gaan, en toen...
"(...) in een zoveelste Amerikaanse reddingsoperatie werden dit keer enkel de commerciële activiteiten en de klantendeposito's overgenomen voor de schamele som van 1,9 miljard dollar. Alle overige schuldeisers bleven volledig in de kou staan. Banken die leningen hadden verstrekt of institutionele investeerders die ingeschreven hadden op langlopende obligatieleningen van Washington Mutual, konden naar hun centen fluiten.
Na de grote afboekingen door Lehman Brothers die de banksector wereldwijd al moest slikken, was dat de druppel die de emmer deed overlopen. In een minimum van tijd raakte de financiële wereld in een spiraal die door zowat alle topbankiers wordt omschreven als beangstigend."
En je had heus geen topbankiers voor nodig om dat in te zien! De vraag was veeleer wat er nodig was om dat niet in te zien. Aangezien zelfs de regering Bush intussen heeft beseft dat ze er zich moeten in mengen, en we ze stapje voor stapje zien evolueren in de richting van wat mensen als Paul Krugman al veel langer beweren, zou ik het bijna een "consensus" noemen. Er bestaat zoiets als "domino effect", en het is werkelijk zo ernstig dat de wereldeconomie er mee aan de rand van de afgrond terecht kwam.
Zo mogelijk nog interessanter is zelfs dat dat "domino effect" op enkele weken tijd zodanig gemeengoed is geworden dat het nu wordt gebruikt om te argumenteren dat de auto industrie ook moet gered worden! Ik had bij dat laatste mijn scepticisme al eerder bij uitgesproken:
http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/11/daar-heb-je-het-al.html
Grotere geesten dan ikzelf hebben het idee echter al ondersteund:
http://krugman.blogs.nytimes.com/2008/11/16/cars/
Natuurlijk, ook bij mij is de eerste reflex, wanneer Nobelprijswinnaars het op hun eigen domein niet met me eens zijn, te concluderen dat de Nobelprijswinnaars er niets van begrepen hebben. Maar toch, als het zover komt dat ik nog eens opnieuw wil nadenken, dan zullen de Nobelprijswinnaars misschien al tevreden zijn? "Domino effect", ik ben er nog niet aan toe, om het nu zomaar ineens te gaan toepassen op een sector waar het echt niet voor gemaakt is. Maar zeg nu zelf, voor iets waar je je op bepaalde plaatsen tot enkele maanden geleden moest om laten uitlachen is het toch een opmerkelijke carrière...
--------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2008/10/nog-een-klein-facet-van-de.html
3 opmerkingen:
Flauw om het zout in de wonden van de 'dom rechtsen' te strooien, goed om even domino op andere markten toe te passen. 'Too big to fail' ook van toepassing op andere marktsegmenten waar er wel individuele bootjes rondvaren... Als dat zo is, is er dan geen - nog verdere - overheidsinterventie nodig om te voorkomen dat bedrijven 'too big to fail' worden. Hoe staan de ultraliberealen trouwens tegenover de reguleringen dat een Inbev delen moet verkopen in bepaalde landen om monopolie tegen te gaan.... Dit verder uitwerken in een post, met de reacties van een LVB zouden me wel fel interesseren....
Ach, 't kunnen niet allemaal pareltjes zijn :-) En maak je over "dom", noch een ander nogal radicaal soort rechts zorgen. Het is niet omdat ik iets beweer dat zij dat ook nog moeten geloven!
In dit geval krijgen ze trouwens een punt. Ze hebben altijd gevreesd dat met de banken het hek van de dam ging zijn, en ze krijgen prompt gelijk. Alleen, ik vind dat we de dingen pragmatisch moeten aanpakken. Toepassen op andere segmenten "met individuele bootjes"... Het blijft me ver gaan, en ik blijf er wat tegen. Maar laten we het dan daar stoppen waar het moet gestopt worden, en niet waar het dringen moet gebeuren.
En natuurlijk kan ik het mis hebben. Natuurlijk kan het de Nobelprijswinnaar zijn die het op zijn eigen terrein beter weet. En natuurlijk komt het, als ik toch gelijk *heb*, maar dat gelijk niet *krijg*, met een factor van lichtjaren niet in de buurt van stommiteiten als landen binnenvallen die niemand hadden aangevallen en niemand hadden bedreigd.
Dus we zien wel. En de Inbev vraag tenslotte... Wel, als ik over een onderwerp werkelijk niets weet (en dat zelf doorheb), dan houd ik maar mijn mond, tenzij misschien om het zelf ook te vragen.
Ah, kijk nu...
@Tonny: over dat "zout in de wonden van rechts" strooien", en mijn eigen "maak je vooral geen zorgen om dom rechts"...
Kijk even naar http://lvb.net/item/6785#71849
Merk op; mijn post dateert van 17 november. En de twee commentaren onder bovenstaande url dateren van 18 en 19 november.
Het gaat heus niet om "zout strooien in wonden". Er zijn heelder segmenten van de niet-denkende bevolking die nog altijd blijven volhouden dat ze al die tijd gelijk hadden, zelfs als de feiten hen recht in het gezicht staren. Die *hebben* helemaal geen wonden, hoor, en dus gaat het er ook niet om daar zout in te strooien.
Het gaat er om te proberen, op relatief beschutte plaatsen als dit, waar je niet teveel blootstaat aan het geloei en gescheld dat opstijgt wanneer ze geen geljk krijgen, heel kleine straaltjes licht te laten schijnen op plaatsen waar heel veel duisternis heerst.
Nu, de duisternis zal het niet zien, hoor: niets nieuws onder de zon :-)))
Een reactie posten