woensdag 9 mei 2007

Ons bijenproject: einde van fase één

Ons bijenproject in Kameroen (1) heeft het einde van zijn eerste fase bereikt. Een dertig deelnemers heeft een serie cursussen (gegeven door een landbouwingenieur en een expert in bijenteelt) gevolgd. Er is gezorgd voor hout, en dat hout is gezaagd in planken, en de bijenkorven zijn stilaan klaar. Verder zijn de deelnemers voorzien van de nodige uitrusting, zoals pakken, handschoenen en de dingen die je je kan inbeelden bij het probleem om de imkers tegen de bijen te beschermen.

Voor het opzetten van de cursussen, de lesgevers, het hout en de nodige uitrusting had onze VZW een budget van (uit het blote hoofd) een 5,000 euro voorzien. Daarvan zijn er uiteindelijk een 4,500 uitgegeven. Meer details staan in onze nieuwsbrieven, maar je weet hoe dat gaat; “ik zou dat eens allemaal moeten uitzoeken”.

Daarmee kijken we uit naar fase twee. De bijen mogen komen, maar ze mogen niet ziek worden – maar daarover hebben de deelnemers les gekregen. Ze moeten de bloemen gaan bezoeken en daar honing van maken. De dorpelingen moeten die honing vervolgens oogsten, en opslaan, en vervolgens ook nog verkopen. En dat is het punt waar de “neo-liberaal” en “marktfundamentalist” in mij met grote ogen zit te volgen.

Je moet geen genie in de economie zijn om te weten dat er een enorm verschil bestaat tussen de productiviteit die je haalt als je dieren (zelfs al zijn het bijen) exploiteert op een georganizeerde manier, of daarentegen leeft van wat je toevallig tegenkomt: je weet wel, “jacht” en zijn varianten. Maar daarnaast hoef je niet veel kranten gelezen te hebben om te weten dat er al veel ontwikkelingsgeld is geïnvesteerd in allerlei projecten, waar vervolgens niets van in huis kwam omdat de volgende fase gewoon nooit op gang kwam (2). Je krijgt dan wel een grote productiviteit, en het resultaat ligt te beschimmelen in de pakhuizen: “er is geen markt”.

En dus wil die neo-liberaal in mij nu wel eens weten hoe dit gaat aflopen. Toch zie ik nu al een heel groot verschil met dat ontwikkelingsgeld in het algemeen. Als, pakweg, de Wereldbank op het idee was gekomen om Kameroenese dorpelingen te laten leven van bijenteelt, zodat ze niet meer hoeven te jagen op chimpansees, dan waren er aan hotelkosten en voorstudies alleen al gemakkelijk 5,000 euro besteed, voor er zelfs maar een bij was gezien. Er zouden uiteindelijk miljoenen dollars in het project gepompt zijn, en die zouden allemaal terechtgekomen zijn bij mensen die leven van het feit dat het project dollars uitkeert als manna uit de hemel. Niemand zou op het idee gekomen zijn dat het belangrijk is ook nog voor bijen en honing te zorgen, omdat dat tenslotte is waar ze op de langere duur moeten van leven. En al dat geld verdwijnt in bodemloze putten en op de duur treedt een enorme vermoeidheid op.

Vergelijk met onze 5,000 euro. Niet bepaald een som waarmee je de ontwikkelingsindustrie in gevaar brengt, indien het slecht afloopt. Een zeer klein risico, zeg maar, en tegelijk een heel redelijk risico, met als potentiële opbrengst dat je een markt in een nieuw product (voor die producenten) op gang brengt, en dat de druk op het woud afneemt. Lukt het niet, dan zal het geen dure les van zoveel miljoen dollar zijn, maar een experiment dat de kosten wel waard was.

En fase één is nu eenmaal wel gelukt. Van de 30 beginnende cursisten waren er enkele maanden later, aan het einde, nog 29 over. De korven zijn klaar. De bijen mogen komen. Wijzelf, die onze overschotten van een paar honderd euro hebben uitgekeerd aan een schooltje voor de mensen uit dezelfde dorpen (3) zijn natuurlijk op zoek naar financiële steun voor die tweede fase (een goed verstaander...). Er moet opslagcapaciteit voor de oogst komen, en er moeten transportmogelijkheden zijn. Met een beetje geluk bieden we u binnen afzienbare tijd een potje echte Kameroenese honing aan.

---------------------------------------------
(1) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2006/11/de-bijen-van-kameroen.html
(2) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/02/william-easterly.html
(3) http://speelsmaarserieus.blogspot.com/2007/03/een-schooltje-in-kameroen.html

Geen opmerkingen: