Ivan Janssens (1) haalt op zijn blog iemand aan, en is het met hem eens, die het volgende zegt:
"War is big government, authoritarianism, central planning, command and control, and bureaucracy in its most naked form and on the largest scale. The Pentagon is the Post Office with nuclear weapons."
Dit trof me geweldig, omdat ik (alweer een hele tijd geleden) ergens op het blog van Luc Van Braekel zwaar werd uitgescholden, o. a. voor "linkse kleuter", alsook "Stalinist", omdat ik de oorlog in Irak altijd één van de meest verdwaasde ondernemingen heb gevonden die ik me maar kon indenken. Nadat ik me lang genoeg voor links had laten uitschelden, was precies dat van die "oorlog is staatsinterventie" ook bij me opgekomen: Grote verhalen (had ik gezegd), ondernomen van overheidswege, ik had er ook nog de oplopende begrotingstekorten (Keynes!) bijgezet... allemaal zo links als de pest! En verdomd, nu krijg ik nog gelijk ook! Maar nu ik er zo aan terugdenk; ik denk niet dat ik ooit veel antwoord op die opmerking heb gezien. Loeien en schelden, dat kunnen ze bij een bepaald soort rechts, maar nadenken is er zelden bij.
Maar ere wie ere toekomt: van dat “bepaald soort rechts” heb ik Ivan nooit verdacht. Integendeel: hoe rijmen we dat dan met het feit dat ze (als ik het zelf even probeer te herformuleren) libertariër willen zijn, maar daarom nog geen pacifist? En het antwoord gaat in de richting van "zonder de Eerste Golfoorlog bezat Saddam de inkomsten van Koeweit en voelde hij waarschijnlijk de drang om het nog eens opnieuw in Iran te proberen, "sounds like fun?".
En ja, het is een argument. Ik laat even het "waarschijnlijk" passeren; als dit voorbeeld niet goed genoeg is, dan zullen er andere te bedenken zijn waarin je niet eindeloos laat begaan. Dus ik noteer: ik hoef me blijkbaar niet voor "Islamofascist" (laat staan varianten op "links") te laten uitschelden, als ik niet verkondig dat staatsoptreden onmogelijk een goed idee kan zijn. Als libertariërs zelf een voorbeeld van nuttig staatsoptreden kunnen geven, dan kan iemand anders onmogelijk een randdebiel zijn, omdat hij zich afvraagt of daar nog andere voorbeelden van zijn.
Maar dit terzijde. Aangenomen, dus, dat zelfs de libertariërs uit hun toetsenbord kunnen wringen dat staatsinterventie in sommige gevallen een goed idee is, probeer ik even mee te denken wat daar zoal de voorwaarden van zijn. Zo op het eerste zicht zou ik verwachten dat ze heel restrictieve voorwaarden eisen. Zomaar uit de losse pols veronderstel ik dat een lijstje er minimaal als volgt zou uitzien:
1. De interveniënde staat moet verdomd goed weten waar ze mee bezig zijn.
2. De staat moet ook verdomd goed weten of, en hoe, ze hun optreden (we praten hier over oorlog, hé, het gaat hier niet over het relatieve gebeuzel rond openingsuren) succesvol kunnen afronden.
3. De staat moet ook een goed beeld hebben van de vraag of het optreden, zelfs als het succesvol is, geen grotere kosten zal meebrengen dan de opbrengsten.
Nu passen we dat toe op de huidige oorlog in Irak:
1. Hoe goed denk je dat "we" weten waar we mee bezig zijn, als we informatie moesten verbergen, verdraaien, en/of uitvinden, en als elke poging om die informatie kritisch te bekijken prompt onthaald werd op een geloei en gescheld om de term "hysterisch" nieuwe dimensies te geven ("we are at war with France")?
2. Hoe goed denk je dat een staat als de VS nadachten over hoe ze hun optreden succesvol konden afronden, als hun eigen generaals ontslagen werden omdat ze niet bereid waren de politiekers na te praten? Bijvoorbeeld over de vraag naar het aantal nodige troepen; kortom, als een waaier onderwerpen beslist werden op basis van ideologie ("we zullen op bloemen onthaald worden") en niet op basis van feiten?
3. Welke kwaliteit denk je dat het denken van de VS had over het plaatje van opbrengsten en kosten, als de generaals ruim drie jaar later moeten opbiechten dat ze nooit eerder zoveel geweld gezien hebben; als het stadium waarin we nog niet van "guerilla" mochten spreken al zo lang gepasseerd is, dat ze intussen zelf van "burgeroorlog" spreken?
Al was het maar met hindsight - en ik blijf me verwonderen dat een hoop doorgaans luciede geesten hiervoor hindsight nodig hadden - kan iedereen met zijn eigen ogen zien dat het antwoord op al die vragen nul komma nul was. Het is jammer te moeten vaststellen dat de eerste de beste extreem-linkse antiglobalist dat al vier jaar geleden had kunnen vertellen; sterker nog, dat die dat ook luidkeels gedaan heeft.
En dus zie ik een probleem. Want desondanks zijn sommige libertariërs tot op de dag van vandaag bereid om dat gigantische overheidsoptreden goed te keuren, inclusief de begrotingstekorten, en ik vergat nog het inperken van de burgerlijke vrijheden, alsook het opzeggen van zoiets als de rechten van de verdediging, en vele vele andere.
Waarbij we er niet aan moeten twijfelen dat ze bij de volgende relatieve beuzelarij (zeg: snelheidsbeperkingen) weer zullen aanschuiven om iedereen van negelreverij, verkapt socialisme en pleitbezorger van de inperking van de vrijheid te beschuldigen. Niet moeilijk dat je op de duur dingen als "hij is rechts, en toch niet dom" te lezen krijgt...
--------------------------------------------------
http://www.ivanjanssens.be/dutch/artikel.asp?link=17
7 opmerkingen:
Ik heb ooit eens een bericht geplaatst onder de titel: "I'm antiwar". Daarin bekeek ik mijn houding tegenover een aantal belangrijke oorlogen van de voorbije decennia. En inderdaad: ik bleek meer tegen dan voor. Mijn post werd meteen opgepikt door de voorstanders van de aanval op Irak, of ze tot dat "bepaald soort rechts" behoorden of niet (de bal werd eigenlijk aan het rollen gebracht door Norman Geras - een marxist en voorstander van de invasie). Dat was nu eens fantastisch: ik was "generally anti-war" zoals ik concludeerde en toch kon ik mij wel vinden in regime change. Het is tot nu toe mijn meest gelezen post.
"Want desondanks zijn sommige libertariërs tot op de dag van vandaag bereid om dat gigantische overheidsoptreden goed te keuren, inclusief de begrotingstekorten, en ik vergat nog het inperken van de burgerlijke vrijheden, alsook het opzeggen van zoiets als de rechten van de verdediging, en vele vele andere."
Hier moet ik het toch mee oneens zijn. De inperking van de burgelijke vrijheden is een gevolg van die andere oorlog, tegen de terreur. Guantanamo functioneerde al volop voor de inval in Irak he. Wel is het zo dat een echte libertair - denk ik - altijd dergelijke inperkingen moet bestrijden, zelfs al kan hij achter het doel staan. Maar het doel heiligt de middelen niet.
Wat het overheidstekort betreft, wel, ik verdenk de regering Bush ervan dat dit het doel was vanaf het begin, in de ijdelijk hoop dat we op termijn de overheid op de knieën zouden krijgen wegens onfinancierbaar. Mij lijkt het beter de overheid te verkleinen door te besparen. De oorlog was hier handig, maar ook de lastenverlagingen, de oorlog tegen terreur enz...De oorlog - big government - was eigenlijk de consequentie van een van meet af aan genomen beleidsoptie eerder dan de oorzaak ervan.
Ik ben geen pacifist nee. Zo lang we niet in een volledig libertaire wereld leven, zullen er altijd staten zijn die oorlog willen voeren, en als dat totalitaire staten zijn, moeten we die aanpakken.
Tja, over dat "regime change". Er zijn tientallen landen waar je voor "regime change" zou kunnen zijn. Uitgerekend het land dat één van de belangrijkste dadelindustrieën van de planeet heeft gaan we dat dan ook nog doen. Moeten we ons echt laten wijsmaken dat die dadels daar niks mee te maken hebben?
Daarnaast is het zo dat je je kan afvragen op basis waarvan je voor "regime change" bent. Misschien heb je het mis? De inquisitie was ook voor regime change, en de conquistadores, en Hitler, en Stalin, enzovoort. Allemaal voorbeelden van oorlog wegens big government, maar alleen bij ons was het terecht?
"Jamaar, de anderen zeggen ook wel dat het bij hen terecht was, maar het verschil is dat zij het mis hadden"...
Iets dergelijks?
Bij je tweede post kan ik alleen maar opmerken dat ikzelf, bij usenet- en andere discussies, vaak genoeg "libertariërs" heb gezien die je voor verrot scholden als je tegen de Irak-oorlog was. Ik signaleer het alleen maar, hé.
De rest van je tweede post versterkt me alleen maar in mijn opinie dat Bush en de rest van de bende als oorlogsmisdadiger hoort berecht te worden. De oorlog was "handig"... En behalve een serie vraagtekens en tonnen verongelijkte kreunen heb ik nog nooit een antwoord gezien op de opmerking dat het een land was dat niemand had aangevallen, en niemand had bedreigd, hé.
Maar anders dan voor sommige andere oorlogsmisdadigers op deze planeet denk ik niet dat ophanging de correcte straf zou zijn, hoor. Onder de verzachtende omstandigheid van verblinding, onwetendheid en niet bijster snugger, lijkt twintig jaar me ruim voldoende.
Ik heb ditzelfde ook al weleens gedacht, nl dat de simplistische redenering: rechts = vrijheid = geen overheidsinterventie = alles wat de VS doen, dat dat niet klopt. Oorlog is inderdaad 'big government': los van het leger alleen, moet je ook nog de logistiek errond en de heropbouw achteraf meerekenen en in elk van die dingen is minstens evenveel geld gemoeid als de oorlog zelf. Hoewel dit boekhoudtechnisch wel niet allemaal onder 'defensie' of 'overheid' zal vallen, gaat het opnieuw om enorme arbeid en geldstromen die onder controle van de overheid staan. Een ander voorbeeld dat constant door mijn hoofd spookt is dat bvb Wal-Mart met zijn 1,6 miljoen werknemers kan beschouwd worden als een centralistisch geleide planeconomie. Als ik eens tijd heb, werk ik dat eens verder uit.
Groetjes,
Alex Tabbarok, wie ik instemmend citeerde (maar waar ik ook een andere visie tegenoverstelde), is van mening dat oorlog gelijk staat met big government. En aangezien hij een lage opinie heeft van big government, is hij dan ook gekant tegen oorlog en niet verrast wanneer er boeken verschijnen die aantonen dat het resultaat van deze of gene oorlog faliekant is afgelopen. Dat boek betrof Fiasco van Thomas Ricks en ging over de Irakoorlog. Nu was het precies de bedoeling van Tabarrok om de zaak open te trekken. Dat het een fiasco zou worden, was, aldus Tabarrok, te verwachten, maar niet omdat per toeval een rechtse domoor als Bush president is. Ook met een "links" genie als Clinton (ik chargeer he) zou het een fiasco zijn geworden (Clinton hééft overigens oorlog gevoerd in Irak, alleen niet met grondtroepen) Want oorlog is nu éénmaal big government. Eigenlijk vind ik het wel een beetje jammer dat je deze redenering van Tabarrok terug opnieuw verengd tot de oorlog in Irak. Alsof je wil zeggen: war is big government maar met een andere president was het misschien wel meegevallen. Maar dat is nu net niet de boodschap van Tabarrok.
Uim, ik weet echt niet, op mijn communiezieltje, waarom je denkt dat ik de oorlog "terug vereng" naar die in Irak. Toch niet omdat het in Irak is dat we momenteel oorlog voeren; dat is toch niet mijn schuld?
Zelf denk ik dat ik het volgende gezegd heb. Ik ben het er mee eens dat oorlog Big government is. Ik ben het er ook mee eens dat oorlog af en toe onvermijdelijk is. Ergo, er is minstens één voorbeeld waarin Big Government onvermijdelijk is.
Nu ben ikzelf niet bepaald het soort "liberale anarchist" (die we hier "libertariër" noemen, dacht ik,) die begint te schelden wanneer je voor om het even wat staatsinterventie overweegt. Dus ik ben niet verbaasd dat er minstens één voorbeeld is waar het een goed idee is, ik vermoed immers juist dat er meerdere voorbeelden zijn.
Maar sommige mensen die ik heb zien schelden wanneer je niet altijd en overal staatsinterventie afwijst, heb ik ook zien schelden als je niet achter de Irak-oorlog staat. En dus, denk ik geschreven te hebben, zie ik een contradictie, komend uit een kamp dat zo hard gescholden heeft dat mijn tolerantie erg dun begint te worden. En dat was dan ook, denk ik, mijn voornaamste punt.
Natuurlijk, we *zitten* in een oorlog, en die oorlog *speelt* zich af in Irak, en het was 100% een "war of choice". Kortom, we kunnen er onze eigen niet-anarchistische, liberale criteria op toepassen. En die zullen toch niet ver liggen van een liberaal-anarchist die intussen het principe van staatsinterventie heeft geslikt? Dus ik probeer ze te formuleren, ik probeer ze toe te passen op de oorlog die we nu eenmaal hebben, en ik zie een falen dat de vergelijking met het Irak-fiasco kan doorstaan.
Kortom, ik denk echt niet dat de oorlog met zonder de huidige verblinding in het Witte Huis wel zou gewerkt hebben. Ik denk dat zonder de huidige verblinding in het Witte Huis er geen oorlog in Irak zou geweest zijn. Two more years... Niet te verwonderen dat de Ahmadinejads van deze wereld nu hun kans ruiken; de probabiliteit dat de VS binnen twee jaar nog steeds de blunders, en van dit kaliber, aan elkaar blijven rijgen is nu eenmaal niet erg groot.
Een reactie posten